Kuru cilt, pullanma, kızarıklık, dokuntu, ozellikle geceleri dayanılmaz kaşıntı, cilt kıvrımlarında kucuk catlaklar... Bunlar size tanıdık geliyorsa, buyuk olasılıkla atopik dermatitten (egzama) şikayetci insanların talihsiz yuzdesi icindesiniz. Egzama oldukca yaygın bulaşıcı olmayan iltihaplı bir cilt hastalığıdır. İstatistiklere gore gelişmiş ulkelerde cocukların yuzde 10 ila 20'si ve yetişkinlerin yuzde 2 ila 10'u egzamadan şikayetcidir ve buyuk şehirlerde bu rakam kırsal alanlardan daha yuksektir. 
Klasik bir egzamada ortaya cıkan belirtiler şunlardır: - Ozellikle akşamları ve geceleri yoğunlaşan ve yaşam kalitesini bozan şiddetli kaşıntı. - Cildin kuruluğu ve soyulması. Sebepler genetik ve orneğin, kışın ısınma nedeniyle kuru hava gibi dış faktorler olabilir. - Yuzde (ozellikle goz cevresinde), vucudun acık kısımlarında, geniş kıvrımlarda, dirseklerde, kolların altında ve kasıkta kızarıklık, şişme ve dokuntuler. - Ciltte kabuk ve catlak oluşumu ile birlikte cilt lezyonları. - Kalıcı dokuntu bolgesinde cildin kalınlaşması, cilt deseninin bozulması. - Cildin etkilenen bolgelerinin pigmentasyonundaki değişiklikler, koyulaşma veya tersine beyazlaşma. 
Henuz egzamanın kesin tek bir nedeni belirlenmemiştir, ancak yoğun kaşıntılı cilt lezyonlarına neden olan bir dizi reaksiyonu tetikleyen birkac faktor vardır. Farklı Hastalıklar Egzamanın bronşiyal astım ve alerjik rinit gibi alerjik nitelikteki diğer hastalıklarla bağlantısı kanıtlanmıştır. Ebeveynlerden biri veya her ikisi de alerjikse, cocuğun egzamaya sahip olma riski daha yuksektir. Her iki ebeveynde de her uc hastalık varsa, risk orantılı olarak artar. Genetik Egzamalı insanlar arasında, cildin bariyer işlevini sağlayan - nemi muhafaza etmesine ve sağlıklı kalmasına yardımcı olan filagrin proteininin sentezinden sorumlu gende mutasyona sahip bircok insan vardır. Bu genin yanlış calışması, kelebek hastalığı (epidermolizis bulloza) ve balık pulu hastalığının (iktiyozis) da sebebidir. Avrupa nufusunun yaklaşık yuzde 10'u bu mutasyonun taşıyıcılarıdır. Bunların yaklaşık yarısında egzama gelişmez. Dış Faktorler Egzamayı tetikleyen dış faktorler arasında iklim, yaşam ve beslenme bulunur. Soğuk iklim, sağlıksız beslenme, buyuk kirli şehirlerde yaşama, yuksek konsantrasyonda toz akarları olan apartmanlarda yaşama gibi durumlar egzama riskini artırır. 
Egzama, surekli nukslerle seyreden kronik bir hastalıktır. Peki, hastalığı ne tetikleyebilir? Ne yazık ki liste uzun: - Kremler tarafından yumuşatılmayan kuru cilt, - Yuksek ateş ve aşırı terleme, - Cok kuru hava, - Stres ve uykusuzluk, - Sağlıksız beslenme, - Altın takılar, - Yuksek alerjene maruz kalma, - Hava sıcaklığında keskin bir değişiklik, - Sert sabunlar, - Ev kimyasalları ve benzerleri, - Yun ve sentetikten yapılmış giysiler. 
Egzamanın birincil tedavisi bir dermatoloğa başvurmaktır, ancak eş zamanlı bir enfeksiyon varsa hastayı bir allerjist ve bir enfeksiyon hastalıkları uzmanı da gormelidir. Hangi alerjenin egzamayı tetiklediğini anlamak icin bir dizi test yapılır. Egzama tedavisinde hastalığın şiddetine gore kademeli bir yaklaşım kullanılmaktadır. Egzamanın alevlenmediği sırada yumuşatıcıların kullanılması temel bakımdır, cildin yuzeyinde bir film oluşturan ve kendi neminin buharlaşmasına izin vermeyen nemlendiriciler tercih edilmelidir. Farklı şekillerde uretilirler cildin ozelliklerine, iklime, mevsime ve kişisel tercihlere bağlı olarak en uygun kombinasyonu secmenize izin veren losyonlar, kremler, banyo urunleri vardır. Yumuşatıcılar gunde en az uc ila dort kez uygulanır. Egzanalı bir yetişkin haftada 600 g'a kadar yumuşatıcı kullanabilir. Merhemler, losyonlar, kremler ve jeller egzama belirtilerinin hafifletilmesinde kullanılabilir. Merhemler, kaba veya cok kuru ciltler icin uygundur, ayaklarda, avuc iclerinde ve dirseklerde kullanılır. Krem daha hafif bir dokuya sahiptir, uzuvların kıvrımları ve genital alanlar icin idealdir. Spreyler, kopukler ve jeller yuze ve saca uygulamak icin uygundur. Yetişkinlerde şiddetli egzama formlarında, tabletler veya enjeksiyonlar şeklinde ilaclar kullanılabilir. Sadece kısa sureli ve tıbbi gozetim altında kullanılabilirler. Ayrıca iltihaba neden olan sitokinlerin sentezini ve salınımını baskılayan bazı ilaclar da recete edilebilir. Bunlar sadece hastalığın semptomlarını durdurmakla kalmaz, aynı zamanda tekrarını da onlerler. Tedavinin etkinliğini arttırmak icin bazen ıslak sargılar kullanılır. Tedavinin etkinliğini artıran iki kat pansuman altında ilaclar (yumuşatıcılar veya steroidler) kullanılarak uygulanır. 
Cilt bakımı ve ilac tedavisine ek olarak egzama tedavisinde oldukca sıkı bir diyet uygulanır. Aslında bu bir diyet değil, bir yaşam tarzıdır. Her şeyi diyetinizden cıkarmamak icin gıda alerjenleri icin kendinizi denemelisiniz. Ancak herhangi bir fast food, alkol, sosis, salam, narenciye, ananas, işlenmiş etler, hurma, mantar, yumurta, tam yağlı sut, yağlı ve baharatlı yemekler, cikolata, cips, bazı kuru yemişler ve kahve ile buyuk oranda ayrılmanız gerekecek. Ne yiyebileceğinizi analiz edebilir ve bundan sindirilebilir bir menu cıkarmaya calışabilirsiniz. Egzamada genel olarak izin verilen yiyecekler şunlardır: - Tum tahıllar (irmik haric), - Fermente sut urunleri, - Hafif peynirler, - Yağsız et (tavuk haric), - Lahana turşusu, - Cay, şeker, kuru meyve kompostosu (kuru uzum haric), - Tam buğday ekmeği, - Fırınlanmış elmalar. Once, en saf haliyle sağlıklı bir diyet izlemelisiniz. Daha sonra gri bolgede, kendinizi dikkatlice dinleyerek ve semptomları izleyerek dikkatli ve kademeli olarak diyete eklenebilecek yağsız balıklar gibi bir dizi yiyecek bulabilirsiniz. Cok nadiren yasaklı gıda yiyebilirsiniz, ancak kucuk bir parca yemelisiniz. 
Onlemenin tedavi etmekten daha kolay olduğunu hepimiz biliyoruz. Egzama sinsi, cok faktorlu bir hastalık olmasına rağmen, alevlenmeleri onlemek icin bazı şeyler yapılabilir. - Cilt her zaman ozel bakım urunleri ile nemlendirilmelidir. - Ozellikle kışın ic ortamlarda sağlıklı bir sıcaklık korunmalıdır. İdeal ic ortam sıcaklığı 22-24 derecedir (gece - birkac derece daha duşuk), nem yuzde 50-60'tır. - Camaşırları yıkarken ekstra durulamayı ihmal etmeyin. Detarjan kalıntılarının cilt ile teması ne kadar az olursa o kadar sağlıklı olur. - Sentetikleri unutun. Vucuda sadece pamuk temas ettirin. - Guneşten gelen UV ışınları sınırlı miktarda genellikle egzamanın durumunu iyileştirse de, tercihen sabahları ve gun batımına doğru guneşlenilmeli ve dikkatle yapılmalıdır. - Spor yasak değildir ama unutmayın ki aşırı terleme cildi tahriş ettiği gibi dar giysilere surtunmesini de beraberinde getirir. Ayrıca yuzerken klorlu havuzlardan kacının. - Bırakın aktif icici olmayı, pasif icicilik bile egzamayı alevlendirebilir. Tutun dumanından kacının. - Sağlıklı bir diyete bağlı kalın, yeni yiyecekleri diyete dikkatli bir şekilde ekleyin. - Uyku duzeninizi bozmayın ve gergin olmamaya calışın.
Klasik bir egzamada ortaya cıkan belirtiler şunlardır: - Ozellikle akşamları ve geceleri yoğunlaşan ve yaşam kalitesini bozan şiddetli kaşıntı. - Cildin kuruluğu ve soyulması. Sebepler genetik ve orneğin, kışın ısınma nedeniyle kuru hava gibi dış faktorler olabilir. - Yuzde (ozellikle goz cevresinde), vucudun acık kısımlarında, geniş kıvrımlarda, dirseklerde, kolların altında ve kasıkta kızarıklık, şişme ve dokuntuler. - Ciltte kabuk ve catlak oluşumu ile birlikte cilt lezyonları. - Kalıcı dokuntu bolgesinde cildin kalınlaşması, cilt deseninin bozulması. - Cildin etkilenen bolgelerinin pigmentasyonundaki değişiklikler, koyulaşma veya tersine beyazlaşma. Henuz egzamanın kesin tek bir nedeni belirlenmemiştir, ancak yoğun kaşıntılı cilt lezyonlarına neden olan bir dizi reaksiyonu tetikleyen birkac faktor vardır. Farklı Hastalıklar Egzamanın bronşiyal astım ve alerjik rinit gibi alerjik nitelikteki diğer hastalıklarla bağlantısı kanıtlanmıştır. Ebeveynlerden biri veya her ikisi de alerjikse, cocuğun egzamaya sahip olma riski daha yuksektir. Her iki ebeveynde de her uc hastalık varsa, risk orantılı olarak artar. Genetik Egzamalı insanlar arasında, cildin bariyer işlevini sağlayan - nemi muhafaza etmesine ve sağlıklı kalmasına yardımcı olan filagrin proteininin sentezinden sorumlu gende mutasyona sahip bircok insan vardır. Bu genin yanlış calışması, kelebek hastalığı (epidermolizis bulloza) ve balık pulu hastalığının (iktiyozis) da sebebidir. Avrupa nufusunun yaklaşık yuzde 10'u bu mutasyonun taşıyıcılarıdır. Bunların yaklaşık yarısında egzama gelişmez. Dış Faktorler Egzamayı tetikleyen dış faktorler arasında iklim, yaşam ve beslenme bulunur. Soğuk iklim, sağlıksız beslenme, buyuk kirli şehirlerde yaşama, yuksek konsantrasyonda toz akarları olan apartmanlarda yaşama gibi durumlar egzama riskini artırır. Egzama, surekli nukslerle seyreden kronik bir hastalıktır. Peki, hastalığı ne tetikleyebilir? Ne yazık ki liste uzun: - Kremler tarafından yumuşatılmayan kuru cilt, - Yuksek ateş ve aşırı terleme, - Cok kuru hava, - Stres ve uykusuzluk, - Sağlıksız beslenme, - Altın takılar, - Yuksek alerjene maruz kalma, - Hava sıcaklığında keskin bir değişiklik, - Sert sabunlar, - Ev kimyasalları ve benzerleri, - Yun ve sentetikten yapılmış giysiler. Egzamanın birincil tedavisi bir dermatoloğa başvurmaktır, ancak eş zamanlı bir enfeksiyon varsa hastayı bir allerjist ve bir enfeksiyon hastalıkları uzmanı da gormelidir. Hangi alerjenin egzamayı tetiklediğini anlamak icin bir dizi test yapılır. Egzama tedavisinde hastalığın şiddetine gore kademeli bir yaklaşım kullanılmaktadır. Egzamanın alevlenmediği sırada yumuşatıcıların kullanılması temel bakımdır, cildin yuzeyinde bir film oluşturan ve kendi neminin buharlaşmasına izin vermeyen nemlendiriciler tercih edilmelidir. Farklı şekillerde uretilirler cildin ozelliklerine, iklime, mevsime ve kişisel tercihlere bağlı olarak en uygun kombinasyonu secmenize izin veren losyonlar, kremler, banyo urunleri vardır. Yumuşatıcılar gunde en az uc ila dort kez uygulanır. Egzanalı bir yetişkin haftada 600 g'a kadar yumuşatıcı kullanabilir. Merhemler, losyonlar, kremler ve jeller egzama belirtilerinin hafifletilmesinde kullanılabilir. Merhemler, kaba veya cok kuru ciltler icin uygundur, ayaklarda, avuc iclerinde ve dirseklerde kullanılır. Krem daha hafif bir dokuya sahiptir, uzuvların kıvrımları ve genital alanlar icin idealdir. Spreyler, kopukler ve jeller yuze ve saca uygulamak icin uygundur. Yetişkinlerde şiddetli egzama formlarında, tabletler veya enjeksiyonlar şeklinde ilaclar kullanılabilir. Sadece kısa sureli ve tıbbi gozetim altında kullanılabilirler. Ayrıca iltihaba neden olan sitokinlerin sentezini ve salınımını baskılayan bazı ilaclar da recete edilebilir. Bunlar sadece hastalığın semptomlarını durdurmakla kalmaz, aynı zamanda tekrarını da onlerler. Tedavinin etkinliğini arttırmak icin bazen ıslak sargılar kullanılır. Tedavinin etkinliğini artıran iki kat pansuman altında ilaclar (yumuşatıcılar veya steroidler) kullanılarak uygulanır. Cilt bakımı ve ilac tedavisine ek olarak egzama tedavisinde oldukca sıkı bir diyet uygulanır. Aslında bu bir diyet değil, bir yaşam tarzıdır. Her şeyi diyetinizden cıkarmamak icin gıda alerjenleri icin kendinizi denemelisiniz. Ancak herhangi bir fast food, alkol, sosis, salam, narenciye, ananas, işlenmiş etler, hurma, mantar, yumurta, tam yağlı sut, yağlı ve baharatlı yemekler, cikolata, cips, bazı kuru yemişler ve kahve ile buyuk oranda ayrılmanız gerekecek. Ne yiyebileceğinizi analiz edebilir ve bundan sindirilebilir bir menu cıkarmaya calışabilirsiniz. Egzamada genel olarak izin verilen yiyecekler şunlardır: - Tum tahıllar (irmik haric), - Fermente sut urunleri, - Hafif peynirler, - Yağsız et (tavuk haric), - Lahana turşusu, - Cay, şeker, kuru meyve kompostosu (kuru uzum haric), - Tam buğday ekmeği, - Fırınlanmış elmalar. Once, en saf haliyle sağlıklı bir diyet izlemelisiniz. Daha sonra gri bolgede, kendinizi dikkatlice dinleyerek ve semptomları izleyerek dikkatli ve kademeli olarak diyete eklenebilecek yağsız balıklar gibi bir dizi yiyecek bulabilirsiniz. Cok nadiren yasaklı gıda yiyebilirsiniz, ancak kucuk bir parca yemelisiniz. Onlemenin tedavi etmekten daha kolay olduğunu hepimiz biliyoruz. Egzama sinsi, cok faktorlu bir hastalık olmasına rağmen, alevlenmeleri onlemek icin bazı şeyler yapılabilir. - Cilt her zaman ozel bakım urunleri ile nemlendirilmelidir. - Ozellikle kışın ic ortamlarda sağlıklı bir sıcaklık korunmalıdır. İdeal ic ortam sıcaklığı 22-24 derecedir (gece - birkac derece daha duşuk), nem yuzde 50-60'tır. - Camaşırları yıkarken ekstra durulamayı ihmal etmeyin. Detarjan kalıntılarının cilt ile teması ne kadar az olursa o kadar sağlıklı olur. - Sentetikleri unutun. Vucuda sadece pamuk temas ettirin. - Guneşten gelen UV ışınları sınırlı miktarda genellikle egzamanın durumunu iyileştirse de, tercihen sabahları ve gun batımına doğru guneşlenilmeli ve dikkatle yapılmalıdır. - Spor yasak değildir ama unutmayın ki aşırı terleme cildi tahriş ettiği gibi dar giysilere surtunmesini de beraberinde getirir. Ayrıca yuzerken klorlu havuzlardan kacının. - Bırakın aktif icici olmayı, pasif icicilik bile egzamayı alevlendirebilir. Tutun dumanından kacının. - Sağlıklı bir diyete bağlı kalın, yeni yiyecekleri diyete dikkatli bir şekilde ekleyin. - Uyku duzeninizi bozmayın ve gergin olmamaya calışın.