Avrupa Birliği (AB) Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, AstraZeneca firmasının yeni tip koronavirus (Kovid-19) aşılarının tedarikinde yaşanan gecikmeler hakkında, "Avrupa, dunyanın ilk Kovid-19 aşılarının geliştirilmesine katkı sağlamak icin milyarlarca avro yatırım yaptı. Şimdi şirketler yukumluluklerini yerine getirmeli ve aşıları yerine ulaştırmalı." dedi.
Von der Leyen, Dunya Ekonomik Forumu (WEF) Davos cevrim ici toplantıları kapsamında yaptığı konuşmada, hem aşı ureticilerine hem de dijital alanda faaliyet gosteren firmalara uyarılarda bulundu.

AB ulkelerinde Kovid-19 aşısı ureten butun şirketlerin ucuncu ulkelere aşı ihrac etmek istediklerinde bildirimde bulunmaları gerekecek bir sistem getireceklerine işaret eden Von der Leyen, "Aşı ihracatında şeffaflık mekanizması kuracağız." diye konuştu.
Von der Leyen, AB'nin Kovid-19'a karşı aşı geliştirilmesine yonelik araştırmalara ve uretim tesislerine mali katkı sağladığını hatırlatarak, "Avrupa, dunyanın ilk Kovid-19 aşılarının geliştirilmesine katkı sağlamak icin milyarlarca avro yatırım yaptı. Şimdi şirketler yukumluluklerini yerine getirmeli ve aşıları yerine ulaştırmalı." ifadesini kullandı.
-Dijital firmalara ikaz
Dijital dunyanın "karanlık yonlerine" karşı tedbirler alınması gerektiğini belirten Von der Leyen, demokrasi ve kurumların nefret soylemi, dezenformasyon, yalan haber ve tahriklerden korunması gerektiğini soyledi.
Von der Leyen, dijital alanda faaliyet gosteren şirketlerin guvenlik ve bilgilerin kalitesi uzerinde de etkileri olduğuna dikkati cekerek, "Buyuk dijital şirketlerin bu muazzam gucunu sınırlamamız gerekiyor." diye konuştu.
Normal hayattaki değerlerin dijital alanlarda da gecerli olması gerektiğine işaret eden Von der Leyen, cevirim ici olmayan yerlerde yasa dışı olan faaliyetlerin cevrim ici mecralarda da yasa dışı olmasının onemini vurguladı.
Von der Leyen, "Platformların algoritmalarının nasıl calıştığı konusunda şeffaf olmasını istiyoruz. Demokrasimiz uzerinde geniş capta etkisi olan kararların yalnızca bilgisayar programları tarafından alınmasını kabul edemeyiz. İnternet şirketlerinin iceriği yayma, tanıtma ve kaldırma yontemlerine ilişkin sorumluklarını acıkca belirtmek istiyoruz." ifadesini kullandı.
Sosyal medya platformu Twitter'ın Donald Trump'ın hesabını kapatmasını sakıncalı bulduğunu belirten Von der Leyen, "İfade ozgurluğune boylesine ciddi bir mudahale yalnızca şirket kurallarına dayanarak yapılmamalı. Boylesine geniş kapsamlı kararların bir yasal cercevesi olması gerekiyor." değerlendirmesinde bulundu.
Von der Leyen, dijital piyasalara yonelik kurallar getirilmesi konusunda AB'nin başlattığı surecler olduğunu anımsatarak, bunlara ABD'nin de katılması gerektiğini, boylece kişisel verilerin korunması ve kritik dijital altyapının guvenliği gibi ceşitli alanlarda kuresel kurallar belirleyebileceklerini anlattı.
Aşı onayı icin EMA'ya başvuru yapılmıştı
Oxford Universitesi'nin İngiliz İsvec ilac firması AstraZeneca ile geliştirdiği aşı onayı icin Avrupa İlac Ajansı'na (EMA) başvuru yapılmıştı. Soz konusu aşının AB onayının ise bu hafta cıkması bekleniyor.
AB'de şu ana kadar onay alan BioNTech ve Pfizer ile Moderna tarafından geliştirilen aşılar, Aralık 2020'den beri halka yapılıyor.
AB Komisyonu, bugune kadar aşı geliştiren şirketlerle uye ulkeler adına yaptığı 6 sozleşmeyle yaklaşık 2,3 milyar doz alabilecek konuma geldi.
AB, opsiyonlar dahil olmak uzere BioNTech-Pfizer ile 600 milyon, AstraZeneca ile 400 milyon, Sanofi-GSK ile 300 milyon, Johnson and Johnson şirketiyle 400 milyon, CureVac ile 405 milyon, Moderna ile 160 milyon doz aşı almak icin sozleşme imzaladı ancak AB ulkelerinde aşılamaların yavaş ilerlediği eleştirileri yapılıyor.
Komisyon, gecen hafta uye ulkelerindeki yetişkin nufusun yuzde 70'inin 1 Haziran'a kadar aşılanması hedefi koymuştu.
Aşı teslimatlarında yaşanacak gecikmeler sonucunda hedefin yakalanamaması ihtimali yuksek gorunuyor.
Kaynak: Anadolu Ajansı / Ata Ufuk Şeker