İnsanlar cok eski zamanlardan beri sahil kenarlarını yaşam alanları haline getirmişlerdir. Bunun yanında bu bolgelerin sadece insanlara değil, cevrelerinde yetişen ceşitli bitki ve hayvan turlerine de sunduğu cok fazla nimet vardır. Dunya uzerinde cennet kabul edilebilecek guzellikle sahil şeritleri ve yerleşim alanları vardır ve coğu turistik mekÂnlardır. Ayrıca cok uzun kıyı şeridine sahip bazı şanslı […]
İnsanlar cok eski zamanlardan beri sahil kenarlarını yaşam alanları haline getirmişlerdir. Bunun yanında bu bolgelerin sadece insanlara değil, cevrelerinde yetişen ceşitli bitki ve hayvan turlerine de sunduğu cok fazla nimet vardır. Dunya uzerinde cennet kabul edilebilecek guzellikle sahil şeritleri ve yerleşim alanları vardır ve coğu turistik mekÂnlardır. Ayrıca cok uzun kıyı şeridine sahip bazı şanslı tabir edilebilecek bazı ulkeler vardır. Bu yazıda uzun kıyı şeridine sahip ilk 10 ulke hakkında bilgiler bulunmaktadır.
[h=3]Dunyadaki En Uzun Sahiller[/h] Sadece 4,10 km uzunluğundaki en kucuk ikinci ulke olan Monako, dunyanın en kısa kıyı şeridine sahiptir. Bir kıyı şeridi veya bir deniz kıyısı, kara ve denizin buluştuğu yerdir. Bununla birlikte, kara ve denizin bu buluşması, doğada oldukca dinamik olan gelgit fenomeni nedeniyle her zaman sabit değildir. Bundan dolayı bir kıyı şeridi, kara ve denizin birbiriyle etkileşime girdiği bir yere işaret etmektedir. Kıyı şeridinin dinamik yapısı nedeniyle, bunları doğru bir şekilde olcmek sıkıcı bir iş haline gelmektedir. Kıyı şeridi paradoksu kavramı, herhangi bir kara kutlesinin kıyı şeridinin uzunluğunun hicbir zaman iyi tanımlanmadığını belirtmektedir. Aslında, kıyı şeridinin uzunluğu olcum cihazının uzunluğu ile ters orantılıdır, belirli olcum cihazının olcek aralıkları azaldıkca kıyı şeridinin uzunluğu artmaya devam etmektedir ve bunun tersi de gecerlidir. Bununla birlikte, ceşitli ulkelerin kıyı şeritleri olabildiğince doğru bir şekilde olculmuştur. İşte en uzun kıyı şeridine sahip bulunan ulkelerden bazıları:
[h=3]Cin[/h] Sahil şeridi (km): 14.500
Konum: Doğu Asya
Coğrafi Koordinatlar: 32.9043 ° K, 110.4677 ° D
Başkent: Pekin
Kara Alanı (km kare): 9.569.901
Nufus: 1,439,620,000
Cin, deniz sınırlarını Guney Kore, Japonya, Vietnam, Filipinler ve Tayvan ile paylaşmaktadır. Kıyı şeridi Doğu Cin Denizi, Kore Korfezi, Sarı Deniz ve Guney Cin Denizi boyunca uzanmaktadır. Cin kıyı şeridinin kuzey yarısı coğunlukla alcaktır, guney yarısı ise daha duzensizdir.
[h=3]
Yeni Zelanda[/h] Sahil şeridi (km): 15.134
Konum: Okyanusya
Coğrafi Koordinatlar: 41.4395 ° G, 172.1936 ° D
Başkent: Wellington
Kara Alanı (km kare): 267.710
Nufus: 5.100.000
Yeni Zelanda kıyı şeridi, Pasifik Okyanusu ve Tasman Denizi boyunca uzanmaktadır ve ulkenin kıta sahanlığının uc ulkenin kıta sahanlıklarıyla ortuşmesi nedeniyle deniz sınırları Avustralya, Fiji ve Tonga tarafından paylaşılmaktadır. Yeni Zelanda’nın kıyı şeridi coğrafi olarak ceşitlidir; kumlu plajların yanı sıra, sahil boyunca bircok yerde ucurum hattı bolumleri de bulunmaktadır.
[h=3]Amerika Birleşik Devletleri[/h] Sahil şeridi (km): 19.924
Konum: Kuzey Amerika
Coğrafi Koordinatlar: 40.4230 ° K, 98.7372 ° B
Başkent: Washington, DC
Kara Alanı (km kare): 9.161.966
Nufus: 331.002.651
Amerika Birleşik Devletleri kıyı şeridi, Kuzey Atlantik Okyanusu ve Kuzey Pasifik Okyanusu boyunca uzanmaktadır. Deniz sınırlarını Kanada, Kuba, Meksika, Rusya ve Bahamalar paylaşmaktadır. Oldukca ilginc bir şekilde, Amerika Birleşik Devletleri’nin coğu eyaleti karayla cevrili, ancak dunyanın en guzel plajlarından bazılarına sahiptir.
[h=3]Norvec[/h] Sahil şeridi (km): 25.148
Konum: Kuzey Avrupa
Coğrafi Koordinatlar: 60.3800 ° K, 5.3400 ° D
Başkent: Oslo
Kara Alanı (km kare): 304.282
Nufus: 5.367.580
Norvec’in kıyı sınırı Danimarka, Rusya, İsvec ve Birleşik Krallık tarafından paylaşılmaktadır. Ulkenin geniş kıyı şeridi, Kuzey Atlantik Okyanusu ve Barents Denizi ile karşı karşıyadır ve cok sayıda fiyortu, buzul aktivitesi nedeniyle oluşan dik kayalıklara sahip uzun ve dar girişleri ile unludur.
[h=3]Avustralya[/h] Sahil şeridi (km): 25,760
Konum: Okyanusya
Coğrafi Koordinatlar: 32.3456 ° G, 141.4346 ° D
Başkent: Canberra
Kara Alanı (km kare): 7,682,300
Nufus: 25,500,000
Avustralya kıyı şeridi, Hint Okyanusu ile Guney Pasifik Okyanusu arasında değişmektedir ve kıyı sınırlarını Doğu Timor, Endonezya, Yeni Zelanda, Papua Yeni Gine ve Solomon Adaları ile paylaşmaktadır. Dunyanın en buyuk mercan resif kompleksi olan Great Barrier Reef, Avustralya’nın doğu kıyısında yer almaktadır.
[h=3]
Japonya[/h] Sahil şeridi (km): 29.751
Konum: Doğu Asya
Coğrafi Koordinatlar: 35.4112 ° K, 135.8337 ° D
Başkent: Tokyo
Kara Alanı (km kare): 364.485
Nufus: 127.300.000
Japonya’nın stratovolkanik takımadaları, Kuzey Pasifik Okyanusu ile Japonya Denizi arasında yer almaktadır. Kıyı sınırını paylaşan diğer ulkeler Cin, Kuzey Kore, Guney Kore, Filipinler ve Rusya’dır. Japonya’nın kıyı şeridi, bir dizi doğal olarak oluşmuş liman ile karakterizedir.
[h=3]Filipinler[/h] Sahil şeridi (km): 36.289
Konum: Guneydoğu Asya
Coğrafi Koordinatlar: 11.8728 ° K, 122.8613 ° D
Başkent: Manila
Kara Alanı (km kare): 298.170
Nufus: 109.581.078
Filipinler takımadaları, Vietnam’ın doğusunda, Guney Cin Denizi ile Filipin Denizi arasında yer almaktadır. Cin, Vietnam, Endonezya, Japonya, Malezya ve Palau dahil altı ulke kıyı sınırlarını Filipinler ile paylaşmaktadır. Kıyı şeridiyle ilgili olarak, Filipinler topografyasının avantajına sahiptir, topografik olarak deniz tarafından parcalanmıştır, bu nedenle kıyı şeridini dunyanın en uzunlarından biri yapmaktadır.
[h=3]Rusya[/h] Sahil şeridi (km): 37.653
Konum: Kuzey Avrasya
Coğrafi Koordinatları: 54.8270 ° K, 55.0423 ° D
Başkent: Moskova
Kara Alanı (km kare): 16.377.742
Nufus: 145.934.862
Rusya’nın kıyı şeridi Kuzey Kutbu ve Pasifik Okyanusları ile sınır komşusudur, ayrıca Baltık Denizi, Azak Denizi, Karadeniz ve Hazar Denizi boyunca uzanmaktadır. Rusya’nın deniz sınırlarını Cin, Azerbaycan, Estonya, Finlandiya, Japonya, Norvec, Polonya, İsvec, Turkiye, Ukrayna, Amerika Birleşik Devletleri, Litvanya, Kuzey Kore, Kazakistan ve Gurcistan da paylaşmaktadır.
[h=3]
Endonezya[/h] Sahil şeridi (km): 54,716
Konum : Guneydoğu Asya
Coğrafi Koordinatlar: 3,2591 ° G, 109,7028 ° D
Başkent: Cakarta
Kara Alanı (km kare): 1,811,569
Nufus: 273,523,615
Endonezya, cok sayıda adadan oluşmaktadır ve onları cevreleyen hemen hemen tum suları talep etmektedir. Takımadaların kendisi, Pasifik ve Hint okyanusları arasında yer almaktadır. Endonezya ile kıyı sınırlarını paylaşan 17 ulke, bunlardan bazıları Hindistan, Malezya, Filipinler, Tayland, Singapur ve Vietnam’dır.
[h=3]Kanada[/h] Sahil şeridi (km): 202.080
Konum: Kuzey Kuzey Amerika
Coğrafi Koordinatlar: 56.7577 ° K, 86.4196 ° B
Başkent: Ottawa
Kara Alanı (km kare): 9.984.670
Nufus: 37.742.154
Doğusunda Kuzey Atlantik Okyanusu, batısında Kuzey Pasifik Okyanusu ve kuzeyinde Arktik Okyanusu bulunan Kanada, dunyanın en uzun kıyı şeridine sahiptir. Ayrıca ulke, yaklaşık 8.891 km’ye kadar uzanan Amerika Birleşik Devletleri ile dunyanın en uzun kara sınırını paylaşmaktadır. İlginc bir şekilde, Kanada, dunyanın toplam kıyı şeridinin yaklaşık % 56,7’sine sahiptir. Kıyı sınırlarını Danimarka, Fransa ve Amerika Birleşik Devletleri ile paylaşmaktadır.
Dunyadaki coğu ulke kıyı şeridine sahip olsa da, her taraftan tamamen karayla cevrili birkac ulke daha vardır. Okyanusların yakınında yer alması ve bunlara doğrudan erişime sahip olması, ulkelere ticarete kolay erişim gibi bircok faydaların yanı sıra bircok avantaj sunmaktadır. En onemlisi, denize kıyısı olmayan ulkelerden farklı olarak, onları okyanuslara ve dolayısıyla otesindeki dunyaya bağlamak icin diğer uluslara bağımlı olmaları gerekmemektedir.
İnsanlar cok eski zamanlardan beri sahil kenarlarını yaşam alanları haline getirmişlerdir. Bunun yanında bu bolgelerin sadece insanlara değil, cevrelerinde yetişen ceşitli bitki ve hayvan turlerine de sunduğu cok fazla nimet vardır. Dunya uzerinde cennet kabul edilebilecek guzellikle sahil şeritleri ve yerleşim alanları vardır ve coğu turistik mekÂnlardır. Ayrıca cok uzun kıyı şeridine sahip bazı şanslı tabir edilebilecek bazı ulkeler vardır. Bu yazıda uzun kıyı şeridine sahip ilk 10 ulke hakkında bilgiler bulunmaktadır.
[h=3]Dunyadaki En Uzun Sahiller[/h] Sadece 4,10 km uzunluğundaki en kucuk ikinci ulke olan Monako, dunyanın en kısa kıyı şeridine sahiptir. Bir kıyı şeridi veya bir deniz kıyısı, kara ve denizin buluştuğu yerdir. Bununla birlikte, kara ve denizin bu buluşması, doğada oldukca dinamik olan gelgit fenomeni nedeniyle her zaman sabit değildir. Bundan dolayı bir kıyı şeridi, kara ve denizin birbiriyle etkileşime girdiği bir yere işaret etmektedir. Kıyı şeridinin dinamik yapısı nedeniyle, bunları doğru bir şekilde olcmek sıkıcı bir iş haline gelmektedir. Kıyı şeridi paradoksu kavramı, herhangi bir kara kutlesinin kıyı şeridinin uzunluğunun hicbir zaman iyi tanımlanmadığını belirtmektedir. Aslında, kıyı şeridinin uzunluğu olcum cihazının uzunluğu ile ters orantılıdır, belirli olcum cihazının olcek aralıkları azaldıkca kıyı şeridinin uzunluğu artmaya devam etmektedir ve bunun tersi de gecerlidir. Bununla birlikte, ceşitli ulkelerin kıyı şeritleri olabildiğince doğru bir şekilde olculmuştur. İşte en uzun kıyı şeridine sahip bulunan ulkelerden bazıları:
[h=3]Cin[/h] Sahil şeridi (km): 14.500
Konum: Doğu Asya
Coğrafi Koordinatlar: 32.9043 ° K, 110.4677 ° D
Başkent: Pekin
Kara Alanı (km kare): 9.569.901
Nufus: 1,439,620,000
Cin, deniz sınırlarını Guney Kore, Japonya, Vietnam, Filipinler ve Tayvan ile paylaşmaktadır. Kıyı şeridi Doğu Cin Denizi, Kore Korfezi, Sarı Deniz ve Guney Cin Denizi boyunca uzanmaktadır. Cin kıyı şeridinin kuzey yarısı coğunlukla alcaktır, guney yarısı ise daha duzensizdir.
[h=3]
Yeni Zelanda[/h] Sahil şeridi (km): 15.134Konum: Okyanusya
Coğrafi Koordinatlar: 41.4395 ° G, 172.1936 ° D
Başkent: Wellington
Kara Alanı (km kare): 267.710
Nufus: 5.100.000
Yeni Zelanda kıyı şeridi, Pasifik Okyanusu ve Tasman Denizi boyunca uzanmaktadır ve ulkenin kıta sahanlığının uc ulkenin kıta sahanlıklarıyla ortuşmesi nedeniyle deniz sınırları Avustralya, Fiji ve Tonga tarafından paylaşılmaktadır. Yeni Zelanda’nın kıyı şeridi coğrafi olarak ceşitlidir; kumlu plajların yanı sıra, sahil boyunca bircok yerde ucurum hattı bolumleri de bulunmaktadır.
[h=3]Amerika Birleşik Devletleri[/h] Sahil şeridi (km): 19.924
Konum: Kuzey Amerika
Coğrafi Koordinatlar: 40.4230 ° K, 98.7372 ° B
Başkent: Washington, DC
Kara Alanı (km kare): 9.161.966
Nufus: 331.002.651
Amerika Birleşik Devletleri kıyı şeridi, Kuzey Atlantik Okyanusu ve Kuzey Pasifik Okyanusu boyunca uzanmaktadır. Deniz sınırlarını Kanada, Kuba, Meksika, Rusya ve Bahamalar paylaşmaktadır. Oldukca ilginc bir şekilde, Amerika Birleşik Devletleri’nin coğu eyaleti karayla cevrili, ancak dunyanın en guzel plajlarından bazılarına sahiptir.
[h=3]Norvec[/h] Sahil şeridi (km): 25.148
Konum: Kuzey Avrupa
Coğrafi Koordinatlar: 60.3800 ° K, 5.3400 ° D
Başkent: Oslo
Kara Alanı (km kare): 304.282
Nufus: 5.367.580
Norvec’in kıyı sınırı Danimarka, Rusya, İsvec ve Birleşik Krallık tarafından paylaşılmaktadır. Ulkenin geniş kıyı şeridi, Kuzey Atlantik Okyanusu ve Barents Denizi ile karşı karşıyadır ve cok sayıda fiyortu, buzul aktivitesi nedeniyle oluşan dik kayalıklara sahip uzun ve dar girişleri ile unludur.
[h=3]Avustralya[/h] Sahil şeridi (km): 25,760
Konum: Okyanusya
Coğrafi Koordinatlar: 32.3456 ° G, 141.4346 ° D
Başkent: Canberra
Kara Alanı (km kare): 7,682,300
Nufus: 25,500,000
Avustralya kıyı şeridi, Hint Okyanusu ile Guney Pasifik Okyanusu arasında değişmektedir ve kıyı sınırlarını Doğu Timor, Endonezya, Yeni Zelanda, Papua Yeni Gine ve Solomon Adaları ile paylaşmaktadır. Dunyanın en buyuk mercan resif kompleksi olan Great Barrier Reef, Avustralya’nın doğu kıyısında yer almaktadır.
[h=3]
Japonya[/h] Sahil şeridi (km): 29.751Konum: Doğu Asya
Coğrafi Koordinatlar: 35.4112 ° K, 135.8337 ° D
Başkent: Tokyo
Kara Alanı (km kare): 364.485
Nufus: 127.300.000
Japonya’nın stratovolkanik takımadaları, Kuzey Pasifik Okyanusu ile Japonya Denizi arasında yer almaktadır. Kıyı sınırını paylaşan diğer ulkeler Cin, Kuzey Kore, Guney Kore, Filipinler ve Rusya’dır. Japonya’nın kıyı şeridi, bir dizi doğal olarak oluşmuş liman ile karakterizedir.
[h=3]Filipinler[/h] Sahil şeridi (km): 36.289
Konum: Guneydoğu Asya
Coğrafi Koordinatlar: 11.8728 ° K, 122.8613 ° D
Başkent: Manila
Kara Alanı (km kare): 298.170
Nufus: 109.581.078
Filipinler takımadaları, Vietnam’ın doğusunda, Guney Cin Denizi ile Filipin Denizi arasında yer almaktadır. Cin, Vietnam, Endonezya, Japonya, Malezya ve Palau dahil altı ulke kıyı sınırlarını Filipinler ile paylaşmaktadır. Kıyı şeridiyle ilgili olarak, Filipinler topografyasının avantajına sahiptir, topografik olarak deniz tarafından parcalanmıştır, bu nedenle kıyı şeridini dunyanın en uzunlarından biri yapmaktadır.
[h=3]Rusya[/h] Sahil şeridi (km): 37.653
Konum: Kuzey Avrasya
Coğrafi Koordinatları: 54.8270 ° K, 55.0423 ° D
Başkent: Moskova
Kara Alanı (km kare): 16.377.742
Nufus: 145.934.862
Rusya’nın kıyı şeridi Kuzey Kutbu ve Pasifik Okyanusları ile sınır komşusudur, ayrıca Baltık Denizi, Azak Denizi, Karadeniz ve Hazar Denizi boyunca uzanmaktadır. Rusya’nın deniz sınırlarını Cin, Azerbaycan, Estonya, Finlandiya, Japonya, Norvec, Polonya, İsvec, Turkiye, Ukrayna, Amerika Birleşik Devletleri, Litvanya, Kuzey Kore, Kazakistan ve Gurcistan da paylaşmaktadır.
[h=3]
Endonezya[/h] Sahil şeridi (km): 54,716Konum : Guneydoğu Asya
Coğrafi Koordinatlar: 3,2591 ° G, 109,7028 ° D
Başkent: Cakarta
Kara Alanı (km kare): 1,811,569
Nufus: 273,523,615
Endonezya, cok sayıda adadan oluşmaktadır ve onları cevreleyen hemen hemen tum suları talep etmektedir. Takımadaların kendisi, Pasifik ve Hint okyanusları arasında yer almaktadır. Endonezya ile kıyı sınırlarını paylaşan 17 ulke, bunlardan bazıları Hindistan, Malezya, Filipinler, Tayland, Singapur ve Vietnam’dır.
[h=3]Kanada[/h] Sahil şeridi (km): 202.080
Konum: Kuzey Kuzey Amerika
Coğrafi Koordinatlar: 56.7577 ° K, 86.4196 ° B
Başkent: Ottawa
Kara Alanı (km kare): 9.984.670
Nufus: 37.742.154
Doğusunda Kuzey Atlantik Okyanusu, batısında Kuzey Pasifik Okyanusu ve kuzeyinde Arktik Okyanusu bulunan Kanada, dunyanın en uzun kıyı şeridine sahiptir. Ayrıca ulke, yaklaşık 8.891 km’ye kadar uzanan Amerika Birleşik Devletleri ile dunyanın en uzun kara sınırını paylaşmaktadır. İlginc bir şekilde, Kanada, dunyanın toplam kıyı şeridinin yaklaşık % 56,7’sine sahiptir. Kıyı sınırlarını Danimarka, Fransa ve Amerika Birleşik Devletleri ile paylaşmaktadır.
Dunyadaki coğu ulke kıyı şeridine sahip olsa da, her taraftan tamamen karayla cevrili birkac ulke daha vardır. Okyanusların yakınında yer alması ve bunlara doğrudan erişime sahip olması, ulkelere ticarete kolay erişim gibi bircok faydaların yanı sıra bircok avantaj sunmaktadır. En onemlisi, denize kıyısı olmayan ulkelerden farklı olarak, onları okyanuslara ve dolayısıyla otesindeki dunyaya bağlamak icin diğer uluslara bağımlı olmaları gerekmemektedir.