Asit; doğada bulunan ve yapay olarak da uretilebilen; kullanımı cok yaygın maddelerdir. Her urunde asitten bir iz bulunabilir.
Latince “ekşi” anlamındaki “asidus” sozcuğunden turetilen bir isim olan asit, eski Turkcede “hamız” olarak adlandırılmış. Ekşi tadı sebebiyle bazı kaynaklarda “ekşit” olarak geciyor.
Asitler, gunluk hayatımızda kullandığımız bircok urunun uretiminde onemli bir maddedir. Deterjanlardan parfumlere, temizlik malzemelerinden metallere kadar sayamayacağımız bircok urunde asitlerden faydalanılır. Sanayideki her tur kimyasal işlem, tarım ilacları ve ozellikle gubreler, binlerce kimyasal urun asidik yapılı maddeler icerir.
[h=3]Ozellikleri Nelerdir? [/h]Asidin tanımı ile ilgili farklı goruşler olsa da genel olarak “hidrojen bileşiği” olduğu kanısı hakim. Genel kabul goren tanıma gore; suda cozunduğunde (H+) olarak simgelenen hidrojen iyonları uretirler. Başka bir deyişle su cozeltisine hidrojen iyonu bırakırlar.
Bazı kimyagerler asidi tanımlarken “su cozeltilerine proton veren bileşikler”, bazıları da “kovalent bağ yaparken elektron alabilen bileşikler” ifadelerini kullanırlar. Asidin iyon veya molekul olabileceği yonundeki tezler de hala tartışılmaktadır. Prensipte bu tanımların hepsi doğru. Kimyagerlerin ve bilim cevrelerinin asit ve bazların tanımı ile ilgili farklı goruşlerinde kesin bir sonuca varılamadığı icin “asit ve bazların kesin ve iyi tarif edilmesiyle kimyadaki bircok sorun cozulur” şeklinde bir tez ortaya atılmıştır. Tartışmalar bitmese de genellikle asitlerin “hidrojen iyonu ureten maddeler olduğu” tanımı kullanılır.
Asitler, sadece suda cozunduğunde asit gibi tepki verirler ve elektrik akımı iletebilirler. Bazı asitler tepkime sonucu tuz ve su oluşturabilir. Anyon muhtevası, ayrılmamış molekuller ve kimyasal yapıları sebebiyle farklı asitler farklı ozellikler gosterir ve tepkimelere girerler. Asit veya bazlar tepkimeye girdiğinde tuz ortaya cıkarsa “notrleşme” adı verilen durum oluşur. Asitleri oluşturan (-) ve (+) yuklu iyonların ayrışması olayına “iyonlaşma” adı verilir.
Asitler, turlerine ve ceşitlerine gore cok fazla ve farklı ozellikler gosterirler. Bu sebeple kullanım alanları da farklılaşır. Asitlerin en cok bilinen ozelliklerini şoyle sıralayabiliriz:
Asitler, mavi turnusol kÂğıdının rengini kırmızıya cevirir
Saf katı, sıvı ve gaz olarak bulunabilirler
Butun asitler hidrojen iyonu icerir (H+)
Sulu cozeltilerin ekşi tatları (limon, sirke gibi) ve yakıcı etkileri vardır
pH değerleri 7 ’den kucuktur
Bazı asitlerin molekulleri cozeltiye farklı miktarlarda hidrojen bırakır
Bazlarla birleşerek notrleşirler, ekzotermik notrleşme tepkimesi verirler ve farklı bir madde ortaya cıkarırlar
Metallerle tepkimeye girerek metal tuzu oluşturur ve hidrojen acığa cıkarırılar
Tuz ile su oluşturup ısı verirler
Asit ile baz “konjuge” veya “eşlenik” cift bağ oluşturur
Asit ile baz, tatlarıyla ayırt edilebilir; ekşi tat asit, acı tat bazdır
Asitler mermeri bile tahrip edebilirken, cam ve plastiğe zarar vermez
Karbonatlarla birleştiklerinde karbondioksit gazı acığa cıkarırlar
Turnusol kÂğıdına dokulduğunde kırmızı renk veriyorsa asit; mavi renk veriyorsa bazdır; ayrıca indikatorlerin (gosterge, belirtec) rengini değiştirebilirler. Orneğin baz fenolfalini sarıya, asit kırmızıya cevirir.
[h=3]Asit Turleri [/h]Asitler, molekul başına duşen hidrojen atomu sayısına gore sınıflandırılır. Molekul başına tek hidrojen atomu duşen asitlere “monobazik asit” denir. Molekul başına bir veya daha fazla hidrojen atomu duşen asitlere ise “dibazik”, “tribazik”, “polibazik” gibi isimler verilir.
İnorganik asitler: Metal olmayan maddeler ve minerallerden yapılan asitlere verilen addır. Endustride kullanılan asitler inorganiktir. Her yıl milyonlarca ton inorganik asit tuketilmektedir. Bircok kimyasalda bu tur asitler kullanılır. Konsantre formları oldukca aşındırıcıdır. Başlıca boya, gubre, lif, plastik gibi urunlerin uretiminde kullanılır.
İnorganik asitlerden bazıları şunlardır; sulfurik asit, hidroklorik asit, nitrik asit, fosforik asit, hidrojen klorur…
Organik asitler: İnsanlar, hayvanlar ve bitkilerin urettiği asidik karbon bileşimleridir. Karbon iskeletine dayanırlar. Besinlerde de bulunan ve genellikle zararsız asitlerdir. Doğada saf olarak bulunabilirler. Ayrıca cok sayıda yapay organik asit de uretilmektedir. Bitkisel ve hayvansal organizmalarda da bulunurlar. Canlı organizmalar icin zararlı kalıntıları ve katkıları yoktur.
Organik asitlerden bazıları şunlardır: asetik, malik, sitrik, sorbik, formik, propiyonik, butirik, fumarik ve bu asitlerin tuzları…
[h=4]Asit Ceşitleri [/h]Asitlerin doğal ve yapay bircok ceşidi var. Ceşitli sektorlerde kullanılan asitler, sanayi, ilac ve gıda sektorunun onemli bir parcası. Bu asit ceşitlerinden bazılarını ve kullanıldıkları alanları sayalım.
Asetik asit: Sirkelerde bulunan bir asit ceşididir. Turşularda kullanılır.
Askorbik asit: C vitamini icerir. Turuncgillerde ve narenciyelerde bulunan asit ceşididir. İlac yapımında kullanılır.
Benzoik asit: Hazır meyvelerde bulunan asittir. Mikrobik bozulmaları onler. Gıdaların bircoğunda katkı maddesi olarak bulunan asit turudur.
Folik asit: Cilekte bulunur. Aynı zamanda bir vitamin ceşididir. İnsan vucudundaki dokular icin onemli bir asittir.
Laktik asit: Sutte ve yoğurtta bulunur. Salamura ve peynir yapımında kullanılır.
Malik asit: Elma başta olmak uzere bircok meyve ve sebzede bulunur. Asitliği duzenlemede kullanılır.
Oleik asit: Zeytinyağında bulunur. Doymamış yağ asididir. Sabun ve cila yapımı, dericilik gibi alanlarda kullanılır.
Sitrik asit: Limonda bulunur. Limon tuzu olarak da bilinir. Şeffaf ve kristal bir yapısı vardır. Salamuralarda kullanımı yaygındır.
Tartarik asit: Uzumde bulunur. Organik asit turudur. Tatlılar ve gazozlarda kullanımı yaygındır. Gıdalara ekşimsi bir tat verir. Yunlerin boyanmasında da kullanılır.
Borik asit: Kozmetik urunlerinde kullanımı yaygındır. Beyaz kristal şeklinde inorganik bir maddedir.
Sulfurik asit: Renksiz ve yağ kıvamında bir sıvıdır. Parfumler, ilaclar ve plastiklerin onemli bir maddesidir.
Hidroklorik asit: Tuz ruhu olarak bilinen kimyasal bileşiktir. Petrol urunleri, kÂğıt imalatı, tekstil ve kimyasal işlemlerde kullanılır.
Asetilsalisilik asit: Aspirin gibi ağrı kesici ilaclarda bulunur. Aslında bir ilactır. Damarlardaki pıhtılaşmayı onler.
Sorbik asit: Besinlerde koruyucu olarak kullanılır. Bakteri, kuf ve mayalara karşı etkilidir.
Formik asit: Karıncada bulunur. Bakteri ve mantarları oldurucu etkisi vardır. Celik uretiminde de kullanılır. Sanayide ve ilac sektorunde binlerce urunde kullanımı cok yaygındır.
Fosforik asit: Bazı ilaclarda kullanılan asittir. Renksiz, kristal halinde katıdır. Gubrelerde kullanımı yaygındır.
Karbonik asit: Gazoz gibi gazlı iceceklerde bulunan asittir.
Nitrik asit: Kezzap olarak bilinen organik asit ceşididir. Bakır, cıva, kurşun ve gumuş gibi metalleri cozmek icin kullanılır.
Gıdalarda ve sanayide kullanılan diğer bazı asitler de şunlardır: Akrilik asit, butirik asit, karboksilli asitler, nukleotit asitler, retionik asit, urik asit, oksalik asit, hidroflorik asit, hyaluronik asit, hidrobromik asit, hidrolik asit, alfa lipoik asit, amino asit, valproik asit, nukleik asit, palmitik asit…
Bu arada, asitlerin arasında cok etkili ve kuvvetli olan asitler şunlardır: Sulfurik asit, karbonik asit, fosforik asit, hidroiyonik asit, nitrik asit, perklorik asit, hidrojen klorur ve asetik asit…
[h=4]Besinlerdeki Asit [/h]Gıdaların bircoğu asit icerir. Bu asitlerin insan vucuduna farklı etkileri vardır. Hafif, orta ve yuksek asidik iceren besinlerden bazıları şunlardır:
Nort veya hafif asidik besinler: Nohut, barbunya, darı, soya fasulyesi, pirinc, tatlı su balığı, kestane, fındık, ayciceği yağı, bitki cayları, uzum, mandalina, mango, portakal, kayısı, şeftali, ,incir, kivi…
Orta duzey asidik besinler: Buğday, kepek ekmeği, cavdar ekmeği, beyaz ekmek, yulaf, tereyağı, doğal meyve suyu, balık, ayva, nar, armut, uzum, elma, kayısı, muz, ananas, kuşburnu, kuru meyveler, kızılcık, ceviz, kaju, Antep fıstığı, yer fıstığı..
Yuksek asidik besinler: Kahveler, siyah cay, kakao, bal, recel, tatlılar, hardal, soya sosu, sirke, maya, kırmızı et, tavuk ve hindi eti, yumurta, kultur balığı, kuzu eti, kabuklu deniz urunleri, ıstakoz, sakatatlar, geyik ve tavşan eti, peynir, inek sutu, mandıra urunleri, yapay tatlandırıcılar, rafine şeker, pastal ve dondurmalar, pizza, biskuvi, cikolata, sucuk, maden suyu…
Aşırı asidik urunler: Alkol, sosis, salam, cips, sigara, ketcap, mayonez, kola, gazozlar, ilaclar, şekerler, rafine tuz, jole, fruktoz, mısır şurubu, domuz eti, margarin, homojenize sut, işlenmiş gıdalar, paket meyve suyu, meyveli yoğurt, krem cikolata…
[h=4]Asit Yağmuru Nedir? [/h]Asit yağmuru, bulutlarda biriken asidik kimyasalların yeryuzune duşmesi olayına denir. Atmosfere yayılan karbondioksit, kukurtdioksit ve azotdioksit gazları ceşitli kimyasal donuşumlerden gecerek bulutlardaki su damlacıkları tarafından emilir. Bu damlacıklar bir sure sonra yağmur, kar, ciy veya sis olarak yeryuzune duşer. Bu olay sonrası topraktaki asitlik miktarı artar, su kaynaklarındaki kimyasal duzen değişir, akarsular zehirlenebilir ve ormanlarda zarar oluşabilir. Yağmurun pH değeri (asitlik veya bazlık olcusu) 5,6 ’dır. Ortalama 5 pH değerinin altına duşen yağmur suyu yeryuzune duştuğunde asit yağmuru denen olay gercekleşir.
Asit yağmurları kukurt ve azot oksitlerin yayıldığı bolgelerde daha cok gorulur. Endustride komurun kullanımı arttıkca cevreye yayılan kukurt ve azot oksit miktarları da artıyor. Bu durum asit yağmurlarına yol acabiliyor. Elektrik ve ısı uretimi icin komur kullanımı yuksek olan Cin ve Rusya gibi bazı ulkelerde hava kirliliği ve asit yağmurları cok gorulur. Gaz yayan bazı doğal kaynaklar da asit yağmurlarına yol acabilir.
[h=4]Baz Nedir? [/h]Sulu cozeltilerde (H+) iyonu alan maddelere “baz” adı verilir. Acı bir tadı vardır. Ciltte kayganlaşırlar (orneğin sabun). Kuvvetli bazlar yakabilir, tahriş edici ozellikleri vardır. Kuvvetli bazlara; sud ve potas kostik, amonyak ve kirec ornek verilebilir. Asitler gibi su cozeltilerinde elektrik akımı iletirler. Asitlerle notrleşerek su ve tuz oluştururlar. Metallerle tepkimeye girmezler, etkileri yoktur. Sabun, diş macunu, deterjanlar gibi kaygan ozellikli urunler baz icerir.
Latince “ekşi” anlamındaki “asidus” sozcuğunden turetilen bir isim olan asit, eski Turkcede “hamız” olarak adlandırılmış. Ekşi tadı sebebiyle bazı kaynaklarda “ekşit” olarak geciyor. Asitler, gunluk hayatımızda kullandığımız bircok urunun uretiminde onemli bir maddedir. Deterjanlardan parfumlere, temizlik malzemelerinden metallere kadar sayamayacağımız bircok urunde asitlerden faydalanılır. Sanayideki her tur kimyasal işlem, tarım ilacları ve ozellikle gubreler, binlerce kimyasal urun asidik yapılı maddeler icerir.
[h=3]Ozellikleri Nelerdir? [/h]Asidin tanımı ile ilgili farklı goruşler olsa da genel olarak “hidrojen bileşiği” olduğu kanısı hakim. Genel kabul goren tanıma gore; suda cozunduğunde (H+) olarak simgelenen hidrojen iyonları uretirler. Başka bir deyişle su cozeltisine hidrojen iyonu bırakırlar.
Bazı kimyagerler asidi tanımlarken “su cozeltilerine proton veren bileşikler”, bazıları da “kovalent bağ yaparken elektron alabilen bileşikler” ifadelerini kullanırlar. Asidin iyon veya molekul olabileceği yonundeki tezler de hala tartışılmaktadır. Prensipte bu tanımların hepsi doğru. Kimyagerlerin ve bilim cevrelerinin asit ve bazların tanımı ile ilgili farklı goruşlerinde kesin bir sonuca varılamadığı icin “asit ve bazların kesin ve iyi tarif edilmesiyle kimyadaki bircok sorun cozulur” şeklinde bir tez ortaya atılmıştır. Tartışmalar bitmese de genellikle asitlerin “hidrojen iyonu ureten maddeler olduğu” tanımı kullanılır.
Asitler, sadece suda cozunduğunde asit gibi tepki verirler ve elektrik akımı iletebilirler. Bazı asitler tepkime sonucu tuz ve su oluşturabilir. Anyon muhtevası, ayrılmamış molekuller ve kimyasal yapıları sebebiyle farklı asitler farklı ozellikler gosterir ve tepkimelere girerler. Asit veya bazlar tepkimeye girdiğinde tuz ortaya cıkarsa “notrleşme” adı verilen durum oluşur. Asitleri oluşturan (-) ve (+) yuklu iyonların ayrışması olayına “iyonlaşma” adı verilir.
Asitler, turlerine ve ceşitlerine gore cok fazla ve farklı ozellikler gosterirler. Bu sebeple kullanım alanları da farklılaşır. Asitlerin en cok bilinen ozelliklerini şoyle sıralayabiliriz:
Asitler, mavi turnusol kÂğıdının rengini kırmızıya cevirir
Saf katı, sıvı ve gaz olarak bulunabilirler
Butun asitler hidrojen iyonu icerir (H+)
Sulu cozeltilerin ekşi tatları (limon, sirke gibi) ve yakıcı etkileri vardır
pH değerleri 7 ’den kucuktur
Bazı asitlerin molekulleri cozeltiye farklı miktarlarda hidrojen bırakır
Bazlarla birleşerek notrleşirler, ekzotermik notrleşme tepkimesi verirler ve farklı bir madde ortaya cıkarırlar
Metallerle tepkimeye girerek metal tuzu oluşturur ve hidrojen acığa cıkarırılar
Tuz ile su oluşturup ısı verirler
Asit ile baz “konjuge” veya “eşlenik” cift bağ oluşturur
Asit ile baz, tatlarıyla ayırt edilebilir; ekşi tat asit, acı tat bazdır
Asitler mermeri bile tahrip edebilirken, cam ve plastiğe zarar vermez
Karbonatlarla birleştiklerinde karbondioksit gazı acığa cıkarırlar
Turnusol kÂğıdına dokulduğunde kırmızı renk veriyorsa asit; mavi renk veriyorsa bazdır; ayrıca indikatorlerin (gosterge, belirtec) rengini değiştirebilirler. Orneğin baz fenolfalini sarıya, asit kırmızıya cevirir.
[h=3]Asit Turleri [/h]Asitler, molekul başına duşen hidrojen atomu sayısına gore sınıflandırılır. Molekul başına tek hidrojen atomu duşen asitlere “monobazik asit” denir. Molekul başına bir veya daha fazla hidrojen atomu duşen asitlere ise “dibazik”, “tribazik”, “polibazik” gibi isimler verilir.
İnorganik asitler: Metal olmayan maddeler ve minerallerden yapılan asitlere verilen addır. Endustride kullanılan asitler inorganiktir. Her yıl milyonlarca ton inorganik asit tuketilmektedir. Bircok kimyasalda bu tur asitler kullanılır. Konsantre formları oldukca aşındırıcıdır. Başlıca boya, gubre, lif, plastik gibi urunlerin uretiminde kullanılır.
İnorganik asitlerden bazıları şunlardır; sulfurik asit, hidroklorik asit, nitrik asit, fosforik asit, hidrojen klorur…
Organik asitler: İnsanlar, hayvanlar ve bitkilerin urettiği asidik karbon bileşimleridir. Karbon iskeletine dayanırlar. Besinlerde de bulunan ve genellikle zararsız asitlerdir. Doğada saf olarak bulunabilirler. Ayrıca cok sayıda yapay organik asit de uretilmektedir. Bitkisel ve hayvansal organizmalarda da bulunurlar. Canlı organizmalar icin zararlı kalıntıları ve katkıları yoktur.
Organik asitlerden bazıları şunlardır: asetik, malik, sitrik, sorbik, formik, propiyonik, butirik, fumarik ve bu asitlerin tuzları…
[h=4]Asit Ceşitleri [/h]Asitlerin doğal ve yapay bircok ceşidi var. Ceşitli sektorlerde kullanılan asitler, sanayi, ilac ve gıda sektorunun onemli bir parcası. Bu asit ceşitlerinden bazılarını ve kullanıldıkları alanları sayalım.
Asetik asit: Sirkelerde bulunan bir asit ceşididir. Turşularda kullanılır.
Askorbik asit: C vitamini icerir. Turuncgillerde ve narenciyelerde bulunan asit ceşididir. İlac yapımında kullanılır.
Benzoik asit: Hazır meyvelerde bulunan asittir. Mikrobik bozulmaları onler. Gıdaların bircoğunda katkı maddesi olarak bulunan asit turudur.
Folik asit: Cilekte bulunur. Aynı zamanda bir vitamin ceşididir. İnsan vucudundaki dokular icin onemli bir asittir.
Laktik asit: Sutte ve yoğurtta bulunur. Salamura ve peynir yapımında kullanılır.
Malik asit: Elma başta olmak uzere bircok meyve ve sebzede bulunur. Asitliği duzenlemede kullanılır.
Oleik asit: Zeytinyağında bulunur. Doymamış yağ asididir. Sabun ve cila yapımı, dericilik gibi alanlarda kullanılır.
Sitrik asit: Limonda bulunur. Limon tuzu olarak da bilinir. Şeffaf ve kristal bir yapısı vardır. Salamuralarda kullanımı yaygındır.
Tartarik asit: Uzumde bulunur. Organik asit turudur. Tatlılar ve gazozlarda kullanımı yaygındır. Gıdalara ekşimsi bir tat verir. Yunlerin boyanmasında da kullanılır.
Borik asit: Kozmetik urunlerinde kullanımı yaygındır. Beyaz kristal şeklinde inorganik bir maddedir.
Sulfurik asit: Renksiz ve yağ kıvamında bir sıvıdır. Parfumler, ilaclar ve plastiklerin onemli bir maddesidir.
Hidroklorik asit: Tuz ruhu olarak bilinen kimyasal bileşiktir. Petrol urunleri, kÂğıt imalatı, tekstil ve kimyasal işlemlerde kullanılır.
Asetilsalisilik asit: Aspirin gibi ağrı kesici ilaclarda bulunur. Aslında bir ilactır. Damarlardaki pıhtılaşmayı onler.
Sorbik asit: Besinlerde koruyucu olarak kullanılır. Bakteri, kuf ve mayalara karşı etkilidir.
Formik asit: Karıncada bulunur. Bakteri ve mantarları oldurucu etkisi vardır. Celik uretiminde de kullanılır. Sanayide ve ilac sektorunde binlerce urunde kullanımı cok yaygındır.
Fosforik asit: Bazı ilaclarda kullanılan asittir. Renksiz, kristal halinde katıdır. Gubrelerde kullanımı yaygındır.
Karbonik asit: Gazoz gibi gazlı iceceklerde bulunan asittir.
Nitrik asit: Kezzap olarak bilinen organik asit ceşididir. Bakır, cıva, kurşun ve gumuş gibi metalleri cozmek icin kullanılır.
Gıdalarda ve sanayide kullanılan diğer bazı asitler de şunlardır: Akrilik asit, butirik asit, karboksilli asitler, nukleotit asitler, retionik asit, urik asit, oksalik asit, hidroflorik asit, hyaluronik asit, hidrobromik asit, hidrolik asit, alfa lipoik asit, amino asit, valproik asit, nukleik asit, palmitik asit…
Bu arada, asitlerin arasında cok etkili ve kuvvetli olan asitler şunlardır: Sulfurik asit, karbonik asit, fosforik asit, hidroiyonik asit, nitrik asit, perklorik asit, hidrojen klorur ve asetik asit…
[h=4]Besinlerdeki Asit [/h]Gıdaların bircoğu asit icerir. Bu asitlerin insan vucuduna farklı etkileri vardır. Hafif, orta ve yuksek asidik iceren besinlerden bazıları şunlardır:
Nort veya hafif asidik besinler: Nohut, barbunya, darı, soya fasulyesi, pirinc, tatlı su balığı, kestane, fındık, ayciceği yağı, bitki cayları, uzum, mandalina, mango, portakal, kayısı, şeftali, ,incir, kivi…
Orta duzey asidik besinler: Buğday, kepek ekmeği, cavdar ekmeği, beyaz ekmek, yulaf, tereyağı, doğal meyve suyu, balık, ayva, nar, armut, uzum, elma, kayısı, muz, ananas, kuşburnu, kuru meyveler, kızılcık, ceviz, kaju, Antep fıstığı, yer fıstığı..
Yuksek asidik besinler: Kahveler, siyah cay, kakao, bal, recel, tatlılar, hardal, soya sosu, sirke, maya, kırmızı et, tavuk ve hindi eti, yumurta, kultur balığı, kuzu eti, kabuklu deniz urunleri, ıstakoz, sakatatlar, geyik ve tavşan eti, peynir, inek sutu, mandıra urunleri, yapay tatlandırıcılar, rafine şeker, pastal ve dondurmalar, pizza, biskuvi, cikolata, sucuk, maden suyu…
Aşırı asidik urunler: Alkol, sosis, salam, cips, sigara, ketcap, mayonez, kola, gazozlar, ilaclar, şekerler, rafine tuz, jole, fruktoz, mısır şurubu, domuz eti, margarin, homojenize sut, işlenmiş gıdalar, paket meyve suyu, meyveli yoğurt, krem cikolata…
[h=4]Asit Yağmuru Nedir? [/h]Asit yağmuru, bulutlarda biriken asidik kimyasalların yeryuzune duşmesi olayına denir. Atmosfere yayılan karbondioksit, kukurtdioksit ve azotdioksit gazları ceşitli kimyasal donuşumlerden gecerek bulutlardaki su damlacıkları tarafından emilir. Bu damlacıklar bir sure sonra yağmur, kar, ciy veya sis olarak yeryuzune duşer. Bu olay sonrası topraktaki asitlik miktarı artar, su kaynaklarındaki kimyasal duzen değişir, akarsular zehirlenebilir ve ormanlarda zarar oluşabilir. Yağmurun pH değeri (asitlik veya bazlık olcusu) 5,6 ’dır. Ortalama 5 pH değerinin altına duşen yağmur suyu yeryuzune duştuğunde asit yağmuru denen olay gercekleşir.
Asit yağmurları kukurt ve azot oksitlerin yayıldığı bolgelerde daha cok gorulur. Endustride komurun kullanımı arttıkca cevreye yayılan kukurt ve azot oksit miktarları da artıyor. Bu durum asit yağmurlarına yol acabiliyor. Elektrik ve ısı uretimi icin komur kullanımı yuksek olan Cin ve Rusya gibi bazı ulkelerde hava kirliliği ve asit yağmurları cok gorulur. Gaz yayan bazı doğal kaynaklar da asit yağmurlarına yol acabilir.
[h=4]Baz Nedir? [/h]Sulu cozeltilerde (H+) iyonu alan maddelere “baz” adı verilir. Acı bir tadı vardır. Ciltte kayganlaşırlar (orneğin sabun). Kuvvetli bazlar yakabilir, tahriş edici ozellikleri vardır. Kuvvetli bazlara; sud ve potas kostik, amonyak ve kirec ornek verilebilir. Asitler gibi su cozeltilerinde elektrik akımı iletirler. Asitlerle notrleşerek su ve tuz oluştururlar. Metallerle tepkimeye girmezler, etkileri yoktur. Sabun, diş macunu, deterjanlar gibi kaygan ozellikli urunler baz icerir.