Google ’ın ‘oğrenen yapay zek sinir ağı ’ oluşturan şirketi DeepMind, gectiğimiz gun yapay zekanın geleceği icin onemli bir başarıya imza attı. Şirket, geliştirdiği yapay zekÂyı nukleer fuzyon reaksiyonunu kontrol etmeyi oğretti. Yapay zekÂ, İsvicre Plazma Merkezi ortaklığıyla bu karmaşık sureci kontrol etmek uzere eğitildi.
İnsanlığın nukleer fuzyon araştırmalarında gunumuzun en buyuk aracı olan tokamaklar, hidrojen atomlarının aşırı yuksek sıcaklıklarda birbirleriyle carpıştığı bir ortam yaratıyor. Bu reaksiyon sayesinde ortaya Guneş ’in yuzey sıcaklığından bile daha sıcak, surekli donen bir plazma ortaya cıkıyor. Bu plazmayı kontrol etmekse nukleer fuzyonun potansiyelini kullanmak icin bir anahtar gorevi olacak. İşte DeepMind, bu noktada devreye giriyor.
[h=2]Yapay zekÂ, plazmanın şeklini kontrol etmeyi oğrendi:[/h]
Plazmayı kontrol etmek gunumuzun en buyuk muhendislik zorluklarından birisi olurken DeepMind, plazmayı otonom şekilde kontrol etme gorevini ustlenecek. Nature dergisinde yayımlanan araştırmaya gore yapay zekÂ, tokamakın icindeki 19 manyetik bobini geliştirilen ‘derin pekiştirmeli oğrenme sistemi ’ sayesinde kontrol edecek.
Sistem, ilk etapta bir simulasyon icinde eğitilmeye başladı. Oğrendiği ilk şey, 19 manyetik bobinin ayarının değiştirilmesiyle plazmanın şeklinin nasıl değiştiğiydi. Bunun ardından sisteme plazmanın olması gerektiği bazı şekiller verildi ve yapay zekÂ, bu şekilleri yeniden oluşturmaya calıştı. En sonunda yapay zekÂ, şekilleri en doğru şekilde nasıl oluşturabileceğini oğrendi. Ustelik simulasyonda gosterdiği başarıyı, ‘Tokamak à Configuration Variable (TCV) ’ isimli tokamak uzerinde gercek hayatta da gosterdi.

Yapay zekÂnın nukleer fuzyonu kontrol etme girişimi, aslında tarihte bir ilk değil. Google, 2014 yılından bu yana TAE Technologies isimli şirketle birlikte makine oğrenimini fuzyon reaktorunun farklı bir turunde uygulama uzerinde calışıyor. Bunun yanı sıra Birleşik Krallık ’taki Birleşik Avrupa Torusu, plazmanın davranışını ongormek icin yapay zekadan yardım alıyor.
Bilim dunyasının yanı sıra bu konsept, aslında daha once de milyonların karşısına cıkmıştı. Spider-Man evrenindeki Doc Ock, bir yapay zek geliştiriyor ve yapay kollarıyla fuzyon reaktorunun kontrol altında olmasını sağlıyordu – sağlamaya calışıyordu…