Doviz ve altın cinsinden mevduat hesapları ve katılım fonlarının vadeli Turk Lirası mevduat ve katılma hesaplarına donuşumunun desteklenmesine karar verildi. Kararın ardından da detayları acıklandı. Bu detayları mevduat sahiplerinin kendi durumu ile karşılaştırmak ve TL mevduatının attırılması icin ust uste verilen kararlarla ilgili gelişmeleri daha yakından takip edebilmek icin en cok sorulan sorular ve cevapları hazırlandı. Bankacılık sistemindeki toplam mevduat ve katılım fonu icinde Turk Lirasının payının artırılarak finansal istikrarın desteklenmesi amacıyla yurt ici yerleşik kişilerin doviz ve altın mevduat ve katılım fonu hesaplarının Turk Lirası vadeli hesaplara donuşmesi halinde mevduat ve katılım fonu sahiplerine ilişkin destekler acıklanmıştı. Bu kez yurt ici yerleşik tuzel kişilerin doviz ve altın cinsinden mevduat hesapları ve katılım fonlarının vadeli Turk Lirası mevduat ve katılma hesaplarına donuşmesi halinde mevduat ve katılım fonu sahiplerine destek sağlanmasına karar verildi.
Soz konusu yeni desteğe ilişkin en cok merak edilen 15 soru ve yanıtları şoyle: Turk Lirası vadeli mevduat veya katılma hesaplarına donuşumden kimler yararlanabilecek? Yurt dışında işci, serbest meslek ve mustakil iş sahibi Turk vatandaşları dahil Turkiye ’de kanuni yerleşim yeri bulunan gercek kişiler bu sistemden faydalanabilecek. Turkiye ’de kanuni yerleşim yeri bulunan tuzel kişiler de bu sistemden yararlanabilecek. Yurt ici tuzel kişilerin kapsamı nedir? Bankalar ve Merkez Bankasınca belirlenen diğer mali kuruluşlar dışında kalan tum şirket ve kuruluşlar uygulama kapsamındadır. Gercek ve tuzel kişiler icin hesaplar hangi vadelerde acılabilecek? Gercek kişiler 3, 6 ve 12 ay vadede hesap acabilecektir. Tuzel kişiler ise 6 ve 12 aylık vadelerde hesap acabilecektir.
Hesaptan elde edilen getiri ne olacak? Mevduat sahibi ve banka arasında belirlenecek mevduat faiz oranına gore getiri elde edilecektir. Vade sonunda doviz kurlarında/altın fiyatlarında, vade başlangıcına gore artış olması halinde faizin uzerinde kalan kur farkı Merkez Bankası tarafından hesap sahibine odenecek. Gercek ve tuzel kişilerin elde ettiği getirilerden vergi alınacak mı? Ne gibi istisnalar soz konusu? Mevduat hesaplarına odenecek faiz ve katılma hesaplarına odenecek kÂr payı uzerinden stopaj kesintisi yapılmayacak. Şirketlerin, 31 Aralık 2021 tarihli bilancolarında yer alan doviz ve altınlarını Turk Lirasına donuşturmeleri halinde değerleme farklarına kurumlar vergisi istisnası getirilmesi ve vade sonunda elde edilen faiz ve kÂr paylarının da kurumlar vergisinden istisna olması ongoruluyor. 2021 yılı son gecici vergi donemi icin de bu istisnadan yararlanılabilmesi icin Turk Lirasına donuşturme işleminin 17 Şubat 2022'ye kadar yapılması gerekiyor. Şirketler, bu urunu kullandıkları surece ucer aylık gecici vergi donemlerinde olası doviz ve altın değerleme farklarına bağlı vergilerden de muafiyet sağlamış olacak.
Vadeden once hesaptan cekim yapılması mumkun mu? Turk Lirası mevduat veya katılma hesabından vadeden once cekim yapılması halinde hesap sahibine herhangi bir fark odenmeyecek. Ayrıca, cekimin yapıldığı tarihte kurda duşuş olması halinde vade başındaki doviz tutarının cekimin yapıldığı tarihteki kur uzerinden Turk Lirası karşılığı odenir. Doviz bazında ana parası korunmuş olur Gercek kişilerin sisteme girişi icin belli bir tarih var mı? Gercek kişiler, 20 Aralık 2021'de mevcut olan ABD doları, avro ve İngiliz sterlini cinsinden mevduat/katılım fonlarını ve 28 Aralık 2021'de mevcut altın mevduat/katılım fonlarını donuşum kuru/fiyatı uzerinden Turk Lirasına cevirerek sisteme giriş yapabilecek. Gercek kişiler, 28 Aralık 2021'den sonra banka şubelerine getirilen işlenmiş veya hurda altınlar (ziynet altın) ile de TCMB ’nin saat başı acıkladığı gram altın alış fiyatı baz alınarak sisteme girebilecek.
Tuzel kişilerin sisteme girişi icin belli bir tarih var mı? Tuzel kişiler, 31 Aralık 2021'de mevcut olan ABD doları, avro ve İngiliz sterlini ve altın cinsinden mevduat/katılım fonlarını donuşum kuru/fiyatı uzerinden Turk Lirasına cevirerek sisteme giriş yapabilecek. Tuzel kişiler, 31 Aralık 2021'den sonra banka şubelerine getirilen işlenmiş veya hurda altınlar (ziynet altın) ile de TCMB ’nin saat başı acıkladığı gram altın alış fiyatı baz alınarak sisteme girebilecek. Sisteme birden fazla hesapla giriş yapılabilir mi? Bir kişi birden fazla hesap ile sisteme dahil olabilecek. Her urun icin farklı bankalarda hesap acılabilir mi, farklı bankalara transfer yapılabilir mi? Gercek ve tuzel kişiler doviz ve altınlarını hesaplarının bulunduğu bankalardan başka bankalara transfer yaparak ya da efektif olarak cekim yapıp hesap acmak istediği bankaya yatırdıklarına dair tevsik edici belge ile uygulamadan faydalanabilecek.
Katılım finans kurumları da bu sisteme dahil mi? Katılım bankaları da sisteme dahildir. Uygulamayı katılım bankaları katılım bankacılığı esasları cercevesinde işletecektir. Mevduat sahibi icin faiz oranı, katılma hesabı sahibi icin kÂr payı nasıl belirlenecek? Mevduat faiz oranı mevduat sahibi ve banka arasında belirlenecektir. Bu faiz oranı, TCMB tarafından belirlenen 1 hafta vadeli repo ihale faiz oranının (yuzde 14) altında olamayacaktır. Faiz oranı ile ilgili bir ust sınır getirilmemiştir. KÂr payı getirisi katılım bankacılığı esasları cercevesinde vade sonunda belirlenecek. Dijital kanallardan (mobil ve internet bankacılığı) bu sisteme dahil olunabilecek mi? Bazı bankalar dijital kanallardan bu hizmeti sunmaya başladı. Diğer bankalar da kendi kurum politikaları cercevesinde bu hizmeti zamanla sunabilecekler.
Dovizimi bozdurup neden bu urune gecmeliyim / bu urune gecmeme gerek var mı? Bu urunu kullanarak, dovizde yaşanacak duşuş veya faizden/getirinden duşuk yukselişte bile ulaşamayacağınız TL faiz gelirine / katılım hesabı getirisine ulaşabilirsiniz. Kur yukselecek olursa aradaki fark Merkez Bankasınca karşılanacağından bir kaybınız soz konusu olmayacaktır. Dovizi hangi kurdan bozacağım? Merkez Bankası her iş gunu saat 10.00, 11.00, 12.00, 13.00, 14.00 ve 15.00 ’de USD, EUR, GBP ve altın icin fiyat acıklamaktadır. İşlem yapacağınız saatteki kuru kullanabileceksiniz.





