Halide Edip Adıvar - Turkun Ateşle İmtihanı
Benim o gunlerde maddi ve manevi durumum, Mutareke imza edilip de ittifak kuvvetlerinin İstanbul’a girişiyle memlekette meydana gelen genel duygulardan başka değildi. Herkes gibi ben de, 1914′ ten beri gecen olayların etkisiyle yorgun, şaşkın ve canımdan bıkkın bir durumydaydım. Osmanlı İmparatorluğu cokmuştu. Fakat bu korkunc cokuntu altında ezilenler yalnız Birinci Buyuk Dunya Savaş’ına Turkiye’ yi sokan İttihatcılar değildi. Şurasını da eklemek isterim ki, o savaşa girsek de girmesek de İmparatorluğun devam edemeyeceğine , ben o gunlerde de inanmıştım. Bununla birlikte geleceği gorebilen bir politika izleyebilseydik, belki o gunun ani ve korkunc akibetine uğramazdık. Her halde o gun İmparatorluğun olumu apacık bir hakikatti.
Benim o gunlerde maddi ve manevi durumum, Mutareke imza edilip de ittifak kuvvetlerinin İstanbul’a girişiyle memlekette meydana gelen genel duygulardan başka değildi. Herkes gibi ben de, 1914′ ten beri gecen olayların etkisiyle yorgun, şaşkın ve canımdan bıkkın bir durumydaydım. Osmanlı İmparatorluğu cokmuştu. Fakat bu korkunc cokuntu altında ezilenler yalnız Birinci Buyuk Dunya Savaş’ına Turkiye’ yi sokan İttihatcılar değildi. Şurasını da eklemek isterim ki, o savaşa girsek de girmesek de İmparatorluğun devam edemeyeceğine , ben o gunlerde de inanmıştım. Bununla birlikte geleceği gorebilen bir politika izleyebilseydik, belki o gunun ani ve korkunc akibetine uğramazdık. Her halde o gun İmparatorluğun olumu apacık bir hakikatti.