Tarihcesi:
Latince ismi “Veronica beccabunga” olan Yavşan otunun anavatanı Avrupa olarak bilinir. Ancak Asya ve Kuzey Amerika ’nın zengin killi ve kirecli topraklarında da yetişmektedir. Orman kenarlarında, guneş alan bolgelerde, ormanların az ağaclı bolumlerinde, mera, cimenlik ve duvar catlaklarında doğal olarak yetişen bir bitkidir. Bitkinin tarihi cok eski donemlere dayanır. Turkiye ’de İc Anadolu, Kuzey Anadolu ve Guney Doğu Anadolu bolgesinde sıkca yetişmektedir.
Acı Yavşan otunun bilinen ismi dışında halk arasında kullanılan farklı imsileri de vardır. Bunlar; ak pelin, acı pelin, acı yavşan ve Avrupa cayıdır. İcerisinde tanen, flavonlar, kahve asidi ve glikozitler bulunmaktadır. Yeni toplanan bitkinin kokusu yoktur, ancak kuruduktan sonra hoş bir kokusu ve aroması oluşur. Bitki Sıracagiller familyasına aittir. Bitkinin boyu 110-120 cm civarındadır. Cicekleri beyaz, mavi veya yeşil, gri renklerde olup, kabarık govdeye sahiptir. Govdesinde ince tuyler bulunmaktadır. Taze toplandığında tadı acıdır. Kurutulduktan sonra hoş bir aromaya sahip olur. Genel olarak sonbahar mevsiminde cicekleri solduktan sonra toplanıp, havadar ve golge yerlerde kurutularak kullanılır.
Acı yavşan otunun faydaları saymakla bitmez. Ancak, duzenli kullanımdan sonra etkisi gorulebilen bir bitkidir. Bir bardak kaynar suyun icine 1-2 tatlı kaşığı atılıp, 10 dakika dinlendirildikten sonra icilmelidir. Gunde bir kez ve sabahları icilmesi tavsiye edilir. Doz aşımında bir takım yan etkiler gorulebilmektedir. Sinir sistemi gerginliği veya baş ağrısına sebep olabilir. Boyle durumlarda, bitkinin kullanımına bir sure ara vermek yeterli olacaktır. Bu tur yan etkiler gorulduğunde, keci boynuzu yemek yada kaynatıp icmek yan etkilerin azalmasını sebep olabilir.
Acı yavşan otu, cayı yapılarak icilebileceği gibi, harici olarak yaralarda, ciltteki tahriş ve kızarıklıklarda kompres yapılarak kullanılabilir. Bunun dışında banyo suyuna katılarak veya sac bakımında kullanılabilir.
[h=3]Acı Yavşan Otunun Yararları[/h]Nefes darlığını tedavi eder.
İştah acar. Sindirimi kolaylaştırır.
Gaz gidericidir. Ozellikle bu ozelliği sebebiyle, bebeklerde gaz giderci olarak kullanılabilmektedir.
Vucudun direncini artırır.
Kabızlığı onler.
Bağırsak parazitlerini yok eder.
Yaralara iyi gelir.
Kan basıncını duzenler.
Kanı temizler.
Tampon olarak kullanıldığında kanamaları durdurur.
Siyatik, romatizma ağrılarına iyi gelir.
İdrar sokturucu ozelliğe sahiptir.
Sac bakımında etkili bir bitkidir.
Baş, omuz, kulunc ağrılarının azalmasına yardımcı olur.
Karaciğer ve midenin duzenli calışmasını sağlar.
Hemoroid tedavisinde kullanılabilir.
Odem atıcı ozelliğe sahiptir.
Sara hastaları da kullanabilmektedir.
Nefes darlığı tedavisinde, sinirli otla birlikte kaynatılarak icildiğinde daha etkili olmaktadır.
Bağırsak ve mesane iltihaplarında, kaynatıldıktan sonra bir tatlı kaşığı bal katılıp icilmesi tavsiye edilir. Birer tatlı kaşığı sinamiki ve acı yavşan otu kaynatılıp, bir tatlı kaşığı bal katılarak icildiğinde siyatik ağrılarına iyi gelmektedir.
Maydanoz ile birlikte kaynatılıp icildiğinde kuvvetli bir idrar sokturucu olarak kullanılır.
Bağırsaklar ve boşaltım sistemi icin, biberiye otu ile kaynatılıp icilir.
Mısır puskulu ile kaynatıldığında adet kanamalarını artırıcı ozelliği bulunmaktadır.
Tum tariflere isteğe bağlı olarak tatlandırmak amacıyla bir tatlı kaşığı bal ile kullanılabilmektedir.Bağırsak kurtlarının yok edilmesinde kullanılır. Bunun icin demlenen yavşan otu cayının her sabah bir bardak icilmesi gerekmektedir. Nefes darlığı tedavisinde kullanılır. Goğus hastalıklarına, nezle ve bronşite iyi gelir. Yavşan otu ve sinirli ot birlikte demlenerek bir cay hazırlanır ve bal il tatlandırıldıktan sonra tuketilir. Sinirli ot kanı, ciğeri ve mideyi temizleyen bir ot turudur. Adet sokturucu ozelliği vardır. Mısır puskulu ile birlikte kaynatılarak hazırlanan yavşan otu cayı bal ile tatlandırılarak icilir. Sac dokulmelerinin tedavisinde kullanılır. Yavşan otu kaynatılarak hazırlanan kurle saclar yıkanır. Sık ve duzenli kullanımda sac dokulmelerini onlediği gorulmektedir. Siyatik yani halk arasında sinir romatizması olarak bilinen hastalığının tedavisinde kullanılır. Sinameki ile birlikte demlenen yavşan otu cayı bal ilave edilerek tuketilir. Bu kullanımda uzun sureli ve fazla miktarlarda kullanmaması gerekmektedir zira bağırsaklarda tembelliğe sebep olabilir. Mesane iltihaplarının giderilmesine ve mesanedeki kumların dokulmesine yardımcı olur. Yavşan otu cayı demlendikten sonra bal ile tatlandırılarak tuketilmelidir. İdrar sokturucu ozelliği vardır, vucuttan odem atılmasına yardımcı olur. Yavşan otu taze maydanoz ile birlikte kaynatılır ve bal ile tatlandırıldıktan sonra cay olarak tuketilir. Duzenli kullanımda odem miktarında azalma gorulur ve idrar alışkanlığı duzene girer. Yavşan otu kanı temizler. Sinirleri yatıştırır ve sinir sistemini duzenler. Yaraların iyileşmesine ve kaşıntıların sona ermesine yardımcı olur. Bunun icin yavşan otu ile hazırlanan banyo kuru ile banyo yapmak, mumkunse bir kuvet icerisinde vucudu dinlendirmek gerekir. Ağrı kesici ozelliği vardır. Romatizmal ağrıların giderilmesinde etkilidir. Hazmı kolaylaştırır ve mideyi rahatlatır. Ağız ve boğaz yolundaki yaraların ( aft vb. ) iyileşmesinde oldukca etkilidir. Bu yaraların tedavisi icin yavşan otunun oz suyu ile duzenli olarak gargara yapmak gerekir. Diyabetli hastalar uzerinde yavşan otu ile yapılan bir calışmada yavşan otunun diyabetik hastaların kan şekerini duşurmek icin kullandıkları oral anti diyabetikler ile benzer bir etki yarattığı gorulmuştur. Bu araştırma sonrasında yavşan otunun şeker hastalarında kan şekerini duşurduğu soylenmiştir. Yavşan otunun kullanım şekilleri:
2 tatlı kaşığı yavşan otu yaklaşık 300 ml kaynar suya koyularak 10 dakika demlenir. Demlenen yavşan otu cayı suzuldukten sonra tuketilebilir. Yavşan otu ile banyo kuru hazırlamak icin 1 avuc yavşan otu 1 litre kaynar suya ilave edilir ve ağzı kapalı olarak 10 dakika demlenir. Hazırlanan bu kur kuvetteki temiz suya karıştırılarak vucut icerisinde dinlendirilir. Kuvet bulunmuyor ise banyo suyuna karıştırılarak vucuda dokulur. Yavşan otu fazla miktarda kullanıldığında baş ağrısına ve sinir gerginliğine sebep olabilir.Ayrıca, yeni doğan bebekler de sıkca gorulen ve en buyuk problemlerden biri olan gaz sancılarını da acı yavşan otu ile onlemek mumkun olacaktır.
Ancak, bebeklerde kullanırken, bir bardak kaynar suyun icine bir cay kaşığı acı yavşan otu ve bir cay kaşığı cicek tozu koyarak dinlendirmek gerekir. Hazırlanan karışım soğuduktan sonra, bebeğinize birkac tatlı kaşığı vermeniz yeterli olacaktır. Bu tarife 2-3 gun devam ettikten sonra bebeğiniz daha rahat gaz cıkarabilecek ve kabızlığı giderilmiş olacaktır.
Acı yavşan otunun faydaları cok fazladır. Ancak, hamilelerde kesinlikle kullanılması tavsiye edilmemektedir.
Latince ismi “Veronica beccabunga” olan Yavşan otunun anavatanı Avrupa olarak bilinir. Ancak Asya ve Kuzey Amerika ’nın zengin killi ve kirecli topraklarında da yetişmektedir. Orman kenarlarında, guneş alan bolgelerde, ormanların az ağaclı bolumlerinde, mera, cimenlik ve duvar catlaklarında doğal olarak yetişen bir bitkidir. Bitkinin tarihi cok eski donemlere dayanır. Turkiye ’de İc Anadolu, Kuzey Anadolu ve Guney Doğu Anadolu bolgesinde sıkca yetişmektedir.
Acı Yavşan otunun bilinen ismi dışında halk arasında kullanılan farklı imsileri de vardır. Bunlar; ak pelin, acı pelin, acı yavşan ve Avrupa cayıdır. İcerisinde tanen, flavonlar, kahve asidi ve glikozitler bulunmaktadır. Yeni toplanan bitkinin kokusu yoktur, ancak kuruduktan sonra hoş bir kokusu ve aroması oluşur. Bitki Sıracagiller familyasına aittir. Bitkinin boyu 110-120 cm civarındadır. Cicekleri beyaz, mavi veya yeşil, gri renklerde olup, kabarık govdeye sahiptir. Govdesinde ince tuyler bulunmaktadır. Taze toplandığında tadı acıdır. Kurutulduktan sonra hoş bir aromaya sahip olur. Genel olarak sonbahar mevsiminde cicekleri solduktan sonra toplanıp, havadar ve golge yerlerde kurutularak kullanılır.
Acı yavşan otunun faydaları saymakla bitmez. Ancak, duzenli kullanımdan sonra etkisi gorulebilen bir bitkidir. Bir bardak kaynar suyun icine 1-2 tatlı kaşığı atılıp, 10 dakika dinlendirildikten sonra icilmelidir. Gunde bir kez ve sabahları icilmesi tavsiye edilir. Doz aşımında bir takım yan etkiler gorulebilmektedir. Sinir sistemi gerginliği veya baş ağrısına sebep olabilir. Boyle durumlarda, bitkinin kullanımına bir sure ara vermek yeterli olacaktır. Bu tur yan etkiler gorulduğunde, keci boynuzu yemek yada kaynatıp icmek yan etkilerin azalmasını sebep olabilir.
Acı yavşan otu, cayı yapılarak icilebileceği gibi, harici olarak yaralarda, ciltteki tahriş ve kızarıklıklarda kompres yapılarak kullanılabilir. Bunun dışında banyo suyuna katılarak veya sac bakımında kullanılabilir.
[h=3]Acı Yavşan Otunun Yararları[/h]Nefes darlığını tedavi eder.
İştah acar. Sindirimi kolaylaştırır.
Gaz gidericidir. Ozellikle bu ozelliği sebebiyle, bebeklerde gaz giderci olarak kullanılabilmektedir.
Vucudun direncini artırır.
Kabızlığı onler.
Bağırsak parazitlerini yok eder.
Yaralara iyi gelir.
Kan basıncını duzenler.
Kanı temizler.
Tampon olarak kullanıldığında kanamaları durdurur.
Siyatik, romatizma ağrılarına iyi gelir.
İdrar sokturucu ozelliğe sahiptir.
Sac bakımında etkili bir bitkidir.
Baş, omuz, kulunc ağrılarının azalmasına yardımcı olur.
Karaciğer ve midenin duzenli calışmasını sağlar.
Hemoroid tedavisinde kullanılabilir.
Odem atıcı ozelliğe sahiptir.
Sara hastaları da kullanabilmektedir.
Nefes darlığı tedavisinde, sinirli otla birlikte kaynatılarak icildiğinde daha etkili olmaktadır.
Bağırsak ve mesane iltihaplarında, kaynatıldıktan sonra bir tatlı kaşığı bal katılıp icilmesi tavsiye edilir. Birer tatlı kaşığı sinamiki ve acı yavşan otu kaynatılıp, bir tatlı kaşığı bal katılarak icildiğinde siyatik ağrılarına iyi gelmektedir.
Maydanoz ile birlikte kaynatılıp icildiğinde kuvvetli bir idrar sokturucu olarak kullanılır.
Bağırsaklar ve boşaltım sistemi icin, biberiye otu ile kaynatılıp icilir.
Mısır puskulu ile kaynatıldığında adet kanamalarını artırıcı ozelliği bulunmaktadır.
Tum tariflere isteğe bağlı olarak tatlandırmak amacıyla bir tatlı kaşığı bal ile kullanılabilmektedir.Bağırsak kurtlarının yok edilmesinde kullanılır. Bunun icin demlenen yavşan otu cayının her sabah bir bardak icilmesi gerekmektedir. Nefes darlığı tedavisinde kullanılır. Goğus hastalıklarına, nezle ve bronşite iyi gelir. Yavşan otu ve sinirli ot birlikte demlenerek bir cay hazırlanır ve bal il tatlandırıldıktan sonra tuketilir. Sinirli ot kanı, ciğeri ve mideyi temizleyen bir ot turudur. Adet sokturucu ozelliği vardır. Mısır puskulu ile birlikte kaynatılarak hazırlanan yavşan otu cayı bal ile tatlandırılarak icilir. Sac dokulmelerinin tedavisinde kullanılır. Yavşan otu kaynatılarak hazırlanan kurle saclar yıkanır. Sık ve duzenli kullanımda sac dokulmelerini onlediği gorulmektedir. Siyatik yani halk arasında sinir romatizması olarak bilinen hastalığının tedavisinde kullanılır. Sinameki ile birlikte demlenen yavşan otu cayı bal ilave edilerek tuketilir. Bu kullanımda uzun sureli ve fazla miktarlarda kullanmaması gerekmektedir zira bağırsaklarda tembelliğe sebep olabilir. Mesane iltihaplarının giderilmesine ve mesanedeki kumların dokulmesine yardımcı olur. Yavşan otu cayı demlendikten sonra bal ile tatlandırılarak tuketilmelidir. İdrar sokturucu ozelliği vardır, vucuttan odem atılmasına yardımcı olur. Yavşan otu taze maydanoz ile birlikte kaynatılır ve bal ile tatlandırıldıktan sonra cay olarak tuketilir. Duzenli kullanımda odem miktarında azalma gorulur ve idrar alışkanlığı duzene girer. Yavşan otu kanı temizler. Sinirleri yatıştırır ve sinir sistemini duzenler. Yaraların iyileşmesine ve kaşıntıların sona ermesine yardımcı olur. Bunun icin yavşan otu ile hazırlanan banyo kuru ile banyo yapmak, mumkunse bir kuvet icerisinde vucudu dinlendirmek gerekir. Ağrı kesici ozelliği vardır. Romatizmal ağrıların giderilmesinde etkilidir. Hazmı kolaylaştırır ve mideyi rahatlatır. Ağız ve boğaz yolundaki yaraların ( aft vb. ) iyileşmesinde oldukca etkilidir. Bu yaraların tedavisi icin yavşan otunun oz suyu ile duzenli olarak gargara yapmak gerekir. Diyabetli hastalar uzerinde yavşan otu ile yapılan bir calışmada yavşan otunun diyabetik hastaların kan şekerini duşurmek icin kullandıkları oral anti diyabetikler ile benzer bir etki yarattığı gorulmuştur. Bu araştırma sonrasında yavşan otunun şeker hastalarında kan şekerini duşurduğu soylenmiştir. Yavşan otunun kullanım şekilleri:
2 tatlı kaşığı yavşan otu yaklaşık 300 ml kaynar suya koyularak 10 dakika demlenir. Demlenen yavşan otu cayı suzuldukten sonra tuketilebilir. Yavşan otu ile banyo kuru hazırlamak icin 1 avuc yavşan otu 1 litre kaynar suya ilave edilir ve ağzı kapalı olarak 10 dakika demlenir. Hazırlanan bu kur kuvetteki temiz suya karıştırılarak vucut icerisinde dinlendirilir. Kuvet bulunmuyor ise banyo suyuna karıştırılarak vucuda dokulur. Yavşan otu fazla miktarda kullanıldığında baş ağrısına ve sinir gerginliğine sebep olabilir.Ayrıca, yeni doğan bebekler de sıkca gorulen ve en buyuk problemlerden biri olan gaz sancılarını da acı yavşan otu ile onlemek mumkun olacaktır.
Ancak, bebeklerde kullanırken, bir bardak kaynar suyun icine bir cay kaşığı acı yavşan otu ve bir cay kaşığı cicek tozu koyarak dinlendirmek gerekir. Hazırlanan karışım soğuduktan sonra, bebeğinize birkac tatlı kaşığı vermeniz yeterli olacaktır. Bu tarife 2-3 gun devam ettikten sonra bebeğiniz daha rahat gaz cıkarabilecek ve kabızlığı giderilmiş olacaktır.
Acı yavşan otunun faydaları cok fazladır. Ancak, hamilelerde kesinlikle kullanılması tavsiye edilmemektedir.