İnsanları elleri ve ayakları yerde; bir nevi dort ayakları uzerinde yurumelerine sebep olan dort ayaklı sendromu veya diğer adıyla Uner Tan sendromu, ilk kez ulkemizde gozlemlenerek tıp literaturune gecen bir rahatsızlık.
Evrimsel biyolog olan Uner Tan'ın dort ayaklı sendrom olarak da bilinen hastalık uzerinde yaptığı araştırmalar sayesinde dunya capında tıpta bu hastalığa ‘Uner Tan Sendromu ’ denmekte. Bu kıymetli evrimsel biyoloğumuz, 85 yaşında gectiğimiz gunlerde hayata gozlerini yumdu. Biz de onun anısına ismi verilen dort ayaklı sendromu nedir basitce anlatalım istedik.
[h=2]Dort ayaklı sendromu / Uner Tan sendromu nedir?[/h] Uner Tan sendromu, insanların denge ve koordinasyon kaybı yaşadıkları ve beraberinde bilişsel bozuklukların da gozlemlendiği bir hastalık turudur. Uner Tan sendromu bulunan herkes dort ayak uzerinde yurumez ancak dengelerini sık sık kaybederler. Uner Tan sendromuna sahip insanların nasıl yuruduklerini yukarıdaki videoda da gorebilirsiniz.
[h=2]Uner Tan sendromuna ne sebep olur?[/h]
Uner Tan sendromuna sebep olan şey ise genetik. Tahmin edebileceğiniz gibi akraba evliliği de bu hastalığın gorulmesine buyuk etki ediyor. Aile ici evlilik ve ureme sonucunda otozomal resesif bir bozukluk ortaya cıkıyor. Kişinin soz konusu rahatsızlığa sahip olması icin her iki ebeveynden de aynı genin olumsuz yonde değişmiş (mutasyonlu) iki kopyasını alması anlamına gelen bu bozukluklar pek cok hastalığa sebep oluyor.
Bunlardan biri olan bu sendromun alışılagelmiş temel ozelliği ise dort ayaklılıktır. İnsanlar iki ayak uzerinde durabilir ancak hareket etmek istediklerinde ellerinin ustune cokerler ve aynı dort ayağa sahiplermiş gibi hareket ederler.
[h=2]Uner Tan sendromu nasıl keşfedildi?[/h]
Dort ayaklı sendromuna sahip ilk aile olan Ulaş ailesi, Hatay ’ın İskenderun bolgesinde yakınlarındaki kucuk bir koyde bulundu. Daha sonra Adana'da, Gaziantep ’te ve Canakkale yakınlarındaki iki kucuk koyde de bu sendroma sahip aileler ortaya cıktı.
Uner Tan sendromundan etkilenen tum bireylerde dik yurume sırasında dinamik denge bozukluğu bulunuyordu ve dort ayak uzerinde yurumeyi alışkanlık edindikleri ortaya cıkmıştı. MRI taramaları, ailelerin ucunde hafif basitleştirilmiş serebral giruslu inferior serebellovermian hipoplazisi gosterdi, ancak dorduncu ailede normal gorunuyordu.
[h=2]Uner Tan sendromu, 'geriye donuk evrim' mi?[/h]
Uner Tan, bu durumu keşfettiğinde buna ‘geriye donuk evrim ’ ismini vermişti ve bu sendroma sahip insanların yuruyuşunu primatlara cok benzetti. Ancak geriye donuk evrim terimi, Uner Tan sendromu icin gecerli değil.
Bunun sebebi ise geriye donuk evrimin bir soy hattının kendi evrimsel sureci icerisinde atalarının ozelliklerini ‘kademeli ’ olarak geri kazanması demektir. Yani eğer geriye doğru evrimleşebiliyor olsaydık ilk sırada primat olarak yurumek yer almazdı.
Uner Tan sendromunda gercekleşen olay evrimden ziyade ‘atavizm ’ olarak değerlendirilir. ‘Atavizm ne peki? ’ diyorsanız onu da hemen cevaplayalım. Atavizm, mutasyon sonucunda herhangi bir atanın ozelliğini 1 nesil boyunca ortaya cıkarabilen bir değişim turudur. Bu değişim kalıcı olursa geri evrim başlıyor olur. Atavizm ile geri evrim ilişkilidir ancak aynı şey değildir.
Evrimsel biyolog olan Uner Tan'ın dort ayaklı sendrom olarak da bilinen hastalık uzerinde yaptığı araştırmalar sayesinde dunya capında tıpta bu hastalığa ‘Uner Tan Sendromu ’ denmekte. Bu kıymetli evrimsel biyoloğumuz, 85 yaşında gectiğimiz gunlerde hayata gozlerini yumdu. Biz de onun anısına ismi verilen dort ayaklı sendromu nedir basitce anlatalım istedik.
[h=2]Dort ayaklı sendromu / Uner Tan sendromu nedir?[/h] Uner Tan sendromu, insanların denge ve koordinasyon kaybı yaşadıkları ve beraberinde bilişsel bozuklukların da gozlemlendiği bir hastalık turudur. Uner Tan sendromu bulunan herkes dort ayak uzerinde yurumez ancak dengelerini sık sık kaybederler. Uner Tan sendromuna sahip insanların nasıl yuruduklerini yukarıdaki videoda da gorebilirsiniz.
[h=2]Uner Tan sendromuna ne sebep olur?[/h]
Uner Tan sendromuna sebep olan şey ise genetik. Tahmin edebileceğiniz gibi akraba evliliği de bu hastalığın gorulmesine buyuk etki ediyor. Aile ici evlilik ve ureme sonucunda otozomal resesif bir bozukluk ortaya cıkıyor. Kişinin soz konusu rahatsızlığa sahip olması icin her iki ebeveynden de aynı genin olumsuz yonde değişmiş (mutasyonlu) iki kopyasını alması anlamına gelen bu bozukluklar pek cok hastalığa sebep oluyor.
Bunlardan biri olan bu sendromun alışılagelmiş temel ozelliği ise dort ayaklılıktır. İnsanlar iki ayak uzerinde durabilir ancak hareket etmek istediklerinde ellerinin ustune cokerler ve aynı dort ayağa sahiplermiş gibi hareket ederler.
[h=2]Uner Tan sendromu nasıl keşfedildi?[/h]
Dort ayaklı sendromuna sahip ilk aile olan Ulaş ailesi, Hatay ’ın İskenderun bolgesinde yakınlarındaki kucuk bir koyde bulundu. Daha sonra Adana'da, Gaziantep ’te ve Canakkale yakınlarındaki iki kucuk koyde de bu sendroma sahip aileler ortaya cıktı.
Uner Tan sendromundan etkilenen tum bireylerde dik yurume sırasında dinamik denge bozukluğu bulunuyordu ve dort ayak uzerinde yurumeyi alışkanlık edindikleri ortaya cıkmıştı. MRI taramaları, ailelerin ucunde hafif basitleştirilmiş serebral giruslu inferior serebellovermian hipoplazisi gosterdi, ancak dorduncu ailede normal gorunuyordu.
[h=2]Uner Tan sendromu, 'geriye donuk evrim' mi?[/h]
Uner Tan, bu durumu keşfettiğinde buna ‘geriye donuk evrim ’ ismini vermişti ve bu sendroma sahip insanların yuruyuşunu primatlara cok benzetti. Ancak geriye donuk evrim terimi, Uner Tan sendromu icin gecerli değil.
Bunun sebebi ise geriye donuk evrimin bir soy hattının kendi evrimsel sureci icerisinde atalarının ozelliklerini ‘kademeli ’ olarak geri kazanması demektir. Yani eğer geriye doğru evrimleşebiliyor olsaydık ilk sırada primat olarak yurumek yer almazdı.
Uner Tan sendromunda gercekleşen olay evrimden ziyade ‘atavizm ’ olarak değerlendirilir. ‘Atavizm ne peki? ’ diyorsanız onu da hemen cevaplayalım. Atavizm, mutasyon sonucunda herhangi bir atanın ozelliğini 1 nesil boyunca ortaya cıkarabilen bir değişim turudur. Bu değişim kalıcı olursa geri evrim başlıyor olur. Atavizm ile geri evrim ilişkilidir ancak aynı şey değildir.