Vucutta onemli işlevleri olan aminoasitlerden biri olan glutamin, vucut tarafından uretilebiliyor, takviye olarak da alınabiliyor.
Glutamin, doğal bir aminoasittir. Vucuttaki cok sayıda fonksiyona destek verir. Vucut tarafından sentezlenebilen yani esansiyel olmayan aminoasit turudur. Aminoasit, bağışıklık sistemimizin yakıtıdır. Hastalıklarda vucudun glutamin ihtiyacı artar. Yaralanmalarda veya hastalıklarda iyileşme surecini hızlandırır. Ozellikle yoğun ve ağır sporlarla uğraşanların ihtiyacı daha fazladır. Cunku yoğun egzersizlerde vucudun glutamin kullanımı artar. İhtiyac kadar glutamin uretilemezse kaslardaki glutamin kullanılır ve bu kas yıkımına yol acar. Onemini kısaca ozetlediğimiz glutaminle ilgili merak ettiklerinizi makalemizde bulabilirsiniz!
[h=2]Glutamin Nedir? [/h]Glutamin, vucutta en fazla bulunan ve genetik kodları oluşturan 20 aminoasitten biridir. Vucutta genetiğin uyguladığı hucreler tarafından kullanılacak proteinin oluşumu aşamasında kullanılan bir aminoasittir.
Glutamin, arjinin, ornitin ve prolin adlı aminoasitlerin bir araya gelmesiyle oluşan “glutatyon”un birleşimidir. Kaslardaki aminoasitlerin yuzde 60 ’ı glutamindir. Kan ve kas dokularında oldukca fazla bulunan glutamin, kas kutlesini oluşturan aminoasitlerin en onemlilerinden biridir.
[h=3]Glutaminin Faydaları Nelerdir? [/h]Glutamin, doğal bir aminoasit olarak vucuttaki bircok fonksiyonu gercekleştirir, doğrudan veya dolaylı olarak destek verir. Protein sentezinin onemli bir parcasıdır. En onemli işlevi, hucrelere destek vererek kas yıkımını onlemesidir.
Glutaminin faydalarını şoyle sıralayabiliriz;
Buyume hormonunun salgılanmasına yardımcı olur, seviyelerini artırır.
Hucrelerin nitrojen alımını artırarak beyin fonksiyonlarının daha verimli gercekleşmesine destek olur.
Karaciğerdeki toksin maddelerden amonyağın atılmasını kolaylaştırır.
Karaciğerlerde bulunan nitrojen amonyağı “glutamik aside” donuşur.
Azotun vucudun butun bolumlerine dengeli olarak taşınmasına yardımcı olur.
Kasların ihtiyac duyduğu nitrojeni sağlar, cokmelerini onler.
Sporcuların ve vucut geliştirme calışanların kemik ve kas yapılarını korur.
Beyin icin alternatif bir enerji kaynağıdır.
Diyet yapılırken oluşabilecek kas yıkımlarını onler.
“BCAA” metabolizmasını geliştirir.
Bağırsak ceperi onarır.
Bağırsak sorunlarına karşı etkilidir.
Bağışıklık sistemine destek olur.
Glikoz oluşumunu sağlar.
Vucutta su taşımına yardımcı olur.
Buyume hormonu seviyelerini artırır.
Hucrelerin hacmini ve hidrasyonunu korur.
Hasarlı hucrelerin iyileşmesine destek olur.
Mide ve sindirim yollarındaki ulseri yok eder veya azaltır.
Aclık ve şeker yeme hissini azaltır.
Doku zedelenmelerini azaltır.[h=3]Glutaminin Vucuttaki İşlevi Nedir? [/h]Diğer aminoasitler gibi protein sentezini ve parcalanmasını sağlayan glutamin, vucuttaki farklı işlev ve fonksiyonlara destek olur.
Bunları şoyle sıralayabiliriz;
Glutaminin en onemli kullanıcısı bobreklerdir.
Glutaminden ayrılan amonyak, vucuttaki asit-baz dengesini sağlar. Diğer bir ifadeyle, amonyak bulunan her işlevde glutaminin rolu vardır.
Vucuttaki glutamin miktarı duşerse veya vucut ihtiyac kadar glutamin uretemezse enerji kaybı yaşanır, metabolizma enfeksiyonlara acık hale gelir.
İskelet kaslarında sentezlenen glutamin, kana karışır. Daha sonra karaciğer, bobrekler, bağırsaklar yoluyla bağışıklık sistemindeki hucrelere ulaşarak fonksiyonları yerine getirir.
Kandaki akyuvarlar tarafından kullanılan maddeler arasındadır. Akyuvar parcalanmasında rol oynar. [h=3]Sporcular ve Vucut Geliştirenler İcin Onemi Nedir? [/h]Glutamin, sporcuların ve vucut geliştiren kişiler icin onemli bir maddedir. Vucut geliştirme icin kullanılan “kas geliştirici” takviye gıdalardan biridir.
Susuzluk ceken sporcular glutamin takviyesi kullanarak egzersiz performansını artırabilirler. Glutamin, glikoz ve elektrolit iceren iceceklerle birleştiğinde su ve elektrolit emilimi de artar. Sporcular veya vucut geliştiriciler icin glutamin takviyesi, yorgunluğa karşı oldukca etkilidir.
Vucut geliştiriciler icin onemli bir ayrıntı: Glutamin, hucre dışı glutamin yoğunlaşmaları kas boyutunu geliştirmekten sorumlu olan ve “mTOR” adı verilen sinyalini aktive eder. mTOR (Mammalian Target of Rapamycin), başta hucre buyumesi ve metabolizması olmak uzere bir dizi hucresel fonksiyonun duzenlenmesinde ve hucresel homeostazinin sağlanmasında onemli bir rolu olan enzim ailesinin (kinaz) uyesidir.
[h=3]Glutamin Takviyesi Nasıl Kullanılır? [/h]Vucut, gunluk olarak 30 grama kadar glutamin miktarını tolore edebilir. Ancak maksimum 10 ila 15 gram yani 2-3 tatlı kaşığı tavsiye ediliyor. Kullanıma başlandığı ilk birkac hafta yoğun olarak kullanılabilir. Daha sonraki haftalarda doz azaltılabilir. Bazı kaynaklar da, gunluk en az 20 ila 30 gram glutamin alınmasını tavsiye ediyor.
Glutamin tek seferde değil gun icinde kucuk dozlarla birkac seferde alınmalıdır. Bu dozlar da, genel olarak ağır antrenmanlar sonrası tuketilmelidir.
Glutamin takviyesi, kreatin ile birlikte de kullanılabiliyor. Sekiz hafta boyunca kreatin yuklemesi alan bir sporcu her gun 4 gram glutamin de alabilir. Bu uygulamada, sporcunun sadece kreatin kullanan sporculara gore kas kutlesinde daha fazla artış olduğu gozlenmiştir.
Bazı hastalıklar icin glutamin alınmak istendiğinde damardan enjekte edilmesi tavsiye ediliyor. Cunku ağıdan alınan glutamin miktarının ancak yuzde 30 ’u kana karışırken, damardan alınan glutamin yuzde 100 oranında kana ulaştırılabilir.
Glikoz kullanımını desteklemek icin yemeklerle veya karbonhidratlı atıştırmalarla da gunde 30 grama kadar glutamin alınabilir.
Metabolizmayı desteklemek icin spor oncesi veya spor sırasında glutamin takviyesi alınabilir. Alınan doz 10 gramı gecmemelidir. Daha sonra tekrar kullanmak gerekirse en fazla 5 gram kadar doz alınmalıdır.
Spor veya antrenman yapılmayan gunlerde plazmadaki glutamin yoğunluğunu korumak icin 2 ila 3 saatte bir 5 gram kadar glutamin kullanılabilir.[h=3]Glutamin Kullanımında Nelere Dikkat Edilmelidir? [/h]Glutamin kullanımı sonrası bazı noktalara dikkat etmek gerekiyor;
Glutamin alımının ardından egzersiz yapıldıktan sonra alınacak karbonhidrat alınabilir. Karbonhidrat, egzersiz sonrası kaslarda azaltan glikojen deposunu doldurmak icin kullanılır.
Su kaybı mutlaka telafi edilmelidir. Duşuk duzeyde su kaybı bile olsa takviye edilmelidir. Aksi takdirde toplanma sureci ve performans olumsuz etkilenebilir.
Glutamin alımı sonrası bir sure calıştırılan herhangi bir kas grubu, en az 48 saat dinlendirilmelidir.
Surekli glutamin alınan donemlerde haftada 1 gun kullanım bırakılmalıdır.
Glutamin alınmayan gun, genel stres seviyesi duşuk tutulmalı, stresli ortamlarda bulunulmamalıdır.
Toz glutamin, sıcak iceceklerle karıştırılarak icilmemeli; cunku sıcaklık aminoasitleri notralize eder.
Glutamin takviyelerinin kutuları nemsiz ve guneş ışığı gormeyen yerlerde muhafaza edilmelidir. [h=3]Glutaminin Yan Etkileri Nelerdir? [/h]Doğal bir aminoasit olan glutaminin, bazı şartlara uyulduğunda onemli bir yan etkisi bulunmuyor; ancak bazı yan etkileri gorulebilir. Bu sebeple uzman doktor tavsiyesi ile alınması gerekiyor. Yani ihtiyacınız yok glutamin kullanmamanız gerekiyor! Aşırı kullanımlar, bazı sorunlara yol acabiliyor. Peki, glutaminin ne gibi yan etkileri olabilir?

Bobrek ve karaciğer hastalığı, siroz ve Reye sendromu (aspirin kullanmakla bağlantılı cocuk hastalığı) olanlara glutamin takviyesi tavsiye edilmiyor.
İlerleyen yaşlarda bobrek fonksiyonunu zayıflatabilmektedir.
Kanser hastalarının kullandığı kemoterapinini yan etkilerini azaltabilen glutamin, bazı kanser turlerinde hasarlı veya tumorlu hucreleri buyutebilir.
Bazı kişilerde ruhsal sorunlara yol acabilir.
Hamile ve emziren kadınların kullanması tavsiye edilmiyor.
Aşırı dozda alımlarda mideyi bozabiliyor.
Gunde 40 gramdan fazla almak vucuttaki amonyak seviyesini artırır.
[h=3]Glutamin İceren Besinler [/h]Glutamin takviyesini, uzun sure kullanmaya gerek yok. Fiziksel aktivitelerin arttığı donemlerde ihtiyac duyulabilir. Glutamin, bazı besinler aracılığı ile de alınabilir.
Glutamin barındıran bazı besinler şunlardır;
Hayvansal besinler,
Deniz urunleri,
Bezelye,
Yoğurt,
Sut,
Suzme ve lor peynir,
Ispanak,
Karnabahar,
Maydanoz,
Buğday,
Bakliyat,
Lahana,
Et ve tavuk,
Sakatatlar. [h=4]Glutamin Hakkında Kısa Bilgiler [/h]Piyasada tablet, toz, hazır icecek karışımı ve protein barlar olarak bulunur.
Glutaminin yapısı değişime acıktır. Bu sebeple hazır karışımlar ve protein barlar tavsiye edilmiyor.
Yapılan araştırmalara gore, 4 gun protein ve yağ ağırlıklı bir diyet uygulandığında plazma ve kas dokusundaki glutamin seviyesi yuzde 25 oranında duşer.
Yoğun egzersiz veya protein diyeti ile bağlantılı olarak “metabolik asidoz” miktarı artar; boylece bobreklerin glutamin kullanımı da artar.
Yoğun egzersizler, glutamin seviyelerini azaltır. Metabolizmanın gucu, dayanıklılığı ve haslıkların iyileşme hızı da azalır. Tukenen glutamin seviyelerini eski oranlarına cıkarmak 5 ila 6 gun surebilir.
Glutamin eksikliği sindirim sorunlarına ve halsizliğe, gucsuzluğe yol acabilir.
Glutamin, yuzde 20 oranında nitrojenden oluşur. Bu oranla en fazla nitrojen bulunan maddedir.
AIDS ve kanser gibi hastalıklara yakalananların vucutları glutamin uretemez. Bu sebeple glutamin desteğine ihtiyacları vardır.
Kanser gibi glutamin uretimini etklileyecek etkenler yoksa vucut, ihtiyacı kadar glutamini uretebilir.
Kas kaybı ve bağışıklık sisteminin zayıflaması, glutamin eksikliğinin en onemli belirtileridir.
Bağışıklık sistemini guclendirerek hucre onarımına destek olduğu icin yanık tedavilerinde glutamin de kullanılır.