Başlangıc olarak “Cause and Effect Essay ’in Turkcede tam olarak ne anlama geldiklerine bakacak olursak şu şekilde cevirmemiz mumkun olacaktır: “Neden-Sonuc Makaleleri”. “Cause and Effect Essay” adından da anlaşılacağı gibi ele alınan konunun nedenlerini ve sonuclarını analiz etmeye yarar. Bu tur makalelerinin yazımına başlamadan once taslak oluşturmak ve bu taslağı oluştururken bazı bir kac onemli sorunun cevabını verebilmek onemli olacaktır. Bunlardan ilki “Bu neden oldu?” sorusudur ki bu sorunun cevabı bize genel olarak makalenin “cause” (neden) kısmını acıklayacaktır. Sormamız gereken ikinci onemli soru ise “Bunun yuzunden ne oldu?”dur. Bu sorunun cevabı ise bizim icin makalemizin “effect” (sonuc) kısmının taslağını oluşturacaktır.
Bu şekilde neden ve sonuc ilişkilerini acık bir şekilde ortaya koyduğumuzda makalenizin ilerleyişi de kolaylaşmış olacaktır. Size bu aşamada yardımcı olacak birkac İngilizce edat orneğini de aşağıda gorebilirsiniz. Bu edatlar makalenizi yazarken neden ve sonuclarınızı formata uygun olarak yazıya aktarmanıza destek olacaktır.
Sebepler icin kullanılacak bağlac kelimeler:
due to, because, since, for, first of all, second…
Sonuclar icin kullanılacak bağlac kelimeler:
consequently, as a result, thus, therefore, one result is, resulted in…
Makale yazarken kucuk bir post-it ’e makalenizin konusunu yazarak surekli gozunuzun onunde duracak şekilde bir yere yapıştırmamız işe yarayacaktır. Cunku “cause and effect essay”leri yazarken konudan ayrılmadan makaleyi devam ettirmek onemlidir. Anlatım esnasında başka konulara değiniyor olsanız da hemen kendi konunuzu hatırlayıp konuya donuş yapmamız gerekir. Yazdığımız şey eğer bir şeye ikna etme odaklı ise kesin bilgiler sunmamamız gerekmekte ve eğer kesin bilgiler sunuyorsak da ikna etmeye calışmamalı sadece kesin bilgileri doğrudan aktarmalıyız. Bu demek oluyor ki, yazdığınız şeyin bilgi vermeyi mi yoksa ikna etmeyi mi amacladığına karar vermeli ve makalenizi ona gore yazmalısınız.
Bir diğer onemli nokta, yazarken surekli olarak nedenlere ve sonuclara odaklı olmaktır. Oncelikli olan nedenlere ve sonuclara makalenizde yer vermenizde yarar var. Zaman ve konu konusundaki sınırlarınızı belirleyin ve direkt olarak konunuzla ilgili olmayan detaylarla makalenizi karmaşık hale getirmekten kacının.
Makalenizde vereceğiniz destekleyici alıntılar makalenizi guclu hale getirecektir. Bunun icin istatistikler, unlu kişilerin sozleri, kitaplardan alıntılar vs. onemlidir. Fikirlerinizi desteklemek icin terimlerin tanımlanmasına, gercekliği kanıtlanmış bilgiler sunmaya ozen gosterin.
“Cause and Effect Essay” yazımına daha yakından bakacak olursak, yazacağınız makalelerin ilk paragrafları genel bilgiler icermelidir. Cunku bahsedeceğimiz konuyu en genel hatlarıyla yazmaya başlamamız onemlidir. İlk paragrafta en genel hali ile verilen konu giderek darlaşarak ozelleşecektir. Bir ornek vermek gerekirse kitap okumanın oneminden bahsedeceğimiz bir makale yazacaksak, hangi sosyal etkinliklerin genel olarak insanlara ne gibi yararları olduğunu anlatmaya başlamak iyi bir giriş olabilir. Bu paragrafa İngilizcede “general statement” adı verilir.
Unutmamamız gereken bir diğer nokta ilk paragraf olarak başladığımız bu “general state-ment” paragrafını bir “thesis statement” yani tez cumlesi ile bitirmeyi başarmamızdır. Bu demek oluyor ki yazdığımız bu ilk paragrafın en son cumlesi yazacağımız yazımızın tezini acıklamalıdır.
[h=4]Peki “Thesis Statement” nedir ve nasıl yazılmalıdır?[/h]Oncelikle “thesis statement”in sadece bir cumle olması gerektiğini belirtmemiz gerekiyor. Ayrıca bu cumle gelişme bolumunde daha sonra bahsedeceğimiz kısımları da kapsayan icerikli bir cumle olmalıdır. “Thesis statement” yazımından sonra ilk paragrafa gecilmelidir.
Bir durum orneği vermek gerekirse iki body paragraflık bir yazıda ilk paragrafta ilk sebep ikinci paragrafta ise ikinci sebep acıklanmalıdır. İki paragrafın ortak noktası ise ikisinde de olayların nedenlerinin anlatılması gerektiğidir. Yazımıza genel olarak bir bakış attığımızda elimizde toplamda 3 adet sebep (cause) durumu ve 3 adet de sonuc (effect) durumu olmalıdır.
Bir ornek ile acıklayalım: Cevre kirliliği ile ilgili bir makale yazacağımızı duşunelim. Vereceğimiz sebeplerin ilki cevre kirliliğine yol acan fabrikalar ikincisi ise bireysel olarak yapılan cevre kirliliği olsun. Bu şekilde kabul ettiğimizde ilk paragrafta konudan sapmadan fabrikaların yol actığı cevre kirliliklerinden bahsetmemiz gerekmektedir. Bu konuda vereceğimiz ornekler, kullanacağımız istatistikler ve konu ile ilgili kitaplardan alacağımız alıntılar onemlidir. İkinci paragrafta ise yine aynı şekilde sadece bireysel olarak neden olunan cevre kirliliklerinden orneklerle, istatistiklerle ve alıntılarla bahsetmemiz gerekir.
İlk başta da soylediğimiz gibi bunlar body paragraf olacaktır ve buralarda sadece sebeplerden (cause) bahsetmemiz gerekir. Body paragraflarda sonuclardan bahsedecek olursak yazının gidişatını bozmuş ve “cause - effect” gidişatına sadık kalmamış oluruz.
3. Body Paragraf
3. body paragrafta onemli olan ilk adımda herhangi bir konu cumlesiyle başlamak gerektiğidir. Burada “the first effect is..” şeklinde bir yapı kullanamayız. Cunku oncelikle daha once yazdığımız sebepler ile yazacağımız sonuclar arasında bir geciş paragrafı yani bir “transition sentence” oluşturmamız gerekir.
Bir ornek vermek gerekirse “There are some causes of A and two effects which are B and C. The first effect is…” şeklinde bağlayabiliriz. Burada kullanabileceğimiz bir başka yapı da şu şekilde olabilir: “Having looked at the causes of X the effect can be given as “C” and “D”.The first effect is……”
Bu şekilde sunmayı duşunduğunuz effectleri bir geciş paragrafı ile belirtmiş olursunuz.
4. Body Paragraf
3. ve 4. Body Paragraflarda dikkat etmeniz gereken bu paragraflarda artık sonuc odaklı yazmanızdır. Burada bir “re-state” yapmamız gerekecektir. “Re-state”in anlamı burada aslında “thesis statement”i tamamlayan ve aynı anlama gelen başka bir cumle yazmaktır.
Son paragrafınızın 6. paragraf olduğunu duşunursek bu paragrafta buraya kadar yazılanları bir kac cumle ile ozetlemeniz makalenizi guzelleştirir ve bir butunluk sağlar. Ancak bunu yapmayanlar icin bu son paragrafta direk “final comment” de yazılabilir. “Final comment”in anlamı burada sebep ve sonuclarını yazdığımız durum icin cozumler, oneriler şeklinde olmalıdır. Burada da dikkat edilmesi gereken bu son paragrafta “I think”, “In my opinion”, “According to” gibi yazım bicimlerini kullanmamamızdır. Son kısımda yeni fikirler ortaya atmak makalenizin eksik yazılmış gibi bir algı yaratmasına neden olacaktır.
Son olarak yazdıklarımızı ozetleyecek ve onemli noktaları tekrar edecek olursak;
“Topic sentence” paragrafın ilk cumlesi olmalıdır ve paragrafın hangi konuda devam edeceğini bize bildirir. Paragrafın sonunda ise “topic sentence”i tamamlayan ve yazılanları bir cumle halinde toparlayan bir sonuc cumlesi (concluding sentence) bulunmalıdır. “Con-cluding sentence”in başında kullanılabilecek edatlar şu şekilde sıralanabilir:
“to sum up”,
“to summarize”,
“to conclude”,
“in conclusion”
Akademik alanda yazılacak Essayler de kabul edilecek olan edatlar bu şekildedir ve yazımızda doğru edatları kullanmamız da yazımızın iceriği kadar onemlidir.
Yazımızın en sonunda ise, sonuc olarak şeklinde kullanabileceğiniz edatlar şu şekilde sıralanabilir:
“As a result”,
“As a consequence”,
“Consequently”
Genel olarak dikkat edilmesi gereken yazılacak cumlelerin cok uzun ve karışık olmasından kacınılmasıdır. Başlık seciminde de cok edebi başlıklar secmek yerine konuyu anlatan başlıkların secimi daha etkili olacaktır. Cunku makale yazarken anlam butunluğunun sağlanması ve anlatmak istediğiniz iceriğin duzenli bir şekilde aktarılması buyuk onem taşır.
Bu şekilde neden ve sonuc ilişkilerini acık bir şekilde ortaya koyduğumuzda makalenizin ilerleyişi de kolaylaşmış olacaktır. Size bu aşamada yardımcı olacak birkac İngilizce edat orneğini de aşağıda gorebilirsiniz. Bu edatlar makalenizi yazarken neden ve sonuclarınızı formata uygun olarak yazıya aktarmanıza destek olacaktır.
Sebepler icin kullanılacak bağlac kelimeler:
due to, because, since, for, first of all, second…
Sonuclar icin kullanılacak bağlac kelimeler:
consequently, as a result, thus, therefore, one result is, resulted in…
Makale yazarken kucuk bir post-it ’e makalenizin konusunu yazarak surekli gozunuzun onunde duracak şekilde bir yere yapıştırmamız işe yarayacaktır. Cunku “cause and effect essay”leri yazarken konudan ayrılmadan makaleyi devam ettirmek onemlidir. Anlatım esnasında başka konulara değiniyor olsanız da hemen kendi konunuzu hatırlayıp konuya donuş yapmamız gerekir. Yazdığımız şey eğer bir şeye ikna etme odaklı ise kesin bilgiler sunmamamız gerekmekte ve eğer kesin bilgiler sunuyorsak da ikna etmeye calışmamalı sadece kesin bilgileri doğrudan aktarmalıyız. Bu demek oluyor ki, yazdığınız şeyin bilgi vermeyi mi yoksa ikna etmeyi mi amacladığına karar vermeli ve makalenizi ona gore yazmalısınız.
Bir diğer onemli nokta, yazarken surekli olarak nedenlere ve sonuclara odaklı olmaktır. Oncelikli olan nedenlere ve sonuclara makalenizde yer vermenizde yarar var. Zaman ve konu konusundaki sınırlarınızı belirleyin ve direkt olarak konunuzla ilgili olmayan detaylarla makalenizi karmaşık hale getirmekten kacının.
Makalenizde vereceğiniz destekleyici alıntılar makalenizi guclu hale getirecektir. Bunun icin istatistikler, unlu kişilerin sozleri, kitaplardan alıntılar vs. onemlidir. Fikirlerinizi desteklemek icin terimlerin tanımlanmasına, gercekliği kanıtlanmış bilgiler sunmaya ozen gosterin.
“Cause and Effect Essay” yazımına daha yakından bakacak olursak, yazacağınız makalelerin ilk paragrafları genel bilgiler icermelidir. Cunku bahsedeceğimiz konuyu en genel hatlarıyla yazmaya başlamamız onemlidir. İlk paragrafta en genel hali ile verilen konu giderek darlaşarak ozelleşecektir. Bir ornek vermek gerekirse kitap okumanın oneminden bahsedeceğimiz bir makale yazacaksak, hangi sosyal etkinliklerin genel olarak insanlara ne gibi yararları olduğunu anlatmaya başlamak iyi bir giriş olabilir. Bu paragrafa İngilizcede “general statement” adı verilir.
Unutmamamız gereken bir diğer nokta ilk paragraf olarak başladığımız bu “general state-ment” paragrafını bir “thesis statement” yani tez cumlesi ile bitirmeyi başarmamızdır. Bu demek oluyor ki yazdığımız bu ilk paragrafın en son cumlesi yazacağımız yazımızın tezini acıklamalıdır.
[h=4]Peki “Thesis Statement” nedir ve nasıl yazılmalıdır?[/h]Oncelikle “thesis statement”in sadece bir cumle olması gerektiğini belirtmemiz gerekiyor. Ayrıca bu cumle gelişme bolumunde daha sonra bahsedeceğimiz kısımları da kapsayan icerikli bir cumle olmalıdır. “Thesis statement” yazımından sonra ilk paragrafa gecilmelidir.
Bir durum orneği vermek gerekirse iki body paragraflık bir yazıda ilk paragrafta ilk sebep ikinci paragrafta ise ikinci sebep acıklanmalıdır. İki paragrafın ortak noktası ise ikisinde de olayların nedenlerinin anlatılması gerektiğidir. Yazımıza genel olarak bir bakış attığımızda elimizde toplamda 3 adet sebep (cause) durumu ve 3 adet de sonuc (effect) durumu olmalıdır.
Bir ornek ile acıklayalım: Cevre kirliliği ile ilgili bir makale yazacağımızı duşunelim. Vereceğimiz sebeplerin ilki cevre kirliliğine yol acan fabrikalar ikincisi ise bireysel olarak yapılan cevre kirliliği olsun. Bu şekilde kabul ettiğimizde ilk paragrafta konudan sapmadan fabrikaların yol actığı cevre kirliliklerinden bahsetmemiz gerekmektedir. Bu konuda vereceğimiz ornekler, kullanacağımız istatistikler ve konu ile ilgili kitaplardan alacağımız alıntılar onemlidir. İkinci paragrafta ise yine aynı şekilde sadece bireysel olarak neden olunan cevre kirliliklerinden orneklerle, istatistiklerle ve alıntılarla bahsetmemiz gerekir.
İlk başta da soylediğimiz gibi bunlar body paragraf olacaktır ve buralarda sadece sebeplerden (cause) bahsetmemiz gerekir. Body paragraflarda sonuclardan bahsedecek olursak yazının gidişatını bozmuş ve “cause - effect” gidişatına sadık kalmamış oluruz.
3. Body Paragraf
3. body paragrafta onemli olan ilk adımda herhangi bir konu cumlesiyle başlamak gerektiğidir. Burada “the first effect is..” şeklinde bir yapı kullanamayız. Cunku oncelikle daha once yazdığımız sebepler ile yazacağımız sonuclar arasında bir geciş paragrafı yani bir “transition sentence” oluşturmamız gerekir.
Bir ornek vermek gerekirse “There are some causes of A and two effects which are B and C. The first effect is…” şeklinde bağlayabiliriz. Burada kullanabileceğimiz bir başka yapı da şu şekilde olabilir: “Having looked at the causes of X the effect can be given as “C” and “D”.The first effect is……”
Bu şekilde sunmayı duşunduğunuz effectleri bir geciş paragrafı ile belirtmiş olursunuz.
4. Body Paragraf
3. ve 4. Body Paragraflarda dikkat etmeniz gereken bu paragraflarda artık sonuc odaklı yazmanızdır. Burada bir “re-state” yapmamız gerekecektir. “Re-state”in anlamı burada aslında “thesis statement”i tamamlayan ve aynı anlama gelen başka bir cumle yazmaktır.
Son paragrafınızın 6. paragraf olduğunu duşunursek bu paragrafta buraya kadar yazılanları bir kac cumle ile ozetlemeniz makalenizi guzelleştirir ve bir butunluk sağlar. Ancak bunu yapmayanlar icin bu son paragrafta direk “final comment” de yazılabilir. “Final comment”in anlamı burada sebep ve sonuclarını yazdığımız durum icin cozumler, oneriler şeklinde olmalıdır. Burada da dikkat edilmesi gereken bu son paragrafta “I think”, “In my opinion”, “According to” gibi yazım bicimlerini kullanmamamızdır. Son kısımda yeni fikirler ortaya atmak makalenizin eksik yazılmış gibi bir algı yaratmasına neden olacaktır.
Son olarak yazdıklarımızı ozetleyecek ve onemli noktaları tekrar edecek olursak;
“Topic sentence” paragrafın ilk cumlesi olmalıdır ve paragrafın hangi konuda devam edeceğini bize bildirir. Paragrafın sonunda ise “topic sentence”i tamamlayan ve yazılanları bir cumle halinde toparlayan bir sonuc cumlesi (concluding sentence) bulunmalıdır. “Con-cluding sentence”in başında kullanılabilecek edatlar şu şekilde sıralanabilir:
“to sum up”,
“to summarize”,
“to conclude”,
“in conclusion”
Akademik alanda yazılacak Essayler de kabul edilecek olan edatlar bu şekildedir ve yazımızda doğru edatları kullanmamız da yazımızın iceriği kadar onemlidir.
Yazımızın en sonunda ise, sonuc olarak şeklinde kullanabileceğiniz edatlar şu şekilde sıralanabilir:
“As a result”,
“As a consequence”,
“Consequently”
Genel olarak dikkat edilmesi gereken yazılacak cumlelerin cok uzun ve karışık olmasından kacınılmasıdır. Başlık seciminde de cok edebi başlıklar secmek yerine konuyu anlatan başlıkların secimi daha etkili olacaktır. Cunku makale yazarken anlam butunluğunun sağlanması ve anlatmak istediğiniz iceriğin duzenli bir şekilde aktarılması buyuk onem taşır.