Gecen hafta cumartesi gunu Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati'nin duyurduğu yastık altı altınların Turk ekonomisine kazandırılması sistemi icinde ayrıntılara ait bir takım sorular gundeme gelmişti. Kamuoyu yastık altındaki altınların işcilik giderleri duşurulmeden gram değerinden kuyumcular aracılığı ile bankalara yatırılacağı ve sistemden cıkarken hic bir kayıp yaşanmayacağı doğrultusunda idi. Ulke genelinde 81 ilde en az bir noktada olmak uzere 1.500 aracı kurumun oluşturulduğu iletilmişti. Bu haberle o soruların tumune acıklık getiriliyor. Yastık altı altınların ekonomiye kazandırılması amacıyla hayata gecirilen Altın Tasarruf Sistemi'nde yatırımcılar sisteme girmeleri halinde Altın Depo Hesapları, Altın Katılım Hesapları, Ceyrek Hesap, Ceyrek Katılım Hesabı, Altın Donuşumlu TL Mevduat, Altın Donuşumlu TL Katılma Hesabı turlerini tercih edebilecek. BAKAN NEBATİ MEVDUAT VE KATILIM HESABINI AKTARDI Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati, "Turkiye Ekonomi Modeli Yeni Adımlar ve Enflasyon Tedbirleri Tanıtım Toplantısı"nda yaptığı konuşmada, yastık altı altınların ekonomiye kazandırılması icin, karşılığı TL tutarlarıyla altın donuşumlu mevduat ve katılım hesabı acılarak değer korumasından faydalanılabileceğini acıklamıştı. Yastık altı altınların ekonomiye kazandırılmasını amaclayan yeni sistemde, rafineriler ve kuyumcular anlaşarak kendi toplama ve dağıtım kanallarını oluşturacak, vatandaşlar kuyumcular uzerinden ziynet, işlenmiş veya hurda gibi fiziki altınlarını sisteme teslim edecek ve ister bankalarda bulunan altın hesaplarına isterse teslim ettiği altının Turk Lirası karşılığının TL cinsi hesaplarına aktarımını talep edebilecek. Altın Tasarruf Sistemi'ne ilişkin en cok merak edilen 10 soru ve yanıtları şoyle: Kişiler, finansal sistem dışında tuttukları altınlarını sisteme nasıl dahil edecek, hangi kanallara teslimatı yapacak? Vatandaşlar fiziki altınlarını (ziynet, meskuk altınları, işlenmiş ve hurda) rafineriler tarafından oluşturulan kuyumcu ağları uzerinden ozel yazılım ve donanımlar aracılığıyla banka hesaplarına aktarabilecekleri gibi ayrıca banka şubeleri kanalıyla da fiziki altın teslim edebilecek. Altın toplama surecinde bugune kadar uygulanandan farklı olarak bankaların bazı şubeleri toplama işlemlerine surekli aracılık yapacak. Sisteme teslim edilen altınların değerlemesi nasıl yapılacak, mağduriyetler nasıl onlenecek? Yastık altı altın tasarruflarının ekonomiye kazandırılması icin onem arz eden hurda altın değerleme sisteminin işlerliğinin ve surdurulebilirliğinin sağlanabilmesi amacıyla sistem dahilinde BDDK tarafından belirlenmiş 'Hurda Altın Değerlemesinde Kullanılacak Asgari Milyem Değerleri' esas alınacak. Vatandaşlar bu asgari değerler uzerinde kendilerine en uygun değerlemeyi veren kuyumcular uzerinden işlemlerini gercekleştirecek. Kuyumcular, rafineriler ve bankalar arasında kurulacak teyit mekanizması cercevesinde vatandaş işlemini gercekleştirip kuyumcuyu terk etmeden once hesabına ne kadar altın veya TL aktarıldığına ilişkin teyidi alacak. Kişiler teslim ettikleri altınları sistemde nasıl değerlendirecek, hangi yatırım araclarını tercih edebilecek ve getirisi nasıl hesaplanacak? Cevap: Vatandaşlar sisteme girmeleri halinde Altın Depo Hesapları, Altın Katılım Hesapları, Ceyrek Hesap, Ceyrek Katılım Hesabı, Altın Donuşumlu TL Mevduat, Altın Donuşumlu TL Katılma Hesabı turlerini tercih edebilecek. Vatandaşın elde edeceği getiriler, sistem dahilinde sectikleri yatırım aracı ve bankaya bağlı olarak değişkenlik gosterebilecek. Sağlanacak ek avantajlar, ilgili bankalarca ve oluşturulacak platformlarda vatandaşlara duyurulacak. Ayrıca Altın Donuşumlu TL Mevduat veya Katılma Hesaplarında TCMB duzenlemesi uyarınca hesaplanan getiriler elde edilecek. Yatırım geri cekilirken fiziki altın ya da mevduat olarak alınabilecek mi? Vatandaşlar sistem dahilinde fiziki altınlarını teslim ettikten sonra istedikleri zaman, 24 ayar gram, kulce veya ceyrek, meskuk fiziki altın ya da TL olarak geri alabilecek ancak vade ve hesap turune bankalar tarafından farklı uygulamalar mumkun olabilecek. Altını teslim etmek istediğinde yatırımcının herhangi bir bankada hesabı olması gerekecek mi, yoksa yapılacak sistemde o an banka hesabının acılması da mumkun olabilecek mi? Altınını teslim ettiği anda sistemden nema sağlama aktif hale gelecek mi? Vatandaşların fiziki altınlarını teslim etmeleri sırasında sistem dahilindeki anlaşmalı bir bankada hesaplarının bulunması gerekecek. Fiziki altınlar anlaşmalı kuyumcular ve bankalara tesliminden sonra vatandaşın banka hesabına havale yapılacak. Altının fiziken değerlemesi yapılıp bankaya aktarıldıktan sonra ise hak edeceği getiriler aktif hale gelecek. Uygulama ne zaman başlayacak ve bir sure sınırı olacak mı? Şu anda fiziki altınların tesliminde anlaşmalı kuyumcu noktaları bulunuyor. İlerleyen zamanlarda soz konusu noktaların yaygınlaştırılması hedeflenirken halihazırda mevcut kuyumcu noktalarından fiziki altın teslimi yapılarak vatandaşların şu an icin bankalarda bulunan altın hesaplarına aktarım yapılıyor. Soz konusu yatırımların fiziki altın olarak cekimine ve farklı hesap turlerinde değerlendirilmesine ise 1 Mart itibarıyla başlanacak. Kısa sure icinde 81 ilde en az bir kuyumcu noktası olacak şekilde daha geniş sayıda kuyumcu ağı uzerinden aktarım yapılması mumkun olacak. Vatandaşların darphane uretimi ziynet altın tasarruflarına ozel olarak katılım bankalarında ve kamu bankalarında doğrudan ceyrek hesabı acmalarına da 1 Mart ’tan itibaren başlanacak. Kısa bir sure icinde 1500 kuyumcu sayısına ulaşılacak. Ote yandan fiziki teslime ilişkin herhangi bir sure sınırı soz konusu değil. Vatandaşın mağduriyet yaşamaması icin teyit sistemini oluşturan kuyumcu ağları kademeli olarak sisteme dahil edilecek. Sisteme dahil olan kuyumcular icin herhangi bir kriter belirlendi mi? Kuyumcular icin herhangi bir kriter belirlenmemekle birlikte Ticaret Bakanlığı tarafından yetkilendirilen kuyum işletmesi olması ve dahil oldukları rafineri tarafından sağlanan teyit sistemini kurmaları gerekiyor. Sisteme her banka ve tum şubeleri dahil olacak mı? Yetkili banka ya da kuyumcular nasıl duyurulacak? Fiziki altın teslim surecinde bankalar haricinde rafinerilerin kuyumcu ağları ongorulduğu icin her bankanın tum şubesinin sisteme dahil olması zorunlu değil ancak rafineriler ile bankalar arasında anlaşma yapılması gerekecek. Bu anlaşmayı yapan, kendi ağını oluşturan her banka veya şubeleri sisteme dahil olacak. Yetkili banka ve kuyumcu bilgilerinin, hazırlanacak web sitesi uzerinden vatandaşlara duyurulması planlanıyor. Yararlanıcı yastık altı altınını bankada TL mevduata donuşturdukten sonra vadesinden once parasını cekmesi durumunda getiri miktarı değişebilecek mi? Burada Altın Hesaplarından Turk Lirası Mevduat ve Katılma Hesaplarına Donuşumun Desteklenmesi Hakkında Tebliğ hukumleri uygulanacak. Diğer hesap turlerinde ise altın mevduatı ve katılım hesabı kabul eden bankaların o hesaplarla ilgili duzenlemeleri esas olacak. Yastık altı altınların hangi enstrumanlarla değerlendirilebileceğine yonelik ornek senaryolar paylaşabilir misiniz? Vatandaşın fiziki altınını rafinerilerin kuyumcu ağları veya bankaya teslim edip altın donuşumlu TL mevduat ve katılım mevduat hesabı actırmaları halindeki senaryo ornekleri şoyle: