Marmara Denizi ve Ege Denizi ’ni birbirine bağlayan Canakkale Boğazı, uzun yıllardır bir kopru projesiyle konuşuluyordu. İlk duşunceleri 1984 – 1989 yılları arasında ortaya atılan Canakkale Boğazı ’ndaki kopru projesi icin 1995 yılında bir ihale de gercekleştirilmişti. Fakat 18 yabancı firmanın katıldığı ihalede kazanan firma, projenin yapılabilir olmadığını belirterek projeden cekilmişti.
Bu tarihten sonra 3 Mart 2016 ’da yeniden gundeme gelen kopru, adıyla birlikte proje aşamasına kondu. 1915 Canakkale Koprusu isminin verileceği acıklanan kopru, bugun, 18 Mart Şehitleri Anma ve Canakkale Zaferi ’nin 107. yılında acılıyor. Peki 1915 Canakkale Koprusu hangi ozellikleri taşıyor? Canakkale ’de kurulan bu kopru nasıl bir fayda sağlayacak? Gelin, kopruye tum detaylarıyla bakalım.
[h=2]1915 Canakkale Koprusu ’nun ozellikleri:[/h]
Uzunluğu: 4.608 metre Orta acıklığı (iki kule arasındaki mesafe): 2.023 metre Kule yuksekliği: 318 metre Şerit sayısı: 2 x 3 adet Kopruyu yapan şirketler: Daelim (Guney Kore) – Limak – SK (Guney Kore) – Yapı Merkezi Ortak Girişimi Maliyeti: 3 milyar eurodan fazla 18 Mart 2017 tarihinde temelleri atılan 1915 Canakkale Koprusu, 16 Mayıs 2020 ’de iki kulesine de kavuştu. Koprunun inşası Şubat 2022 ’de sona erdi. Kopru, 18 Mart 2022 tarihinde trafiğe acıldı. 1915 Canakkale Koprusu ile birlikte bir otoyol projesi de tamamlandı. 1915 Canakkale Koprusu, 2023 metrelik orta acıklığıyla “dunyanın en uzun asma koprusu” unvanını da elde etti.
[h=2]1915 Canakkale Koprusu ’nun barındırdığı detaylar:[/h]
1915 Canakkale Koprusu, Canakkale ve tarihi icin onemli simgelere ev sahipliği yapıyor. Kopru, Cumhuriyet ’in 100. yılı şerefine 2023 metrelik orta acıklığa sahipken, kopru kulelerinin yuksekliği 18 Mart zaferine atıfta bulunmak icin, ucuncu ayın 18. gunu anlamına gelecek şekilde 318 metre olarak belirlendi.
Kopru kulelerinin uzerineyse Seyit Onbaşı ’nın savaş sırasında tek başına kaldırdığı top mermilerini temsilen 16 metre uzunluğunda mermi figurleri yerleştirildi. Bu figurlerle birlikte koprunun toplam yuksekliği 334 metreye ulaştı. Kulelerde yer alan kırmızı ve beyaz renkler de elbette Turk bayrağına atfen secildi.
[h=2]1915 Canakkale Koprusu nerede?[/h]
1915 Canakkale Koprusu ’nun Asya kıtasındaki ucu, Canakkale merkezine yaklaşık 35 kilometre uzaklıktaki Lapseki ilcesinde, Avrupa kıtasındaki ucu da Gelibolu ilcesinin Sutluce koyu yakınlarında bulunuyor.
[h=2]1915 Canakkale Koprusu ’ne iceren otoyol projesi: [/h]
1915 Canakkale Koprusu, beraberindeki Otoyolu Projesi ile, Malkara ile Canakkale arasında kopruyle birlikte toplamda 88 kilometrelik otoyol ve 13 kilometre bağlantı yolundan oluşuyor. Proje, Kopru ’nun yanı sıra 4 adet viyaduk, 12 adet kopru, 43 adet ust gecit, 40 adet alt gecit, 12 adet kavşak, 4 adet otoyol hizmet tesisi, 2 adet bakım işletme merkezi ve 5 adet gişeye ev sahipliği yapıyor. Otoyol projesinin tamamlanmasıyla birlikte Marmara Bolgesi ’ndeki otoyol ringi de hayat buldu.
[h=2]1915 Canakkale Koprusu ’nun avantajları ne?[/h]
1915 Canakkale Koprusu, Gelibolu – Lapseki arasındaki 40 dakikalık feribot yolculuğunun 6 dakikaya inmesini sağlayacak. Ozellikle Avrupa ’ya ihrac ya da ithal mallar taşıyan tırlar, soz konusu feribotun gişelerinde uzun kuyruklar oluşturabiliyordu. Tırların artık feribot yerine kopruye yonelmesi bekleniyor. Gelibolu – Lapseki feribotu, ozellikle bayram gunlerinde kilometrelerce kuyruğa sahip olabiliyor. Hava muhalefetinin olduğu gunlerdeyse karşıya geciş icin herhangi bir alternatif olmuyor.
Kopru, feribota olan bağlılığı ortadan kaldırarak daha hızlı tedarik imkÂnı sağlarken, aynı zamanda cevresindeki organize sanayi bolgelerine de talebin artmasını sağladı. Lojistik olarak artık daha erişilebilir olan Biga ve Canakkale merkezindeki sanayi bolgeleri doldu. Ayvacık ’ta Sera OSB, Bayramic ’te hayvancılık OSB ve Can ’da Karma OSB projeleri hazırlandı.
[h=2]1915 Canakkale Koprusu ’nun dezavantajları ne?[/h]
1915 Canakkale Koprusu icin gunluk 45 bin arac geciş garantisi verildi. Arac başı geciş ucreti 15 euro (yaklaşık 245 TL) + KDV olarak belirlendi. Bu da 1915 Canakkale Koprusu ’nde her gun 675 bin euro (yaklaşık 11 milyar TL) + arac başı KDV ucret taahhudu verildiği anlamına geliyor.
Ote yandan Canakkale ’deki deniz ulaşımını ustlenen GESTAŞ, 2016 yılında bayram tatilinde dahi Lapseki – Gelibolu hattı dahil olmak uzere toplam 5 hattında gunluk ortalama 20 bin arac taşımıştı. GESTAŞ, o donem ortalama gunluk taşınan arac sayısını ise 5 – 7 bin olarak acıklamıştı. Elbetteki GESTAŞ'ın verilerinin uzerinden 6 yıl gibi uzun bir sure gecti. Ancak mevcut durumda dahi deniz ulaşımı ile taşınan arac sayısının 45 binin altında olduğu tahmin ediliyor. Eğer kopru, Canakkale Boğazı'ndaki arac gecişinin artması yonunde bir teşvik oluşturmazsa geciş garantisi hazineye, doğal olarak da vatandaşa yuk bindirmiş olacak.
1915 Canakkale Koprusu projesinin sozleşmesi, projenin yapım aşaması dahil 16 yıl 2 ay 12 gun sureyle imzalandı. Kopru, bu sure sonunda Otoyolu Karayolları Genel Mudurluğu'ne teslim edilecek.