Vatandaşlık, bir gercek kişinin hukuki bağ ile bir ulkeye sıkı sıkıya bağlı olacak şekilde o ulkenin yasaları uyarınca vatandaşı olması durumunda gercekleşir. Bu durumun vuku bulma hadisesi aslında tamamen, ulkelerin kendi ic meseleleri arasında yer alır. Başka bir ifade ile bir kimsenin, bir ulke ile kuracağı vatandaşlık bağı sadece kuran ve de kurma iradesine sahip […]
Vatandaşlık,
bir gercek kişinin hukuki bağ ile bir ulkeye sıkı sıkıya bağlı olacak şekilde o ulkenin yasaları uyarınca vatandaşı olması durumunda gercekleşir. Bu durumun vuku bulma hadisesi aslında tamamen, ulkelerin kendi ic meseleleri arasında yer alır. Başka bir ifade ile bir kimsenin, bir ulke ile kuracağı vatandaşlık bağı sadece kuran ve de kurma iradesine sahip olanı bağlar. Vatandaşlık bağı, son derece onemlidir. Ozellikle de kureselleşmiş bir dunyada sahip olduğunuz vatandaşlık size bircok alanda hak ve de yukumlukler yukler. Bu anlamda ciddi bir denge bulunur. Vatandaşlık bağı oldukca onemlidir, bu bağın kurulması, o hakkı size bahşeden devletin vatandaşlık kanununca ele alınan bir husustur. Vatandaşlık bağının nasıl bir şekilde tesis edileceği hemen hemen dunya uzerindeki butun egeme devletlerin kendi hukuk mevzuatlarında ele alınmış bir konudur. Bu anlamda vatandaşlığın iktisabında ceşitli yollar vardır. Bunların en başında geleni şuphesiz ki, soybağı yoluyla elde edilen vatandaşlıktır. Bu vatandaşlıkta, muhim olan kişinin DNA bağlamında anne ya da babasının bir parcası olduğu meselesinin ispatıdır. Bu annede zaten kesin karine olduğundan son derece kolay iken baba da biraz daha farklı bir yol izlenir. Başka bir ifadeyle evlilik dışında bir doğum varsa babanın bizzat cocuğu yasal yollardan tanıması vatandaşlığın iktisabında kilit rol oynar.
Diğer iktisap yolları ise, edinme ve de toprak esasıdır. Toprak esası ağırlıklı olarak Amerika kıtasında olan bir haktır. Avrupa kıtasında toprak esasına dayalı vatandaşlık gunumuzde hasıl olan bir durum değildir. Bu anlamda Avrupa’da edinme ve de soybağı vatandaşlık iktisabında izlenilen yolların başını ceker. Turkiye’de de durum Avrupa’daki gibidir. Vatandaşlığın iktisap şekli gorulduğu gibi belirli şartlara bağlanmıştır. Bu şartlar haricinde bazı ulkeler vatandaşlığı ceşitli şartlara da bağlımıştır. Burada anlatılmak istenilen aslında vatandaşlığın korunması ve de kazanılması sonrasında kaybıdır. Vatandaşlık kayıpları her ulkenin kendi mevzuatında yer alan en onemli meselelerdendir. Genel olarak vatandaşlığın kaybı, başka bir ulke vatandaşlığı iktisabı ile olur. Bunun dışında başka bir devletin askeri kuvvetlerine katılma ve de vatana ihanet de kayıp durumları arasındadır. Orneğin Avrupa Birliği uyesi ulkeler, her ne kadar bir ortak mevzuata sahip olsa da, vatandaşlık bunlarda aridir. Bu anlamda her ulke kendi yasası ile vatandaşlığı ele alabilir. Orneğin Almanya, Hollanda, Danimarka gibi bircok ulkede cifte vatandaşlık imkanı yoktur. Aslında kısmen yoktur. Burada orneğin, Alman vatandaşlığınız var ise ve de başka bir ulke vatandaşlığı daha iktisap etmek istiyorsanız bu durumda bu iktisap edeceğiniz ulke vatandaşlığı aynı zamanda bir Avrupa Birliği vatandaşlığı değilse ya da İsvicre vatandaşlığı değilse bu durumda izim almanız gerekecektir. İzin almak sadece bir yol olup hic de kolay bir prosedur değildir.
Orneğin Turk vatandaşlığı icin izin istiyorsanız, bu izni almanız neredeyse imkansızdır. Bu anlamda bir cifte standart olduğu su goturmez gercektir. Avrupa ulkelerinde cifte vatandaşlık hakkı veren ulkeler aşağıda yer alır. Avusturya, Estonya, Litvanya, Hollanda, Norvec, Polonya ve Slovakya cifte vatandaşlığa izin vermemektedir. Bu anlamda eğer vatandaş olmak isterseniz bu ulkeleri dikkatlice nazara almasınız. Aksi halde vatandaşlık hakkınız elde edemeden duşer.
1.Belcika
2.Bulgaristan
3.Hırvatistan
4.Kıbrıs
5.Cek Cumhuriyeti
6.Almanya (Sadece AB uyesi ulkeler ile İsvicre)
7.Macaristan
8.Finlandiya
9.Fransa
10.Danimarka
11.Yunanistan
12.Slovenya
13.İspanya
14.İsvec
15.İsvicre (AB uyesi olmasa da AB ortağıdır)
16.Portekiz
17.Birleşik Krallık
18.İrlanda
19.Letonya
20.Malta
21.Luksemburg
22.Romanya
Yazar:Emir Karasu
Vatandaşlık,bir gercek kişinin hukuki bağ ile bir ulkeye sıkı sıkıya bağlı olacak şekilde o ulkenin yasaları uyarınca vatandaşı olması durumunda gercekleşir. Bu durumun vuku bulma hadisesi aslında tamamen, ulkelerin kendi ic meseleleri arasında yer alır. Başka bir ifade ile bir kimsenin, bir ulke ile kuracağı vatandaşlık bağı sadece kuran ve de kurma iradesine sahip olanı bağlar. Vatandaşlık bağı, son derece onemlidir. Ozellikle de kureselleşmiş bir dunyada sahip olduğunuz vatandaşlık size bircok alanda hak ve de yukumlukler yukler. Bu anlamda ciddi bir denge bulunur. Vatandaşlık bağı oldukca onemlidir, bu bağın kurulması, o hakkı size bahşeden devletin vatandaşlık kanununca ele alınan bir husustur. Vatandaşlık bağının nasıl bir şekilde tesis edileceği hemen hemen dunya uzerindeki butun egeme devletlerin kendi hukuk mevzuatlarında ele alınmış bir konudur. Bu anlamda vatandaşlığın iktisabında ceşitli yollar vardır. Bunların en başında geleni şuphesiz ki, soybağı yoluyla elde edilen vatandaşlıktır. Bu vatandaşlıkta, muhim olan kişinin DNA bağlamında anne ya da babasının bir parcası olduğu meselesinin ispatıdır. Bu annede zaten kesin karine olduğundan son derece kolay iken baba da biraz daha farklı bir yol izlenir. Başka bir ifadeyle evlilik dışında bir doğum varsa babanın bizzat cocuğu yasal yollardan tanıması vatandaşlığın iktisabında kilit rol oynar.
Diğer iktisap yolları ise, edinme ve de toprak esasıdır. Toprak esası ağırlıklı olarak Amerika kıtasında olan bir haktır. Avrupa kıtasında toprak esasına dayalı vatandaşlık gunumuzde hasıl olan bir durum değildir. Bu anlamda Avrupa’da edinme ve de soybağı vatandaşlık iktisabında izlenilen yolların başını ceker. Turkiye’de de durum Avrupa’daki gibidir. Vatandaşlığın iktisap şekli gorulduğu gibi belirli şartlara bağlanmıştır. Bu şartlar haricinde bazı ulkeler vatandaşlığı ceşitli şartlara da bağlımıştır. Burada anlatılmak istenilen aslında vatandaşlığın korunması ve de kazanılması sonrasında kaybıdır. Vatandaşlık kayıpları her ulkenin kendi mevzuatında yer alan en onemli meselelerdendir. Genel olarak vatandaşlığın kaybı, başka bir ulke vatandaşlığı iktisabı ile olur. Bunun dışında başka bir devletin askeri kuvvetlerine katılma ve de vatana ihanet de kayıp durumları arasındadır. Orneğin Avrupa Birliği uyesi ulkeler, her ne kadar bir ortak mevzuata sahip olsa da, vatandaşlık bunlarda aridir. Bu anlamda her ulke kendi yasası ile vatandaşlığı ele alabilir. Orneğin Almanya, Hollanda, Danimarka gibi bircok ulkede cifte vatandaşlık imkanı yoktur. Aslında kısmen yoktur. Burada orneğin, Alman vatandaşlığınız var ise ve de başka bir ulke vatandaşlığı daha iktisap etmek istiyorsanız bu durumda bu iktisap edeceğiniz ulke vatandaşlığı aynı zamanda bir Avrupa Birliği vatandaşlığı değilse ya da İsvicre vatandaşlığı değilse bu durumda izim almanız gerekecektir. İzin almak sadece bir yol olup hic de kolay bir prosedur değildir.Orneğin Turk vatandaşlığı icin izin istiyorsanız, bu izni almanız neredeyse imkansızdır. Bu anlamda bir cifte standart olduğu su goturmez gercektir. Avrupa ulkelerinde cifte vatandaşlık hakkı veren ulkeler aşağıda yer alır. Avusturya, Estonya, Litvanya, Hollanda, Norvec, Polonya ve Slovakya cifte vatandaşlığa izin vermemektedir. Bu anlamda eğer vatandaş olmak isterseniz bu ulkeleri dikkatlice nazara almasınız. Aksi halde vatandaşlık hakkınız elde edemeden duşer.
1.Belcika2.Bulgaristan
3.Hırvatistan
4.Kıbrıs
5.Cek Cumhuriyeti
6.Almanya (Sadece AB uyesi ulkeler ile İsvicre)
7.Macaristan
8.Finlandiya
9.Fransa
10.Danimarka
11.Yunanistan
12.Slovenya
13.İspanya
14.İsvec
15.İsvicre (AB uyesi olmasa da AB ortağıdır)
16.Portekiz
17.Birleşik Krallık
18.İrlanda
19.Letonya
20.Malta
21.Luksemburg
22.Romanya
Yazar:Emir Karasu