Gunumuzde pek cok insan herhangi bir kelime aratmak icin Google ’ı, bir video bulmak istediğinde ise YouTube ’u kullanıyor. Biliyoruz ki Google, YouTube ’un sahibi ancak kurucusu değil. YouTube ’un kurucusu zamanında Elon Musk ile birlikte calışmış uc eski PayPal calışanı. İnsanların amator videolarını paylaşması ve bu tur videolar bulması icin kurulan YouTube, bugun kendi başına bir sektor haline geldi.
Aslında YouTube ’un kuruluş hikayesi, bugunun pek cok dijital devi şirket ile benzer bir oykuye sahip. Hevesli ve ongorulu gencler bir atılım yaparlar, hızla yukselirler ve buyuk bir karla bu işi satarlar. Fakat YouTube ’un kuruluşunda değil, yukselişinde pek cok zorluk yaşandı. Cunku telif problemleri, bugun olduğu gibi o zaman da yoneticilerin başına dert acıyordu. YouTube ’un kuruluş hikayesine gelin yakından bakalım.
[h=2]Nerede video paylaşacak bu insanlar?[/h]
1998 yılında Elon Musk tarafından kurulan ve dunyaya yepyeni bir dijital odeme yontemi sunan PayPal şirketinde calışmış olan kişilerin pek coğu bugunun dijital dunyasını şekillendiren isimlerdir. YouTube ’u kuran isimler de uc eski PayPal calışanıydı.
Steve Chen, Chad Hurley ve Jawed Karim isimli uc PayPal calışanı, başka hayallere yelken acmak icin işlerinden ayrıldılar. Uclu, yeni bir platform oluşturmak istiyorlardı ama kararsızlardı. Birlikte yedikleri bir akşam yemeği sırasında, insanların amator videolarını paylaşacakları ve diğer insanların kolayca ulaşabileceği bir platform olmadığını fark ettiler.
Bu fikir kapsamında calışmaya başladılar ve ‘senin televizyonun ’ anlamına gelen YouTube ismini bularak gerekli resmi işlemleri başlattılar. Kısa zaman sonra platformun altyapısı da hazırdı. Amerika Birleşik Devletleri ’nin California eyaletinin San Bruno şehrinde, Mayıs 2005 tarihinde YouTube beta surumu yayınlandı. 15 Aralık 2005 tarihinde ise YouTube resmen acılmıştı.
[h=2]YouTube hayal bile edilemeyecek bir ilgi goruyor:[/h] YouTube beta surumu yayına girdiği anda, gunluk 30 binden fazla ziyaretci cekmeye başladı. Resmen yayınlandığı zaman gunluk 2 milyon izlenme elde ediliyordu. Ocak 2006 ’ya gelindiğinde YouTube ’da bulunan video sayısı 25 milyonu gecmişti ve her gun 2 binden fazla video yukleniyordu. 2006 yılının yaz aylarında ise platformda 100 milyondan fazla video vardı ve yukleme hızı hic de azalacak gibi durmuyordu.
YouTube ’a yuklenen ilk videolardan biri, platformun kurucularından Jawed Karim ’e aittir. ‘Me at the zoo ’ başlığına sahip video, jawed kullanıcı adına sahip hesap tarafından 23 Nisan 2005 tarihinde yuklenmiştir. Videoda Jawed Karim'i San Diego Hayvanat Bahcesi'nde goruyoruz. Bu bile aslında YouTube ’un nasıl bir amacla kurulduğunu acıkca gormemizi sağlıyor.
[h=2]Bu terazi bu sikleti cekmiyor:[/h]
YouTube ’un kazandığı bu hayret veren başarı pek cok kişi icin kutlamaya değer gorunebilir ancak boyle buyuk bir yayın gucu, yeni acılmış bir şirkette yoktu. Her yeni video demek; yeni bir sunucu, yeni bir donanım, daha guclu internet ağı demekti. Ustelik videolarda telif hakkı iceren pek cok icerik paylaşıldığı icin sayısız davalar art arda geliyordu.
Steve Chen, Chad Hurley ve Jawed Karim yalnız değildi. Yine eski bir PayPal calışanı olan Roelof Botha, YouTube yonetim kuruluna katıldı ve Sequoia Capital şirketinden milyonlarca dolarlık yatırım alındı. İşler buyuyordu. Ancak bu terazi, bu sikleti cekmiyordu. Oyunu, cok daha buyuk bir oyuncuya devretmenin vakti gelmişti.
[h=2]Google, YouTube ’u satın alıyor:[/h]
YouTube ile benzer bir donemde Google, Google Video adlı bir platform acmıştı. Fakat pek de başarılı olduğu soylenemezdi. Durum boyle olunca YouTube ve Google masaya oturdu. Sonuc olarak Google, Kasım 2006 tarihinde YouTube ’u 1.65 milyar dolar karşılığında satın aldı. Fakat uğraşmaları gereken epey sorun vardı.
Google, oncelikle YouTube icin cok daha geniş bir altyapı kurmaya başladı. Sahibine herhangi bir gelir sunmayan platform, Google hizmetleriyle entegre hale getirildi ve reklam sistemi geliştirildi. MGM, Nike gibi buyuk şirketlerin platform uzerinden viral video paylaşımlarına hız verildi. Sistem yavaş yavaş oturdu.
Elbette, en buyuk sorun telif hakkıydı. Art arda gelen telif hakkı davaları YouTube ’un olduğu gibi Google ’ın da canını sıkıyordu. Buyuk bir yazılımcı ve avukat ordusu seferber edildi. On binlerce video platformdan kaldırıldı. Bazılarının telif uyarısı ile yayına devam etmesine karar verildi. Bazı muzik şirketleriyle yapılan onemli anlaşmalar sayesinde sorunlar buyuk oranda duzeltildi.
[h=2]Bugun YouTube:[/h]
Uc hevesli genc adamın kurduğu dijital video paylaşım platformu YouTube ’da bugun ayda 4 milyar saatten fazla video izleniyor ve platforma her dakika yaklaşık 500 saatlik yeni video yukleniyor. YouTube ’un değerinin 100 milyar dolardan fazla olduğu tahmin ediliyor. Google ’ın platform uzerinden kazandığı yıllık gelirin ise 15 milyar dolardan fazla olduğu duşunuluyor.
Binlerce sacmalıkla dolu bile olsa kabul edelim, YouTube hepimizin izleme alışkanlıklarını kokten değiştirdi. YouTuber diye yeni bir meslek ortaya cıkmasını sağladı. Benzersiz videolar ve o videoları yapan insanlarla tanışmamıza vesile oldu. Yani uc hevesli genc adam tarafından kurulan YouTube, bugun milyarlarca gencin hevesini korukluyor.
Bugun izleme alışkanlıklarımızın merkezinde olan YouTube kim tarafından, ne zaman kuruldu gibi merak edilen soruları yanıtladık ve bu platformun kuruluş amacı hakkında bilmeniz gereken detaylardan bahsettik. YouTube hakkındaki duşuncelerinizi yorumlarda paylaşabilirsiniz.