Dışarıdan yemek sipariş ederken, arkadaşlarımızla buluşup kahve icmeye giderken ve en basitinden pet şişede su icerken bile plastiklerde bulunan BPA ile karşılaşma ihtimalimiz oldukca yuksek. Acılımı Bisfenol A şeklinde olan bu kimyasal, plastik temelli icecek ve yiyecek paketlerinde bulunduğundan icecekle/yemekle temas eder ve sağlık sorunlarına yol acma riski vardır.
Ozellikle sıcak kaplarda BPA tam potansiyeline erişir diyebiliriz, ki bu durum coğunlukla dışarıdan sıcak yemek sipariş ettiğimizde ya da sıcak icecek aldığımızda karşımıza cıkar. Gecmişten gunumuze firmalar, urunlerindeki BPA miktarını onemli olcude azaltmış olsa da soz konusu iceceklerimizin veya yiyeceklerimizin sıcaklığı arttıkca daha fazla kimyasal tuketmiş oluyoruz.
[h=2]Nerelerde bulunur bu BPA?[/h]
BPA coğunlukla sert ve şeffaf plastik ambalajlarda karşımıza cıkar. Coğu konserve malzemenin icinde de kaplama olarak kullanılır. Hatta diş dolgularında bile BPA ’ya rastlanır.
Soz konusu kimyasal 2010 yılına kadar elimizi attığımız her urunde karşımıza cıkabiliyordu. Fakat daha sonra zararlı olduğu gerceği yaygınlaşmaya başladı ve ABD Gıda ve İlac Dairesi (FDA), bebek urunlerinin iceriğinde BPA bulunmamasını istedi. Bunu da coğu firma gonullu şekilde BPA ’sız urunler ureterek takip etti.
Ozetle gunumuzde evimizdeki yiyeceklere ve iceceklere gecen BPA miktarı, sağlığı riske atacak kadar yuksek değil denilebilir. Fakat bu, plastik temelli malzeme kullanımı tamamen guvenlidir demek değildir.
[h=2]BPA ’ya maruz kalmamak veya miktarını en aza indirmek icin ne yapabiliriz?[/h]
Oncelikle karton, kopuk, plastik, şeffaf, kristal ve kup bardak kullanımını olabildiğince azaltmak oneriliyor. Soz konusu bardakların ic kısmındaki kaplamada bulunan BPA, iceceğinizle temas ediyor ve sıcaklık arttıkca kimyasal daha cok yayılıyor.
İkinci bir secenek olarak plastik iceren yiyecekleri mikrodalgaya koymamayı tercih edin. İlkinde olduğu gibi bu da ısınan yemek ve belli bir olcude eriyen paketin birbirine işlemesine sebep olacaktır. Pet şişeye kaynar su koymak da bu duruma bir ornek.
Konserve yiyecek tuketimini azaltmayı da tercih edebilirsiniz. Zira bu yiyeceklerin paketlerinin ic kısımlarındaki kaplamada kayda değer miktarda BPA bulunuyor.
[h=2]Sert plastik kaplar ısıtıldığında BPA, yemeğin icine işliyorsa alternatif olarak ne tercih edelim?[/h]
Bu konuya gelindiğinde yuksek sıcaklıktaki icecek ve yiyecekler icin cam, porselen ya da paslanmaz celik temelli kaplar oneriliyor. Hangi maddenin en guvenlisi olduğuna dair calışmalar suruyor olsa da kahvenizi cam bardakta icmeniz ve yemeğinizi porselen tabağınızda yemeniz şu an icin en guvenlisi olacaktır.
[h=2]Cam veya porselen tercih edelim etmesine ama dışarıdaki satıcılar neden bu maddeler yerine plastik/karton bardaklar tercih ediyor, avantajları ve dezavantajları ne?[/h] [h=3]Plastik paket kullanımının avantajları:[/h] Pakete istenen şekil onceden kolaylıkla verilebilir Plastik paketler fazla yer tutmaz ve taşınmaları kolaydır Sıcak ve soğuk havada kolay kolay aşınmaz ve icindeki yiyeceği/iceceği dış etkenlerden korur Bu koruma ozelliği de kendisini yemek teslimatı yapan firmalar ve onların muşterileri icin cazibeli kılar Paketlere istenen şeklin verilebilmesinin yanında uzerine tasarım yapmak da kolaydır [h=3]Plastik paket kullanımının dezavantajları:[/h] Geri donuşturulebilir şeklinde pazarlanan paketlerin icindeki kaplamayı her tesis ayıramaz. Bu sebeple bu paketlerin cok buyuk bir kısmı atık sahalarında birikir Tek kullanımlık olduklarından insanlar işleri bittiğinde onları cope veya geri donuşum kutularına atmayı tercih eder. Cope attığımızda doğada cozunmesi cok uzun surecektir. Geri donuşumde ise az once soylediğimiz gibi ayrıştırılmaları zor olacaktır Paket iceriklerinde bulunan BPA'nın kanser hastalıklarında kemoterapinin etkisini azaltıp erkeklerde eşey hormonlarını etkileme riskleri bulunuyor [h=2]Ozetle:[/h]
Plastik iceren bardak ve yemek kapları yerine olabildiğince cam veya porselen malzemeler kullanmanız oneriliyor. Bu hem sizin sağlığınızı hem de cevrenin sağlığını buyuk olcude koruyacaktır.
Kahve zincirleri gibi yerlerde cok sayıda plastik bardak kullanılıyor ve bu sebeple de boyle yerlerde cam bardak istemek pek mumkun olmayabiliyor. Bu durumun onune gecmek isterseniz -espresso temelli kahveler herkes icin pek mumkun olmasa da- evde kahve yapmayı deneyebilir veya dışarıda kahve tuketimini azaltmayı tercih edebilirsiniz.
Bu sayede gunluk hayatınızdan BPA ’yı bir nebze daha uzak tutak tutabilirsiniz.
Kaynaklar: 1, 2, 3
Ozellikle sıcak kaplarda BPA tam potansiyeline erişir diyebiliriz, ki bu durum coğunlukla dışarıdan sıcak yemek sipariş ettiğimizde ya da sıcak icecek aldığımızda karşımıza cıkar. Gecmişten gunumuze firmalar, urunlerindeki BPA miktarını onemli olcude azaltmış olsa da soz konusu iceceklerimizin veya yiyeceklerimizin sıcaklığı arttıkca daha fazla kimyasal tuketmiş oluyoruz.
[h=2]Nerelerde bulunur bu BPA?[/h]
BPA coğunlukla sert ve şeffaf plastik ambalajlarda karşımıza cıkar. Coğu konserve malzemenin icinde de kaplama olarak kullanılır. Hatta diş dolgularında bile BPA ’ya rastlanır.
Soz konusu kimyasal 2010 yılına kadar elimizi attığımız her urunde karşımıza cıkabiliyordu. Fakat daha sonra zararlı olduğu gerceği yaygınlaşmaya başladı ve ABD Gıda ve İlac Dairesi (FDA), bebek urunlerinin iceriğinde BPA bulunmamasını istedi. Bunu da coğu firma gonullu şekilde BPA ’sız urunler ureterek takip etti.
Ozetle gunumuzde evimizdeki yiyeceklere ve iceceklere gecen BPA miktarı, sağlığı riske atacak kadar yuksek değil denilebilir. Fakat bu, plastik temelli malzeme kullanımı tamamen guvenlidir demek değildir.
[h=2]BPA ’ya maruz kalmamak veya miktarını en aza indirmek icin ne yapabiliriz?[/h]
Oncelikle karton, kopuk, plastik, şeffaf, kristal ve kup bardak kullanımını olabildiğince azaltmak oneriliyor. Soz konusu bardakların ic kısmındaki kaplamada bulunan BPA, iceceğinizle temas ediyor ve sıcaklık arttıkca kimyasal daha cok yayılıyor.
İkinci bir secenek olarak plastik iceren yiyecekleri mikrodalgaya koymamayı tercih edin. İlkinde olduğu gibi bu da ısınan yemek ve belli bir olcude eriyen paketin birbirine işlemesine sebep olacaktır. Pet şişeye kaynar su koymak da bu duruma bir ornek.
Konserve yiyecek tuketimini azaltmayı da tercih edebilirsiniz. Zira bu yiyeceklerin paketlerinin ic kısımlarındaki kaplamada kayda değer miktarda BPA bulunuyor.
[h=2]Sert plastik kaplar ısıtıldığında BPA, yemeğin icine işliyorsa alternatif olarak ne tercih edelim?[/h]
Bu konuya gelindiğinde yuksek sıcaklıktaki icecek ve yiyecekler icin cam, porselen ya da paslanmaz celik temelli kaplar oneriliyor. Hangi maddenin en guvenlisi olduğuna dair calışmalar suruyor olsa da kahvenizi cam bardakta icmeniz ve yemeğinizi porselen tabağınızda yemeniz şu an icin en guvenlisi olacaktır.
[h=2]Cam veya porselen tercih edelim etmesine ama dışarıdaki satıcılar neden bu maddeler yerine plastik/karton bardaklar tercih ediyor, avantajları ve dezavantajları ne?[/h] [h=3]Plastik paket kullanımının avantajları:[/h] Pakete istenen şekil onceden kolaylıkla verilebilir Plastik paketler fazla yer tutmaz ve taşınmaları kolaydır Sıcak ve soğuk havada kolay kolay aşınmaz ve icindeki yiyeceği/iceceği dış etkenlerden korur Bu koruma ozelliği de kendisini yemek teslimatı yapan firmalar ve onların muşterileri icin cazibeli kılar Paketlere istenen şeklin verilebilmesinin yanında uzerine tasarım yapmak da kolaydır [h=3]Plastik paket kullanımının dezavantajları:[/h] Geri donuşturulebilir şeklinde pazarlanan paketlerin icindeki kaplamayı her tesis ayıramaz. Bu sebeple bu paketlerin cok buyuk bir kısmı atık sahalarında birikir Tek kullanımlık olduklarından insanlar işleri bittiğinde onları cope veya geri donuşum kutularına atmayı tercih eder. Cope attığımızda doğada cozunmesi cok uzun surecektir. Geri donuşumde ise az once soylediğimiz gibi ayrıştırılmaları zor olacaktır Paket iceriklerinde bulunan BPA'nın kanser hastalıklarında kemoterapinin etkisini azaltıp erkeklerde eşey hormonlarını etkileme riskleri bulunuyor [h=2]Ozetle:[/h]
Plastik iceren bardak ve yemek kapları yerine olabildiğince cam veya porselen malzemeler kullanmanız oneriliyor. Bu hem sizin sağlığınızı hem de cevrenin sağlığını buyuk olcude koruyacaktır.
Kahve zincirleri gibi yerlerde cok sayıda plastik bardak kullanılıyor ve bu sebeple de boyle yerlerde cam bardak istemek pek mumkun olmayabiliyor. Bu durumun onune gecmek isterseniz -espresso temelli kahveler herkes icin pek mumkun olmasa da- evde kahve yapmayı deneyebilir veya dışarıda kahve tuketimini azaltmayı tercih edebilirsiniz.
Bu sayede gunluk hayatınızdan BPA ’yı bir nebze daha uzak tutak tutabilirsiniz.
Kaynaklar: 1, 2, 3