İnternetin yaygınlaşması ile birlikte pek cok yeni cihaz ve kavramla tanıştık. Mesela internet bağlantısı sağlayan bir modem artık evlerin olmazsa olmazlarından. Her modemin arkasında pek cok farklı bağlantı noktası gorursunuz; LAN, WAN, USB gibi. WAN portu ise bunlar arasından en dikkat cekenlerden biridir cunku bu bağlantı noktası sayesinde pek cok modem direkt olarak internete bağlanır.
Yani WAN aslında internet bağlantısı demektir ancak bazen yerel ağın yetmediği durumlarda bazı şirketler tarafından ozel WAN ağları kurulabilir. Yine de son kullanıcı icin bu bağlantı noktasının anlamı, internete bağlanmak demektir. WAN nedir, WAN portu ne işe yarar gibi soruları gelin biraz daha detaylı inceleyelim ve hem WAN turlerini gorelim hem de karşılaştırma yapmak icin LAN ağını tanıyalım.
[h=2]WAN nedir?[/h] Wide Area Network, kısaca WAN, Turkcesi ile Geniş Alan Ağı; pek cok farklı cihazın birbirine bağlanmasını, iletişim kurmasını sağlayan geniş bir ağdır. LAN olarak adlandırılan yerel ağlar, bu geniş alan ağında birbirleriyle iletişime gecerler. İnternet, bilinen en geniş WAN ağıdır.
Local Area Network, kısaca LAN, Turkcesi ile Yerel Alan Ağı; her evde ya da iş yerinde kurulan ağlara verilen isimdir. WAN ağında bu yerel ağların toplanması sonucu internet, internet haline gelir. Bazı buyuk şirketlerin hatta ulkelerin kendilerine ozel geniş alan ağları kurdukları biliniyor ancak son kullanıcı icin WAN demek, internet demektir.
[h=2]WAN portu (Wan girişi) nedir, ne işe yarar?[/h] WAN portuna gelmeden once internete nasıl bağlandığımıza bir bakalım. İnternet servis sağlayıcınız tarafından genel ağa bağlanılması icin belirli bağlantı noktaları kurulur. Bu ana noktalardan her eve ozel kablolarla ile bu bağlantı getirilir. Modem aracılığıyla bu bağlantı internete donuşur ve kablolu ya da kablosuz olarak kullanıcılar internete bağlanır.
Modemlerin arkasında pek cok farklı bağlantı noktası bulunur; WAN, LAN ve USB girişleri pek coğunda ortaktır. LAN girişleri uzerinden aynı yerel ağa bağlanan cihazlar iletişim kurar. WAN portu uzerinden ise internet bağlantısı ya da varsa diğer geniş alan ağına bağlantı sağlanır. USB girişi ise pek cok farklı amacla kullanılabilir.
Artsa ya da azalsa bile genel olarak pek cok modemin arkasında 1 WAN, 4 LAN bağlantı noktası bulunur. Hatta bu tur bağlantı noktaları router olarak isimlendirilen yonlendiricilerin bile uzerinde vardır. Modem uzerinden bağlanılan geniş alan ağı genel olarak tekken, bağlanılan yerel alan ağı birden cok olduğu icin girişler bu şekilde duzenlenmektedir.
[h=2]WLAN ile WAN arasındaki fark nedir?[/h]
İnternet bağlantısı ile ilgili terimlerin kısaltmaları birbirine oldukca benzer olduğu icin kullanıcılar tarafından sık sık karıştırılabiliyor. Bunlardan biri de WLAN. LAN yerel alan ağı, WAN geniş alan ağı, WLAN ise Wireless Local Area Network, Turkcesi ile Kablosuz Yerel Alan Ağı demektir.
Wireless LAN teriminin kısaltması olan WLAN aslında Wi-Fi kablosuz ağı ile birden fazla cihazın aynı yerel ağ uzerinden internete bağlandığı ağı ifade ediyor. Yani kısaltmalar benzese de WAN ile WLAN arasında cok da benzerlik yoktur ama sonucta ikisi de bir ağı temsil ediyor.
[h=2]Kullanılan WAN teknoloji turleri:[/h] Paket değiştirme TCP/IP protokolu Router Overlay network SONET/SDH (PoS) Cok Protokollu Etiket Anahtarlama ATM Frame Relay
[h=3]Paket değiştirme[/h] Dilimize paket değiştirme olarak cevirebileceğimiz packet switching teknolojisinde gonderilen mesaj uc parcaya bolunur, her biri en uygun olan yoldan hedefe ilerler ve hedefe ulaştıklarından yeniden birleştirilirler. Bu veri iletim yonteminin kullanılmasının amacı, paketin butun halinde zarar gormesini onlemektir. Gerekirse parcalar yeniden gonderilir.
[h=3]TCP/IP protokolu[/h] TCP/IP protokolu gunumuz dunyasında en yaygın kullanılan protokol turudur. TCP/IP iletim protokolu ya da internet protokolu olarak isimlendirilen bu sistem sayesinde cihazlar birbirine ve internete bağlanır.
[h=3]Router[/h] Buradaki yazımızda detaylı olarak anlattığımız gibi router yani yonlendirici, WAN geniş alan ağının oluşturulmasında sık sık kullanılır. Benzersiz IP adresleri sunan yonlendiriciler sayesinde WAN ağı bu adresleri kullanarak iletişimi sağlar.
[h=3]Overlay network[/h] Yer paylaşımlı ağ olarak dilimize cevirebileceğimiz Overlay network, bir yazılımın başka bir altyapı uzerinden sanal ağ oluşturduğu bir teknolojidir. Overlay network tekniğinin kullanılmasının amacı, ağda bulunmayan uygulamaları ve guvenlik sistemlerini desteklemektir.
[h=3]SONET/SDH (PoS)[/h] SONET/SDH (PoS) paketi, WAN aktarımı icin kullanılan temel protokollerden bir tanesidir. Optik fiber, Senkronize Optik Ağ, Senkronize Dijital Hiyerarşi gibi iletişim protokollerini de kapsayan SONET/SDH (PoS) iki nokta arasında kurulan bağlantının nasıl olacağını tanımlar.
[h=3]Cok Protokollu Etiket Anahtarlama [/h] Multiprotocol Label Switching, kısaca MPLS, Turkcesi ile Cok Protokollu Etiket Anahtarlama; ağ yonlendirme sırasında kullanılan bir optimizasyon tekniğidir. Bu teknik sayesinden veriler uzun ağ adresleri uzerinden değil, kısa ağ etiketleri uzerinden hareket ederler.
[h=3]ATM[/h] ATM, Asynchronous Transfer Mode, Turkcesi ile Eşzamansız Aktarım Modu; bugun pek kullanılmasa da erken donem veri ağlarında kullanılan en yaygın anahtarlama tekniğidir. Bugun ATM yerini IP tabanlı ethernet teknolojisi almış ve verileri değişken boyutlarda paketlemeye başlamıştır.
[h=3]Frame Relay[/h] Frame Relay, yerel alan ağları ya da geniş alan ağlarının uc noktaları arasında veri aktarımı icin kullanılan bir teknolojidir. Paket anahtarlama teknolojisi kullanan Frame Relay, dijital iletişim kanallarının veri bağlantı katmanlarını belirtir.
Her modemin arkasında gorduğumuz WAN portu nedir, ne işe yarar; WAN nedir, turleri nelerdir gibi merak edilen soruları yanıtladık ve alan ağları hakkında bilmeniz gereken onemli detaylardan bahsettik.
Yani WAN aslında internet bağlantısı demektir ancak bazen yerel ağın yetmediği durumlarda bazı şirketler tarafından ozel WAN ağları kurulabilir. Yine de son kullanıcı icin bu bağlantı noktasının anlamı, internete bağlanmak demektir. WAN nedir, WAN portu ne işe yarar gibi soruları gelin biraz daha detaylı inceleyelim ve hem WAN turlerini gorelim hem de karşılaştırma yapmak icin LAN ağını tanıyalım.
[h=2]WAN nedir?[/h] Wide Area Network, kısaca WAN, Turkcesi ile Geniş Alan Ağı; pek cok farklı cihazın birbirine bağlanmasını, iletişim kurmasını sağlayan geniş bir ağdır. LAN olarak adlandırılan yerel ağlar, bu geniş alan ağında birbirleriyle iletişime gecerler. İnternet, bilinen en geniş WAN ağıdır.
Local Area Network, kısaca LAN, Turkcesi ile Yerel Alan Ağı; her evde ya da iş yerinde kurulan ağlara verilen isimdir. WAN ağında bu yerel ağların toplanması sonucu internet, internet haline gelir. Bazı buyuk şirketlerin hatta ulkelerin kendilerine ozel geniş alan ağları kurdukları biliniyor ancak son kullanıcı icin WAN demek, internet demektir.
[h=2]WAN portu (Wan girişi) nedir, ne işe yarar?[/h] WAN portuna gelmeden once internete nasıl bağlandığımıza bir bakalım. İnternet servis sağlayıcınız tarafından genel ağa bağlanılması icin belirli bağlantı noktaları kurulur. Bu ana noktalardan her eve ozel kablolarla ile bu bağlantı getirilir. Modem aracılığıyla bu bağlantı internete donuşur ve kablolu ya da kablosuz olarak kullanıcılar internete bağlanır.
Modemlerin arkasında pek cok farklı bağlantı noktası bulunur; WAN, LAN ve USB girişleri pek coğunda ortaktır. LAN girişleri uzerinden aynı yerel ağa bağlanan cihazlar iletişim kurar. WAN portu uzerinden ise internet bağlantısı ya da varsa diğer geniş alan ağına bağlantı sağlanır. USB girişi ise pek cok farklı amacla kullanılabilir.
Artsa ya da azalsa bile genel olarak pek cok modemin arkasında 1 WAN, 4 LAN bağlantı noktası bulunur. Hatta bu tur bağlantı noktaları router olarak isimlendirilen yonlendiricilerin bile uzerinde vardır. Modem uzerinden bağlanılan geniş alan ağı genel olarak tekken, bağlanılan yerel alan ağı birden cok olduğu icin girişler bu şekilde duzenlenmektedir.
[h=2]WLAN ile WAN arasındaki fark nedir?[/h]
İnternet bağlantısı ile ilgili terimlerin kısaltmaları birbirine oldukca benzer olduğu icin kullanıcılar tarafından sık sık karıştırılabiliyor. Bunlardan biri de WLAN. LAN yerel alan ağı, WAN geniş alan ağı, WLAN ise Wireless Local Area Network, Turkcesi ile Kablosuz Yerel Alan Ağı demektir.
Wireless LAN teriminin kısaltması olan WLAN aslında Wi-Fi kablosuz ağı ile birden fazla cihazın aynı yerel ağ uzerinden internete bağlandığı ağı ifade ediyor. Yani kısaltmalar benzese de WAN ile WLAN arasında cok da benzerlik yoktur ama sonucta ikisi de bir ağı temsil ediyor.
[h=2]Kullanılan WAN teknoloji turleri:[/h] Paket değiştirme TCP/IP protokolu Router Overlay network SONET/SDH (PoS) Cok Protokollu Etiket Anahtarlama ATM Frame Relay
[h=3]Paket değiştirme[/h] Dilimize paket değiştirme olarak cevirebileceğimiz packet switching teknolojisinde gonderilen mesaj uc parcaya bolunur, her biri en uygun olan yoldan hedefe ilerler ve hedefe ulaştıklarından yeniden birleştirilirler. Bu veri iletim yonteminin kullanılmasının amacı, paketin butun halinde zarar gormesini onlemektir. Gerekirse parcalar yeniden gonderilir.
[h=3]TCP/IP protokolu[/h] TCP/IP protokolu gunumuz dunyasında en yaygın kullanılan protokol turudur. TCP/IP iletim protokolu ya da internet protokolu olarak isimlendirilen bu sistem sayesinde cihazlar birbirine ve internete bağlanır.
[h=3]Router[/h] Buradaki yazımızda detaylı olarak anlattığımız gibi router yani yonlendirici, WAN geniş alan ağının oluşturulmasında sık sık kullanılır. Benzersiz IP adresleri sunan yonlendiriciler sayesinde WAN ağı bu adresleri kullanarak iletişimi sağlar.
[h=3]Overlay network[/h] Yer paylaşımlı ağ olarak dilimize cevirebileceğimiz Overlay network, bir yazılımın başka bir altyapı uzerinden sanal ağ oluşturduğu bir teknolojidir. Overlay network tekniğinin kullanılmasının amacı, ağda bulunmayan uygulamaları ve guvenlik sistemlerini desteklemektir.
[h=3]SONET/SDH (PoS)[/h] SONET/SDH (PoS) paketi, WAN aktarımı icin kullanılan temel protokollerden bir tanesidir. Optik fiber, Senkronize Optik Ağ, Senkronize Dijital Hiyerarşi gibi iletişim protokollerini de kapsayan SONET/SDH (PoS) iki nokta arasında kurulan bağlantının nasıl olacağını tanımlar.
[h=3]Cok Protokollu Etiket Anahtarlama [/h] Multiprotocol Label Switching, kısaca MPLS, Turkcesi ile Cok Protokollu Etiket Anahtarlama; ağ yonlendirme sırasında kullanılan bir optimizasyon tekniğidir. Bu teknik sayesinden veriler uzun ağ adresleri uzerinden değil, kısa ağ etiketleri uzerinden hareket ederler.
[h=3]ATM[/h] ATM, Asynchronous Transfer Mode, Turkcesi ile Eşzamansız Aktarım Modu; bugun pek kullanılmasa da erken donem veri ağlarında kullanılan en yaygın anahtarlama tekniğidir. Bugun ATM yerini IP tabanlı ethernet teknolojisi almış ve verileri değişken boyutlarda paketlemeye başlamıştır.
[h=3]Frame Relay[/h] Frame Relay, yerel alan ağları ya da geniş alan ağlarının uc noktaları arasında veri aktarımı icin kullanılan bir teknolojidir. Paket anahtarlama teknolojisi kullanan Frame Relay, dijital iletişim kanallarının veri bağlantı katmanlarını belirtir.
Her modemin arkasında gorduğumuz WAN portu nedir, ne işe yarar; WAN nedir, turleri nelerdir gibi merak edilen soruları yanıtladık ve alan ağları hakkında bilmeniz gereken onemli detaylardan bahsettik.