Keriman Halis Ece, 31 Temmuz 1932 tarihinde Turkiye'nin ilk dunya guzeli secildi. Kullanıcılar ilk dunya guzelinin hayatını araştırıyor. İstanbul'da doğan Halis, 99 yaşında kalp yetmezliği nedeniyle hayatını kaybetti. Keriman Halis kimdir, ne zaman oldu? Keriman Halis Ece ne zaman dunya guzeli secildi? Guzellik yarışması kariyeri nedir? İşte detaylar haberimizde...
[h=3]KERİMAN HALİS KİMDİR?[/h]Keriman Halis Ece (16 Şubat 1913; İstanbul - 28 Ocak 2012; İstanbul), Turk piyanist, model ve Turkiye'nin ilk dunya guzeli. Cumhuriyet gazetesinin duzenlediği Turkiye Guzellik Kralicesi Yarışması olan ve Miss Turkey olarak bilinen organizasyonun 1932 yılındaki birincisi secilmiştir. Ubıhlardandı.

31 Temmuz 1932'de Belcika'nın Spa kentinde yapılan ve yirmi sekiz ulkenin delegelerinin katıldığı, donemin en prestijli yarışması, Dunya Guzellik Yarışmasında birinci olarak "Dunya Guzellik Kralicesi" secilmiştir. Resmî olarak KÂinat Guzeli ve Zarafet Guzeli unvanları ile de adlandırılabilir. İstanbul'da 28 Ocak 2012 98 yaşında hayatını kaybetti. Ferikoy Mezarlığı'nda toprağa verildi.
[h=3]HAYATI VE AİLESİ[/h]Keriman Halis Ece, zamanın meşhur tuccarlarından olan ve Hızır adı verilen yangın sondurme aletlerinin mumessili Tevfik Halis Bey ve Ferhunde Hanım'ın altı cocuğundan biridir. Yarışmalara da babası tarafından kaydettirilmiştir. Tahsilini Feyziati (sonraki adıyla Boğazici) Lisesi'nde yapmıştır. Keriman Halis'in amcası, unlu operet bestecilerinden Muhlis Sabahaddin Ezgi'dir. Halası ise unlu kadın bestekÂrımız Neveser Kokdeş'tir. Galatasaray Spor Kulubu'nun idarecilerinden Turgan Ece ise kardeşidir. Yeğenleri arasında Melek Kobra (Ayşe Opereti), Mete Uğur ve Asım Ekren gibi unlu isimler bulunmaktadır. İlk evliliğini Dr. Orhan Sanus ile yapan Keriman Hanım'ın ilk oğlu Sezai Biltin Sanus, daha sonra da kızı Ece Sanus dunyaya geldi. İkinci evliğini ise unlu tuccarlardan Hasip Tamer Bey'le yaptı ve bir erkek evladı oldu; Cenk Tamer (ekonomist). En buyuk torunu eşinin adını taşımaktadır. Orhan Sanus (Lutfi Kırdar Uluslararası Kongre ve Sergi Sarayı Genel Muduru), kızı Ece; Orhan Torfilli Bey'le evlendi. Mehmet, Ayşe, Ahmet ve Emin adlı dort cocuğu oldu. Bir de Kut Sarpyener Bey'den olan bir oğlu var; Emir. Keriman Halis cok iyi piyano calabilmekteydi, yanı sıra oldukca iyi yemek yapan ve dikiş diken Ece, Fransızcayı anadili gibi bilmekteydi. Hem Cerkez Adige hem de Cerkez Ubıh kanı taşıyan Kafkas kokenli Ece, baba tarafından Ace, anne tarafından Bijnoupha (Bıjnou olarak da bilinen) sulalesine mensuptur.
Meşhur Ece Ajandası da, adını Keriman Halis'in soyadından alır. Şirketin merhum sahibi Murtaza Sadık Kağıtcı, bu soyadın anlamlı bir şekilde veriliş hadisesinden cok etkilenerek bir ajanda cıkararak bu ismi kullanmayı tercih etmiştir.
[h=3]GUZELLİK YARIŞMASI KARİYERİ[/h] Keriman Halis'in Belcika'da kazandığı yarışmanın orijinal adı International Pageant of Pulchritude idi. Turkce olarak Uluslararası Guzellik ve Zarafet Yarışması, o donemin en prestijli guzellik yarışması organizasyonuydu. En eski organizasyonlardan olan yarışma butun ulkelerce saygı goruyordu. Yarışma KÂinat Guzellik Yarışması ve Dunya Guzellik Yarışması olarak da biliniyordu, yarışmanın birincileri hem Zarafet Guzeli hem Dunya Guzeli hem de KÂinat Guzeli unvanlarıyla anılıyorlardı. Ancak yarışma el değiştirip adı KÂinat Guzellik Yarışması olarak duzenlenmeye başlanınca, gunumuz adıyla Miss Universe, yeni bir yarışma olarak dunyaya sunuldu ve Miss Universe guzelleri ayrı başlık altında toplandı. Dunya Guzeli unvanı da gunumuzde Miss World ve Miss Earth yarışmaları ile karışmaması nedeniyle yaygın olarak kullanılmamaktadır. Bu dalda Turkiye'nin bir tek birincisi olan Keriman Halis'tir. Bu olay genc cumhuriyet icin de oldukca anlamlıydı. Keriman Halis, 1932'de Turkiye'de dorduncusu duzenlenen guzellik yarışmasını kazanarak Belcika'ya gittiğinde o gune kadar hicbir Turkiye guzeli derece alamamıştı. Halkın umutlarını boşa cıkarmayan Keriman Halis, vatana donduğunde Sirkeci Garı'nda kraliceler gibi karşılandığını şoyle anlatıyor:
"En sonunda ben ve Almanya guzeli kaldık. Kırmızı bir tuvalet giymiş, yakasına da beyaz kurdele takmıştım. Juri başkanı elindeki zarfı actı. Heyecandan bayılabilirdim. Ve butun tiyatro salonu, 'Yaşasın Miss Turkey!' sesleriyle inledi."
Keriman Halis, yarışma sonrasında bir Turk Bayrağı'nın bulunmaması nedeniyle halkın tezahuratına cevap vermemiş ve bunun uzerine metrelerce atlas bulunarak bayrak orada yapılmış ve balkondan dalgalandırılarak izleyicilere gosterildikten sonra, kendisini gormeye gelen halkı selamlamıştır. Ayrıca Keriman Halis, o yıllarda, koyu kahverengi goz rengine, parlak uzun siyah saclara, bembeyaz bir tene ve 1.65'in ustunde bir boya sahipti. Doğum yılı (1913) kesin olarak bilinmektedir. Ancak gunu ve ayı, insanların nufus belgeleri 20. yuzyılın başlarında hicri ve rumi takvimlere gore tespit edilmekteydi. Bunun miladi takvime gore karşılığı 16 Şubat gunuydu.
[h=3]ATATURK TARAFINDAN"ECE " SOYADI VERİLDİ[/h] Ataturk, bu yarışma sonrasında yaptığı acıklamada, tam olarak:
"Turk ırkının necip (soylu) guzelliğinin daima mahfuz olduğunu (korunduğunu) gosteren dunya hakemlerinin bu Turk cocuğu uzerindeki hukumlerinden memnunuz. Fakat Keriman Ece, hepimiz işittiğimiz gibi soylemiştir ki, o, butun Turk kızlarının en guzeli olduğu iddiasında değildir. Bu guzel Turk kızımız, ırkının kendi mevcudiyetinde tabii olarak tecelli ettirdiği guzelliğini dunyaya, dunya hakemlerinin tasdikiyle tanıttırmış olmakla elbette kendini memnun ve bahtiyar addetmekte haklıdır. Turk milleti, bu guzel cocuğunu şuphesiz samimiyetle tebrik eder. Cumhuriyet gazetesi bu meselede Turk ırkının diğer dunya milletleri icinde mumtaz (seckin) olan asil guzelliğini gostermek teşebbusunu takip etmiş ve bunu dunya nazarında muvaffakiyetle (başarıyla) intac eylemiştir (sonuclandırmıştır). Ondan dolayı bittabi bu vesile ile de takdir ve tebriklerimize hak kazanmıştır. Arzusunu da ilave edeyim ki, Turk ırkının dunyanın en guzel ırkı olduğunu tarihi olarak bildiğim icin, Turk kızlarından birinin Dunya Guzeli intihap edilmiş (secilmiş) olmasını cok tabii buldum. Fakat Turk genclerine bu munasebetle şunu da tahattur ettirmeyi (hatırlatmayı) luzumlu gorurum: Munferit olduğumuz (iftihar ettiğimiz) tabii guzelliğinizi fenni tarzda muhafaza etmesini biliniz ve bu yolda uyanık bir tekamulun (olgunlaşmanın) mutemadi tahakkukunu (gercekleşmesini/ yerine gelmesini) ihmal etmeyiniz. Bununla beraber asıl uğraşmaya mecbur olduğunuz şey analarınızın ve atalarınızın oldukları gibi yuksek kulturde, yuksek fazilette birinciliği tutmaktır." demiştir.
Keriman Halis'e, 1934'te cıkan Soyadı Kanunu ve yarışmadaki başarısından sonra bizzat Ataturk tarafından kralice anlamına gelen "Ece" soyadı resmî olarak verilmiştir.
Yalova'da bulunan Ataturk'e Paris'te bulunan Dunya Guzeli Keriman Halis Hanım da, şu telgrafı cekmiştir:
"On beş gunden beri memleketimden hicbir haber alamamıştım. Bugun Paris sefaretimizde (buyukelciliğinde) layık olmadığım kıymettar iltifatınızı gazetelerde gordum. Meserretimden ağladım. Bu muvaffakıyyetim sizin memleket kadınlığına telkin ettiğiniz fikirlerin eseridir. Tanrının sizi uzerimizden eksik etmemesi temenniyetini yad etmekteyim. İhtiramatımın kabulunu rica ederim efendim. Keriman Halis."
Ayrıca Keriman Halis Ece hakkında, guzellik yarışmasını Belcika'da bizzat goren unlu şahsiyet Halit Turhan Bey tarafından kendisinin yayımladığı hatıralarda yer alan bazı ifadelerde o donem genc Cumhuriyet yonetimi ile yeni yeni saygınlığı artan Musluman Turk kadınına, yarışmanın tamamı Hristiyan juri uyeleri tarafından buyuk bir hayret duygusu olduğu dile getirilmiştir ve tum dunyada yankı uyandıran ilk Dunya Guzeli Keriman Halis'in resimlerinin yerli ve yabancı gazetelerde basılmasına hatta kartpostal yapılarak satılıp elden ele dolaşmasına vurgu yapılmıştır, İslamiyet temalı ve Osmanlı İmparatorluğu'nun geleneksel bir bağnazlık icerisinde olduğu yonunde olan on yargıların asılsız ve yanlış olduğundan bahsedilmiştir. Turkiye'nin katıldığı bu guzellik yarışmasının maksatlı sonucu yurt icinde de kısa zamanda etkisini gostererek Kiraz Guzeli, Karpuz Guzeli, Festival Guzeli gibi yarışmaların yayılmasına sebep oldu.
Keriman Halis Ece'nin yıllar boyunca konuşulmakta olan unu ve hikÂyesi Japonya'yı da etkilemiştir. Japonya'da okullarda hem temel eğitim hem de lisans eğitimi ders kitaplarında Keriman Halis Olayı diye okutulan bir konu vardır. Konu, genc cumhuriyet yıllarını yaşayan Turkiye Cumhuriyeti'de 1927 yılında ilk kez halk tarafından manevi anlamda sayılan Turk kadınının uzun bir surec icinde erkek egemenliği ve baskısından kurtulmasıdır.