Bebek liderliğinde beslenme kısaca BLW ( Baby Led Weaning ) son yıllarda bebekleri ek gıdaya geciş surecindeki annelerin tercihi olan bir beslenme yontemi. BLW sureci bebeğin ek gıdaya geciş sureciyle birlikte başlıyor ve bebeğe kendi kendine yemek yemeyi oğretmeyi sağlar. Ayrıca kademeli olarak sutten kesmenin yollarından biridir. BLW yonteminde bebeğin 1 yaşına kadar temel besininin anne sutu olduğu savunulur. Anne sutunun olmadığı durumlarda temel besin formul sut ve formul mamalardır. Bebek liderliğinde beslenme yonteminin uygulanabilmesi icin ilk ve en onemli kural bebeğin 6. Ayını doldurmuş olması ve herhangi bir destek yardımıyla da olsa dik oturma kabiliyetini kazanmış olmasıdır. Kimi bebekler bu dik oturma kabiliyetini 6 aydan once de kazanabiliyor ancak bu BLW ye geciş icin tek başına yeterli değildir.
BLW yontemi ile beslenen bebeklerin el ve goz koordinasyonları daha hızlı ve sağlıklı gelişir. Bununla birlikte ciğneme becerisi kazanırlar ve el becerileri gelişir. Kendisine sunulan sağlıklı ve donemine uygun yiyecekleri yer ve en onemlisi ihtiyacı kadar tuketir. Ayrıca sebep – sonuc ilişkisini kavramaları kolaylaşır, dokuları ve sıcak – soğuk kavramlarını tanımaları kolaylaşır. Bu yontemle beslenme alışkanlığı kazanan bebeklerin yemek ile aralarında istemeyecekleri kotu bir bağ oluşmayacağı icin yemek saati de bebek ve anne icin işkence haline gelmemiş olur.
Bebek liderliğinde beslenme yonteminin amacı insanın doğasında bulunan yemek yeme ve sonrasında karnını doyurma icgudusunu ortaya cıkarmaktır. Bebekler de tıpkı diğer canlılar gibi doğdukları andan itibaren karınlarını doyurma icgudusune sahiptirler. Bu meme emme sureciyle başlar ve ek gıdalarla beslenme sureci ile devam eder. Bebeğinizin eline bir şey verdiğinizde yaptığı temel hareket genellikle onu ağzına goturmek olur. Ağzına goturduğu şeyin yenecek bir şey olduğunu fark ettiği zaman da onu ısırır, ciğnemeyi dener, ağzından cıkarır ve tekrar ağzına goturur. Bu şekilde besini yiyerek karnını doyurur. Karnını doyurmayı BLW yontemi ile oğrenen bir bebek ise belli bir sureden sonra onune konulan yiyecekleri kimsenin yardımına ve kontrolune ihtiyac duymadan tuketebilir ve karnını doyurabilir.
Bebek liderliğinde beslenme yonteminin geleneksel beslenmedeki pure ve lapa turu yiyeceklere tamamen karşı olmasının en temel sebebi bebeğin bu gıdaları ciğnemeyi oğrenmeden direkt olarak yutmasıdır. Ciğnemeyi oğrenmeden direkt yutarak beslenen bir bebeğin ilerleyen donemlerde puturlu gıdaları tuketmesi de zordur ve bebek alışık olmadığı bu gıda turune direnc gosterebilir. Ayrıca geleneksel kaşıkla besleme yonteminde bebek daha hızlı ve daha cok yemek yer. Bu iyi bir şey gibi gorunse de temel besini olan anne sutunu alma oranı azalır.
Bebek liderliğinde beslenme kilo almayan bebeğe kilo aldırmak icin alternatif bir yontem ya da bebeğin iştahını acan bir yontem değildir. BLW surecindeki en onemli ayrıntıladan biri bebeğe verilecek katı gıdaların mevsimine ve bebeğin donemine uygun secilmesidir. Kendi sofranızda bulunan gıdaları direkt bebeğin onune koymak BLW değildir.


Bebek liderliğinde beslenmenin bir diğer ayrıntısı da bebeğe yemek kulturunu erken donemlerden itibaren aşılamaktır. Şoyle ki; ebeveynleri olarak nasıl yatarak ya da uygunsuz ortamlarda ( yatağınızda, arabanızda vb. ) yemek yemiyorsanız bebeği de bu kulturle buyutup yemek yiyeceği zaman doğru ortam ve doğru pozisyonda yemeği sunmaktır. Bebeğe yemeğini sunarken onu ergonomik bir mama sandalyesine yerleştirmeli ve bu şekilde beslenmesini sağlamalısınız. Aksi takdirde hem BLW yonteminin temel kurallarından birini ciğnemiş olursunuz hem de istemeyeceğiniz kazalara sebebiyet verirsiniz.
Bebek liderliğinde beslenme yontemini kullanırken tıpkı geleneksel yontemlerde olduğu gibi kullandığınız arac ve gereclerin ( tabak, kaşık, catal vb. ) bebek sağlığına uygun materyallerden uretilmiş olmasına ozen gostermeniz gerekir. Ozellikle carpma ve duşme gibi durumlarda zarar gorecek ve bebeğinize zarar verebilecek porselen, cam, metal gibi materyallerden uretilmiş urunleri tercih etmemelisiniz. Bebeğiniz yediği yiyeceği keşfederken tabağını bir anda yere ya da duvara fırlatabilir. Bu olasılığı duşunduğunuzde ona zarar vermek istemezsiniz.
Bebeğinizi beslerken ona sunmak istediğiniz gıdaların tamamını pişirip pure haline getirmemelisiniz. Bebek liderliğinde beslenme yontemindeki temel amaclardan biri bebeğin ne yediğini gormesi ve farklı yiyeceklerle tanışmasıdır. Nasıl ki onunuze farklı gıdaları iceren bir pure geldiğinde tat duyunuz bu kadar gelişmiş olmasına rağmen icerisindekileri tam olarak ayrıştıramıyorsanız bebeğiniz de bunu yapamaz. Dolayısıyla gıdaları tanınmayacak hale getirmeden sunmalısınız.
Bebek liderliğinde beslenme yonteminde bebeğe yemesi icin sunulacak besinlerin kıvamı ve turu oldukca onemlidir. Ozellikle BLW yontemini uygulamaya başladığınız ilk zamanlarda bebeğe sert, taneli ve parca parca kopan yiyecekler verilmemelidir. Bebek henuz bu tarz bir beslenmeye alışık olmadığı icin bu gıdalar boğazına kacabilir, yemek borusunda tıkanabilir. Bunun yerine bebeğe verilecek gıdaların fırında, buharda ya da suda yumuşatılması ve bebeğin ağzına aldığında dili ve damakları yardımıyla ezebileceği, pure haline getirebileceği yumuşaklığa getirilmesi gerekir. İlk zamanlarda mevsiminde bulunan tatlı patates, brokoli, havuc, bal kabağı, karnabahar, avokado gibi sebzelerle başlanmalı ve bebek ciğneme alışkanlığını kazandıkca et, makarna, omlet, kofte ve tavuk gibi gıdalara gecilmelidir. Verilen gıda ne olursa olsun mutlaka uygun şartlarda pişirilmeli ve taneli olmamalıdır.
BLW yontemi ile beslenen bebekler genellikle birkac ay icerisinde ciğneme kabiliyetlerini buyuk olcude geliştirir ve bu konuda uzmanlaşırlar. 10. ay ve 12. ay arasındaki donemde rahatlıkla catal kullanmaya başlayabilirler ve ortalama olarak 14. ay sonrasındaki donemde kaşık kullanım yetisini kazanırlar. Bu donemler BLW yontemi ile beslenen bebeklerde yapılan gozlemler sonucunda ortaya konulmuştur ancak her bebeğin kendine has bir karakteri olduğunu duşunursek bebekten bebeğe değişiklik gosterebileceğini de unutmamak gerekir.
Bebek liderliğinde beslenme yonteminde en sık duyacağınız terimlerden biri parmak gıdalardır. Parmak gıda bebeğe verilecek gıdanın kesilme şeklini anlatır. Bebeğe verilecek gıdanın bebeğin kolayca tutabileceği ve ağzına goturebileceği şekilde kesilmiş, dilimlenmiş olması gerekmektedir. Bunun icin en uygun kesme şekli parmak şeklindedir. Bebeğe verilecek sebze ve meyveler boyutlarına gore 5 – 6 parcaya bolunerek parmak şekline getirilebilir.
BLW yonteminde sıvı besinler kaşıkla verilmez. Genellikle ufak alıştırma bardakları ya da pipetler aracılığıyla verilir. Başlangıcta kucuk bardaklarla sunmak daha sağlıklıdır. Zaman gecip bebek yonteme alıştıkca pipet kullanılmaya başlanabilir. Bebeğe vereceğiniz sıvıyı ( corba, ayran vb. ) kolay kırılmayacak, sağlıklı bir materyalden yapılmış kucuk bir bardağa koyduktan sonra direkt bebeğin eline vermektense bebeğin yakınına koyup onun keşfetmesini beklemek daha sağlıklıdır. Bebek bardağı keşfettiğinde ve ona yaklaştığında bardağı ağzına goturup icmesine yardımcı olmalısınız. Bebeğin bardağı tutmasına izin verip onu keşfetmesine yardımcı olmak gerekir. İctiği esnada buna devam etmek istemezse ısrarcı olunmamalı ve bardak ağzından uzaklaştırılmalıdır.
BLW yontemi ve klasik beslenme yontemini bir arada idare etmeye calışan anneler olabilir. Klasik beslenme iki ture ayrılabilir. Bunlardan ilki BLW ye tamamen aykırı olan besinleri karıştırıp pure haline getirdikten sonra bebeğe yedirme yontemidir. Bir diğeri ise besinleri pure haline getirmeden parca parca anne liderliğinde beslemektir. İkinci yontemi BLW ye yakın gorup BLW ve klasik yontemi bir arada goturmeye calışmak bebek icin oldukca kafa karıştırıcı bir durumdur. Yediği yiyecekleri bazen eline vermeniz bazense kaşıkla ya da catalla beslemeniz kafasını karıştıracaktır. Bu kafa karışıklığı sonucunda bebekte bir oğrenme tembelliği oluşabilir. Kendi kendine cabalayıp oğrenmek yerine klasik yonteme guvenip oğrenmeyi reddedebilir. Anne ve bebeğin oğun anlayışları birbirlerinden farklı olduğu icin klasik beslenmede bebeğe ihtiyacından fazlası yedirilmeye calışılabilir. Bu da bebeğin yemekten soğumasına ve o gıdayı reddetmesine sebep olabilir. İnce motor becerilerinin gelişmesi yavaşlayabilir. Tamamen BLW yontemiyle beslenen bebeklerin motor becerileri klasik yontemle beslenen bebeklere gore daha hızlı gelişir. Ayrıca bebeğin ozguveni de zedelenebilir. Kendisine guvenmediğinizi ve bu sebeple izin vermediğinizi duşunebilir. Dolayısıyla klasik yontem ve BLW yi bir arada goturme konusunda dengeyi oturtmak oldukca guctur. Bebeğiniz kilo olarak olması gerekenin altındaysa, iştahsızlığı cok fazlaysa yemek yedirmeye BLW ile başlayıp onu 15 – 20 dakika kendi haline bırakabilir ve bu surenin sonunda yemiyor ise tamamen mudahale etmeden ufak yonlendirmelerle ona yardımcı olabilirsiniz. Burada bahsedilen kilosunun az olması onu zayıf goruyor olmanız değil doktorun olması gereken kilodan daha az olduğunu iletmesidir.