Econix Araştırma'nın ABD'de beklenen ilac politikaları değişikliği ve Turkiye'ye muhtemel yansımalarına dair hazırladığı raporda uzmanlar, olası duzenlemelerle ilac ihracatında Turkiye'nin onunde buyuk bir fırsatın olduğuna dikkat cekti.
Amerika Birleşik Devletleri'ndeki başkanlık secimlerinin sonuclanmasının ardından, yeni donemde Turkiye'yi etkileyecek politikalar masaya yatırılmaya devam ediyor. Bunların başında ise değişmesi beklenen ilac politikaları geliyor. Bu kapsamda Econix Araştırma "Amerika Birleşik Devletleri Başkanlık Secimleri Sonuclarına Gore Beklenen İlac Politikaları Değişikliği ve Turkiye'ye Muhtemel Yansımaları " başlıklı detaylı bir rapor yayınladı. Rapora gore dunya ilac pazarının yuzde 48'ini oluşturan ABD'de yuksek ilac fiyatlarını duşurme cabasıyla ilgili; uluslararası referans fiyatlandırma (IRP) ve ilac ithalatı konularının yeni başkan Biden tarafından yakın zamanda ele alınması bekleniyor. Yapılacak değişikliklerin ilac uretiminde oncu ulke olmak isteyen Turkiye'nin ilac ihracatı acısından da onemli etkiler doğurması ongoruluyor.
"1,4 MİLYAR DOLARLIK İHRACAT RAKAMI HIZLA ARTABİLİR"
Araştırma ekibinin başında yer alan Dr. Guvenc Kockaya, rapora ilişkin yaptığı acıklamada, "İlac ve tıbbi malzeme firmaları icin dunyanın en buyuk pazarı olan ABD, ortalama ilac fiyatları acısından da dunyada en yuksek fiyatlandırmanın yapıldığı ulkedir. Bu nedenle regulasyonların gerekliliği oldukca acık. Bu kapsamda Trump yonetimi Eylul 2020'de, Kanada'dan belirli ilacları ithal etmesine izin veren bir on cerceveyi yasallaştırmıştı. Biden ise kampanyasında başka ulkelerden 'guvenli receteli ilacların' satın alınabilmesine izin vermeyi teklif etmişti. Biden'ın secilmesiyle ilac politikasında uluslararası referans fiyatlandırma, daha fazla şeffaflık ve doğrudan ABD'ye ilac ithalatı konularında değişiklikler bekleniyor. Bu değişikliklerin Turkiye icin ABD'ye ilac ihracatı adına tarihi bir eşik olduğunu soylemek mumkun. İlac endustrisi ihracatı 2019 yılında 1,4 milyar ABD dolar seviyesinde olan Turkiye, doğru adımları atması durumunda 2019 yılında yuzde 32'ye ulaşan ihracatın ithalatı karşılama oranını artırabilir, istenen duzeylere cıkabilir ve belki ilacta ihracat fazlası veren bir ulke olabilir" dedi.
İLAC İHRACATINDA İKİ FORMUL BULUNUYOR
Raporda ABD'nin patent koruması kalkmış urunlerin ithalatına izin verme yoluna gitmesi durumunda, ilac uretiminde oncu ulke olmak isteyen Turkiye icin buyuk onem arz edeceğine dikkat cekiliyor. Halihazırda İsvicre ve Almanya gibi gelişmiş ulkelere ihracat yapabilecek kalitede uretim yapabilen tesislere sahip Turkiye'de, yerleşik ilac firmaları icin onemli bir ihracat fırsatı oluşması bekleniyor. Bunun gercekleşmesi icin ise Turkiye'deki yerleşik ilac ureticisi firmaların kaliteli uretim yapabildiklerini Amerikan Gıda ve İlac Dairesi (FDA) ve Avrupa İlac Ajansı (EMA) gibi kurumlardan alacakları belgeler ile kanıtlaması gerektiği vurgulanıyor. Bu kapsamda Turkiye'de uretilen urunlerin ABD'ye ihracatının planlanması icin teşvikler verilebileceği ongoruluyor. Bir diğer yontemin ise Turkiye'de uretilen urunlerin, halihazırda ABD'ye ihracat izni verilen Kanada icerisinde ruhsatlandırılarak dolaylı yoldan ABD pazarına erişiminin sağlanması olduğu belirtiliyor. Bunun icin ozel sektorun Kanada'da aracı şirketlerle anlaşma yapmasının, şirket kurmasının veya şirket satın almasının gerekebileceğine değiniliyor.
"YAPILACAK DUZENLEMELERLE FIRSATI KULLANMAK TURKİYE'NİN ELİNDE"
Hazırladıkları rapor sonucunda ABD'de beklenen ilac politikalarının yansımalarını fırsata cevirebilmek icin Turkiye'ye buyuk sorumluluk duştuğunu gozlemlediklerini ifade eden Dr. Gulpembe Oğuzhan ise, "ABD'de beklenen ilac politikalarının yansımalarını fırsata cevirebilmek icin; ilac fiyatlandırması, dağıtım ve geri odeme sureclerinde yeni yontemler geliştirilmesi gereklidir. Turkiye'den ABD'ye ilac ihracatının kolaylaştırılabilmesi icin ise sadece yerli firmalar ile değil, Turkiye'de yerleşik uluslararası firmaların da teşvik edilmesi onemlidir. Cunku bu firmalar halihazırda ABD'ye urun satabilen firmalardır. Bu noktada ilac ihracatının kolaylaşmasını fırsata cevirmenin Turkiye'ye bağlı olduğunu soyleyebiliriz" diye konuştu.
TURKİYE'DEKİ FİYATLARA ETKİSİ OLABİLİR
Econix Araştırma'nın raporuna gore dunyanın en buyuk 10 ilac ureticisinin tumunun kurulu şirketleri ve pazarda urunleri bulunan Turkiye'nin, 2019 yılında değerde 40,7 milyar Turk Lirası, kutu olceğinde ise 2,37 milyar kutuya ulaşarak 2010-2019 yılları arasındaki en yuksek ilac hacmine ulaştığı goruluyor. ABD'nin uluslararası referans fiyatlandırma politikalarını benimsemesi ile ilac fiyatlarının OECD ulkelerinde yukselmesi durumunda Turkiye'deki fiyatlara da etkileri olacak. Kamu icin ilac butcesinde artışa neden olması da tahminler arasında yer alıyor.
Araştırma ekibinde yer alan Prof. Dr. Zafer Calışkan ise olası fiyat artışları hakkında "ABD etkisi ile olası ilac fiyat artışına karşın onumuzdeki donemde SGK'nın jenerik urunler icin de Alternatif Geri Odeme Anlaşmalarını gundeme almasında veya Sağlık Bakanlığı tarafından başlatılan Sağlık Market uygulamasının bir an once ilaclar icin hayata gecirilip en kısa surede yaygınlaştırılmasında fayda olabilir" ifadelerini kullandı.
Kaynak: Demiroren Haber Ajansı