Vali, bir ilin genel idaresinin başı ve temsilcisidir. İl idaresi ve valinin gorev ve yetkileri, 5442 sayılı İl İdaresi Kanunu kapsamında acıklanmaktadır. Bu kanuna gore, bakanlıkların kuruluş kanunlarınca, her ilde ihtiyac olunan kadar teşkilat bulunur. Bu teşkilatların her birinin başında ise il idare şube başkanları yer alır. Bu şube başkanlarının altında da ikinci derecede memurlar gorev alır. Tum bu teşkilat ise valinin emri altında bulunmaktadır.
Ulkemizde vali olabilmek icin birkac koşul gereklidir. Bunlardan en onemlisi; vali olmadan once kaymakam olmak gerekir. Kaymakam olabilmek icin ise, oncelikle universitelerin siyasi bilimler fakultesinden, hukuk fakultesinden, ya da herhangi bir iktisadi ve idari bilimler veya işletme fakultesinden mezun olmak gerekir. Bunlara ek olarak bu sayılan bolumlere denkliği YOK tarafından verilen, en az dort yıl sureli yurtdışı fakultelerinden mezun olmak gereklidir.
Ardından kaymakam adaylığı sınavına girebilmek icin 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 48.maddesinde yer alan genel şartlara ve 1700 sayılı DÂhiliye Memurları Kanununun 2. maddesinde yer alan koşullara uygunluk gereklidir. Bu koşullardan biri yaştır. Sınavın acıldığı yılın başı itibariyle 35 yaşı doldurmamış olmak gerekir.
Diğer bir koşul ise başvurulacak yıl gecerliliği olan ve son iki yılın KPSS sınavında P37 olarak bilinen puan turunden 75 ve uzeri puan almış olmak gerekir. Bu puan duşuk gibi gorunse de, değerlendirilen puanlar, can eğrisi sistemine benzer bir olcutle değerlendirilmektedir. Son yıllarda taban puanları 80 ila 85 arasında değişmektedir.
P37 puan turunun derslere gore dağılımı ise şoyledir;
Kamu Yonetimi Yuzde 40
İktisat Yuzde 20
Genel Yetenek Yuzde 10
Genel Kultur Yuzde 10
Hukuk Yuzde 10
Maliye Yuzde 10
Sınav aşamasından sonra ise adayları mulakat aşaması beklemektedir. Mulakat aşamasında adayların, bir konuyu kavrama, ozetleme ve değerlendirme yeteneği, temsil kabiliyetleri, ozguvenleri, ikna kabiliyetleri ve inandırıcılıkları, genel kulturleri ve yetenekleri sınanır. Mulakatta başarılı olan adaylar 3 yıllık bir eğitime tabi tutulurlar ve ardından bakanlıkların emrinde kaymakam olarak calışmaya başlarlar.
Gorevde olan kaymakamlar, İcişleri Bakanlığı ’nın verdiği başarı değerlendirme puanları doğrultusunda vali olmaya hak kazanabilirler. Vali, İcişleri Bakanlığı tarafından secilir, daha sonra adayın Bakanlar Kurulu onayından gecmesi gerekir. Bu onaydan sonra en son cumhurbaşkanının onayından gecmesi gerekir. Buradan da onay alınırsa yururluğe gonderilir.
Ayrıca valiler, bir suredir gorevde olan İl Emniyet Mudurleri ya da alakalı bakanlık calışanlarından da secilebilir.
Ulkemizde vali olabilmek icin birkac koşul gereklidir. Bunlardan en onemlisi; vali olmadan once kaymakam olmak gerekir. Kaymakam olabilmek icin ise, oncelikle universitelerin siyasi bilimler fakultesinden, hukuk fakultesinden, ya da herhangi bir iktisadi ve idari bilimler veya işletme fakultesinden mezun olmak gerekir. Bunlara ek olarak bu sayılan bolumlere denkliği YOK tarafından verilen, en az dort yıl sureli yurtdışı fakultelerinden mezun olmak gereklidir.
Ardından kaymakam adaylığı sınavına girebilmek icin 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 48.maddesinde yer alan genel şartlara ve 1700 sayılı DÂhiliye Memurları Kanununun 2. maddesinde yer alan koşullara uygunluk gereklidir. Bu koşullardan biri yaştır. Sınavın acıldığı yılın başı itibariyle 35 yaşı doldurmamış olmak gerekir.
Diğer bir koşul ise başvurulacak yıl gecerliliği olan ve son iki yılın KPSS sınavında P37 olarak bilinen puan turunden 75 ve uzeri puan almış olmak gerekir. Bu puan duşuk gibi gorunse de, değerlendirilen puanlar, can eğrisi sistemine benzer bir olcutle değerlendirilmektedir. Son yıllarda taban puanları 80 ila 85 arasında değişmektedir.
P37 puan turunun derslere gore dağılımı ise şoyledir;
Kamu Yonetimi Yuzde 40
İktisat Yuzde 20
Genel Yetenek Yuzde 10
Genel Kultur Yuzde 10
Hukuk Yuzde 10
Maliye Yuzde 10
Sınav aşamasından sonra ise adayları mulakat aşaması beklemektedir. Mulakat aşamasında adayların, bir konuyu kavrama, ozetleme ve değerlendirme yeteneği, temsil kabiliyetleri, ozguvenleri, ikna kabiliyetleri ve inandırıcılıkları, genel kulturleri ve yetenekleri sınanır. Mulakatta başarılı olan adaylar 3 yıllık bir eğitime tabi tutulurlar ve ardından bakanlıkların emrinde kaymakam olarak calışmaya başlarlar.
Gorevde olan kaymakamlar, İcişleri Bakanlığı ’nın verdiği başarı değerlendirme puanları doğrultusunda vali olmaya hak kazanabilirler. Vali, İcişleri Bakanlığı tarafından secilir, daha sonra adayın Bakanlar Kurulu onayından gecmesi gerekir. Bu onaydan sonra en son cumhurbaşkanının onayından gecmesi gerekir. Buradan da onay alınırsa yururluğe gonderilir.
Ayrıca valiler, bir suredir gorevde olan İl Emniyet Mudurleri ya da alakalı bakanlık calışanlarından da secilebilir.