Kuzey Kıbrıs Turk Cumhuriyeti, vatandaşlığı bazı kesimlerinde Avrupa Birliği vatandaşlığı anlamına da gelebileceğinden son yıllarda uzerinde sık durulan meselelerin başını cekmekte ve de her gecen gun vatandaşlık başvurusunda bulunan sayısında ciddi bir artış yaşanmaktadır Oncelikle, gunumuzde yururlukte olan Kuzey Kıbrıs Turk Cumhuriyeti Vatandaşlık Kanunu, son derece acık bir şekilde hangi hallerde kimlerin Kuzey Kıbrıs Turk […]
Kuzey Kıbrıs
Turk Cumhuriyeti,
vatandaşlığı bazı kesimlerinde Avrupa Birliği vatandaşlığı anlamına da gelebileceğinden son yıllarda uzerinde sık durulan meselelerin başını cekmekte ve de her gecen gun vatandaşlık başvurusunda bulunan sayısında ciddi bir artış yaşanmaktadır Oncelikle, gunumuzde yururlukte olan Kuzey Kıbrıs Turk Cumhuriyeti Vatandaşlık Kanunu, son derece acık bir şekilde hangi hallerde kimlerin Kuzey Kıbrıs Turk Cumhuriyeti vatandaşı olabileceğini duzenlemiştir. Aslında var olan duzenleme Avrupa ve de Turkiye’dekinden pek de farklı sayılmaz. Burada izlenilecek yol oldukca onemlidir. Bu, vatandaşlığın kazanılması acısından son derece kritik bir noktadır. Oncelikle ilk olarak bilinmelidir ki, soybağı ile Kıbrıs vatandaşı olmak mumkundur. Bunun icin Kıbrıslı bir anne ya da babadan doğmuş olmak, bu haktan faydalanmak icin yeterlidir. Buradaki en onemli husus, anneden doğmanın hukuki bir ifadeyle kesin karine olarak kabul edilmesi sebebiyle vatandaşlık hakkının otomatikman hak edilişidir. Ancak babadan elde edilmek istenilen bir vatandaşlıkta evlilik birliği olup olmadığı bakılacak ilk kriterdir. Eğer evlilik birliği var ise, bu durumda da otomatikman vatandaşlık hakkı kazanılır ancak yok ise, bu durumda Kıbrıslı babanın cocuğunu resmi olarak tanıması gerekir. Bu vatandaşlık iktisabında zorunlu olarak izlenilmesi gereken bir prosedurdur.
Bir diğer vatandaşlık kazanma yolu ise, yasal olarak 15 Kasım 1983 yılı itibariyle ki bu tarih, oncesi nazara alınır, Kuzey Kıbrıs Turk Cumhuriyeti’nde yerleşik olarak ikamet eden şahıslar Kuzey Kıbrıs Turk Cumhuriyeti vatandaşı olabilirler. Diğer bir yol da evlat edinilmesi şekli ile vatandaşlığının iktisabıdır. Bu durumda evlat edinilen kişi kucuk yani henuz reşit değil ise, bu durumda anne ya da babasının Kıbrıs vatandaşı olması şartı ile vatandaşlığı kazanabilir. Başka bir ayrıntı da eğer kişi reşit ise, bu durumda sadece vatansız olması halinde Kıbrıslı bir anne ya da baba tarafından evlat edinilmesi halinde vatandaş olabilir. Evlenme suretiyle de Kuzey Kıbrıs Turk Cumhuriyeti vatandaşlığı kazanılabilir. Bu durumda evliliğin gercekleştiği tarih uzerinden en az bir yıllık bir sure gecmiş olması gerekir. Koşul sağlandığında başvuru işlemi gercekleştirilebilir. Gelelim en onemli meseleye, Kuzey Kıbrıs Turk Cumhuriyeti’nin Avrupa Birliği’ne uye olup olmaması hadisesi. Kuzey Kıbrıs Turk Cumhuriyeti resmi olarak bir Avrupa Birliği uyesi olan devletin parcası olarak kabul edilir. Ancak bu durum her ne kadar boyle olsa da bu Kıbrıs adasında yaşan ve de Kuzey Kıbrıs Turk Cumhuriyeti’nde yerleşik olan yurttaşlara otomatikman Kıbrıs vatandaşlığı ve dolayısıyla da Avrupa Birliği vatandaşlığı hakkı sağlamaz.
Oncelikle vatandaşlık meseleleri ulkelerin kendi ic meseleleri arasında değerlendirilir. Her ne kadar bu konuda ABAD’ın sıradışı celişen ve de Avrupa mevzuatlarıyla bağdaşmayan kararları olsa da, vatandaşlık munhasıran ulkelerin egemenlik yetkisine terk edilmiş bir konu olarak kabul edilir. Bu anlamda bir Avrupa Birliği ulkesi, kendi vatandaşlık mevzuatını dilediği şekilde duzenleyebilir. Avrupa Birliği vatandaşlığı ise, ancak uye ulke vatandaşlığı kazanılırsa otomatikman vucut bulur. Bu sıkı sıkıya bağlı bir duzenlemedir ve de ulkelerin kendi ic meselesi olduğundan Avrupa Birliği kurum olarak bu uygulamalara mudahale edemez. Kıbrıs Rum Yonetimi de kendi duzenlemeleri uyarınca 1960 yılı ve de oncesi tarih ile bağlantılı bir şekilde Kıbrıs soydaşlığını ispatlayan herkese Kıbrıs pasaportu vermektedir. Bu anlamda 1960 sonrası herhangi bir tarihte olarak Kıbrıs vatandaşı olmanız size Avrupa Birliği pasaportu kazandırmaz.
Yazar:Emir Karasu
Kuzey Kıbrıs Turk Cumhuriyeti,
vatandaşlığı bazı kesimlerinde Avrupa Birliği vatandaşlığı anlamına da gelebileceğinden son yıllarda uzerinde sık durulan meselelerin başını cekmekte ve de her gecen gun vatandaşlık başvurusunda bulunan sayısında ciddi bir artış yaşanmaktadır Oncelikle, gunumuzde yururlukte olan Kuzey Kıbrıs Turk Cumhuriyeti Vatandaşlık Kanunu, son derece acık bir şekilde hangi hallerde kimlerin Kuzey Kıbrıs Turk Cumhuriyeti vatandaşı olabileceğini duzenlemiştir. Aslında var olan duzenleme Avrupa ve de Turkiye’dekinden pek de farklı sayılmaz. Burada izlenilecek yol oldukca onemlidir. Bu, vatandaşlığın kazanılması acısından son derece kritik bir noktadır. Oncelikle ilk olarak bilinmelidir ki, soybağı ile Kıbrıs vatandaşı olmak mumkundur. Bunun icin Kıbrıslı bir anne ya da babadan doğmuş olmak, bu haktan faydalanmak icin yeterlidir. Buradaki en onemli husus, anneden doğmanın hukuki bir ifadeyle kesin karine olarak kabul edilmesi sebebiyle vatandaşlık hakkının otomatikman hak edilişidir. Ancak babadan elde edilmek istenilen bir vatandaşlıkta evlilik birliği olup olmadığı bakılacak ilk kriterdir. Eğer evlilik birliği var ise, bu durumda da otomatikman vatandaşlık hakkı kazanılır ancak yok ise, bu durumda Kıbrıslı babanın cocuğunu resmi olarak tanıması gerekir. Bu vatandaşlık iktisabında zorunlu olarak izlenilmesi gereken bir prosedurdur.
Bir diğer vatandaşlık kazanma yolu ise, yasal olarak 15 Kasım 1983 yılı itibariyle ki bu tarih, oncesi nazara alınır, Kuzey Kıbrıs Turk Cumhuriyeti’nde yerleşik olarak ikamet eden şahıslar Kuzey Kıbrıs Turk Cumhuriyeti vatandaşı olabilirler. Diğer bir yol da evlat edinilmesi şekli ile vatandaşlığının iktisabıdır. Bu durumda evlat edinilen kişi kucuk yani henuz reşit değil ise, bu durumda anne ya da babasının Kıbrıs vatandaşı olması şartı ile vatandaşlığı kazanabilir. Başka bir ayrıntı da eğer kişi reşit ise, bu durumda sadece vatansız olması halinde Kıbrıslı bir anne ya da baba tarafından evlat edinilmesi halinde vatandaş olabilir. Evlenme suretiyle de Kuzey Kıbrıs Turk Cumhuriyeti vatandaşlığı kazanılabilir. Bu durumda evliliğin gercekleştiği tarih uzerinden en az bir yıllık bir sure gecmiş olması gerekir. Koşul sağlandığında başvuru işlemi gercekleştirilebilir. Gelelim en onemli meseleye, Kuzey Kıbrıs Turk Cumhuriyeti’nin Avrupa Birliği’ne uye olup olmaması hadisesi. Kuzey Kıbrıs Turk Cumhuriyeti resmi olarak bir Avrupa Birliği uyesi olan devletin parcası olarak kabul edilir. Ancak bu durum her ne kadar boyle olsa da bu Kıbrıs adasında yaşan ve de Kuzey Kıbrıs Turk Cumhuriyeti’nde yerleşik olan yurttaşlara otomatikman Kıbrıs vatandaşlığı ve dolayısıyla da Avrupa Birliği vatandaşlığı hakkı sağlamaz.
Oncelikle vatandaşlık meseleleri ulkelerin kendi ic meseleleri arasında değerlendirilir. Her ne kadar bu konuda ABAD’ın sıradışı celişen ve de Avrupa mevzuatlarıyla bağdaşmayan kararları olsa da, vatandaşlık munhasıran ulkelerin egemenlik yetkisine terk edilmiş bir konu olarak kabul edilir. Bu anlamda bir Avrupa Birliği ulkesi, kendi vatandaşlık mevzuatını dilediği şekilde duzenleyebilir. Avrupa Birliği vatandaşlığı ise, ancak uye ulke vatandaşlığı kazanılırsa otomatikman vucut bulur. Bu sıkı sıkıya bağlı bir duzenlemedir ve de ulkelerin kendi ic meselesi olduğundan Avrupa Birliği kurum olarak bu uygulamalara mudahale edemez. Kıbrıs Rum Yonetimi de kendi duzenlemeleri uyarınca 1960 yılı ve de oncesi tarih ile bağlantılı bir şekilde Kıbrıs soydaşlığını ispatlayan herkese Kıbrıs pasaportu vermektedir. Bu anlamda 1960 sonrası herhangi bir tarihte olarak Kıbrıs vatandaşı olmanız size Avrupa Birliği pasaportu kazandırmaz.Yazar:Emir Karasu