Ziştovi Antlaşması, 4 Ağustos 1791 tarihinde Ziştovi kentinde imzalanan ve Osmanlı-Avusturya Savaşı ’nı sona erdiren bir barış antlaşmasıdır.
Ziştovi Antlaşması, Osmanlı İmparatorluğu ile Avusturya Arşidukluğu arasında imzalanan bir barış antlaşmasıdır. Osmanlı ile Rusya arasında 1787-1792 tarihleri arasında yapılan savaş sırasında ortaya cıkan Osmanlı-Avusturya mucadelesini sona erdiren, 50 yıl sureli bir antlaşmadır. Osmanlı İmparatorluğu ile Avusturya arasında dostluk donemi başlamasına yol acan barış antlaşması, gunumuzde Bulgaristan ’ın kuzeyinde bulunan Ziştovi kentinde imzalanmıştır.
[h=2]Ziştovi Antlaşması Nedir? [/h]Ziştovi Antlaşması, 4 Ağustos 1791 tarihinde imzalanan bir barış anlaşmasıdır. Osmanlı İmparatorluğu ile Avusturya Arşidukluğu (Kutsal Roma / Germen İmparatorluğu) arasındaki antlaşmaya; Osmanlı ’yı temsilen Birrî Abdullah Efendi, Avusturya ’yı temsilen Pierre Philippe d'Herbert Rathkeal imza atmıştır. Avusturya heyetinde Kont Eszterhazy; Osmanlı heyetinde İbrahim İsmet Efendi ve RuznÂmeci Durri Mehmed Bey de yer almıştır.
Antlaşmanın imzalanması sırasında Prusya ’dan Lucchesini ve Prusya muttefiki İngiltere ’den Keith Murray, Hollanda ’dan Von Haften ve Felemenk delegeleri de bulunmuştur. Osmanlıca Turkcesi, Fransızca ve kısmen Latince dillerinde yayımlanan antlaşma, 1788-1791 yılları arasında 3,5 yıl suren Osmanlı-Avusturya savaşlarını sona erdirerek, sulh sağlamıştır.
Avusturya temsilcileri, antlaşmanın gunumuzdeki Romanya ’nın başkenti olan Bukreş kentinde muzakere edilmesini istedi. Ancak, Osmanlı ’nın itirazları sonucu muzakere yeri olarak, gunumuzde Bulgaristan ’ın kuzeyindeki bir kent olan Ziştovi kasabası secildi. Muzakereler 8 ay surdu ve cok cekişmeli gecti. Avusturya delegeleri bir ara muzakerelerden cekilerek, Bukreş'e dondu. Fransa İhtilali ’nin başlaması sebebiyle delegeler tekrar Ziştovi kasabasına geldi. Arşiduklukten barış antlaşması yapılması uzerine aldıkları kesin emir sebebiyle muzakerelere devam edildi. 4 Ağustos 1791 tarihinde, iki devlet arasında dostluk donemi başlatan 50 yıl sureli Ziştovi Barış Antlaşması imzalandı.
Ziştovi Antlaşması muzakerelerini temsil eden gravur
[h=3]Ziştovi Antlaşması Nedenleri [/h]Osmanlı İmparatorluğu, 1774 yılında imzalanan Kucuk Kaynarca Antlaşması ile bazı topraklarını kaybetmişti. Rus Caricesi, Osmanlı topraklarında bazı bolgeleri işgal etmişti. Osmanlı İmparatoru 1. Abdulhamit, bu toprakları geri alabilmek icin 1787 yılında Rusya ’ya savaş ilan etti. Osmanlı, ozellikle Kırım ’ı ele gecirmeyi hedefledi. Osmanlı İmparatorluğu ’nun topraklarında Rusya ile birlikte cok sayıda devletin gozu vardı. Bu devletlerden biri de Avusturya idi. Avusturya ve Rusya, Osmanlı İmparatorluğu topraklarını ele gecirerek, aralarında paylaşmak istiyordu. Osmanlı, Rusya ’ya karşı sefere cıkacağı sırada Avusturya, Rusya ile gizli bir anlaşma yaptı. Avusturya, antlaşma gereği 9 Şubat 1788 tarihinde Osmanlı İmparatorluğu ’na karşı Rusya ’nın yanında savaşa dahil oldu.
Osmanlı ordusu, Avusturya ’nın da desteklediği Rusya savaşında gucsuz bir konuma geldi. İki guc karşısında yeteri kadar hazırlıklı olmayan Osmanlı ordusu, iki cepheye karşı ikiye bolundu. Osmanlı ordusu, bolunmek zorunda kaldığı icin bircok cephede mağlubiyet almaya başladı. Arka arkaya gelen ağır yenilgilerden istifade eden Avusturya, Belgrad ’ı aldı. Osmanlı İmparatorluğu giderek guc duruma duşmekteydi. Savaşın ilk yıllarında Avusturya ve Rus cepheleri daha ustundu. Ancak zamanla tablo her cephede taraflar icin değişmeye başladı. Osmanlı ’nın karşısındaki Rus ve Avusturya cepheleri de yenilgi almaya başladı.
Bu surecte Osmanlı, 11 Temmuz 1789 tarihinde İsvec ile dostluk antlaşması imzaladı. Daha sonra İsvec, Osmanlı İmparatorluğu ’na destek vererek, Avusturya ’nın desteklediği Rusya ’ya karşı savaşa dahil oldu. Osmanlı, Rusya ve Avusturya cepheleri ile savaşırken, Prusya da, Rusya ve Avusturya'nın kendileri icin tehdit oluşturacağını duşunuyordu. Prusya, 31 Ocak 1790 tarihinde Osmanlı ile Avusturya ’ya karşı ittifak kurdu.
Avusturya İmparatoru II. Joseph, Osmanlı savaşının sona erdirilmesini istiyordu. Cunku 1789 Fransız İhtilali sebebiyle muttefiklerinden yardım gelmesi ihtimali ortadan kalkmıştı. Uyguladığı radikal reformlar, Hollanda, Macaristan, Galicya ve Mevrus topraklarında ayaklanma emarelerine yol acmıştı. II. Joseph, savaşa devam edilmesini tavsiye eden Başvekili Prens Wenzel Anton von Kaunitz ’e rağmen -işgal ettikleri Belgrad ’ı iade etmeyi goze alarak- Osmanlı ile barış yapılması yonunde talimat verdi.
II. Joseph, 20 Şubat 1790 tarihinde oldu. Yerine kardeşi II. Leopold gecti. Prens Kaunitz, savaşın devam etmesinde ısrar ediyordu; ancak II. Leoplod, ağabeyi ile aynı fikirdeydi. Osmanlı ile ittifak icinde olan Prusya Kralı II. Friedrich Wilhelm ’e mektup yazarak, Osmanlı ’ya karşı barışcıl niyetini dile getirdi.
Bir yandan da Osmanlı, Rusya ve Avusturya ’ya karşı savaşa devam ediyordu. Avusturya sınırına yeni kuvvetler gonderen Osmanlı, 8 Haziran 1790 tarihinde Yergoğu kentinde Avusturya ’ya karşı buyuk bir zafer kazandı. Avusturya, bu donemde icişlerinde de karışıklıklar yaşamaya başladı. Avusturya ’nın Osmanlı ’ya karşı geri adım atmasında Prusya ’nın baskısı ve Fransa İhtilali sonucu ortaya cıkan milliyetci ittifaklar da etkili oldu.
Osmanlı da, Fransız İhtilali ’nin ortaya cıkardığı askeri tehdit nedeniyle II. Leopold ’un talebine sıcak bakıyordu. Osmanlı ve Avusturya arasında 27 Temmuz 1790 tarihinde Prusya, İngiltere ve Hollanda ’nın garantorluğunde “Reichenbach Konvansiyonu” imzalandı. Avusturya, boylece Osmanlı ile barış yapmayı resmen kabul etmiş oldu.
Devam eden surecte 18 Eylul 1790 tarihinde Prusya ’nın kılavuzluğuyla Yergoğu ’nde, dokuz aylık bir mutareke (ateşkes) imzalandı. Ateşkesin ardından 5 Aralık 1790 tarihinde gunumuzdeki Bulgaristan ’ın kuzeyindeki Ziştovi kasabasında barış muzakereleri başladı. Sekiz ay suren cekişmeli muzakereler, 4 Ağustos 1791 tarihinde sonuclandı ve Osmanlı ile Avusturya temsilcileri Ziştovi Antlaşması ’na imza attı. Antlaşma, iki devlet tarafından 12 Ağustos 1791 tarihinde onaylandı ve 23 Ağustos 1791 tarihinde Ziştovi ’de mubadele edildi.
[h=3]Ziştovi Antlaşması Maddeleri [/h]
Antlaşmanın imzalandığı kabul edilen Ziştovi kasabasındaki ev
Ziştovi Antlaşması, 14 maddeden oluşmaktadır. Antlaşmada; Avusturya ’nın işgal ettiği yerlerden cıkması; Hotin Kalesi ’nin Osmanlılara verilmesi; iki devlet arasında ticari antlaşma ve imtiyazların devam etmesi gibi Osmanlı lehine maddeler icermektedir.
Antlaşmanın onemli maddeleri şunlardır;
Avusturya, başta Belgrad olmak uzere işgal ettiği bolgeleri boşaltarak Osmanlı İmparatorluğu ’na teslim edecektir. Tuna Nehri ’nin Banat kesimindeki Eski Hırsova (Orşova) ve Bosna kentindeki Unna tarafındaki araziden bir bolumde Avusturya lehine hudut duzenlemesi yapılacaktır. Osmanlı İmparatorluğu ile Avusturya Arşidukluğu arasındaki sınırı Dinyester Irmağı belirleyecektir. Osmanlı İmparatorluğu topraklarında bulunan Avusturya menşeli ticaret gemilerinin ve Avusturyalı tuccarların guvenliği, Osmanlı tarafından sağlanacaktır. Avusturya, Osmanlı-Rusya Savaşı boyunca acık veya gizli hicbir şekilde Rusya ’ya yardım etmeyecektir. İki imparatorluk arasındaki ticari imtiyazlar, daha once imzalanan antlaşmalar cercevesinde gecerli kalacaktır. Hotin Kalesi, Osmanlı İmparatorluğu ile Rusya arasında barış antlaşması imzalanıncaya kadar Avusturya ’da kalacaktır. Rusya ile antlaşma imzalandıktan sonra Osmanlı ’ya devredilecektir. [h=3]Ziştovi Antlaşması ’nın Sonucları [/h]Ziştovi Antlaşması ’nın en onemli sonucu; Osmanlı-Avusturya Savaşı ’nı sona erdirmesidir. Bu acıdan onemli bir barış antlaşmasıdır. Antlaşmanın ardından Osmanlı ’nın Viyana ’ya buyukelci gondermesi, bolgedeki imtiyazına katkı sağlamıştır. Donemin Osmanlı padişahının mutemedi Ebu Bekir Ratip Efendi, Viyana Buyukelcisi olmuştur.
Ziştovi Antlaşması ’nın imzalanması ile Rusya yalnız kalmıştır. Bu nedenle Rusya, 10 Ocak 1792 yılında Osmanlı İmparatorluğu ile Yaş Barış Antlaşması imzalamak zorunda kalmıştır. Ziştovi Antlaşması ’ndan sonra Osmanlı İmparatorluğu ile Avusturya Arşidukluğu arasında, 1. Dunya Savaşı ’ndan sonra yıkılışlarına kadar hicbir savaş yaşanmamıştır.
Antlaşma ile iki devlet arasında ticaretle alakalı sağlanan hakların teyit ve tecdidi sağlanmıştır. Butun savaş esirlerinin serbest bırakılması da, antlaşma maddeleri arasında yer alan ve o gune kadar gorulmemiş bir uygulamadır. Ziştovi Antlaşması ile Avusturya ’ya kacarak yerleşen Osmanlı reayasının (Musluman olmayan Osmanlı uyrukları) haklarının korunması; ayrıca, Osmanlı reayasının, kayserin (Avusturya İmparatorluğu) uyruğuna alınması da kayıtlara gecmiştir. Osmanlı uyruklu Hristiyan mezheplerinin korunmasının yanında Osmanlı, Eski Hırsova (Orşova) ve Unna bolgesindeki toprak kazancları gibi ganimetler elde etmiştir.
[h=3]Ziştovi Antlaşması ’nın Onemi [/h]Ziştovi Antlaşması, Osmanlı ile savaşa giren Rusya ’nın, Avusturya ’nın desteğini kaybetmesine ve yalnız kalmasına yol acmıştır. Rusya, bunun sonucunda Osmanlı ’ya barış antlaşması teklifinde bulunmak zorunda kalmıştır. Ziştovi Antlaşması, Osmanlı İmparatorluğu ile Avusturya arasında yapılan son ikili antlaşmadır. Antlaşmanın ardından Avusturya ile Osmanlı arasında bir daha savaş yaşanmaması da, antlaşmayı onemli kılan faktorler arasında yer alır. Antlaşmanın etkileri arasında Rusya ’nın milliyetcilik duşuncesini Balkanlar ’da yaygınlaştırma cabaları da bulunmaktadır. Bunun sonucu Osmanlı ile Avusturya arasındaki sıcak ilişkiler antlaşma ile sonuclanmış ve iki devlet arasında yıllarca devam edecek bir dostluk donemi başlamıştır.
[h=4]Ziştovi Antlaşması Hakkında Anekdotlar [/h]
Antlaşmanın yapıldığı kabul edilen evin duvarındaki kitabe
Osmanlı İmparatorluğu, 1533 ila 1791 yılları arasında Avusturya ile 33 mutareke (ateşkes) ve 21 barış antlaşması yapmıştır. Ziştovi Antlaşması, iki devlet arasındaki 21. barış antlaşmasıdır. Osmanlı-Avusturya savaşı 3,5 yıl surmuştur. Avusturya, bu savaşta genel olarak buyuk zarara uğramış ve umduğunu bulamamıştır. Sadece bazı ufak kazanclarla yetinmek zorunda kalmıştır. Osmanlı, Avusturya ’nın da destek verdiği Rusya ile savaşı devam ettirebilmek icin mali anlamda zorluklar yaşamıştır. Osmanlı ’nın mali zorlukları, ciddi boyutlara ulaşmış, Avusturya ile barış antlaşması icin aracı olan devletlerin elcilerine verilmesi gereken 30 ’ar bin kuruşluk ikramiye nakit olarak odenememiştir. Bunun yerine sonradan tahsil edilmek uzere bu elcilere “hazine tezkiresi” verilmiştir. Ziştovi Antlaşması ’nın Osmanlı ’ya maliyeti 600 bin kuruş olmuştur. Ziştovi Antlaşması ’nın, Avusturya ’yı askerî baskı altına alan Prusya ’nın cabalarının sonucu olduğu kabul edilmektedir. 1789 Fransa İhtilali, 1792 yılında genel bir Avrupa savaşına yol acmıştır. Avusturya ’yı Osmanlı ile barışa zorlayan onemli etkenlerden biri de Fransa ’daki bu gelişmelerdir. Rusya ’nın, Balkanlar ’a yonelik işgalci yaklaşımı, Osmanlı ve Avusturya ’yı birbirine daha da yakınlaştırmıştır. Bu sebeple Ziştovi Antlaşması, iki devlet arasında yıllar boyu surecek yeni bir donemin başlangıcı olmuştur. Ziştovi Antlaşması, Osmanlı İmparatorluğu ile Avusturya arasında yuzyıllarca suren mucadeleye son vermiştir.
Ziştovi Antlaşması, Osmanlı İmparatorluğu ile Avusturya Arşidukluğu arasında imzalanan bir barış antlaşmasıdır. Osmanlı ile Rusya arasında 1787-1792 tarihleri arasında yapılan savaş sırasında ortaya cıkan Osmanlı-Avusturya mucadelesini sona erdiren, 50 yıl sureli bir antlaşmadır. Osmanlı İmparatorluğu ile Avusturya arasında dostluk donemi başlamasına yol acan barış antlaşması, gunumuzde Bulgaristan ’ın kuzeyinde bulunan Ziştovi kentinde imzalanmıştır. [h=2]Ziştovi Antlaşması Nedir? [/h]Ziştovi Antlaşması, 4 Ağustos 1791 tarihinde imzalanan bir barış anlaşmasıdır. Osmanlı İmparatorluğu ile Avusturya Arşidukluğu (Kutsal Roma / Germen İmparatorluğu) arasındaki antlaşmaya; Osmanlı ’yı temsilen Birrî Abdullah Efendi, Avusturya ’yı temsilen Pierre Philippe d'Herbert Rathkeal imza atmıştır. Avusturya heyetinde Kont Eszterhazy; Osmanlı heyetinde İbrahim İsmet Efendi ve RuznÂmeci Durri Mehmed Bey de yer almıştır.
Antlaşmanın imzalanması sırasında Prusya ’dan Lucchesini ve Prusya muttefiki İngiltere ’den Keith Murray, Hollanda ’dan Von Haften ve Felemenk delegeleri de bulunmuştur. Osmanlıca Turkcesi, Fransızca ve kısmen Latince dillerinde yayımlanan antlaşma, 1788-1791 yılları arasında 3,5 yıl suren Osmanlı-Avusturya savaşlarını sona erdirerek, sulh sağlamıştır.
Avusturya temsilcileri, antlaşmanın gunumuzdeki Romanya ’nın başkenti olan Bukreş kentinde muzakere edilmesini istedi. Ancak, Osmanlı ’nın itirazları sonucu muzakere yeri olarak, gunumuzde Bulgaristan ’ın kuzeyindeki bir kent olan Ziştovi kasabası secildi. Muzakereler 8 ay surdu ve cok cekişmeli gecti. Avusturya delegeleri bir ara muzakerelerden cekilerek, Bukreş'e dondu. Fransa İhtilali ’nin başlaması sebebiyle delegeler tekrar Ziştovi kasabasına geldi. Arşiduklukten barış antlaşması yapılması uzerine aldıkları kesin emir sebebiyle muzakerelere devam edildi. 4 Ağustos 1791 tarihinde, iki devlet arasında dostluk donemi başlatan 50 yıl sureli Ziştovi Barış Antlaşması imzalandı.
Ziştovi Antlaşması muzakerelerini temsil eden gravur
[h=3]Ziştovi Antlaşması Nedenleri [/h]Osmanlı İmparatorluğu, 1774 yılında imzalanan Kucuk Kaynarca Antlaşması ile bazı topraklarını kaybetmişti. Rus Caricesi, Osmanlı topraklarında bazı bolgeleri işgal etmişti. Osmanlı İmparatoru 1. Abdulhamit, bu toprakları geri alabilmek icin 1787 yılında Rusya ’ya savaş ilan etti. Osmanlı, ozellikle Kırım ’ı ele gecirmeyi hedefledi. Osmanlı İmparatorluğu ’nun topraklarında Rusya ile birlikte cok sayıda devletin gozu vardı. Bu devletlerden biri de Avusturya idi. Avusturya ve Rusya, Osmanlı İmparatorluğu topraklarını ele gecirerek, aralarında paylaşmak istiyordu. Osmanlı, Rusya ’ya karşı sefere cıkacağı sırada Avusturya, Rusya ile gizli bir anlaşma yaptı. Avusturya, antlaşma gereği 9 Şubat 1788 tarihinde Osmanlı İmparatorluğu ’na karşı Rusya ’nın yanında savaşa dahil oldu.
Osmanlı ordusu, Avusturya ’nın da desteklediği Rusya savaşında gucsuz bir konuma geldi. İki guc karşısında yeteri kadar hazırlıklı olmayan Osmanlı ordusu, iki cepheye karşı ikiye bolundu. Osmanlı ordusu, bolunmek zorunda kaldığı icin bircok cephede mağlubiyet almaya başladı. Arka arkaya gelen ağır yenilgilerden istifade eden Avusturya, Belgrad ’ı aldı. Osmanlı İmparatorluğu giderek guc duruma duşmekteydi. Savaşın ilk yıllarında Avusturya ve Rus cepheleri daha ustundu. Ancak zamanla tablo her cephede taraflar icin değişmeye başladı. Osmanlı ’nın karşısındaki Rus ve Avusturya cepheleri de yenilgi almaya başladı.
Bu surecte Osmanlı, 11 Temmuz 1789 tarihinde İsvec ile dostluk antlaşması imzaladı. Daha sonra İsvec, Osmanlı İmparatorluğu ’na destek vererek, Avusturya ’nın desteklediği Rusya ’ya karşı savaşa dahil oldu. Osmanlı, Rusya ve Avusturya cepheleri ile savaşırken, Prusya da, Rusya ve Avusturya'nın kendileri icin tehdit oluşturacağını duşunuyordu. Prusya, 31 Ocak 1790 tarihinde Osmanlı ile Avusturya ’ya karşı ittifak kurdu.
Avusturya İmparatoru II. Joseph, Osmanlı savaşının sona erdirilmesini istiyordu. Cunku 1789 Fransız İhtilali sebebiyle muttefiklerinden yardım gelmesi ihtimali ortadan kalkmıştı. Uyguladığı radikal reformlar, Hollanda, Macaristan, Galicya ve Mevrus topraklarında ayaklanma emarelerine yol acmıştı. II. Joseph, savaşa devam edilmesini tavsiye eden Başvekili Prens Wenzel Anton von Kaunitz ’e rağmen -işgal ettikleri Belgrad ’ı iade etmeyi goze alarak- Osmanlı ile barış yapılması yonunde talimat verdi.
II. Joseph, 20 Şubat 1790 tarihinde oldu. Yerine kardeşi II. Leopold gecti. Prens Kaunitz, savaşın devam etmesinde ısrar ediyordu; ancak II. Leoplod, ağabeyi ile aynı fikirdeydi. Osmanlı ile ittifak icinde olan Prusya Kralı II. Friedrich Wilhelm ’e mektup yazarak, Osmanlı ’ya karşı barışcıl niyetini dile getirdi.
Bir yandan da Osmanlı, Rusya ve Avusturya ’ya karşı savaşa devam ediyordu. Avusturya sınırına yeni kuvvetler gonderen Osmanlı, 8 Haziran 1790 tarihinde Yergoğu kentinde Avusturya ’ya karşı buyuk bir zafer kazandı. Avusturya, bu donemde icişlerinde de karışıklıklar yaşamaya başladı. Avusturya ’nın Osmanlı ’ya karşı geri adım atmasında Prusya ’nın baskısı ve Fransa İhtilali sonucu ortaya cıkan milliyetci ittifaklar da etkili oldu.
Osmanlı da, Fransız İhtilali ’nin ortaya cıkardığı askeri tehdit nedeniyle II. Leopold ’un talebine sıcak bakıyordu. Osmanlı ve Avusturya arasında 27 Temmuz 1790 tarihinde Prusya, İngiltere ve Hollanda ’nın garantorluğunde “Reichenbach Konvansiyonu” imzalandı. Avusturya, boylece Osmanlı ile barış yapmayı resmen kabul etmiş oldu.
Devam eden surecte 18 Eylul 1790 tarihinde Prusya ’nın kılavuzluğuyla Yergoğu ’nde, dokuz aylık bir mutareke (ateşkes) imzalandı. Ateşkesin ardından 5 Aralık 1790 tarihinde gunumuzdeki Bulgaristan ’ın kuzeyindeki Ziştovi kasabasında barış muzakereleri başladı. Sekiz ay suren cekişmeli muzakereler, 4 Ağustos 1791 tarihinde sonuclandı ve Osmanlı ile Avusturya temsilcileri Ziştovi Antlaşması ’na imza attı. Antlaşma, iki devlet tarafından 12 Ağustos 1791 tarihinde onaylandı ve 23 Ağustos 1791 tarihinde Ziştovi ’de mubadele edildi.
[h=3]Ziştovi Antlaşması Maddeleri [/h]
Antlaşmanın imzalandığı kabul edilen Ziştovi kasabasındaki ev
Ziştovi Antlaşması, 14 maddeden oluşmaktadır. Antlaşmada; Avusturya ’nın işgal ettiği yerlerden cıkması; Hotin Kalesi ’nin Osmanlılara verilmesi; iki devlet arasında ticari antlaşma ve imtiyazların devam etmesi gibi Osmanlı lehine maddeler icermektedir.
Antlaşmanın onemli maddeleri şunlardır;
Avusturya, başta Belgrad olmak uzere işgal ettiği bolgeleri boşaltarak Osmanlı İmparatorluğu ’na teslim edecektir. Tuna Nehri ’nin Banat kesimindeki Eski Hırsova (Orşova) ve Bosna kentindeki Unna tarafındaki araziden bir bolumde Avusturya lehine hudut duzenlemesi yapılacaktır. Osmanlı İmparatorluğu ile Avusturya Arşidukluğu arasındaki sınırı Dinyester Irmağı belirleyecektir. Osmanlı İmparatorluğu topraklarında bulunan Avusturya menşeli ticaret gemilerinin ve Avusturyalı tuccarların guvenliği, Osmanlı tarafından sağlanacaktır. Avusturya, Osmanlı-Rusya Savaşı boyunca acık veya gizli hicbir şekilde Rusya ’ya yardım etmeyecektir. İki imparatorluk arasındaki ticari imtiyazlar, daha once imzalanan antlaşmalar cercevesinde gecerli kalacaktır. Hotin Kalesi, Osmanlı İmparatorluğu ile Rusya arasında barış antlaşması imzalanıncaya kadar Avusturya ’da kalacaktır. Rusya ile antlaşma imzalandıktan sonra Osmanlı ’ya devredilecektir. [h=3]Ziştovi Antlaşması ’nın Sonucları [/h]Ziştovi Antlaşması ’nın en onemli sonucu; Osmanlı-Avusturya Savaşı ’nı sona erdirmesidir. Bu acıdan onemli bir barış antlaşmasıdır. Antlaşmanın ardından Osmanlı ’nın Viyana ’ya buyukelci gondermesi, bolgedeki imtiyazına katkı sağlamıştır. Donemin Osmanlı padişahının mutemedi Ebu Bekir Ratip Efendi, Viyana Buyukelcisi olmuştur.
Ziştovi Antlaşması ’nın imzalanması ile Rusya yalnız kalmıştır. Bu nedenle Rusya, 10 Ocak 1792 yılında Osmanlı İmparatorluğu ile Yaş Barış Antlaşması imzalamak zorunda kalmıştır. Ziştovi Antlaşması ’ndan sonra Osmanlı İmparatorluğu ile Avusturya Arşidukluğu arasında, 1. Dunya Savaşı ’ndan sonra yıkılışlarına kadar hicbir savaş yaşanmamıştır.
Antlaşma ile iki devlet arasında ticaretle alakalı sağlanan hakların teyit ve tecdidi sağlanmıştır. Butun savaş esirlerinin serbest bırakılması da, antlaşma maddeleri arasında yer alan ve o gune kadar gorulmemiş bir uygulamadır. Ziştovi Antlaşması ile Avusturya ’ya kacarak yerleşen Osmanlı reayasının (Musluman olmayan Osmanlı uyrukları) haklarının korunması; ayrıca, Osmanlı reayasının, kayserin (Avusturya İmparatorluğu) uyruğuna alınması da kayıtlara gecmiştir. Osmanlı uyruklu Hristiyan mezheplerinin korunmasının yanında Osmanlı, Eski Hırsova (Orşova) ve Unna bolgesindeki toprak kazancları gibi ganimetler elde etmiştir.
[h=3]Ziştovi Antlaşması ’nın Onemi [/h]Ziştovi Antlaşması, Osmanlı ile savaşa giren Rusya ’nın, Avusturya ’nın desteğini kaybetmesine ve yalnız kalmasına yol acmıştır. Rusya, bunun sonucunda Osmanlı ’ya barış antlaşması teklifinde bulunmak zorunda kalmıştır. Ziştovi Antlaşması, Osmanlı İmparatorluğu ile Avusturya arasında yapılan son ikili antlaşmadır. Antlaşmanın ardından Avusturya ile Osmanlı arasında bir daha savaş yaşanmaması da, antlaşmayı onemli kılan faktorler arasında yer alır. Antlaşmanın etkileri arasında Rusya ’nın milliyetcilik duşuncesini Balkanlar ’da yaygınlaştırma cabaları da bulunmaktadır. Bunun sonucu Osmanlı ile Avusturya arasındaki sıcak ilişkiler antlaşma ile sonuclanmış ve iki devlet arasında yıllarca devam edecek bir dostluk donemi başlamıştır.
[h=4]Ziştovi Antlaşması Hakkında Anekdotlar [/h]
Antlaşmanın yapıldığı kabul edilen evin duvarındaki kitabe
Osmanlı İmparatorluğu, 1533 ila 1791 yılları arasında Avusturya ile 33 mutareke (ateşkes) ve 21 barış antlaşması yapmıştır. Ziştovi Antlaşması, iki devlet arasındaki 21. barış antlaşmasıdır. Osmanlı-Avusturya savaşı 3,5 yıl surmuştur. Avusturya, bu savaşta genel olarak buyuk zarara uğramış ve umduğunu bulamamıştır. Sadece bazı ufak kazanclarla yetinmek zorunda kalmıştır. Osmanlı, Avusturya ’nın da destek verdiği Rusya ile savaşı devam ettirebilmek icin mali anlamda zorluklar yaşamıştır. Osmanlı ’nın mali zorlukları, ciddi boyutlara ulaşmış, Avusturya ile barış antlaşması icin aracı olan devletlerin elcilerine verilmesi gereken 30 ’ar bin kuruşluk ikramiye nakit olarak odenememiştir. Bunun yerine sonradan tahsil edilmek uzere bu elcilere “hazine tezkiresi” verilmiştir. Ziştovi Antlaşması ’nın Osmanlı ’ya maliyeti 600 bin kuruş olmuştur. Ziştovi Antlaşması ’nın, Avusturya ’yı askerî baskı altına alan Prusya ’nın cabalarının sonucu olduğu kabul edilmektedir. 1789 Fransa İhtilali, 1792 yılında genel bir Avrupa savaşına yol acmıştır. Avusturya ’yı Osmanlı ile barışa zorlayan onemli etkenlerden biri de Fransa ’daki bu gelişmelerdir. Rusya ’nın, Balkanlar ’a yonelik işgalci yaklaşımı, Osmanlı ve Avusturya ’yı birbirine daha da yakınlaştırmıştır. Bu sebeple Ziştovi Antlaşması, iki devlet arasında yıllar boyu surecek yeni bir donemin başlangıcı olmuştur. Ziştovi Antlaşması, Osmanlı İmparatorluğu ile Avusturya arasında yuzyıllarca suren mucadeleye son vermiştir.