Referans veya iyi-kotu muşteri deneyimi ticarette evvel ezel cok onemli olmuştur. Kulaktan kulağa yayılan tavsiye veya eleştiriler gunumuzde teknolojinin gelişmesiyle birlikte internet uzerinden cok hızlı ve kısa surede aynı anda tum dunyaya ulaşabilir olmaya başladı.
Avukat ve Uzman Arabulucu Şengul Karslı teknolojinin şirketlerin ticari itibarınınzedelenmesine etkisini hukuki acıdan değerlendirdi:
[h=3]"ASILSIZ İDDİALARLA ŞİRKETİN İTİBARININ ZEDELENMESİ SUCTUR"[/h]"Artık yeni nesil tuketiciler olarak, hizmet veya mal satın almak istediğimizde marka veya şirketi internet uzerinden araştırarak, ozellikle şikayetleri okuyarak karar vermekteyiz. İnternette, haber sitelerinde, sosyal ağlarda, forumlarda veya şikayet sitelerinde paylaşılan herhangi bir kotu yorum, şikayet hızlıca yayılmakta ve aradan uzun yıllar gecse de arama motorları sayesinde karşımıza cıkmaktadır. Tuketici şikayetleri, urun/marka eleştirileri, kişisel yorum ve yazılar vb icerikler de zaman zaman şikayet ve eleştiri sınırlarını aşmakta, şirketi ve markayı kucuk duşurucu ithamlarla şirkete ve markaya maddi-manevi zarar vermekte ve itibarını zedelemektedir. Elbette eleştiri herkesin hakkıdır. Ancak ifade ozgurluğu ve eleştiri hakkı dışında hakaret iceren veya asılsız iddialarla şirketlerin itibarının zedelenmesi bir suctur ve şartları taşıdığı olcude cezai bir mueyyideyi ve ortaya cıkan zararın giderilmesini gerektirmektedir.
[h=3]"İTİBAR ZEDELENMESİ İCİN KUKUKİ YOLLAR ACIKTIR"[/h]İtibar kaybı, markanın muşteriler nezdinde kazandığı saygınlık ve guvenin kaybı demektir. Marka hakkına tecavuz edilmesi, maddi ve manevi zarara yol acabilmekte ve maddi ve manevi tazminata konu edilebilmektedir. Bu haksızlık ve ihlal ile oluşan zarar ve itibar zedelenmesine karşı ceşitli hukuki yollara başvurmak mumkundur.
İfade ozgurluğu ve eleştiri hakkı dışında hakaret iceren veya asılsız iddialarla şirketlerin itibarının zedelenmesi suc teşkil edebilmekte diğer unsurlarını taşıdığı olcude Turk Ticaret Kanunun haksız rekabet sucuna kapsamına giren fiiller dolayısıyla 2 yıla kadar hapis veya adli para cezasıyla cezalandırılma da soz konuş olabilmektedir.
Ayrıca sosyal medyave internet ortamında yapılan kişilik hakları ihlallerine karşı 5651 sayılı kanunun 9.maddesi kapsamında doğrudan Sulh Ceza Mahkemesine başvurmak sureti ile erişimin engellenmesi kararı istenebilir.
[h=3]YARGITAY'IN İCTİHATLARI DA MARKA HAKLARININ İHLALİNİ SUC SAYAR[/h]Bununla birlikte ozel hukuk anlamında da Yargıtay'ın yerleşik ictihatlarına gore şirketlerin de manevi şahsiyetlerinin bulunduğu Medeni Kanun'un24. maddesi gereğince kişilik haklarının ihlali durumunda bunun onlenmesi ve ortaya cıkan maddi veya manevi zararın tazmin edilebileceği kabul edilmiştir.
Şirketlerin ticari itibarını zedeleyecek şekilde yalan haber iceren, şirketi ve urunlerini kotuleyen soylem, gercek olmayan yorumlar ve eylemler sebebi ile Medeni Kanun 24. maddesi, şayet ortada markanın itibarının zedeleyecek icerikler mevcut ise 556 sayılı Markaların Korunması hakkında KHK 9. ve 61. maddeleri dayanarak da hukuki yollara başvurulabilir.
Bunların yanı sıra marka hakkı tecavuze uğrayan hak sahibi, mal veya hizmeti kotu şekilde kullanan, ureten, temin eden gercek ve tuzel kişilerden itibar kaybı tazminatı talep edebilir. Ancak dava acmadan once, Fikri Mulkiyet Hukuku'na dair mevzuatta ongorulen hususlardan doğan hukuk davaları ticari dava sayıldığından ve buna ilişkin tazminat talepleri icin arabulucuya başvuru dava şartı kabul edildiğinden dolayı Arabuluculuk yoluna başvurmak mecburiyetindedir. Aksi halde itibar kaybına ilişkin tazminatı taleplerin de arabulucuya başvurmadan dava acılması durumunda talep, dava şartı yokluğu sebebiyle reddedilir.