Eşrefoğuları Beyliği Kurucusu


Onucuncu asrın sonlarına doğru Beyşehir ve Seydişehir civarında kurulan bir Turk beyliği.

Beyliğin kurucusu Seyfeddin Suleyman Bey, Anadolu Selcuklularının uc beyi idi.

Selcuklu Sultanı Ucuncu Gıyaseddîn Keyhusrev, 1283 yılında İlhanlı hukumdarı tarafından olduruldu. Yerine amcasının oğlu İkinci Gıyaseddîn Mesut gecti. Gıyaseddin Mesut Konya ’daki Eşrefoğlu ve Karamanoğlu kuvvetlerinin Gıyaseddîn Keyhusrev taraftarı olması sebebiyle Konya ’yı bırakarak, Kayseri ’yi devlet merkezi yaptı.

Gıyaseddin Keyhusrev ’in annesi, devletin, iki torunu ile Mesut arasında paylaştırılmasını istedi. Eşrefoğulları ve Karamanoğulları'nı Konya ’ya cağırdı. Eşrefoğlu Suleyman Bey'e saltanat naibliği verildi.

Bu şehzadeler, 1285 yılında tahta cıkarıldı. Yedi ay gibi kısa bir sure sonra Gıyaseddin Mesut ve vezir Sahib Ata ’nın gayretleriyle şehzadeler bertaraf edildi.

Bunların tahttan indirilmesi uzerine Eşrefoğlu Suleyman Bey, kendi merkezine cekildi ve Sultan Mesut ’a karşı cephe aldı.

1286 yılında Eşrefoğulları'nın merkezi Germiyanoğulları tarafından yağmalandı. 1288 yılı başlarında Eşrefoğlu Suleyman Bey, Ilgın ’a akın yaptı. Aynı sene Sultan Mesut ile barışarak itaatini arz etti. Beyliğin merkezini Beyşehir ’e nakletti ve şehrin etrafını surlarla cevirdi.

Eşrefoğlu Suleyman Bey, 1302 yılı Ağustos ayının yirmi yedisinde Beyşehir ’de vefat etti.

Yerine buyuk oğlu Mehmed Bey gecti.

Mehmed Bey, beyliğinin topraklarını kuzeye doğru genişletmeye muvaffak oldu. Akşehir ve Bolvadin ’i ele gecirdi. 1314 yılında Anadolu beylerinin itaatlerini sağlamak icin sefer duzenleyen İlhanlı Devletinin Beylerbeyi Emir Coban ’a itaat eden beyler arasında Mehmed Bey de vardı.

Mehmed Bey'in 1320 yılından sonra olduğu, Bolvadin ’de yaptırdığı caminin kitabesinden anlaşılmaktadır.

Mehmed Bey'in yerine oğlu İkinci Suleyman Bey gecti. SuleymÂn Bey zamanında uclarda bağımsızlıklarını muhÂfaza etmeye calışan beylere karşı İlhanlı Devletinin Anadolu VÂlisi Demirtaş harekete gecti. Demirtaş, 1326 yılında Beyşehir ’e yuruyerek şehri ele gecirdi. Suleyman Beyi işkenceyle oldurerek, gole attırdı. Boylece Eşrefoğulları Beyliği sona erdi.

Seyfeddîn Suleyman Bey, 1297 yılında Beyşehir ’de nefis Turk mimari eserlerinden olan bir cami yaptırdı. Bu caminin mihrabı cok guzel olup, Selcuklu mimarisinin devamıdır. Turbesi bu caminin yanındadır.

MubÂrizuddîn Mehmed Bey adına, Şemsuddîn Mehmed Tusterî tarafından Arapca Fusûl-ul-Eşrefiyye isimli bir eser yazılmıştır. Eserin yazması, Ayasofya kutuphÂnesi 2445 numarada kayıtlıdır.


Eşrefoğulları Beyleri Tahta Gecişi:

Seyfeddin Suleyman Bey (?)

Mubarizuddîn Mehmed Bey................... 1302

İkinci Suleyman Bey......................... (?)