Herkesin en az bir kere fotoğrafı dahi olsa gorduğu New York'taki Ozgurluk heykelini duşunun. Ya da İstanbul Galata Kulesinin heybetini gozunuzun onune getirin. İşte boylesi yapılardan dahi uzun olabilen Sekoyalar, botanik bilimcilerin ilgisini en cok ceken ağac turlerinden biri olmuştur.
Ana habitatları Kuzey Amerika olan ve hatta bir donem Turkiye'de de yetiştirilmeye calışılan Sekoya ağacları oldukca ilginc ozelliklere sahipler. Gelin şimdi Sekoya ağaclarının merak edilen ilginc ozelliklerine bakalım.
[h=2]Sekoya ağacları hakkında ilginc bilgiler:[/h] Dunyadaki en kalın kabuğa sahip ağac turudur. Devasa boyutlara sahiptir. Karadeniz'in nemli toprakları, Sekoya icin uygun olabilir. Yalnızlıktan hoşlanıyor. Orman yangınları ve hastalıklar, sekoyalar icin korkutucu değil. Toprak altında sanıldığı kadar buyuk değil. 'Manyak generalden' adını alan bir sekoya ağacı vardır. Asırlar boyunca yaşayabilir. Dalının kopması ya da kesilmesi onların işine geliyor. [h=2]Bu kadar heybetli durabilmesinin nedenlerinden biri: Dunyadaki en kalın kabuğa sahip ağac turu Sekoyalardır.[/h]
Dev bir sekoya ağacının kabuğu, bildiğimiz herhangi bir ağacın kabuğundan cok daha kalın. Bu kadar kalın bir kabuğa sahip olduğu icin sekoya ağacı diğer ağaclara oranla cok daha fazla dayanıklı olabilir. Ayrıca kabukları, recine veya yanmasını kolaylaştırıcı bir madde icermez. Bundan dolayı da olası bir yangında, alevler ağacın ic kısmına ulaşamaz. Kabukları boceklerin nefret ettiği mazı tozu ile kaplı olduğundan dolayı ise bocek istilasına uğrayıp zarar gorme ihtimalleri yoktur.
[h=2]İcinden araba bile gecebilir: Devasa boyutlara sahiptir.[/h]
Sekoya ağaclarının bu kadar unlenmesindeki ilk ozelliklerinden biri, gercekten devasa boyutlara erişebilmesidir. Oyle ki, govdesini kavramak icin 12'den fazla sayıda insanın el ele tutuşması gerekebilir. Bugune kadar kayıtlara gecmiş en uzun sekoya ağacı Hyperion olarak adlandırılan bir doğa harikasıdır. Hyperionun boyu 115 metredir ve bu yaklaşık iki tane Galata Kulesi'nin boyuna denktir. En geniş Sekoya ağacı ise adını, Amerikan ordusundaki 'manyak' olarak adlandırılan bir generalden alan General Therman ağacıdır. Bu ağac 32 metre capındadir ve icinden cok rahat şekilde buyuk bir araba gecebilir.
[h=2]Nemli ve serin toprak sever: Sekoya ağacları Karadeniz'de yetişebilir.[/h]
Sekoya ağaclarının anavatanı Kuzey Amerika'dır. Daha oncesinde Cin bolgesinde de gorulmesine rağmen yetişmesine en elverişli alanlardan biri olan habitatı Kaliforniya'daki Sierra Nevada dağlarıdır. Sekoyalar, olgunlaşması oldukca sabır gerektiren bir ağac turudur. Fakat bu kadar gec olgunlaşmasına değecek şekilde de 2000-3000 yıl arası yaşayabilirler. Her yonuyle boylesine heybetli bir ağac Turkiye'de de yetişebilir ancak boyut olarak anavatanındaki gibi olanlara erişemez. Nemli toprağı cok sevdiği icin Turkiye'de Karadeniz bolgesinde yetiştirilebilir.
[h=2]Asosyal bir ağac: Sekoya ağacları etrafında başka bir ağacın varlığından hoşlanmaz.[/h]
Evet, sekoyalar yalnızlıktan oldukca hoşlanır. Etrafında başka bir turde ağac olmasını sevmez ve bundan dolayı yanındaki ağacları curutebilir. Devasa olmasına karşın toprağın altında o kadar da yer kaplamaz. Kokleri toprak derinine cok fazla inmiyor. Bununla beraber yerde kapladığı alan fazla buyuktur. Yanında başka bir ağacın olmasından hoşlanmaz cunku toprak icerisindeki mineralleri başka ağaclarla paylaşmak zorunda kaldığında gucu azalabilir ve hatta olebilir.
[h=2]Oldurmeyen acı guclendirir: Sekoyalar icin yangınlar ve hastalıklar korkutucu değil.[/h]
Orta caplı bir orman yanıgınında, sekoyalar etrafındaki diğer ağaclar kul olabilir ancak bu durum sekoyaların daha da guclenmesine dahi sebep olabilir. Yangın sırasında ilk once zemindeki calılar ve olu odunları tahrip eder. Dolayısıyla geriye fidanların gelişebileceği besin acısından oldukca zengin kul bırakır. Ormanla ilgilenen gorevli insanlar, sekoyaların olduğu yangınları bir sure sondurmeye calıştılar. Sonra baktılar ki sekoyalar eskisi gibi gelişmiyor. Bu durum yangının, sekoyalar icin gelişmesine yardımcı bir etken olduğunu ortaya cıkardı.
Diğer taraftan sekoyalar hastalığa da oldukca dayanıklıdır. İcinde yer alan ve bağışıklığını guclendiren 'tanen' ismindeki kimyasal bileşen sayesinde sekoyalar, coğu hastalığa karşı korunur.
[h=2]Heybeti yerin altında devam etmiyor: Kokleri sanıldığı gibi uzun değil.[/h]
Sekoya ağaclarının kokleri, devasa boyutuna rağmen sanıldığı gibi o kadar da toprağın derinine inmiyor. Fakat kapladığı alan cok buyuk olduğu icin de yanında başka ağaclara tahammul edemiyor. Ayrıca boyutundan beklenmeyecek kadar kucuk tohumlara sahiptir.
[h=2]Manyak bir general: General Sherman Ağacı[/h]
Amerika ic savaşında gorevli olan ve birliği tarafından 'manyak general' olarak adlandırılan Sherman adında bir general vardır. Bu general aynı zamanda 83 metre boyundaki devasa yapısıyla Amerika Ulusal Parkında bulunan bir sekoya ağacına da ismini verir. Şu an icin dunyanın en buyuk tek govdeli ağacı olmasıyla unludur ve yaklaşık 2000 yıldır yaşadığı duşunuluyor.
[h=2]Tarihi olaylara canlı tanık: Asırlar boyunca yaşayabilirler.[/h]
Dunyanın en buyuk ağacı olmasının yanı sıra en uzun yaşayan ağacı da sekoyalardır. Bir sekoya ağacının ortalama 2000 yıl kadar yaşayabilir. En uzun yaşama rekoru ise General Sherman ağacına aittir. Kısacası sekoyalar tarihi olaylara canlı bir tanık gibi gosterilecek kadar uzun yaşarlar.
[h=2]İşine geliyor: Dalının kesilmesi sekoyalar icin sorun değil.[/h]
Sekoyalara dair en şaşırtıcı ozelliklerden biri, kabuğunun hemen altında bulunan kambiyum adındaki canlı dokuya ışık vurduğunda surgun verebilmesidir. Eğer bir sekoya ağacının dalını keser veya koparırsanız, o yerden yenir bir surgun dal vererek eskisinden de daha cok buyumeye başlar.
Ana habitatları Kuzey Amerika olan ve hatta bir donem Turkiye'de de yetiştirilmeye calışılan Sekoya ağacları oldukca ilginc ozelliklere sahipler. Gelin şimdi Sekoya ağaclarının merak edilen ilginc ozelliklerine bakalım.
[h=2]Sekoya ağacları hakkında ilginc bilgiler:[/h] Dunyadaki en kalın kabuğa sahip ağac turudur. Devasa boyutlara sahiptir. Karadeniz'in nemli toprakları, Sekoya icin uygun olabilir. Yalnızlıktan hoşlanıyor. Orman yangınları ve hastalıklar, sekoyalar icin korkutucu değil. Toprak altında sanıldığı kadar buyuk değil. 'Manyak generalden' adını alan bir sekoya ağacı vardır. Asırlar boyunca yaşayabilir. Dalının kopması ya da kesilmesi onların işine geliyor. [h=2]Bu kadar heybetli durabilmesinin nedenlerinden biri: Dunyadaki en kalın kabuğa sahip ağac turu Sekoyalardır.[/h]
Dev bir sekoya ağacının kabuğu, bildiğimiz herhangi bir ağacın kabuğundan cok daha kalın. Bu kadar kalın bir kabuğa sahip olduğu icin sekoya ağacı diğer ağaclara oranla cok daha fazla dayanıklı olabilir. Ayrıca kabukları, recine veya yanmasını kolaylaştırıcı bir madde icermez. Bundan dolayı da olası bir yangında, alevler ağacın ic kısmına ulaşamaz. Kabukları boceklerin nefret ettiği mazı tozu ile kaplı olduğundan dolayı ise bocek istilasına uğrayıp zarar gorme ihtimalleri yoktur.
[h=2]İcinden araba bile gecebilir: Devasa boyutlara sahiptir.[/h]
Sekoya ağaclarının bu kadar unlenmesindeki ilk ozelliklerinden biri, gercekten devasa boyutlara erişebilmesidir. Oyle ki, govdesini kavramak icin 12'den fazla sayıda insanın el ele tutuşması gerekebilir. Bugune kadar kayıtlara gecmiş en uzun sekoya ağacı Hyperion olarak adlandırılan bir doğa harikasıdır. Hyperionun boyu 115 metredir ve bu yaklaşık iki tane Galata Kulesi'nin boyuna denktir. En geniş Sekoya ağacı ise adını, Amerikan ordusundaki 'manyak' olarak adlandırılan bir generalden alan General Therman ağacıdır. Bu ağac 32 metre capındadir ve icinden cok rahat şekilde buyuk bir araba gecebilir.
[h=2]Nemli ve serin toprak sever: Sekoya ağacları Karadeniz'de yetişebilir.[/h]
Sekoya ağaclarının anavatanı Kuzey Amerika'dır. Daha oncesinde Cin bolgesinde de gorulmesine rağmen yetişmesine en elverişli alanlardan biri olan habitatı Kaliforniya'daki Sierra Nevada dağlarıdır. Sekoyalar, olgunlaşması oldukca sabır gerektiren bir ağac turudur. Fakat bu kadar gec olgunlaşmasına değecek şekilde de 2000-3000 yıl arası yaşayabilirler. Her yonuyle boylesine heybetli bir ağac Turkiye'de de yetişebilir ancak boyut olarak anavatanındaki gibi olanlara erişemez. Nemli toprağı cok sevdiği icin Turkiye'de Karadeniz bolgesinde yetiştirilebilir.
[h=2]Asosyal bir ağac: Sekoya ağacları etrafında başka bir ağacın varlığından hoşlanmaz.[/h]
Evet, sekoyalar yalnızlıktan oldukca hoşlanır. Etrafında başka bir turde ağac olmasını sevmez ve bundan dolayı yanındaki ağacları curutebilir. Devasa olmasına karşın toprağın altında o kadar da yer kaplamaz. Kokleri toprak derinine cok fazla inmiyor. Bununla beraber yerde kapladığı alan fazla buyuktur. Yanında başka bir ağacın olmasından hoşlanmaz cunku toprak icerisindeki mineralleri başka ağaclarla paylaşmak zorunda kaldığında gucu azalabilir ve hatta olebilir.
[h=2]Oldurmeyen acı guclendirir: Sekoyalar icin yangınlar ve hastalıklar korkutucu değil.[/h]
Orta caplı bir orman yanıgınında, sekoyalar etrafındaki diğer ağaclar kul olabilir ancak bu durum sekoyaların daha da guclenmesine dahi sebep olabilir. Yangın sırasında ilk once zemindeki calılar ve olu odunları tahrip eder. Dolayısıyla geriye fidanların gelişebileceği besin acısından oldukca zengin kul bırakır. Ormanla ilgilenen gorevli insanlar, sekoyaların olduğu yangınları bir sure sondurmeye calıştılar. Sonra baktılar ki sekoyalar eskisi gibi gelişmiyor. Bu durum yangının, sekoyalar icin gelişmesine yardımcı bir etken olduğunu ortaya cıkardı.
Diğer taraftan sekoyalar hastalığa da oldukca dayanıklıdır. İcinde yer alan ve bağışıklığını guclendiren 'tanen' ismindeki kimyasal bileşen sayesinde sekoyalar, coğu hastalığa karşı korunur.
[h=2]Heybeti yerin altında devam etmiyor: Kokleri sanıldığı gibi uzun değil.[/h]
Sekoya ağaclarının kokleri, devasa boyutuna rağmen sanıldığı gibi o kadar da toprağın derinine inmiyor. Fakat kapladığı alan cok buyuk olduğu icin de yanında başka ağaclara tahammul edemiyor. Ayrıca boyutundan beklenmeyecek kadar kucuk tohumlara sahiptir.
[h=2]Manyak bir general: General Sherman Ağacı[/h]
Amerika ic savaşında gorevli olan ve birliği tarafından 'manyak general' olarak adlandırılan Sherman adında bir general vardır. Bu general aynı zamanda 83 metre boyundaki devasa yapısıyla Amerika Ulusal Parkında bulunan bir sekoya ağacına da ismini verir. Şu an icin dunyanın en buyuk tek govdeli ağacı olmasıyla unludur ve yaklaşık 2000 yıldır yaşadığı duşunuluyor.
[h=2]Tarihi olaylara canlı tanık: Asırlar boyunca yaşayabilirler.[/h]
Dunyanın en buyuk ağacı olmasının yanı sıra en uzun yaşayan ağacı da sekoyalardır. Bir sekoya ağacının ortalama 2000 yıl kadar yaşayabilir. En uzun yaşama rekoru ise General Sherman ağacına aittir. Kısacası sekoyalar tarihi olaylara canlı bir tanık gibi gosterilecek kadar uzun yaşarlar.
[h=2]İşine geliyor: Dalının kesilmesi sekoyalar icin sorun değil.[/h]
Sekoyalara dair en şaşırtıcı ozelliklerden biri, kabuğunun hemen altında bulunan kambiyum adındaki canlı dokuya ışık vurduğunda surgun verebilmesidir. Eğer bir sekoya ağacının dalını keser veya koparırsanız, o yerden yenir bir surgun dal vererek eskisinden de daha cok buyumeye başlar.