Roleplay (RP), ozellikle pandemi surecinde oyunculalar arasında sıkca duyduğumuz, online ve offline oyun dunyasına ait bir tabir. Bu kelimenin işaret ettiği oyun ici aksiyon oyuncular arasında oyle bir populariteye ulaştı ki kelime, yayıncıların diline de pelesenk oldu.
Peki bizler oyun aleminin fazlasıyla aşina olduğau bu tabire ne kadar hakimiz? Bu yazıda roleplay ne demek, nasıl yapılır detaylı bir şekilde inceleyeceğiz.
[h=2]Roleplay ne demek?[/h] İngilizce kullanımına alıştığımız roleplay ’in ne manaya geldiğini anlamanın yolu elbette kavramın Turkce ’sini oğrenmekten geciyor. Roleplay ’in Turkce ’ye cevirisi oldukca basit: Rol yapmak.
Oyun gibi tamamen kurgudan ibaret bir ortamda, o an bize atfedilen rolu benimseyip; o rolun tum gerekliliklerini gercekci bir şekilde yerine getirdiğimizde roleplay yapmış oluruz. Orneğin oynadığımız oyunda polis rolundeysek; gercek bir polisin yapacağı her şeyi yapmak icin gayret etmek, bizi roleplay yapar duruma getirir.
[h=2]Roleplay turleri nelerdir?[/h] Metin tabanlı rol yapma Canlı aksiyon rol yapma Masaustu rol yapma Roleplay ’in uc turu mevcut. Bu uc farklı tur sayesinde kişiler, rol yapmanın ceşitli yollarını keşfederek farklı deneyimler kazanma şansı yakalar. Ayrıca bu turleri bilmek, roleplay dunyasına adapte olma surecini kolaylaştırır.
[h=3]Metin tabanlı rol yapma: Online oyunlarda tercih edilen bir yontem [/h]
Metin tabanlı rol yapma, online oyunlarda tercih edilen bir yontemdir. Bunun yegane sebebi bu turun tamamen yazıya dayalı olmasıtndan kaynaklanır. Sadece yazı uzerinden geliştiği icin bu turun sıradan ve hatta sıkıcı olabileceği; oyunu boğabileceği onyargısı oldukca yaygındır. Gel gelelim metin tabanlı rol yapılan bir oyuna bir kez dahil olduktan sonra buyuk coğunluğun bu onyargısının kırıldığı gozlemlenir.
Metin tabanlı rol yaparken burunduğunuz karakterin her bir hamlesini, duşuncesini, sozunu yazılı şekilde karşı tarafa aktarmanız beklenir. Bu turde bir rol yapma esnasında, burunduğunuz karakter kapıyı acıp şaşıracaksa; bunu yazılı bicimde ifade etmeniz gerekir.
[h=3]Metin tabanlı rol yaparken OC ve Canon ’a dikkat:[/h]
Metin tabanlı rol yaparken kısaca OC olarak bilinen ''Original Character'' (Orijinal Karakter) ve Canon etiketlerine de dikkat etmek gerekir. OC, karakteri A ’dan Z ’ye sizin yarattığınız anlamına gelir. Bu da karakterin sahip olacağı iyi ve kotu tum ozelliklerin, sergileyeceği tum davranışların tamamen sizin insiyatifinize bağlı olduğuna işaret eder. Canon ise hali hazırda var olan bir karakterin rolune burunmek demektir. Kim olduğu, nasıl biri olduğu belli bir karaktere burunen kişinin; o karakteri değiştirmemesi ve bilindiği şekilde oynaması beklenir. Canon kavramı, ekstra mudahale gerektirmez.
[h=3]Canlı aksiyon rol yapma: Genellikle yuzyuze yapılması tercih edilir [/h]
''LARP'' (Live Action Role Play) olarak da bilinen canlı aksiyon rol yapma, genellikle yuz yuze yapılması tercih edilen; ancak sanal ortamda da yapılabilen bir rol yapma turudur. LARP esnasında sizden beklenen; canlandıracağınız karaktere ruhen ve bedenen adapte olmanız, karakteri hem yaşayıp hem yaşatmanızdır. Kostum giymek, maske takmak, karakterin betimlenen fiziksel ozelliklerine burunmeye ozen gostermek… Rolu her nasılsa o şekilde oynamak zorunludur.
[h=3]Canlı aksiyon rol yapma terminolojisi:[/h]
LARP oynarken kullanılan belli başlı kavramlar, LARP oyuncularının oyunu iyi tanıyabilmesi ve kuralına uygun oynayabilmesi icin gereklidir:
Boffer: Kopukle doldurulmuş silahtır. Savaş, dovuş gibi LARP ’lar esnasında kullanılır. Game Master: Oyunu yoneten, yon veren kişidir. Yapılacak tum yenilik ve değişikliklerden o sorumludur. Sanal ortamda gercekleşen LARP ’larda bu kişiye ''Storyteller'' (Hikaye Anlatıcısı) denir. NPC: ''Non-player Character''ın kısaltması olan NPC, oynamaya acık olmayan karakterlere verilen isimdir. Bu karakterleri genellikle Game Master oynar. PC: ''Player Character''ın kısaltması olan PC, her bir oyuncuya verilen isimdir. Bir LARP esnasında oyuna dahilseniz, siz de bir PC ’siniz demektir. Crew: Game Master ’a oyunun organize edilmesinde yardımcı olan kişidir. Genellikle Game Master tarafından oynanan NPC ’ler bazen de Crew tarafından oynanır. [h=3]Masaustu rol yapma: Oyuncuların masanın etrafında toplandığı tur[/h]
Yuz yuze yapılması tercih edilen, istenildiği takdirde sanal ortamda da yapılabilen bir diğer rol yapma turu de masaustu rol yapmadır. Burada bir masanın etrafında toplanıp hem olay orgusunu kurmanız hem de karakterleri adım adım yaratmanız gerekir. Masaustu rol yapma esnasında oyunun neresinde olacağınızı belirlemeniz şarttır. Kimileri olay orgusu ve oyun kurulumuyla ilgiliyken kimileri daha cok işin savaş, mucadele gibi yonleriyle ilgilenir. Dağılımda denge olduğunda ortaya eksiksiz bir ortam, kusursuz bir akış cıkar ve boylece oyuncular keyifli vakit gecirebilecekleri oyunu kurmuş olur.
Bu turde bir oyunda zar kullanımı oldukca yaygındır. Zarın her bir yuzune Game Master tarafından belirlenen kurallar atanır. Boylelikle oyun esnasında gerekli durumlarda zar kullanımına başvurularak atılan zardan cıkan sonuca gore oyuncuların hamleleri değişiklik gosterebilir.
[h=3]Masaustu rol yapma terminolojisi: [/h]
Masaustu rol yapmanın da kendine ait bir terminolojisi mevcuttur. Daha once bahsi gecen rol yapma turlerinde olduğu gibi, masaustu rol yapmada da terminolojiye hakim olmak oyuncuya fayda sağlar:
Game Master: Oyunu yoneten, yon veren kişidir. Yapılacak tum yenilik ve değişikliklerden o sorumludur. Game Mechanics: Oyun esnasında gecerli olan kurallar butunudur. Adventure: Oyunun kendisidir; ancak Game Master ’ın sınırlamasına gore oyunda gecen tek bir hikayeye ya da oyunun başlangıcına soylenir. Campaign: Art arda gelişen olaylara verilen isimdir. Hikayeyi yeni karakterler dahil ederek ya da eski karakterlerle devam ettirme anlamına gelir. [h=2]Roleplay kategorileri nelerdir?[/h]
Roleplay ’in uc ana tur dışında belli başlı bazı kategorileri de mevcut. Bu kategorilere hakim olmak, oynayacağınız tur her ne olursa olsun oyunu anlama kabiliyetinizi artırır:
Fandom: Oyun alanı olarak belirlediğiniz evren eğer hazırda var olan bir evrense, buna Fandom adı verilir. Orneğin Harry Potter evreni uzerinden bir roleplay yapacaksanız, evreniniz bir Fandom ’dır. Bu evrene ister OC ister Canon ekleyebilirsiniz. AU: ''Alternative Universe''un kısaltması olan AU, Fandom ’ın bir alt kategorisidir. Fandom ’dan farklılaştığı nokta evren icerisinde karakterlerde gercekleştirdiğiniz değişikliklerdir. Cross-Over: Cross-Over da Fandom ’ın bir alt kategorisidir. Birden fazla evreni birleştirdiğinizde Cross-Over bir oyun oluşturmuş olursunuz. Harry Potter ve Star Wars evrenlerini birleştirerek bir oyun yaratmak buna ornektir. Original: Her şeyini tamamen kendi kendinize yarattığınız, var olan hicbir unsurdan etkilenmediğiniz roleplay'lere verilen isimdir. Group: Birden fazla oyuncuyla oynanan roleplay ’e verilen isimdir. One-on-One: İki oyuncunun karşılıklı oynadığı roleplay ’e verilen isimdir. Bu roleplay ’ler genellikle 1x1 kurgulanır, maksimum 1-2 yan karakter kabul eder. [h=2]Roleplay hakkında bazı ipucları:[/h]
[h=3]Sosyalleşmenin yeni bir yolunu bulabilirsiniz [/h] Ceşitli forum ve sitelerden roleplay yapılan oyunların birden fazla oyuncuyla oynanan sunucularına dahil olarak yepyeni insanlar tanıyabilir, bu tanışıklığı gelecek oyunlarla ilerleterek iyi ilişkiler kurabilirsiniz. Rol yapmanın bu noktada sosyalleşmenin yeni yollarından biri olduğu kesinlikle soylenebilir!
[h=3]Yabancı sunucularda oynamak yabancı dilinizi geliştirebilir [/h] Ozellikle İngilizcesini geliştirmek isteyenler icin Roleplay oyunlarının yararlı olacağını soylemek mumkun. Betimleme ağırlıklı bu gibi oyunlarda yabancı dil pratiği yapmak sandığınızdan da kolay olacaktır. Ufak bir ipucu: ''Hem oyun oynayayım hem İngilizcem gelişsin.'' diyenlerdenseniz oyun icerisinde esnaf, muşteri gibi rolleri tercih etmeniz daha avantajlı olur.
[h=3]Karakterinize zıtlıklar katmak onu cekici kılar [/h] Oyun icerisinde guclu bir savaş komutanı rolu yapıyorsunuz diyelim. Bu savaş komutanından coğu insanın beklentisi savaş ilintili ozelliklere sahip olması olacaktır. Kimse boylesi bir rolden iyi şiir yazabilmesini beklemez. İyi şiir yazabilen bir savaş komutanı yaratmak; sizi ilgi cekici bir oyuncu konumuna getirecek, Game Master ’ların yakın markajına sokacaktır!
[h=3]Hikayeyi sıradanlaştırmamaya ozen gostermek gerek [/h] İyi bir hikaye oluşturmak kadar o hikayeyi devam ettirebilmek de cok onemli. İyi bir hikaye, sıradanlaştığı anda iyi olmaktan cıkacak ve gorduğu ilgiyi kaybetmeye başlayacaktır. Gerek bireysel gerek diğer oyuncularla ortak caba gostererek hikayenin sıradanlaşmadan ilerlemesini sağlayabileceğinizi unutmadan ilerlemenizi, hikayelerin yeni kurgu ve karakterlere acık orguler olduğunu goz onunde tutmanızı tavsiye ederiz.
Peki bizler oyun aleminin fazlasıyla aşina olduğau bu tabire ne kadar hakimiz? Bu yazıda roleplay ne demek, nasıl yapılır detaylı bir şekilde inceleyeceğiz.
[h=2]Roleplay ne demek?[/h] İngilizce kullanımına alıştığımız roleplay ’in ne manaya geldiğini anlamanın yolu elbette kavramın Turkce ’sini oğrenmekten geciyor. Roleplay ’in Turkce ’ye cevirisi oldukca basit: Rol yapmak.
Oyun gibi tamamen kurgudan ibaret bir ortamda, o an bize atfedilen rolu benimseyip; o rolun tum gerekliliklerini gercekci bir şekilde yerine getirdiğimizde roleplay yapmış oluruz. Orneğin oynadığımız oyunda polis rolundeysek; gercek bir polisin yapacağı her şeyi yapmak icin gayret etmek, bizi roleplay yapar duruma getirir.
[h=2]Roleplay turleri nelerdir?[/h] Metin tabanlı rol yapma Canlı aksiyon rol yapma Masaustu rol yapma Roleplay ’in uc turu mevcut. Bu uc farklı tur sayesinde kişiler, rol yapmanın ceşitli yollarını keşfederek farklı deneyimler kazanma şansı yakalar. Ayrıca bu turleri bilmek, roleplay dunyasına adapte olma surecini kolaylaştırır.
[h=3]Metin tabanlı rol yapma: Online oyunlarda tercih edilen bir yontem [/h]
Metin tabanlı rol yapma, online oyunlarda tercih edilen bir yontemdir. Bunun yegane sebebi bu turun tamamen yazıya dayalı olmasıtndan kaynaklanır. Sadece yazı uzerinden geliştiği icin bu turun sıradan ve hatta sıkıcı olabileceği; oyunu boğabileceği onyargısı oldukca yaygındır. Gel gelelim metin tabanlı rol yapılan bir oyuna bir kez dahil olduktan sonra buyuk coğunluğun bu onyargısının kırıldığı gozlemlenir.
Metin tabanlı rol yaparken burunduğunuz karakterin her bir hamlesini, duşuncesini, sozunu yazılı şekilde karşı tarafa aktarmanız beklenir. Bu turde bir rol yapma esnasında, burunduğunuz karakter kapıyı acıp şaşıracaksa; bunu yazılı bicimde ifade etmeniz gerekir.
[h=3]Metin tabanlı rol yaparken OC ve Canon ’a dikkat:[/h]
Metin tabanlı rol yaparken kısaca OC olarak bilinen ''Original Character'' (Orijinal Karakter) ve Canon etiketlerine de dikkat etmek gerekir. OC, karakteri A ’dan Z ’ye sizin yarattığınız anlamına gelir. Bu da karakterin sahip olacağı iyi ve kotu tum ozelliklerin, sergileyeceği tum davranışların tamamen sizin insiyatifinize bağlı olduğuna işaret eder. Canon ise hali hazırda var olan bir karakterin rolune burunmek demektir. Kim olduğu, nasıl biri olduğu belli bir karaktere burunen kişinin; o karakteri değiştirmemesi ve bilindiği şekilde oynaması beklenir. Canon kavramı, ekstra mudahale gerektirmez.
[h=3]Canlı aksiyon rol yapma: Genellikle yuzyuze yapılması tercih edilir [/h]
''LARP'' (Live Action Role Play) olarak da bilinen canlı aksiyon rol yapma, genellikle yuz yuze yapılması tercih edilen; ancak sanal ortamda da yapılabilen bir rol yapma turudur. LARP esnasında sizden beklenen; canlandıracağınız karaktere ruhen ve bedenen adapte olmanız, karakteri hem yaşayıp hem yaşatmanızdır. Kostum giymek, maske takmak, karakterin betimlenen fiziksel ozelliklerine burunmeye ozen gostermek… Rolu her nasılsa o şekilde oynamak zorunludur.
[h=3]Canlı aksiyon rol yapma terminolojisi:[/h]
LARP oynarken kullanılan belli başlı kavramlar, LARP oyuncularının oyunu iyi tanıyabilmesi ve kuralına uygun oynayabilmesi icin gereklidir:
Boffer: Kopukle doldurulmuş silahtır. Savaş, dovuş gibi LARP ’lar esnasında kullanılır. Game Master: Oyunu yoneten, yon veren kişidir. Yapılacak tum yenilik ve değişikliklerden o sorumludur. Sanal ortamda gercekleşen LARP ’larda bu kişiye ''Storyteller'' (Hikaye Anlatıcısı) denir. NPC: ''Non-player Character''ın kısaltması olan NPC, oynamaya acık olmayan karakterlere verilen isimdir. Bu karakterleri genellikle Game Master oynar. PC: ''Player Character''ın kısaltması olan PC, her bir oyuncuya verilen isimdir. Bir LARP esnasında oyuna dahilseniz, siz de bir PC ’siniz demektir. Crew: Game Master ’a oyunun organize edilmesinde yardımcı olan kişidir. Genellikle Game Master tarafından oynanan NPC ’ler bazen de Crew tarafından oynanır. [h=3]Masaustu rol yapma: Oyuncuların masanın etrafında toplandığı tur[/h]
Yuz yuze yapılması tercih edilen, istenildiği takdirde sanal ortamda da yapılabilen bir diğer rol yapma turu de masaustu rol yapmadır. Burada bir masanın etrafında toplanıp hem olay orgusunu kurmanız hem de karakterleri adım adım yaratmanız gerekir. Masaustu rol yapma esnasında oyunun neresinde olacağınızı belirlemeniz şarttır. Kimileri olay orgusu ve oyun kurulumuyla ilgiliyken kimileri daha cok işin savaş, mucadele gibi yonleriyle ilgilenir. Dağılımda denge olduğunda ortaya eksiksiz bir ortam, kusursuz bir akış cıkar ve boylece oyuncular keyifli vakit gecirebilecekleri oyunu kurmuş olur.
Bu turde bir oyunda zar kullanımı oldukca yaygındır. Zarın her bir yuzune Game Master tarafından belirlenen kurallar atanır. Boylelikle oyun esnasında gerekli durumlarda zar kullanımına başvurularak atılan zardan cıkan sonuca gore oyuncuların hamleleri değişiklik gosterebilir.
[h=3]Masaustu rol yapma terminolojisi: [/h]
Masaustu rol yapmanın da kendine ait bir terminolojisi mevcuttur. Daha once bahsi gecen rol yapma turlerinde olduğu gibi, masaustu rol yapmada da terminolojiye hakim olmak oyuncuya fayda sağlar:
Game Master: Oyunu yoneten, yon veren kişidir. Yapılacak tum yenilik ve değişikliklerden o sorumludur. Game Mechanics: Oyun esnasında gecerli olan kurallar butunudur. Adventure: Oyunun kendisidir; ancak Game Master ’ın sınırlamasına gore oyunda gecen tek bir hikayeye ya da oyunun başlangıcına soylenir. Campaign: Art arda gelişen olaylara verilen isimdir. Hikayeyi yeni karakterler dahil ederek ya da eski karakterlerle devam ettirme anlamına gelir. [h=2]Roleplay kategorileri nelerdir?[/h]
Roleplay ’in uc ana tur dışında belli başlı bazı kategorileri de mevcut. Bu kategorilere hakim olmak, oynayacağınız tur her ne olursa olsun oyunu anlama kabiliyetinizi artırır:
Fandom: Oyun alanı olarak belirlediğiniz evren eğer hazırda var olan bir evrense, buna Fandom adı verilir. Orneğin Harry Potter evreni uzerinden bir roleplay yapacaksanız, evreniniz bir Fandom ’dır. Bu evrene ister OC ister Canon ekleyebilirsiniz. AU: ''Alternative Universe''un kısaltması olan AU, Fandom ’ın bir alt kategorisidir. Fandom ’dan farklılaştığı nokta evren icerisinde karakterlerde gercekleştirdiğiniz değişikliklerdir. Cross-Over: Cross-Over da Fandom ’ın bir alt kategorisidir. Birden fazla evreni birleştirdiğinizde Cross-Over bir oyun oluşturmuş olursunuz. Harry Potter ve Star Wars evrenlerini birleştirerek bir oyun yaratmak buna ornektir. Original: Her şeyini tamamen kendi kendinize yarattığınız, var olan hicbir unsurdan etkilenmediğiniz roleplay'lere verilen isimdir. Group: Birden fazla oyuncuyla oynanan roleplay ’e verilen isimdir. One-on-One: İki oyuncunun karşılıklı oynadığı roleplay ’e verilen isimdir. Bu roleplay ’ler genellikle 1x1 kurgulanır, maksimum 1-2 yan karakter kabul eder. [h=2]Roleplay hakkında bazı ipucları:[/h]
[h=3]Sosyalleşmenin yeni bir yolunu bulabilirsiniz [/h] Ceşitli forum ve sitelerden roleplay yapılan oyunların birden fazla oyuncuyla oynanan sunucularına dahil olarak yepyeni insanlar tanıyabilir, bu tanışıklığı gelecek oyunlarla ilerleterek iyi ilişkiler kurabilirsiniz. Rol yapmanın bu noktada sosyalleşmenin yeni yollarından biri olduğu kesinlikle soylenebilir!
[h=3]Yabancı sunucularda oynamak yabancı dilinizi geliştirebilir [/h] Ozellikle İngilizcesini geliştirmek isteyenler icin Roleplay oyunlarının yararlı olacağını soylemek mumkun. Betimleme ağırlıklı bu gibi oyunlarda yabancı dil pratiği yapmak sandığınızdan da kolay olacaktır. Ufak bir ipucu: ''Hem oyun oynayayım hem İngilizcem gelişsin.'' diyenlerdenseniz oyun icerisinde esnaf, muşteri gibi rolleri tercih etmeniz daha avantajlı olur.
[h=3]Karakterinize zıtlıklar katmak onu cekici kılar [/h] Oyun icerisinde guclu bir savaş komutanı rolu yapıyorsunuz diyelim. Bu savaş komutanından coğu insanın beklentisi savaş ilintili ozelliklere sahip olması olacaktır. Kimse boylesi bir rolden iyi şiir yazabilmesini beklemez. İyi şiir yazabilen bir savaş komutanı yaratmak; sizi ilgi cekici bir oyuncu konumuna getirecek, Game Master ’ların yakın markajına sokacaktır!
[h=3]Hikayeyi sıradanlaştırmamaya ozen gostermek gerek [/h] İyi bir hikaye oluşturmak kadar o hikayeyi devam ettirebilmek de cok onemli. İyi bir hikaye, sıradanlaştığı anda iyi olmaktan cıkacak ve gorduğu ilgiyi kaybetmeye başlayacaktır. Gerek bireysel gerek diğer oyuncularla ortak caba gostererek hikayenin sıradanlaşmadan ilerlemesini sağlayabileceğinizi unutmadan ilerlemenizi, hikayelerin yeni kurgu ve karakterlere acık orguler olduğunu goz onunde tutmanızı tavsiye ederiz.