Crossover araclar; SUV, cip ve otomobil karışımı yeni nesil bir arac ırkıdır. Son 10 yılda populerliği artan CUV ’lar bircok araca alternatif hale geldi.
Crossover araclar; SUV, cip ve otomobil karışımı yeni nesil bir arac ırkıdır. Son 10 yılda populerliği artan CUV ’lar bircok araca alternatif hale geldi.
Crossover Utility Vehicle (CUV); Sport Utility Vehicle (SUV) ile binek otomobil karışımı bir aractır. Son yıllarda oldukca populer olan CUV ’lar, ciplerle otomobiller arasında bir yerde duruyor. Onden cekişli ve arkadaş itişli veya dort tekerlekten cekişli olabiliyor. Hafif arazi aracları olarak sınıflandırılıyor. SUV araclardan daha ekonomiktir, daha az yakıt tuketir ve daha seridir. Genellikle asfalt veya doşenmiş yollar icin idealdir. Cok engebeli olmayan arazilerde de suruş imkÂnı sağlar. Yukseklikleri sebebiyle genellikle SUV ’larla karıştırılır; ancak otomobil kadar geniştir. Gunumuzde artık ciplerin yerini almış durumda. Hatta coğu zaman cip olarak tanımlanırlar. Crossoverlerin popularitesi son yıllarda arttı. Bu sebeple otomotiv firmaları da crossover segmentlerini surekli geliştiriyor. Yarı otomobil, yarı cip, biraz SUV karışımı araclar olarak karşımıza cıkan CUV ’ları daha yakından inceleyelim!

(Crossoverlerin atası olarak kabul edilen Willys-Overland Jeepster Cabrio Coupe)
[h=4]Tarihi [/h]“Crossover” terimi, ilk kez 9 Ocak 2006 tarihinde CNN Money ’in internet sitesinde yayınlanan makalede kullanıldı. Ardından, 14 Ocak 2008 tarihinde Wall Strett Journal ’in bloglarındaki bir makalede, crossoverler, “otomobil gibi gorunen vagonlar” olarak tanımlandı. Modern crossoverlerin ilk ornekleri ve atası olarak, Willys ’in off-road ve otomobil yeteneklerini birleştirdiği 1948 model “Willys-Overland Jeepster Cabrio Coupe” tasarımı gosteriliyor. 1955 model Rus yapımı “GAZ-M20 Pobeda” marka 4x4 arac, Yunanistan'da luks bir limuzin olarak tasarlanan Neorion ve Amerika ’da konsept olarak tasarlanan Jeep Wagoneer (SJ) de crossoverlerin ilk ornekleri olarak sayılıyor. 1976 model, Rus tasarımı Fiat 124 ’e benzeyen sedan Lada ve 1977 model Matra Rancho da, donemin iddialı ve oncu crossover modelleri olarak gosteriliyor.
Gunumuz crossoverlerinin oncusu olarak gosterilen model ise, 1979 yılında uretilen “AMC Eagle”dir. Bu versiyon, doneminde en cok satılan modellerden biriydi ve crossoverler icin bir donum noktası olarak kabul ediliyor. Modern crossoverlerin ilk orneği olarak 1996 yılında uretilen “Toyota RAV-4” gosterilirken, bazı kaynaklar, 2007 yılında “asi şehirli” sloganı ile piyasaya surulen Nissan Qashqai marka kompakt crossover modelini, “modern crossoverlerin ilki” olarak kabul ediyor.
2000'li yılların başında uretilen crossover tipi araclar, geleneksel SUV'lara veya station wagonlara benzerken, bazı otomotiv firmaları bu modellerde sportifliği on plana cıkardı. 2006 yılında dunya genelinde crossover satışları, SUV pazarının yuzde 50'sinden fazlasını oluşturuyordu. İlerleyen yıllarda crossoverlere talepler giderek arttı. Bu segmentteki “Audi Q5”, ABD pazarında en cok satan ikinci arac oldu. 2010 yılında ise artık crossoverler populerleşti; otomobil ve ciplerin yerine tercih edilmeye başlandı. 2011-2017 yılları arasında bu segmentteki araclar icin talep patlaması yaşandı.


[h=3]Tanımı ve Ozellikleri [/h]CUV ’lar, otomobil dunyasında “yeni bir ırk” olarak tanımlanabilir. İsmi ve segmenti konusunda uluslararası bir ittifak olmasa da genellikle spor kullanım amaclı araclar arasında sınıflandırılır. Hafif kamyonların govde tasarımları ile uretilen SUV ’lar ve binek otomobilleri bir araya getiren araclardır. Karoserleri, otomobillerden daha yuksektir. Bu sebeple crossoverler, SUV gibi yuksek, binek otomobil kadar geniş aracları ifade ediyor.
Crossover araclar, SUV aracların bazı ozelliklerini icerir. Station wagon, hatchback, minivan veya sedan sınıfı aracların da ozelliklerini barındırır. Bu bakımdan “biraz otomobil, biraz cip, biraz da SUV aracların birleşimi” diyebiliriz. Yeni nesil crossoverler ile SUV ’lar da evrim geciriyor. Artık SUV ve crossover birleşimi farklı arac turleri tasarlanmaya başlandı.
CUV ’lar 5 kapılı, genellikle 4x2 (on veya arka iki tekerlekten cekişli), otomobilden yuksek, otomobil kadar genişlikte araclardır. Crossoverlerde otomobil şaseleri kullanılır. Marka ve modele gore cok farklı konfor ve gorsel zenginlik icerebilirler. Genellikle 17, 18 ve 19 inclik jantlar kullanılır. Yeni nesil CUV ’ların hemen hemen tamamında yol bilgisayarı ve multimedya ekranı bulunuyor. Yaklaşık 500 litrelik bagaj hacmine sahip CUV ’ların benzinli, dizel veya hibrit motor ceşitleri bulunabiliyor. Stop lambalarından egzoz borularına, aynalarından vites seceneklerine, koltuk dizaynından televizyon konforuna kadar cok farklı opsiyonlarda son kullanıcıya sunulabiliyor.
“CUV” ifadesi, “Crossover Utility Vehicle” sozcuğunun kısaltmasıdır. “Crossover” kelimesi, Turkce “karşıdan karşıya gecmek”, “geciş”, “gecit noktası” ve “caprazlama” gibi anlamlar icerir. “Crossover utility vehicle” sozcuğunun Turkce karşılığı ise, “karşıya geciş yardımcı aracı” veya “capraz yardımcı arac” şeklindedir.


[h=3]Crossover ile SUV ’lar Arasındaki Farklar [/h]Crossoverler; SUV ’lardan sonra geliştirilen biraz otomobil, biraz cip, biraz da SUV birleşimi araclardır. Bu yeni segmentin SUV ’dan kucuk, cipten buyuk tasarımları vardır. Markaya gore cok farklı modellerde uretilebiliyor. Piyasada, motor seceneklerinden jant buyukluğune, karoser genişliğinden bagaj yapılarına kadar onlarca ceşit crossover bulunuyor. SUV ’lardan esinlenilerek uretilen bu araclar, SUV ’lardan farklıdır. Gorunum olarak birbirini andırsa da, kullanım amacları ve ozellikleri bakımından ayrılıyorlar.
Akraba segmentlerde bulunan bu iki arac turunun farklarından bazıları şunlardır;

SUV ve Crossover arasındaki en buyuk fark, şaselerdir. Crossoverlerde binek otomobil şasesi kullanılır; SUV ’larda kamyonet veya pikap şaseleri bulunur. Ayrıca, SUV ’lar, sadece bu segmentteki araclar icin tasarlanmış şaseler kullanır.
Crossoverler, otomobillerden daha yuksek ve geniştir; SUV ’lar da crossoverlerden daha yuksek ve geniştir.
SUV ’larda genellikle surekli (permanent) dort tekerlekten cekme (4x4) ozelliği bulunur, 4WD, AWD ve 2WD gibi secenekler sunar. Crossoverlerde ise, 4x4 ozelliği nadirdir. Genellikle iki tekerlekten cekme (4x2) kabiliyeti vardır. Crossoverlerin 4x4 ’leri de, SUV ’lar kadar geniş secenekler sunmaz.
SUV ’lar, spor amaclı araclar olarak bilinir. Asfalt dışındaki arazilerde kullanılabildiği icin off-road araclarla karıştırılır. Crossoverler ise, asfalt veya şehir aracı olarak tanımlanır. Asfalt dışındaki arazilerde kullanım icin SUV ’lar kadar ideal değildir.
SUV ’lar genellikle uzun yol ve farklı arazi koşullarına uygun olarak tasarlanmıştır. Crossoverler ise, yaygın olarak şehir ici kullanım icindir.
Crossoverler; hatchback, sedan ve station wagon ozellikli olarak tasarlanabilir. SUV ’lar ise, sadece station wagon ozelliğinde uretilir.
SUV ’ların motor hacmi ve gucu, boyutları, ic hacmi crossoverlerden daha buyuktur.
Crossoverler, SUV ’lara gore daha duşuk kapasiteli motor kullanır. Bu sebeple daha az yakıt tuketirler.
SUV ’lar icin alırken ve kullanırken odenen vergiler, crossoverlere gore daha fazladır.
SUV ’lar, crossoverlerden daha konforlu, daha guvenli ve daha dayanıklı segmenttedir.
Motorları ve şanzımanları (vites kutusu), karoserleri ve tasarımlarına gore farklıdır. SUV ’lar yuksek tork ureten motorlara ve 4x4 ozellikli kompakt şanzımanlara sahiptir. Crossoverlerde, bu bakımdan otomobil ve ciplere benzer motor ve şanzımanlar kullanılır.
SUV ’larda genellikle dizel motorlar kullanılır; crossoverlerde benzinli ve hibrit secenekleri de vardır.
SUV ’lar genellikle 7 koltukludur; crossoverlerde ise 5 koltuklu modeller yaygındır.
SUV ’lar, crossoverlerden daha pahalıdır.

[h=3]Crossoverlerin Avantajları ve Dezavantajları [/h]Crossoverler, SUV, cip ve otomobil arasında bir arac olduğu icin avantajları ve dezavantajları da, diğer araclarla bağlantılı olarak değişebiliyor.
Avantajları:

Crossoverler, otomobillerden daha yuksek olduğu icin geniş bir goruş alanı ve guvenli bir suruş imkÂnı sağlar.
Daha fazla yolu ve yuk taşımak icin ideal bir segmenttedir.
Bagajları, otomobil ve ciplerden daha geniş hacimlidir.
Yakıt tuketimleri, otomobillerden cok farklı değildir. Yeni nesil crossoverler, yakıt konusunda oldukca cimridir.
Crossoverlerin ikinci el piyasası, her gecen gun artan bir trend yakalamış durumda. Bu da, satış ve alışı kolaylaştırıyor.
Dezavantajları:

Crossoverler icin ozellikle Turkiye ’de daha fazla vergi odemek gerekiyor.
Otomobillere oranla daha fazla yakıt tuketir.
Bakımı ve temizliği daha maliyetlidir.
Yuksek yapısından dolayı ozellikle virajlarda savrulma riski vardır.

[h=4]Bunları Biliyor musunuz? [/h]
Nissan Qashqai marka kompakt crossover modeli, Avrupa ’da en cok satılan crossover modelidir.
Bircok otomotiv firmasının B ve C segmenti, crossover modeli olarak uretiliyor.
“Crossover” kelimesi, aynı zamanda bir basketbol terimidir. Rakip savunma oyuncularını şaşırtmak icin kullanılan kombine bir harekettir. Topu bir elden diğerine zıplatarak gecirirken koşu yonunu değiştirme hareketidir.
Crossover, aynı zamanda hoparlorlerde kullanılan bir ceşit devredir. Pasif ve aktif crossover olarak ikiye ayrılır. Crossover devrelerin ses frekanslarının hoparlorlere gonderilmesi ile ilgili karmaşık işlevleri vardır. Elektrik sinyalini tiz bas ve mid seslere bolme işlemini gercekleştirir.
Crossover, aynı zamanda bir muzik turu ve bir genetik algoritma terimidir.