PCT, yani Prokalsitonin testi, bir kan testidir ve kandaki prokalsitonin miktarını olcer. PCT bakteriyel enfeksiyonların klinik teşhisi icin kullanılır ve bu anlamda bir biyolojik gostergedir. PCT, bakteriyel enfeksiyonların varlığına işaret edebilen ve bakteriyel enfeksiyonların tespitinde kullanılabilen yuksek ateş, beyaz kan hucresi sayımı ve kan kulturu testlerinden daha once sonuc verebilmektedir.

Prokalsitonin, kalsitonin hormonu salgılanmadan once ortaya cıkan bir polipeptitdir. Buyuk oranda tiroit bezinde uretilir.
Ancak ciddi bir bakteriyel enfeksiyonun 2 ila 4 saat sonrasında bağışıklık hucreleri de prokalsitonin uretmeye başlarlar. Bu da PCT testinde kandaki PCT seviyesinin yuksek cıkması anlamına gelmektedir.
PCT seviyesi sadece dahili ve bakteriyel olan enfeksiyonlarda yukselmektedir. Virusler gibi diğer patojenlerden kaynaklı enfeksiyonlarda PCT seviyesinde artış beklenmez.
Kandaki PCT seviyesi tiroit kanseri sebebiyle de cok yukselmektedir. Ancak bu durumda PCT teşhis icin kullanılmaz.
Prokalsitonin 116 aminoasitten oluşan bir polipeptittir.
PCT Yuksekliği Ne anlama Gelir?

Procalsitonin (PCT) seviyeleri bakteriyel enfeksiyonların ciddiyeti ile birebir bağlantılıdır. Bu nedenle:

Kandaki yuksek PCT seviyesi ciddi bir bakteriyel enfeksiyonun işareti olabilir.
Yuksek PCT sepsis oluşma ihtimalini kuvvetlendirir.
Yuksek PCT septik şok beklentisini arttırabilir
[h=3]PCT Duşukluğu Ne anlama Gelir? [/h]
Kandaki duşuk PCT seviyesi minor bir bakteriyel enfeksiyonun işareti olabilir. Bu durum enfeksiyonun lokal olmasına ve henuz vucudun diğer bolgelerine yayılmamış olmasına yorumlanabilir. Duşuk PCT seviyesinden sistemik bir enfeksiyonun altı saatten daha yeni olduğu sonucu cıkarılabilir.
Duşuk PCT, hastanın semptomlarının,

Nakledilen organı vucudun kabul etmemesi,
Viruslerden kaynaklı enfeksiyonlar,
Ameliyat sonrası ya da başka nedenlerden kaynaklı travmalar
Gibi sepsis ve bakteriyel enfeksiyon ve inflamasyonlar dışında bir problemden kaynaklandığının da işareti olabilir.

Yine duşuk PCT seviyesi hastada sepsis ihtimalinin de az olduğunun bir gostergesi olabilir.
[h=4]PCT ve Sepsis Teşhisi [/h]PCT testi gorece yeni bir testtir. Son yıllarda yapılan calışmalar, PCT testinin, ciddi hastalıklar geciren insanların sepsis gecirip gecirmediğinin belirlenmesinde kullanılabileceğini gostermiştir. Bu nedenle genellikle yoğun bakım unitelerinde ve acil servislerinde bu testten faydalanılmaktadır. Teşhis icin hastanın doktoru gorduğu ilk gun PCT testi uygulanabilir. Diğer gunlerde de PCT testi hastanın tedaviye ne şekilde cevap verdiğinin anlaşılması acısından faydalı olabilir.
[h=4]PCT Hangi Klinik Belirtilerde İstenilebilir? [/h]Aşağıda Prokalsitonin kan testinin talep edilebileceği klinik belirtiler sıralanmıştır.

Kalp carpıntısı (Taşikardi)
Ateş
Duşuk kan basıncı (hipotansiyon)
Hızlı ya da derin nefes alıp verme (hiper vantilasyon)
Akıl sağlığında bozukluklar
İdrar cıkışında azalma
Mide bulantısı
Bilinen bir bakteriyel enfeksiyonun seyrini tespit edebilmek icin.

Ozellikle sepsisin neden olabileceği cok daha ciddi belirtiler: Vucut boyunca inflamasyon, damarlarda ve kılcallarda oluşan pek cok sayıda kucuk pıhtı, bir yada birkac organın işlevini yapamıyor olması (coklu organ yetmezliği), kan basıncında tehlikeli duşuş gibi durumlarda da doktorunuz PCT testini gerekli gorebilir.
Laboratuvar testleri sonucunda edinilen PCT seviyesi teşhis konulması icintek başına yeterli bir veri değildir. Test sonucları uygun klinik bulgularla ve test sonuclarını tamamlayıcı nitelikte ilave testler ve malumatlarla desteklenmelidir. Doktorunuz, tum verileri ve bulguları goz onune aldıktan sonra sizlere test sonuclarınızın ne anlamana geldiğini acıklayacaktır.
PCT kan testi ile beraber istenebilecek diğer bazı testler CRP (C-reaktif protein), kan kulturu, kan sayımı, CSF (beyin ve omurilik sıvısı analizi); sepsis, bakteriyel menenjit, ya da yetişkinlerde ve sebepsiz şekilde yuksek ateşe sahip cocuklarda bakteriyel zaturre gibi teşhisleri koymaya veya bu ihtimalleri elemeye yardımcı olacaktır.
PCT Testi İcin Gerekenler Nelerdir?
PCT Testi kol damarlarından bir iğne yardımıyla alınan kan orneği ile yapılabilir. Test icin test oncesi bir hazırlığı ihtiyac yoktur.
[h=3]PCT Referans Değerleri Nedir? [/h]
72 saatten kucuk cocuklarda doğum sırasında 2,0 ng/mL veya daha duşuk iken,
Doğum sonrası 18 ila 30 saat arasında 20 ng/mL veya daha duşuk seviyeye cıkar.
72 saatten buyuk cocuklarda ve yetişkinlerde 0,15 ng/mL veya daha duşuktur.

PCT ’nin Muhtemel Yan Etkileri
Bu testin gorunur hicbir yan etkisi yoktur ve doğru uygulandığı takdirde beklenmeyen bir etki gozlemlenmemiştir.
[h=4]PCT Testinin Sınırları [/h]PCT testinin performans ozellikleri (hassasiyet, ozel etken oranı vb.) bilinmemektedir. Gunumuz tıbbının sınırları nedeni ile bu ozellikler bilinmesi mumkun değildir. Bunun sebebi enfeksiyonun teşhisi icin referans testinin (altın standart) olmayışıdır. Zaturre klinik teşhisi hastaların sadece yuzde 10 ’undan az bir kısmında patojenler izole edilebilmiştir. Bu oran sepsis teşhisi konulan hastalarda yuzde 30 ’dan azdır. Doğru tanım icin gerekli bir referans standardıolmadan PCT testinin kesinliği tam anlamıyla hesaplanamaz.
Bu nedenle hastaların cok fazla bir kısmı şuphelenilen enfeksiyonlar icin ampirik olarak tedavi edilmektedirler. Bu tedaviler tam anlamıyla doğrulanmadığı gibi tamamen de goz ardı edilememektedirler. Prokalsitonin seviyesi bu problemi cozebilecek değildir. Ancak PCT testi sayesinde doktorlar ilave veriler elde etmekte ve daha doğru teşhisler koyabilmektedirler. PCT teorik olarak doktorların antibiyotik tedavilerine başlama ya da onları bırakma kararlarına yardımcı olabilirler.
Klinik olarak doğrulanmış ve tekrarlanabilen ve enfeksiyonların kesin olarak tespiti veya kesin olarak ihtimal dışı kalmalarını sağlayacak PCT değerleri mevcut değildir. Uzmanlar, prokalsitonin testinin optimal veya uygun olarak klinik calışmalarda nasıl uygulanması gerektiği konusunda ihtilaftadırlar.
[h=4]PCT ile Alakalı İlave Bilgiler [/h]
Prokalsitonin ile ilgili genetik bozukluklar prokalsitonin birikimine sebep olabilir. Bu birikimler vucutta amiloid olarak depolanır. Amiloid birikiminden kaynaklı hastalıklara amiloidoz denir.
Hali hazırda kullanmakta olduğunuz bazı ilaclar da PCT kan testi sonucunuzu etkileyebilirler. Bu nedenle, bitkisel takviye gıdalar ve ilaclar dahil, kullanmakta olduğunuz butun ilacların bilgisini doktorunuza soylemeniz onem arz etmektedir. BU bilgilendirme doktorunuzun PCT test sonuclarınızı daha doğru yorumlamasını sağlayacak ve doktorunuzu yanlış bir teşhis koymaktan alıkoyacaktır.
Prekalsitoninin psikolojik onemi ve prekalsitonin uretiminin nasıl duzenleneceği henuz netlik kazanmamıştır. Pek cok hipotez prekalsitoninin kalsiyum metabolizmasına, sitokin ağına ve nitrik oksit (NO) sentezi modulasyonuna dahil olduğunu iddia etmektedir.
Plazmadaki hicbir enzim prekalsitonini parcalayamaz. Bu nedenle prekalsitonin kan dolaşımına girer, değişmeden kalır. Yarı omru 30 saat kadardır.
Yapılan bir calışmada kritik bakım unitelerinde PCT ile kritik septisemi hastalarının olum oranları incelenmiştir. Buna gore PCT seviyesi 1 ila 5 ng/mL arasında olan kritik septisemi hastalarını olum oranı yuzde 11 iken, 51 ila 100 ng/mL arasında olan kritik septisemi hastalarının 90 gun icerisindeki olum oranı yuzde 43 oranında olmuştur.


PCT kan testi,
Akut gut hastalığı ile selulit enfeksiyonunu ayırt etmede,
Akut selulit enfeksiyonu ile derin ven trombozunu (DVT) ayırt etmede,
Viruslerden kaynaklı şiddetli astım ile bakterilerden kaynaklı şiddetli astımı ayırt etmede,
Kronik obsturaktif akciğer hastalığının (COPD) virus veya bakteri kaynaklı olduğunun tespitinde
kullanılabilir.