Gosterişli kucuk kadehlerle başlanan alkol tuketimi, zamanla alımlı icki şişelerinin cazibesine kapılarak bağımlılığa yol acabiliyor. Sonrası ise felaket…
İlkoğretim doneminden beri “butun kotuluklerin anası” olarak oğretilen; sosyal, kulturel, sağlık, din ve psikolojik acıdan sayısız zararı bulunan alkol kullanımı “kotuluk" sacmaya devam ediyor. Alkol bağımlılığından kurtulmak oldukca zor ve meşakkatli bir surec. Bazı durumlarda bağımlılığın tedavisi imkÂnsız hale geliyor. Alkolle bağlantılı sağlık sorunlarının olumle sonuclanma ihtimali cok yuksek! Yani hic başlamamak en pratik ve sağlıklı cozum. Makalemizde alkolun sağlığa zararlarına mercek tuttuk.
[h=2]Alkol Kullanmanın Sağlığa Zararları [/h]Şuphesiz, aşırı alkol tuketiminin en buyuk zararı sağlığa veriyor. Aşırı alkol tuketimi de az miktarda alkol almakla başlıyor. Bu tuketimler de sağlığı tuketiyor. Karaciğerden pankreasa, dolaşım sisteminden sinir sistemine, beyinden ureme organlarına kadar bircok sorunu tetikliyor. En onemli zararları şoyle sıralanabilir;
Alkolun en buyuk zararı, merkezî sinir sistemi ve beyne verir. Beynin yuzde 17 oranında kuculmesine yol acabilir.
Gecici bir bellek kaybına yol acabilir. Aşırı alkol kullanan bir kişi alkolu bıraksa bile bir sure daha bellek kaybı yaşayabilir. Alkolu bıraktıktan sonra eski belleğine kavuşabilir.
Kalp damarlarını genişletir. Kalbin calışma hızını ve tansiyonu yukseltir. Damar sertliğine ve kireclenmesine yol acar. Az miktarda da olsa alkol kullanımı kalp hastalığı olasılığını artırır.
Kan dolaşım duzenini bozarak, felc ve ani olumlere yol acabilir.
Gecici olarak kan basıncını duşurebilir; surekli kullanıldığında kan basıncını yukseltir.
Gorme sinirlerini olumsuz etkiler. Goz sulanması gibi bazı gorme bozukluklarına ve ileri duzeyde korluğe sebep olabilir.
Hazımsızlık, sindirim bozukluğu, mide rahatsızlıkları ve iştahsızlığa sebep olur, vucudu şişirir.
Midenin ic yuzeyini orten tabakayı tahriş ederek gastrite ve kusmaya yol acar. Mide zarında yırtıklar, mide ve yemek borusunda ic kanamalar oluşturabilir.
Siroz hastalığına sebep olur. Karaciğeri cok yorar, gorevini tam olarak yapamaz hale getirir.
Uyku bozukluklarına yol acar. Gece boyu uzun uykudan sonra bile sabah bitkin kalkmaya sebep olur.
Bobrek rahatsızlıklarına yol acar. Bobrek iltihapları, sebep olduğu başlıca bobrek sorunlarından biridir.
Aşırı alkol kullanan kişilerde akut ya da kronik pankreas iltihabı gorulebilir.
Hamile kadınların alkol alması, anne karnındaki bebeğin gelişimini bozar.
Alkol kullananların, kullanmayanlara oranla kansere yakalanma riski cok daha yuksektir. Ozellikle gırtlak, yemek borusu, mide ve pankreas kanserlerine yol acar.
Kanı sulandırır, yaraların gec iyileşmesine sebep olur.
Aklı zaafa uğratır, beyni uyuşturur, irade ve denge kaybı yaşatır.
Sinir hucrelerini zedeler ve el titremesi, felc gibi sorunlara yol acabilir.
Kıskanclık ve unutkanlık gibi olumsuz durumlar ortaya cıkarır.
Ruhi ve psikolojik dengeyi bozarak yaşam kalitesini duşurur.
Saldırganlığı ve şiddeti korukler.
Alkol almak icin ve eski sağlığa kavuşmak icin maddi kayıplara yol acar. [h=3]Alkol Vucutta Nelere Yol Acıyor? [/h]Alkolun vucudunuz uzerindeki zararları, ilk yudumunuzu aldığınız andan itibaren başlar. Gunde bir bardak alkol, genel sağlığınız icin buyuk zararlar icerir. Alışkanlık arttıkca sadece bir bardak yetmemeye başlar ve zararları artarak devam eder. Alkolun vucutta yol actığı hasarlara goz atalım:
Sindirim ve endokrin bezleri: Cok fazla alkol icmek, pankreas tarafından uretilen sindirim enzimlerinin anormal şekilde aktivasyonuna neden olabilir. Bu enzimlerin oluşması, “pankreatit” olarak da bilinen iltihaplanmaya ve ciddi komplikasyonlara sebep olur.
İnflamatuvar hasarı: Karaciğer, alkol de dahil olmak uzere vucudunuzdaki zararlı maddelerin parcalanmasına yardımcı olan bir organdır. Uzun sureli alkol kullanımı bu işlevini engeller. Aynı zamanda, kronik karaciğer iltihabı ve karaciğer rahatsızlıkları riskini arttırır. Bu enflamasyondan (iltihaplanma) kaynaklanan ağır skar (yara) dokusu oluşumu, siroz olarak da bilinir. Yara dokusu oluşması yani siroz, karaciğeri tahrip eder. Karaciğer giderek hasar alır ve vucudunuzdan toksik maddelerin atılması zorlaşır.
Karaciğer rahatsızlıkları: Karaciğerdeki hasarlar hayatı tehdit eder ve toksinler oluşturur. Vucutta zehirli atık oluşumuna sebep olur. Alkolik kadınlarda karaciğer hastalığı riski daha yuksektir. Kadınların karaciğerlerinin alkolu işlemesi daha uzun zaman alır.
Şeker seviyeleri: Pankreas, vucudun insulin kullanımını ve glikoz tepkisini duzenlemeye yardımcı olur. Pankreasınız ve karaciğeriniz duzgun calışmadığında duşuk kan şekeri (hipoglisemi) riski yaşarsınız. Hasar goren bir pankreas, vucudun şekeri kullanmak icin yeterli insulin uretmesini onleyebilir. Bu, yuksek kan şekerine (hiperglisemi) yol acabilir. Vucudunuz kan şekeri seviyesini idare edemez ve dengeleyemezse, şeker hastalığına bağlı daha buyuk komplikasyonlar ve yan etkilerle karşılaşabilirsiniz. Bu yuzden aşırı alkol, ozellikle şeker veya hipoglisemi hastaları icin oldukca tehlikelidir.
Merkezi sinir sistemi: Alkolun vucut uzerindeki etkisini gormek icin en kolay yollarından biri merkezi sinir sistemini nasıl etkilediğini anlamaktır. Alkol, beyinle vucut arasındaki iletişimi azaltır veya bu koordinasyonu daha zor hale getirir. Tekrar dengelemek cok zor olabilir. Merkezi sinir sistemine daha fazla zarar verir. Ayaklarınız ve ellerinizde hissizlik hissi ve karıncalanma hissi oluşturabilir. Beynin uzun sureli anıları yaşatmasını zorlaştırır. Aynı zamanda duşunme ve akılcı secimler yapma becerilerini olumsuz etkiler. Zamanla “frontal lob” hasarı; yani bilincli duşunmeden sorumlu bolgenin hasarına yol acabilir. Beynin bu alanı duygusal kontrol, kısa vadeli hafıza, yargı ve diğer hayati rollerden sorumludur. Kronik ve aşırı alkol bağımlılığı da kalıcı beyin hasarına sebep olabilir. Bu belleği etkileyen bir beyin bozukluğu olan “Wernicke-Korsakoff Sendromu”na yol acabilir.
Bağımlılık: İcki icen bazı insanlar alkole fiziksel ve duygusal bağımlılık geliştirebilir. Alkolden ayrılma zor olabilir ve hayatlarını tehdit eder. Bir alkol bağımlılığını kırmak icin coğu zaman profesyonel yardıma ihtiyac duyulur. Bağımlılık belirtileri; kaygı, sinirlilik, mide bulantısı, titreme, yuksek tansiyon, duzensiz kalp atışı, ağır terleme, nobetler, halusinasyonlar (varsanım) ve ruhsal bozukluklardır (deliryum).
Sindirim sistemi: Alkol tuketiminin sindirim sistemi uzerindeki olumsuz etkileri ilk başlarda net olmayabilir. Genellikle hasar gordukten sonra yan etkiler gorulur. Ne kadar icerseniz hasar o kadar cok olur. Sindirim sistemindeki dokulara zarar verebilir ve bağırsakların yiyecekleri sindirip besin maddelerini ve vitaminleri emmesini onleyebilir. Bu durum, yetersiz beslenme ile sonuclanabilir. Aşırı alkol tuketiminin sindirim sistemi uzerindeki etkileri şunlardır; gastrit, şişkinlik, karında dolgunluk hissi, ishal ve ağrılı dışkı.
Kanser: Aşırı derecede alkol alan insanlarda ulser veya hemoroit (dehidrasyon yani sıvı kaybı ve kabızlık sebebiyle) gorulme riski fazladır. Tehlikeli ic kanamalara yol acabilir. Ulser, erken tanı konulmazsa ve tedavi edilmezse olumculdur. Cok alkol tuketen insanlar kanser riski altındadır. Sık alkol alan kişilerin ağzında, boğazında, yemek borusunda, kolonunda ve karaciğerde kanser gelişme olasılığı daha yuksektir. Alkolik kadınların goğus kanserine yakalanma riski fazladır. Hem alkol hem de sigara icen insanlarda kanser riskleri daha da artar.
Kan dolaşım sistemi: Alkol, kalp ve akciğerlerinizi olumsuz etkiler. Kronik alkol kullananlar, icki icmeyen insanlardan daha fazla kalp sorunları yaşar. Alkol alan kadınların kalp hastalığına yakalanma riski, erkeklerden daha yuksektir. Gıdalardan vitaminleri ve mineralleri emme gucluğu, anemiye neden olabilir. Bu, alyuvar sayısının duşuk olduğu bir durumdur. Aneminin en buyuk semptomlarından biri de yorgunluktur. Alkolun kan dolaşım sistemi komplikasyonları şunları icerir; yuksek tansiyon, duzensiz kalp atışı, vucuda kan pompalama zorluğu, inme, kalp krizi ve kalp yetmeliği…
Cinsel sağlık ve ureme sağlığı: Alkol, erkek ve kadınlar icin cinsel sorunların da tetikleyicisidir. Cok fazla alkol alan erkekler, ereksiyon bozukluğu yaşama eğilimindedir. Aşırı alkol, cinsel hormon uretimini onleyebilir ve cinsel isteksizliğe yol acabilir. Kadınlarda adet dongulerini (menstruasyon) geciktirebilir veya durdurabilir. Bu durum kadınları kısırlık (infertilite) riski altına sokar. Hamilelik doneminde cok alkol alan kadınlar; premature doğum, duşuk veya olu doğum riski taşır. Hamileyken alkol alan kadınlar, doğmamış cocuğunu risk altına almış olur. Fetal alkol sendromu bozuklukları (FASD), ciddi bir endişe kaynağıdır. Doğum sonrası bebeklerde; oğrenme zorluğu, uzun vadeli sağlık sorunları, duygusal sorunlar, fiziksel gelişim anormallikleri oluşturabilir.
İskelet ve kas sistemi: Uzun sureli alkol kullanımı, vucudun, kemikleri guclu tutmasına engel olabilir. İncelen kemikler, duşmelerde veya ufak darbelerde kolayca kırılabilir. Kemik kırıkları, daha yavaş iyileşir. Alkol aynı zamanda kas gucsuzluğu, kramplar ve kas kuculmelerine (atrofi) yol acabilir.
Bağışıklık sistemi: Vucudun doğal bağışıklık sistemini olumsuz etkiler. Bu, vucudun istilacı mikroplar ve viruslere karşı mucadelesini zorlaştırır. Uzun sure aşırı miktarda alkol alan insanlarda zaturree (pnomoni) ve tuberkuloz gorulme eğilimi fazladır. Dunyadaki tum tuberkuloz vakalarının yuzde 10'u alkol tuketimine bağlıdır.
[h=4]Bunları Biliyor musunuz? [/h]Boşanmaların yuzde 80'i, trafik kazalarının yuzde 70'i, aile ici şiddetin yuzde 70'i, işten cıkarmaların yuzde 60 ’ı, tecavuz vakalarının yuzde 50'si, cinayetlerin yuzde 5 ’i alkolle bağlantılıdır.
Davranış bozuklukları, halusinasyonlar, elektrik transferlerinde kesintiler, konuşma bozuklukları, yorgunluk, akciğer enfeksiyonları, hormon bozuklukları, kısırlık, cinsel işlev bozuklukları, kemik incelmesi, eklem ve kas sorunları, diyabet, ayaklarda uyuşma alkolun sebep olduğu en belirgin sorunlardır.
Alkolun vucuda ve sosyal yaşama verdiği zararlar dikkate alındığında uyuşturucu maddelerden daha buyuk zararları olduğu belirtiliyor.
Emziren bir kadın alkol almaya başladıktan yaklaşık 30 ila 60 dakika sonra anne sutundeki alkol miktarı maksimum duzeye ulaşır. Sutteki alkol duzeyi ile anne kanındaki alkol birbirine paralel olarak artar.
OECD ’ye gore, dunya genelinde kişi başı ortalama 6 litre alkol tuketiliyor. Ayrıca, alkol kullananların yuzde 20 ’si alkol bağımlısı…
Dunyada en fazla alkol tuketen ulke olan Estonya ’da kişi başı alkol tuketimi 12 litrenin uzerindedir. Alkol tuketiminde ikinci sırada Avusturya, ucuncu sırada da Fransa yer alıyor.
Turkiye, alkol tuketiminde 34. sırada; kişi başı alkol tuketimi 1,6 litre…
Turkiye ’de alkolun en fazla tuketildiği iller sırayla; Edirne, Muğla, Tekirdağ, Tunceli, Antalya, Aydın ve İzmir ’dir.
Alkol tuketimini onleyemeyen bircok Avrupa ulkesinde televizyonlarda ve radyolarda yayınlanan reklamlarda alkol yasağı bulunuyor.
Alkol firmalarının spor ve genclik etkinliklerinde reklÂm ve sponsorluk yoluyla faaliyetlerde bulunmasının cocuklarda ve genclerde alkol kullanım oranlarını artırdığı ifade ediliyor.