Turkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) kasım ayı uluslararası yatırım pozisyonunu acıkladı. 2021 Kasım sonu itibarıyla, Uluslararası Yatırım Pozisyonu (UYP) verilerine gore, Turkiye ’nin yurt dışı varlıkları, 2020 yıl sonuna gore yuzde 20,3 oranında artışla 307,4 milyar ABD doları, yukumlulukleri ise yuzde 17,6 oranında azalışla 527,8 milyar ABD doları olarak gercekleşti. Turkiye ’nin yurt dışı varlıkları ile yurt dışına olan yukumluluklerinin farkı olarak tanımlanan net UYP, 2020 yıl sonunda -384,9 milyar ABD doları iken 2021 Kasım sonunda -220,4 milyar ABD doları seviyesinde gercekleşti.
Varlıklar alt kalemleri incelendiğinde, rezerv varlıklar kalemi 2020 yıl sonuna gore yuzde 34,6 oranında artışla 125,6 milyar ABD doları, diğer yatırımlar kalemi yuzde 12,7 oranında artışla 122,1 milyar ABD doları seviyesine geldi. Diğer yatırımlar alt kalemlerinden bankaların Yabancı Para ve Turk Lirası cinsinden efektif ve mevduatları yuzde 14,4 oranında artışla 47,9 milyar ABD doları oldu. Yukumlulukler alt kalemleri incelendiğinde, doğrudan yatırımlar (sermaye ve diğer sermaye) piyasa değeri ile doviz kurlarındaki değişimlerin de etkisiyle 2020 yıl sonuna gore yuzde 47,5 oranında azalışla 120,6 milyar ABD doları seviyesinde gercekleşti. Portfoy yatırımları 2020 yıl sonuna gore yuzde 12,4 oranında azalışla 99,0 milyar ABD doları oldu. Yurt dışı yerleşiklerin hisse senedi stoku 2020 yıl sonuna gore yuzde 32,8 oranında azalışla 19,6 milyar ABD doları olurken, yurt dışı yerleşiklerin mulkiyetindeki DİBS stoku yuzde 39,2 oranında azalışla 4,0 milyar ABD doları, Hazine ’nin tahvil stoku (yurt ici yerleşiklerce alınan tahvil stoku duşuldukten sonra) ise yuzde 0,5 azalışla 45,9 milyar ABD doları seviyesinde yaşandı.
Aynı donemde, diğer yatırımlar 2020 yıl sonuna gore yuzde 3,5 oranında artarak 308,3 milyar ABD doları oldu. Yurt dışı yerleşiklerin yurt ici yerleşik bankalardaki Yabancı Para (YP) mevduatı, 2020 yıl sonuna gore yuzde 3,7 oranında artarak 34,6 milyar ABD doları olurken, TL mevduatı yuzde 32,4 oranında azalarak 10,6 milyar ABD doları olarak gercekleşti. Bankaların toplam kredi stoku yuzde 5,3 oranında azalarak 67,8 milyar ABD doları olurken, diğer sektorlerin toplam kredi stoku yuzde 0,2 oranında azalarak 96,4 milyar ABD doları olarak kayıtlara gecti.
Uluslararası Yatırım Pozisyonu; bir ekonomideki yerleşik kişilerin yurt dışındaki yerleşik kişiler ile finansal alacakları ve yukumluluklerin yanında; rezerv varlık olarak tutulan altın şeklindeki finansal varlıklarının belli bir tarihteki stok değerini gosteren ve uc aylık olarak (gosterge niteliğinde aylık) yayınlanan istatistiki bir tablodur. Uluslararası Yatırım Pozisyonunda toplam finansal varlıklar ile toplam finansal yukumluluklerin farkı, net Uluslararası Yatırım Pozisyonu olarak adlandırılmaktadır. Başka bir deyişle, net Uluslararası Yatırım Pozisyonu; Turkiye'nin yurt dışından alacaklarıyla, Turkiye'nin yurt dışına borclarının net farkını işaret eder. Burada ortaya cıkan net pozisyon, pozitif veya negatif bir değer olabilir.


