Cips gibi tipik atıştırmalık yiyeceklerin coğu sağlıklı olmasa da hepsi bize zarar vermez. Buna iyi bir ornek yer fıstığıdır. Cok enerjik bir besindir ve cok sağlıklı besinlerle doludur. Tum atıştırmalıklar gibi genel olarak sağlıksız gorulur ve diyet yaparken uzak durulan ilk şeylerden biridir. Cok kalori icerdikleri doğru olsa da (100 gram 567 kalori) yuksek protein ve lif iceriği sayesinde harika bir doyurucu etkiye sahiptirler. Cok fazla kaloriye sahip olmalarına rağmen, olumlu besinler sağlarlar ve aclık hissini ortadan kaldırırlar. Genelde yer fıstığını ağacta yetişen bir kuru yemiş olarak adlandırırız ama oyle değiller. Yer fıstığı kavrulmuş veya hatta ciğ olarak yenebilir ve besin değerleri kuru yemişlere benzer; iyi oranda sağlıklı yağlar, lif ve bol miktarda mineral ve vitamin icerirler. Ancak buna rağmen, yer fıstığı aslında baklagildir.
Baklagiller en buyuk protein kaynaklarından biridir ve bunların arasında yer fıstığı ozellikle onemlidir. Fasulye, nohut ve mercimek bileşiminde yuzde 19 ila yuzde 23 oranında protein icerirken, yer fıstığı yuzde 27'ye ulaşmaktadır. Bu protein oranı, genellikle bileşiminin yaklaşık yuzde 20'sini oluşturan kırmızı et icin bile yuksek kabul edilir. Tabii ki, hayvansal proteinler insan vucudunun calışması icin ihtiyac duyduğu tum temel amino asitlere sahipken, bitkisel proteinler genellikle bunlardan bazılarından yoksundur. Ancak baklagillerin tahıllarla birleştirilmesi ile tam bir protein kaynağı elde etmek de mumkundur. Birinde eksik olan esansiyel amino asit diğerinde bulunur. Pirinc ile mercimek birleşimi bu anlamda cok populer bir ornektir. Ancak yer fıstığının kırmızı ete gore tek avantajı protein miktarı değildir. Kırmızı etin duzenli tuketimi kalp ve damar hastalıkları riskini artırır. Cok sayıda araştırma, duzenli olarak yer fıstığı yiyenlerin sıklıkla yemeyenlere gore daha duşuk kalp ve damar hastalıkları oranlarına sahip olduğunu gosteriyor.
Besinsel olarak, yerfıstığı yuksek kalorili bir besindir, 100 gram yer fıstığı 567 kalori icerir. Bu nedenle tuketimi sınırlandırılmalı ve kendi gunluk kalori ihtiyaclarınıza gore ayarlanmalıdır. Coğu zaman onerilen gunluk fıstık olcusu bir avuctur, fıstık ezmesinde ise 1 yemek kaşığıdır. Ancak miktarlar, hedeflere ve yapılan gunluk fiziksel aktivite miktarına bağlı olarak kesinlikle bireysel ihtiyaclara gore ayarlanmalıdır. 100 gram yer fıstığının besin değeri şu şekildedir: Yağ: 49 gr Doymuş yağ asitleri: 7 gr Coklu doymamış yağ asitleri: 16 gr Tekli doymamış yağ asitleri: 24 gr Karbonhidrat: 16 gr Diyet lifi: 9 gr Protein: 26 gr Yer fıstığı, zeytinyağında bulunan sağlıklı bir yağ olan oleik asit acısından ve aynı zamanda antioksidanlar acısından zengindir. Orneğin, kavrulmuş fıstık antioksidanlar acısından boğurtlen ve cilek ile karşılaştırılabilir ve antioksidanlar acısından elma, havuc veya pancardan onemli olcude daha zengindir. Yerfıstığı, başta p-kumarik asit adı verilen bir bileşen olan polifenoller acısından zengindir ve bu asidin yer fıstığındaki oranını ve toplam antioksidan seviyesini yuzde 22'ye kadar artıran kavurma işlemidir. Ancak bu işlem sağlıklı bir şekilde ve katkı maddesi icermeden yapılmalıdır.
Yer fıstığı iyi bir protein, vitamin, mineral ve iyi yağ kaynağıdır, ancak yuksek kalorileri nedeniyle aşırıya kacmamak gerekir. İşte daha sık yer fıstığu yemek icin 10 neden: Kalbe İyi Gelir Yuksek oranda iyi yağ icerdiğinden yer fıstığı kalp icin harikadır. Kalp sağlığını, kotu kolesterolu azaltabilen ve iyi kolesterolu yukseltebilen oleik asit sayesinde geliştirir. Yer fıstığı felc ve kalp krizi ve benzeri koroner kalp hastalıklarını onlemeye yardımcı olabilir. Enerji Verir Evet, bu baklagil enerjiyi arttırır. Yukarıda bahsedildiği gibi, yer fıstığı vitaminler ve mineraller, antioksidanlar, protein ve sağlıklı yağlar bakımından zengindir, bunların tumu enerjiyi artırır ve vucut icin iyidir. Kilo Vermeye Yardımcı Olabilir Yer fıstıkları lif acısından zengindir ve tuketimi, kalori yaktığı anlamına gelen bir termal reaksiyona neden olur. Bir calışma, 19 hafta boyunca gunde 500 kalorili fıstık tuketen kişilerin metabolizmalarının yuzde 11 oranında hızlandığını gosteriyor. Kanserle Savaşabilir Yer fıstığındaki antioksidanlar mide kanserini onlemede faydalıdır ve ayrıca tumor buyumesini doğal olarak onleyen beta-sitosterol icerirler. Araştırmalar, haftada en az iki kez yer fıstığı yiyenlerin kolon kanseri riskinin azaldığını gosteriyor. Safra Taşlarını Onler Tum yetişkinlerin yuzde 10 ila 25'inde safra taşı vardır. Sık sık fıstık tuketirseniz, o oranın icinde olma riskinizi azaltabilir. Araştırmalar, duzenli olarak 30 gram yer fıstığı tuketmenin safra taşı riskini yuzde 25 oranında azaltabileceğini gosteriyor. Hafızayı Geliştirir Bu atıştırmalık, beyin icin mukemmel bir besin olan ve hafızayı geliştiren B3 vitamini icerir. İcerdiği bileşikler beyne giden kan akışını yuzde 30 oranında artırır. Ruh Halini İyileştirir Yer fıstığında bulunan bir amino asit oaln triptofan, mutluluğumuz icin anahtar bir hormon olan serotonin salgılanmasını sağlar. Ruh halini dengeler, iyi duygular ve mutluluk oluşturur. Hamilelikte Yardımcı Olabilir Hamilelikte kadınlara yardımcı olan iyi bir folik asit kaynağıdır. Hamilelikten once ve erken donemlerde folik asit tuketen kadınlar, bebeklerde norolojik problemlerin yanı sıra cocuklarda bazı alerji ve astım gibi hastalıklara yakalanma riskini azaltabilir. Alzheimer Hastalığını Onleyebilir Araştırmalar, B3 vitamini acısından zengin gıdaların Alzheimer hastalığı riskini yuzde 70'e kadar azaltabileceğini gosteriyor. Bu vitaminin onerilen dozunun dortte biri icin sadece ceyrek fincan kadar yer fıstığı yeterlidir. Cilt ve Sac Sağlığını İyileştirir Fıstık, cilt ve sac sağlığını geliştirir. Yer fıstığının iceriğindeki lif, vucuttaki fazla toksinlerin atılmasını sağlar, magnezyumun ise sinirleri sakinleştireceğini ve kan damarlarını ve kasları gevşeterek kan akışını hızlandırı ve cildin daha iyi gorunmesini sağlar. Ayrıca yer fıstığında bulunan C vitamini, sac dokulmesini onleyebilen kolajen uretimini artırmak icin faydalıdır ve iceriğindek, omega 3 yağ asitleri sac buyumesini destekler.


