Beneluks ya da daha doğru bir yazılış ile Benelux, aslında Benelux Birliği olarak bilinir. Bu ifade bicimi soz konusu kurumun resmi olarak kayıtlarda yer alan halidir. Avrupa Birliği’ne hayat veren 6 kurucu uye ulkeden 3’u, Benelux adı altında belirli bir amac icin bir araya gelip ortaklık tesis etmişlerdir. Bunun en onemli nedenlerinin başında, Benelux Birliği’ni […]
Beneluks
ya da daha doğru bir yazılış ile Benelux, aslında Benelux Birliği olarak bilinir. Bu ifade bicimi soz konusu kurumun resmi olarak kayıtlarda yer alan halidir. Avrupa Birliği’ne hayat veren 6 kurucu uye ulkeden 3’u, Benelux adı altında belirli bir amac icin bir araya gelip ortaklık tesis etmişlerdir. Bunun en onemli nedenlerinin başında, Benelux Birliği’ni kuran ve de bunu oluşturan ulkelerin son derece kucuk ulkeler olmasıdır. Buradaki kucukluk ekonomi bazlı olmasa da coğrafi bazlı değerlendirilebilir. Aslında ekonomik olarak da bir araya gelen bu 3 ulke komşuları olan sanayi devleri Almanya ve de Fransa ile karşılaştırılınca son derece kucuk ulkeler olarak goze carpmaktadırlar.
Bu yuzden kendilerini daha da guvende hissetmek icin kulturel ve de tarihi anlamda birbirleri ile son derece benzerlik gosteren ve de Avrupa’da kader birliği yapmış olan Hollanda, Belcika ve de Luksemburg ”Benelux” adı altında bir ortak arayış icine girmiştir. Benelux adı da bu ulkelerin isimlerinden oluşturulmuş bir kısaltmadır; Belgique (BE), Nederland (NE) ve Luxembourg (LUX). Gorulduğu uzere ulkelerin isimlerini bir araya getirerek turetilen bu isim, aslında Avrupa Birliği’nin bir kucuk versiyonudur. Hatta bu versiyon Avrupa Birliği’nin cok oncesinde hayata gecmiştir.
Ekonomik ve de politik temeller uzerine kurulu olan Benelux Birliği kendi icinde kendisini oluşturan devletler arası ceşitli imtiyazları da barındırır. Bunlar arasında gunumuz Avrupa’sı icinde de gecerli olan gumruk birliği dahi bulunur. İlk olarak 5 Eylul 1944 tarihinde ki henuz II. Dunya Savaşı sona ermemişken kurulan bu ittifak, halen de resmi olarak surmektedir.
Her ne kadar halen var olsa da bu ulkelerin Avrupa Birliği’ni kuran ulkeler arasında yer alması ve de Birlik icinde serbest dolaşımın zaten başarılı bir şekilde gercekleştiriliyor olması, aslında Benelux Birliği‘ni kısmen de olsa etkisiz bir kuruma donuşturur. Birlik, tıpkı Avrupa Birliği gibi bir yapıya sahiptir. Bu anlamda resmi dilleri dahi vardır. Bunlar Fransızca, Flamanca ve de son olarak bir ekleme yapılarak Almanca olarak belirlenmiştir.
1944 yılında akdedilen bu sozleşme, 1 Ocak 1948 tarihinde gumruk birliğini hayata gecirmiştir. Aslında bu izlenen yol Avrupa Birliği’ne de referans olmuştur dersek abartmış olmayız. 3 ulkenin bir araya gelerek oluşturduğu bu topluluk gunumuzde 30 milyonluk bir nufusa sahiptir. Bu nufus ve de elde edilen ticari gelirler de hesaba katılırsa Birlik ici ticari hacmin yıllık 1,5 trilyon dolara vardığı da soylenebilir.
Benelux ici kişi başına duşen milli gelir ise 49 bin Amerikan doları seviyelerindedir ki, bu ortalaması 25 bin Amerikan doları olan Avrupa Birliği’nin yaklaşık iki katıdır. Benelux, her anlamda bir kucuk Avrupa Birliği’dir. Bu kurum Avrupa Birliği’ne giden yolda cok buyuk bir referans gorevi gormuştur.
Yazar:Emir Karasu