Yapacak bir şey bulamadığınızda ortaya cıkan can sıkıntısı, hayatınızı alt uste edebilir; yeni şeyler oğrenmenizi de tetikleyebilir. Nasıl mı?
İnsanlar oldukca garip. Calışırken veya gunluk işlerde yorularak şikÂyet edenler, boş vakitlerinde can sıkıntısından yakınır. Bazen terk edildiği gibi garip duşuncelere yoneltebilen can sıkıntısına bircok cozum bulabilirsiniz.
[h=2]Can Sıkıntınızı Giderecek Oneriler[/h]
Yemek yapın: Yemek ve ev işleri yapmaktan bıkan ev hanımları, cok iş yapmaktan sıkılabilir. Yine de yapacak bir şey bulamadığı icin canı sıkılan ev hanımları, yeni yemekler yapmayı deneyebilir. İnternetteki “ismi garip” tarifleri uygulamak veya daha once hic yapılmamış bir yemeği yapmayı denemek, birkac saatliğine de olsa can sıkıntısına cozum olabilir. Akşam yemeği masasında farklı bir yemek gormek, ailenin diğer fertlerini heyecanlandıracaktır.
Film izleyin: Evinizde canınız sıkılıyorsa, internetiniz ve televizyonunuz varsa film izleyebilirsiniz. Daha once vizyonda yakalayamadığınız bir filmi internetteki guvenli sitelerden izleyebilirsiniz. Evinizdeki teknolojik olanaklara gore isterseniz bilgisayarınızda, isterseniz de bilgisayarınızı televizyona bağlayarak sectiğiniz bir filmi izleyebilir, bu şekilde can sıkıntısına cozum bulabilirsiniz. Mısır patlatmayı da unutmayın! Tabi, vizyon filmi izlemek isterseniz en yakın sinema salonu da bir alternatif olabilir.
Muzik dinleyin: Her gun hemen hemen aynı muzikleri dinleriz. Tercih ettiğiniz radyoda genellikle son donem şarkıları peş peşe dinletilir. Yeni muzikler keşfetmeyi deneyebilirsiniz. İnternette yuzlerce muzik ve klip sitesi mevcut. Bu sitelerde daha once duymadığınız kategorilerde muzikler secerek dinleyebilirsiniz. Dilerseniz bol bol yeni veya eski klipler de izleyebilirsiniz. Nostaljik şarkı veya klipler, sizi bambaşka diyarlara goturecektir. Boylece can sıkıntısını da evinizde bırakmış olursunuz.
Keşfedin: Yaşadığınız şehir, ilce veya koyde keşfetmeniz gereken farklı yerler mutlaka vardır. Daha once gitmediğiniz parkları, yeşil alanları, ormanları, unlu restoranları, kafeleri, tarihi ve turistik yerleri keşfedebilirsiniz. Kucuk bir yerde yaşıyorsanız, yakındaki yerleşim yerlerini ziyaret edebilirsiniz. Maksadınız, farklı bir yerde yeni şeyler keşfetmek olsun. Orneğin, yaşadığınız şehirde tarihi bir restoranın ozel yemeğini tadabilirsiniz. Bir koydeyseniz, doğa gezisine cıkabilirsiniz. Evinizin bulunduğu yere ve imkÂnlarınıza gore ne keşfetmek isterseniz…
Gorsel sanatlar: İlk akla gelen “can sıkıntısı kurtarıcısı” etkinlikler olan sinema, tiyatro, sergi ve konser gibi sanatsal etkinliklere gidebilirsiniz. Herhangi bir resim sergisi ve tiyatro gosterisi, hem sıkıntınızı giderir, hem de keyifli anlar yaşatır.
Alışveriş: Aklınıza hemen para harcamak gelmesin! Gunumuzde bircok insanın can sıkıntısını gidermek icin uğradığı yerlerin başında alışveriş merkezleri geliyor. Buralarda mağaza vitrinlerine goz atabilirsiniz, yemek yiyebilirsiniz, bir kahve ve bir kitapla vakit gecirebilirsiniz. Ucuz birkac parca urun de alabilirsiniz veya almayı duşunduğunuz herhangi bir şeyi… Semt pazarları, esnaf sokakları da sıkıntınızı giderebilecek mekÂnlardan…
Spor: Ruhsal ve fiziksel sağlık icin herkesin ihtiyacı olan spor, en etkili “can sıkıntısı giderici” aktivitelerden biridir. Herhangi bir spor salonunda formunuza katkı yapabilirsiniz. Veya yuruyuş, koşu, egzersizler…
Kurslar: Her gun canınızın sıkıldığı saatler varsa, bu saatlerde kendinize bir kurs ayarlayabilirsiniz. Dans, step, yoga, el işi, resim, muzik ve yabancı dil kursları gibi mekÂnlarda hem kendinizi geliştirirsiniz hem de can sıkıntınızı bir kenara bırakabilirsiniz.
Gonullu olun: Periyodik olarak canınız sıkılıyorsa periyodik olarak gonullu olabilirsiniz. Yani bir yardım kuruluşunun faaliyetlerine katılabilirsiniz. Sosyal yardım vakıfları, hayvanları koruma dernekleri, cevre kuruluşları gibi onlarca sosyal kuruluşta gorev almayı deneyebilirsiniz. Herhangi bir ucret beklemeyin. Unutmayın; can sıkıntınızı gideren herhangi bir aktivite size verilmiş en buyuk ucret olacaktır!
İnternet: Aslında interneti verimli kullanmayı bilen insanların canı pek sıkılmaz. Masanızdan dunyayı turlayabilirsiniz. Turistik siteler ilginizi cekmiyorsa kaliteli ve sanatsal fotoğraf sitelerinde vakit gecirebilirsiniz. Eski video ve fotoğraflarınızı duzenleyebileceğiniz veya montajlayabileceğiniz sitelere goz atabilirsiniz. Yabancı dil oğrenme sitelerinde farklı teknikler oğrenebilirsiniz. Basit online oyun siteleri ile vakit gecirebilirsiniz.[h=4]Felsefî Acıdan Can Sıkıntısı [/h]İnsanların yapacak bir şey bulamadığı duygusal durumlara genel olarak “can sıkıntısı” adı veriliyor. Mevcut durumlara ve koşullara ilgi duymama, dikkatsizlik ve ilgisizlik hali, bunalım ve tedirginlik durumu gibi ruhsal ve duygusal hallerle de tanımlanabilir.
Can sıkıntısı; “yapılmak istenen eylem veya etkinliklerden alıkonulma”, “yapılmak istenmeyen bir eylem veya etkinliğe zorlanma” ve “ilgilenecek veya yapacak herhangi bir eylem veya etkinlik bulamama” şeklinde ortaya cıkabilir.
Bazı felsefecilere gore, tutkularla can sıkıntısı arasında bağlantı vardır. Can sıkıntısı ile acı arasında gidip gelen olgu yaşamdır; tutkular tarafından esir alınanlar yaşamda acı ceker. Can sıkıntısı, yaşamın olumsuz tarafının oraya cıkmasıdır.
Felsefi acıdan can sıkıntısı; bireyin kendisi tarafından oluşturulan yaşam şartlarına katlanamadığı durumlarda ortaya cıkar. İnsanın kendisi ile karşılaşmamak icin aradığı herhangi bir meşguliyetin bulunamaması durumu olarak yorumlanır.
Bazı eleştirel felsefecilere gore, can sıkıntısı, endustrinin gelişmesi sonucu topluma yonelik psikolojik bir cevap niteliğindedir. Sanayileşmiş toplumlarda insan yabancılaşır, yalnızlaşır ve doğadan uzaklaşır. Bunun sonucu olarak ortaya cıkan can sıkıntısı, şiddetin ve yıkıcı eylemlerin kaynağı olarak gorulur. Bu acıdan can sıkıntısı, “uretici gucun felce uğradığı bir durum” olarak da tanımlanır.
Başka bir felsefi goruşe gore, “insanın boşlukla buluştuğu yer” olarak tanımlanan can sıkıntısı, boşluk hisseden insanların yapacak bir şeyler araması ve bulamaması halidir. Bir bakıma, “boşluğu doldurma arzusu”dur.
Varoluşcular, can sıkıntısını, “oyalanmayı devam ettiremeyen kişinin varoluşu fark etmesi” olarak tanımlar. Can sıkıntısı, pozitif psikoloji acısından, “mevcut becerilerden daha fazla beceriye sahip olma” durumudur.
[h=3]Psikolojik Acıdan Can Sıkıntısı [/h]İngilizce “boredom” kelimesinin karşılığı olan can sıkıntısı, ilk olarak 1852 yılında Charles Dickens ’in kitabında dile getirildi. “Kasvetli Ev” romanında Leydi Deadlock ’u tanımlayan Dickens, “evliliği onu sıkıntıdan oldurecek hale getirmişti” şeklinde bir ifade kullanıyor. Araştırmalara gore can sıkıntısı, sağlığı olumsuz etkiliyor, omru kısaltıyor. Buna rağmen insanın yeni şeyler uretmesini de tetikleyebiliyor.
Can sıkıntısı yaşayanları gruplara ayıran araştırmacılar, ilk gruptaki insanları “surekli yeni deneyimler peşinde olanlar” olarak sınıflandırıyor. Buna gore, bu gruptaki insanlar icin sıradan bir yaşam dikkatlerini canlı tutmuyor.
İkinci gruptaki insanlar ise, dış dunyayı urkutucu buluyorlar ve rahat oldukları ortamın dışında bir ortam istemiyorlar. İkinci gruptaki insanlar acıya karşı oldukca duyarlıdırlar ve kendi koşelerinde yaşamayı tercih ederler; zamanla guvenli ortamları kronik bir can sıkıntısına donuşur.
Psikolojik acıdan can sıkıntısı ile kotu alışkanlıklar arasında da bağlantı kuruluyor. Şoyle ki; sigara, alkol ve uyuşturucu gibi kotu alışkanlıklar, can sıkıntısı sonucu ortaya cıkıyor. Aşırı yemek yemek gibi alışkanlıklar da can sıkıntısının bir tezahuru olarak kayıtlara gecmiş.
Can sıkıntısının tek iyi yonu ise merak duygusunu geliştirmesi olarak goruluyor. Araştırmalara gore, can sıkıntısı yararlı bir işi yapmaya veya oğrenmeye sevk edebilir. Bunun psikolojik acıklaması ise, korkunun tehlikeden kacmayı tetiklemesi, uzuntunun hataları onlenmesi gibi can sıkıntısı da benzer şekilde merak duygusunu tetikleyerek yeni şeyler oğrenmeye itebiliyor. Bu acıdan can sıkıntısı, hayal gucunu geliştirebilir, ufuk acabilir.
[h=4]Can Sıkıntısı Hakkında Alıntılar [/h]
Mevlana: "Bazı şeyler kanatlarımızı acar. Bazı şeyler can sıkıntısı yapar ve hayal kırıklığını incitir. Biri onumuzdeki bardağı doldurur. Biz sadece kutsallığı tadarız."
Dostoyevski: "İnsanın aklı coğaldıkca, can sıkıntısı artar."
Soren Kierkegaard: "Can sıkıntısı tum kotuluklerin anası olduğuna ve surekli ilerlediğine gore, şuphe yoktur ki: dunya geriye gitmektedir ve kotuluk yayılmaktadır."
Arthur Schopenhauer: "Can sıkıntısı oyle bir derttir ki; birbirini sevmeyen insanları birbirine aratır. Gundelik yaşantı, tutkularımız tarafından yonlendirilmediği surece can sıkıcıdır."
Heraklit: "Aynı şeyi tekrar tekrar yapmak sadece can sıkıntısı değildir, kontrol etmek yerine yaptığın şey tarafından kontrol edilmektir."
Montaigne: "Herkesin uzerinde uzlaştığı konuşmadan daha sıkıcısı yoktur."
Albert Camus: "Gercek şu ki; herkes sıkılmıştır ve kendini yeni uğraşlar bulmaya adar."