Tiroit bezinin buyumelerine guatr diyoruz. Tiroit bezinin buyukluğu sağlıklı kişilerde de bazı farklılıklar gosterir. Bu farklılıkların nedenleri aşağıda verilmiştir:
Tiroit bezi buyukluğune katkıda bulunan faktorler:
Beyinde bulunan hipofiz bezinden salgılanan TSH hormonu tiroit bezinin buyumesini etkiler. Aşırı salgılanan TSH hormonu tiroit bezini uyararak buyumesini sağlar. TSH az salgılanırsa bu defa tiroit bezi kucuk kalır.
Kişinin gıda veya icilen sularla aldığı iyot miktarı da tiroit bezi buyukluğunu etkilemektedir. İyot alımı yetersiz olunca tiroit bezinde buyume olmaktadır.
Selenyum elementi de tiroit hormon metabolizamasında onemli rol oynar. Selenyum mineralinin az alındığı durumlarda kanda TSH hormonu yukselir, T4 hormonu yukselir, fakat T3 hormonu duşer. İyot yetmezliği ile birlikte selenyum eksikliği varsa iyot yetmezliğine bağlı hastalıklar daha şiddetli olarak ortaya cıkmaktadır.
Kadmiyum
Pillerde bulunan bir elementtir. Piller ictiğimiz suya karışırsa aşırı kadmiyum alınmış olur. Fazla alınan kadmiyum selenyumu vucuttan atar. Selenyum tiroit hormonu T4'u T3'e ceviren enzimin yapısında bulunur. Selenyum olmayınca T3 oluşamaz ve T3 duşukluğu ve hipotiroidizm denilen tiroit yetmezliği gelişir.
Civa Zehirlenmesi ve Tiroit: Aşırı alınan civa da hipertiroidizm denilen tiroit bezinin aşırı calışmasına neden olur.
Vucut ağırlığı veya buyukluğu ile tiroit hacmi arasında ilişki vardır. Ozellikle vucudun yağsız kısmı ile tiroit hacmi arasında ilişki olduğu gosterilmiştir. Erkeklerde tiroit hacminun kadınlardan fazla olması ise erkeklerin vucut ağırlığının daha fazla olması ile acıklanmaktadır.
Doğum sayısı da tiroit bezinin buyukluğunu etkiler. Gebelikte tiroit hacminde artma olmaktadır. Doğum sayısı arttıkca tiroit hacmi artmaktadır. Bu durum ozellikle iyot yetmezliği olan bolgelerde daha fazladır.
Sigara icenlerde tiroit bezinin daha buyuk olduğu saptanmıştır. Sigara icenlerin kanlarında tiroit hormonu uretimini engelleyen tiyosiyanat isimli bir maddenin duzeyi artar. Artan tiyosiyanat hem kandaki iyotun tiroit bezi tarafından tutulmasını onler hem de tiroit hormon oluşumunu azalttığından hipofiz bezinden TSH salınımı artarak daha fazla hormon uretilmesi sağlanmaya calışılır. Artan TSH hormonu ise bu defa tiroit bezinde buyume yapar. Sigara icenlerde bu nedenle guatr sıklığı daha fazladır.
Tiroit bezinde adet donemine gore kadınlarda değişiklikler olur. Tiroit hacmi iki adet kanaması arasındaki donemin ilk yarısında yaklaşık % 50 kadar artabilmektedir. İki adet arasındaki zamanın ikinci yarısında (luteal faz) bu artış geriye doner ve bez eski haline doner. Bu volum değişiklikleri ostrojen hormonunun tiroit beziindeki kanlanmayı etkilemesine bağlı olarak oluşmaktadır.
Genetik faktorler. Yukarıda sayılan nedenler icinde en onemlisi genetik faktorlerdir. Tiroit bezindeki buyukluk % 71 oranında genetik olarak belirlenmektedir. Guatrın bazı ailelerde sık gorulmesi de bunu desteklemektedir. İyot yetmezliği olmayan bolgelerde saptanan guatrın nedeni genetik faktorler yani anne ve babamızdan gelen kalıtımdır.
Alkol fazla icenlerde ise ilginc olarak guatr daha az gorulmektedir. Alkolun guatr sıklığını nasıl azalttığı tam bilinmemektedir; bu buyuk olasılıkla alkolun tiroit bezi icin direk toksik etkisine bağlıdır.
Doğum kontrol hapı kullanan kadınlarda tiroit bezi hacmi daha kucuk bulunmuştur.
[h=3]Guatr Ceşitleri[/h]Tiroit bezi buyumeleri yani guatr 3 şekilde olabilir:
Basit Guatr: Tiroit hormonları normaldir. Bez icinde nodul yoktur. Tiroit bezinde buyume vardır. Bu nedenle buna basit guat adı verilir.
Noduler guatr: Tiroit bezi buyur ancak bez icinde nodul dediğimiz nohut veyya leblebi buyukluğunde yumrular vardır. Noduler guatrda tiroit hormonları normal veya artmış olabilir.
Torasik veya Plonjan Guatr: Tiroit bezinin gogus kafesi icine doğru buyumesi ve gogus kafesi icine girmesidir.
I. BASİT GUATR
Salgıladığı tiroit hormonları normal olduğu halde buyumuş tiroit bezine guatr denir. Tiroit bezinin olduğu gibi buyumesine duz veya basit guatr denir ( Resim-3). Tiroit bezi icinde nodul dediğimiz yumru şeklinde dokular yoktur. Guatrın icinde noduller varsa bunlara bu defa noduler guatr denir
Bir toplumda 6-12 yaş arası cocukların % 5'den fazlasında basit guatr varsa buna endemik (yaygın) guatr denir. Endemik guatr iyot yetmezliği olan bolgelerde sık gorulur. Bu oran % 5 den az olursa sporadik (seyrek gorulen) guatr ismi verilir. Sporadik guatr ise iyot yeterli bolgelerde gorulur. Guatr kadınlarda erkeklerden 4-5 kat daha fazla gorulur. Genclik cağında da kızlarda fazla gorulur. Turkiye'de guatr sıklığı bolgelere gore değişmek uzere % 5-56 arasında değişmektedir. Gorulduğu gibi bu cok yuksek bir orandır.
İyot yetmezliği olan bolgelerde guatr daha fazladır. Ozellikle dağlık bolgelerde toprakta iyot az olduğundan guatr daha fazla gorulur. Bilinenin aksine kara lahana yenmesiyle guatr oluşumu arasında bir ilişki yoktur.
Selenyum yetmezliği de ulkemizde onemli bir problemdir. Yaptığımız bir calışmada guatrlı kişilerde selenyum duzeyinin duşuk olduğunu saptadık.
Suda bulunan perklorat ve kadmiyum fazlalığı guatra neden olur. Pillerle bulaşmış sularda kadmiyum yuksektir ve guatr ortaya cıkar.
Demir eksikliği olan kişilerde de guatr sıklığında artış vardır.
Ergenlik cağındaki cocuklarda bazen guatr oluşur ve buna adolesan veya ergenlik guatrı denir. Ergenlik doneminde artan hormon ihtiyacını karşılamak icin tiroid bezi biraz buyur ve guatr oluşur. Daha sonra bu guatr coğu cocukta veya gencte kaybolur.
Gebelikte ve menopoz doneminde de tiroid buyukluğu artar ve guatr oluşabilir.
İyot yetmezliği dunyada en sık guatr nedenidir. İyot yetmezliğine bağlı olarak oluşan guatrda yıllar sonra sıklıkla nodul denilen yumru şeklinde kitleler oluşabilir.
İyot yetmezliği fazla olan kadınlarda gebe kalma ve cocuk doğurma sıklığı azalır. İyot yetmezliği uremeyi engelleyebilmektedir. Bu nedenle cocuğu olmayan kadınlarda iyot yetmezliği olup olmadığı araştırılmalıdır.
Guatrın ailesel ozellik gosterdiği bilinen bir gercektir. Bazı ailelerde guatr fazla gorulur. Yapılan calışmalar guatr gelişiminde kalıtımsal gecişin iyot yetersizliği olan bolgelerde yaşayan kadınlarda %39 oranında, iyotun yeterli alındığı bolgelerde yaşayanlarda ise % 82 oranında olduğunu ortaya koymuştur.
Gutar nedenleri aşağıda verilmiştir:
a) İyot yetmezliği
b) Selenyum yetmezliği
c) Genetik eğilim veya ailede guatr olması
d) Tiroit bezinin iltihabi hastalıkları (Hashimoto veya tiroiditler)
e) Psikiyatrik hastaların kullandığı lityum ilacı
f) Soya yağı veya fasulyesi fazla yemek
g) Tiroit hormon oluşumundaki genetik bozukluklar
h) Sigara icmek
i) Demir yetmezliğine bağlı kansızlığı olanlar
j) Gebelik (iyot yetmezliği olan bolgelerde)
k) Beyinde bulunan hipofiz bezinden aşırı TSH hormonu salgılanması
Bazen gutar goguse doğru uzanır ve goğus kafesinin icine girer. Bu guatrlara plonjan guatr veya toraks guatrı denir. Hasta kollarını yukarı kaldırdığında yuzunde kızarma veya morarma olursa plonjan guatr var demektir.
İyot Yetmezliğine Gore Guatr Oluşum Sıklığı:
İdrarda atılan iyot miktarı o kişinin iyot durumunu gosterir. İdrar iyodu olculerek iyot yetmezliğinin şiddeti anlaşılabilir. İyot yetmezliği artıkca guatr sıklığı da artmaktadır. iyot miktarına gore guatr oluşma riski şu şekilde saptanmıştır: İdrar iyotu hafif derecede yetmezlik gosteriyorsa yani 50-99 'g/dl arasında ise bunların %5-20'sinde, orta dereceli iyot yetmezliği varsa (idrar iyotu 20-49 'g/dl arasında ise) bunların % 20-30'unda ve şiddetli iyot yetmezliği varsa (idrar iyotu < 20'g/dl olması) bu kişilerin % 30'undan fazlasında guatr gelişir.
Guatrlı Kişide Ne Gibi Şikayetler Olur:
Guatrlı hastaların coğunda herhangi bir şikayet yoktur. Guatr cok buyuk olursa nefes borusu ve yemek borusuna baskı yaparak oksuruk ve nefes darlığı gibi şikayetler yapabilir. İyot yetmezliği aşırı ise tiroit bezi yetmezliği yani tiroit hormon salgılanmasında azlık (hipotiroidi) ve ona bağlı şikayetler olabilir. Hipotiroidi daha sonraki bolumlerde ayrı bir başlık halinde anlatılmıştır. Erken devrede ve cocuklukta yumuşak ve duz bir guatr vardır. Erişkinlerde ise her zaman guatr icinde noduller ve kist oluşur. Tiroit hormon tetkikleri genellkle normal sınırlar icindedir. Başlangıcta guatr icinde nodul yokken yaşın artmasıyla noduller ve kist gelişebilir. Volum arttıkca yani guatr buyudukce TSH hormonunda azalma oluşur. Bu hastalarda anti-TPO antikoru kanda yuksekse o zaman guatrın Hashimoto hastalığı nedeniyle geliştiğini duşunuruz.
Guatrlı Bir Kişide Hangi Tetkikler Yapılır?
İdrar iyotuna bakılarak iyot yetmezliği olup olmadığı anlaşılır. Ayrıca kanda selenyum duzeyi olculerek eksiklik olup olmadığı anlaşılır. İyot yetmezliği olan bolgedeki guatrlı kişilerde radyoaktif iyot uptake testinde yukseklik, total ve serbest T4 hormonlarının normal sınırlarda veya bazen duşuk, olduğu gorulurken, T3 hormon duzeyleri normal veya yuksek olabilir. TSH hormon duzeyleri ise normal veya yuksek olabilir. Anti-TPO ve anti-TG antikorları iyot yetmezliğine bağlı guatrda negatif iken, Hashimoto tiroiditine bağlı guatr varsa antikorlar yuksek olarak bulunur. Şiddetli iyot yetmezliğinde ise hipotiroidizm denilen tiroit yetmezliği gelişir ki, bu durumda TSH hormonu yuksek, T3 ve T4 hormonları normal duzeyin altına duşmuştur.
Guatr Nasıl Tedavi Edilir?
Basit gutrlı bir hastada iyot yetmezliği varsa iyotlu tuz verilir ve tiroit hormonu ile (levotiroksin) tedavisi yapılır. Bu ilacların dozunu yaşınıza gore ve diğer hastalıklarınızın olup olmadığına gore doktorunuz ayarlar. Bu ilacların dozunu onerilen dozda almak cok onemlidir. Fazla alırsanız zararı olabilir. Guatrlı kişilerde selenyum eksikliği varsa selenyumlu ilaclar verilir. Plonjan guatr dediğimiz gogus kafesine doğru girmiş guatrlarda hormonlar normal ise ameliyat yapılır.
KAYNAK:
99 Sayfada Tiroid, İş bankası yayını
http://www.tiroit.org
http://www.endokrinoloji.org
Tiroit bezi buyukluğune katkıda bulunan faktorler:
Beyinde bulunan hipofiz bezinden salgılanan TSH hormonu tiroit bezinin buyumesini etkiler. Aşırı salgılanan TSH hormonu tiroit bezini uyararak buyumesini sağlar. TSH az salgılanırsa bu defa tiroit bezi kucuk kalır.
Kişinin gıda veya icilen sularla aldığı iyot miktarı da tiroit bezi buyukluğunu etkilemektedir. İyot alımı yetersiz olunca tiroit bezinde buyume olmaktadır.
Selenyum elementi de tiroit hormon metabolizamasında onemli rol oynar. Selenyum mineralinin az alındığı durumlarda kanda TSH hormonu yukselir, T4 hormonu yukselir, fakat T3 hormonu duşer. İyot yetmezliği ile birlikte selenyum eksikliği varsa iyot yetmezliğine bağlı hastalıklar daha şiddetli olarak ortaya cıkmaktadır.
Kadmiyum
Pillerde bulunan bir elementtir. Piller ictiğimiz suya karışırsa aşırı kadmiyum alınmış olur. Fazla alınan kadmiyum selenyumu vucuttan atar. Selenyum tiroit hormonu T4'u T3'e ceviren enzimin yapısında bulunur. Selenyum olmayınca T3 oluşamaz ve T3 duşukluğu ve hipotiroidizm denilen tiroit yetmezliği gelişir.
Civa Zehirlenmesi ve Tiroit: Aşırı alınan civa da hipertiroidizm denilen tiroit bezinin aşırı calışmasına neden olur.
Vucut ağırlığı veya buyukluğu ile tiroit hacmi arasında ilişki vardır. Ozellikle vucudun yağsız kısmı ile tiroit hacmi arasında ilişki olduğu gosterilmiştir. Erkeklerde tiroit hacminun kadınlardan fazla olması ise erkeklerin vucut ağırlığının daha fazla olması ile acıklanmaktadır.
Doğum sayısı da tiroit bezinin buyukluğunu etkiler. Gebelikte tiroit hacminde artma olmaktadır. Doğum sayısı arttıkca tiroit hacmi artmaktadır. Bu durum ozellikle iyot yetmezliği olan bolgelerde daha fazladır.
Sigara icenlerde tiroit bezinin daha buyuk olduğu saptanmıştır. Sigara icenlerin kanlarında tiroit hormonu uretimini engelleyen tiyosiyanat isimli bir maddenin duzeyi artar. Artan tiyosiyanat hem kandaki iyotun tiroit bezi tarafından tutulmasını onler hem de tiroit hormon oluşumunu azalttığından hipofiz bezinden TSH salınımı artarak daha fazla hormon uretilmesi sağlanmaya calışılır. Artan TSH hormonu ise bu defa tiroit bezinde buyume yapar. Sigara icenlerde bu nedenle guatr sıklığı daha fazladır.
Tiroit bezinde adet donemine gore kadınlarda değişiklikler olur. Tiroit hacmi iki adet kanaması arasındaki donemin ilk yarısında yaklaşık % 50 kadar artabilmektedir. İki adet arasındaki zamanın ikinci yarısında (luteal faz) bu artış geriye doner ve bez eski haline doner. Bu volum değişiklikleri ostrojen hormonunun tiroit beziindeki kanlanmayı etkilemesine bağlı olarak oluşmaktadır.
Genetik faktorler. Yukarıda sayılan nedenler icinde en onemlisi genetik faktorlerdir. Tiroit bezindeki buyukluk % 71 oranında genetik olarak belirlenmektedir. Guatrın bazı ailelerde sık gorulmesi de bunu desteklemektedir. İyot yetmezliği olmayan bolgelerde saptanan guatrın nedeni genetik faktorler yani anne ve babamızdan gelen kalıtımdır.
Alkol fazla icenlerde ise ilginc olarak guatr daha az gorulmektedir. Alkolun guatr sıklığını nasıl azalttığı tam bilinmemektedir; bu buyuk olasılıkla alkolun tiroit bezi icin direk toksik etkisine bağlıdır.
Doğum kontrol hapı kullanan kadınlarda tiroit bezi hacmi daha kucuk bulunmuştur.
[h=3]Guatr Ceşitleri[/h]Tiroit bezi buyumeleri yani guatr 3 şekilde olabilir:
Basit Guatr: Tiroit hormonları normaldir. Bez icinde nodul yoktur. Tiroit bezinde buyume vardır. Bu nedenle buna basit guat adı verilir.
Noduler guatr: Tiroit bezi buyur ancak bez icinde nodul dediğimiz nohut veyya leblebi buyukluğunde yumrular vardır. Noduler guatrda tiroit hormonları normal veya artmış olabilir.
Torasik veya Plonjan Guatr: Tiroit bezinin gogus kafesi icine doğru buyumesi ve gogus kafesi icine girmesidir.
I. BASİT GUATR
Salgıladığı tiroit hormonları normal olduğu halde buyumuş tiroit bezine guatr denir. Tiroit bezinin olduğu gibi buyumesine duz veya basit guatr denir ( Resim-3). Tiroit bezi icinde nodul dediğimiz yumru şeklinde dokular yoktur. Guatrın icinde noduller varsa bunlara bu defa noduler guatr denir
Bir toplumda 6-12 yaş arası cocukların % 5'den fazlasında basit guatr varsa buna endemik (yaygın) guatr denir. Endemik guatr iyot yetmezliği olan bolgelerde sık gorulur. Bu oran % 5 den az olursa sporadik (seyrek gorulen) guatr ismi verilir. Sporadik guatr ise iyot yeterli bolgelerde gorulur. Guatr kadınlarda erkeklerden 4-5 kat daha fazla gorulur. Genclik cağında da kızlarda fazla gorulur. Turkiye'de guatr sıklığı bolgelere gore değişmek uzere % 5-56 arasında değişmektedir. Gorulduğu gibi bu cok yuksek bir orandır.
İyot yetmezliği olan bolgelerde guatr daha fazladır. Ozellikle dağlık bolgelerde toprakta iyot az olduğundan guatr daha fazla gorulur. Bilinenin aksine kara lahana yenmesiyle guatr oluşumu arasında bir ilişki yoktur.
Selenyum yetmezliği de ulkemizde onemli bir problemdir. Yaptığımız bir calışmada guatrlı kişilerde selenyum duzeyinin duşuk olduğunu saptadık.
Suda bulunan perklorat ve kadmiyum fazlalığı guatra neden olur. Pillerle bulaşmış sularda kadmiyum yuksektir ve guatr ortaya cıkar.
Demir eksikliği olan kişilerde de guatr sıklığında artış vardır.
Ergenlik cağındaki cocuklarda bazen guatr oluşur ve buna adolesan veya ergenlik guatrı denir. Ergenlik doneminde artan hormon ihtiyacını karşılamak icin tiroid bezi biraz buyur ve guatr oluşur. Daha sonra bu guatr coğu cocukta veya gencte kaybolur.
Gebelikte ve menopoz doneminde de tiroid buyukluğu artar ve guatr oluşabilir.
İyot yetmezliği dunyada en sık guatr nedenidir. İyot yetmezliğine bağlı olarak oluşan guatrda yıllar sonra sıklıkla nodul denilen yumru şeklinde kitleler oluşabilir.
İyot yetmezliği fazla olan kadınlarda gebe kalma ve cocuk doğurma sıklığı azalır. İyot yetmezliği uremeyi engelleyebilmektedir. Bu nedenle cocuğu olmayan kadınlarda iyot yetmezliği olup olmadığı araştırılmalıdır.
Guatrın ailesel ozellik gosterdiği bilinen bir gercektir. Bazı ailelerde guatr fazla gorulur. Yapılan calışmalar guatr gelişiminde kalıtımsal gecişin iyot yetersizliği olan bolgelerde yaşayan kadınlarda %39 oranında, iyotun yeterli alındığı bolgelerde yaşayanlarda ise % 82 oranında olduğunu ortaya koymuştur.
Gutar nedenleri aşağıda verilmiştir:
a) İyot yetmezliği
b) Selenyum yetmezliği
c) Genetik eğilim veya ailede guatr olması
d) Tiroit bezinin iltihabi hastalıkları (Hashimoto veya tiroiditler)
e) Psikiyatrik hastaların kullandığı lityum ilacı
f) Soya yağı veya fasulyesi fazla yemek
g) Tiroit hormon oluşumundaki genetik bozukluklar
h) Sigara icmek
i) Demir yetmezliğine bağlı kansızlığı olanlar
j) Gebelik (iyot yetmezliği olan bolgelerde)
k) Beyinde bulunan hipofiz bezinden aşırı TSH hormonu salgılanması
Bazen gutar goguse doğru uzanır ve goğus kafesinin icine girer. Bu guatrlara plonjan guatr veya toraks guatrı denir. Hasta kollarını yukarı kaldırdığında yuzunde kızarma veya morarma olursa plonjan guatr var demektir.
İyot Yetmezliğine Gore Guatr Oluşum Sıklığı:
İdrarda atılan iyot miktarı o kişinin iyot durumunu gosterir. İdrar iyodu olculerek iyot yetmezliğinin şiddeti anlaşılabilir. İyot yetmezliği artıkca guatr sıklığı da artmaktadır. iyot miktarına gore guatr oluşma riski şu şekilde saptanmıştır: İdrar iyotu hafif derecede yetmezlik gosteriyorsa yani 50-99 'g/dl arasında ise bunların %5-20'sinde, orta dereceli iyot yetmezliği varsa (idrar iyotu 20-49 'g/dl arasında ise) bunların % 20-30'unda ve şiddetli iyot yetmezliği varsa (idrar iyotu < 20'g/dl olması) bu kişilerin % 30'undan fazlasında guatr gelişir.
Guatrlı Kişide Ne Gibi Şikayetler Olur:
Guatrlı hastaların coğunda herhangi bir şikayet yoktur. Guatr cok buyuk olursa nefes borusu ve yemek borusuna baskı yaparak oksuruk ve nefes darlığı gibi şikayetler yapabilir. İyot yetmezliği aşırı ise tiroit bezi yetmezliği yani tiroit hormon salgılanmasında azlık (hipotiroidi) ve ona bağlı şikayetler olabilir. Hipotiroidi daha sonraki bolumlerde ayrı bir başlık halinde anlatılmıştır. Erken devrede ve cocuklukta yumuşak ve duz bir guatr vardır. Erişkinlerde ise her zaman guatr icinde noduller ve kist oluşur. Tiroit hormon tetkikleri genellkle normal sınırlar icindedir. Başlangıcta guatr icinde nodul yokken yaşın artmasıyla noduller ve kist gelişebilir. Volum arttıkca yani guatr buyudukce TSH hormonunda azalma oluşur. Bu hastalarda anti-TPO antikoru kanda yuksekse o zaman guatrın Hashimoto hastalığı nedeniyle geliştiğini duşunuruz.
Guatrlı Bir Kişide Hangi Tetkikler Yapılır?
İdrar iyotuna bakılarak iyot yetmezliği olup olmadığı anlaşılır. Ayrıca kanda selenyum duzeyi olculerek eksiklik olup olmadığı anlaşılır. İyot yetmezliği olan bolgedeki guatrlı kişilerde radyoaktif iyot uptake testinde yukseklik, total ve serbest T4 hormonlarının normal sınırlarda veya bazen duşuk, olduğu gorulurken, T3 hormon duzeyleri normal veya yuksek olabilir. TSH hormon duzeyleri ise normal veya yuksek olabilir. Anti-TPO ve anti-TG antikorları iyot yetmezliğine bağlı guatrda negatif iken, Hashimoto tiroiditine bağlı guatr varsa antikorlar yuksek olarak bulunur. Şiddetli iyot yetmezliğinde ise hipotiroidizm denilen tiroit yetmezliği gelişir ki, bu durumda TSH hormonu yuksek, T3 ve T4 hormonları normal duzeyin altına duşmuştur.
Guatr Nasıl Tedavi Edilir?
Basit gutrlı bir hastada iyot yetmezliği varsa iyotlu tuz verilir ve tiroit hormonu ile (levotiroksin) tedavisi yapılır. Bu ilacların dozunu yaşınıza gore ve diğer hastalıklarınızın olup olmadığına gore doktorunuz ayarlar. Bu ilacların dozunu onerilen dozda almak cok onemlidir. Fazla alırsanız zararı olabilir. Guatrlı kişilerde selenyum eksikliği varsa selenyumlu ilaclar verilir. Plonjan guatr dediğimiz gogus kafesine doğru girmiş guatrlarda hormonlar normal ise ameliyat yapılır.
KAYNAK:
99 Sayfada Tiroid, İş bankası yayını
http://www.tiroit.org
http://www.endokrinoloji.org