Tırnak yeme alışkanlığının ozellikle cocuklarda cok sık gorulen bir davranış olduğunu soyleyen Klinik Psikolog Aylin İpek Timur, "Baskıcı aile ortamında buyuyen kişilerde, bu tip davranışlar daha fazla goruluyor. Şiddet, yetersiz ilgi ve sevgi ortamı, ihmal ve istismar cocuklarda anksiyete, depresyon ve davranış bozukluklarının gelişmesine sebep oluyor. Cocuklar icin tırnak yeme davranışı psikolojik etkilenmenin bir ifadesi olarak gorulebilir" dedi.
Tırnak yeme alışkanlığının zararları Kovid-19 salgını ile el hijyeninin on plana cıktığı bu donemde daha onemli hale geldi. Bu davranışın aile icinde fark edilmemiş sorunların cozumu icin bir sinyal ve şans olarak gorulmesi gerektiğine dikkat ceken İstanbul Kent Universitesi'nden Klinik Psikolog Aylin İpek Timur, onlenmesi icin tavsiyelerde bulundu.

Aile ici olumsuzluklar, dışlanma, akran zorbalığı, sınav stresi gibi sosyal etmenlerinin bu tip psikolojik belirtilere neden olacağını belirten Timur, hangi faktorlerin tırnak yeme davranışına yol actığını bilmek aileler icin nedenleri bulma ve duzeltebilmede yardımcı olabileceğini soyledi.
Cocuk, ergen ve yetişkinlerde, genellikle farkında olmadan icten gelen bir durtu ile tırnak yeme davranışının yapıldığını belirten Timur, "Bunun sonucunda tırnakların kanaması, ellerde sızlama, kotu gorunume yol actığı icin kişi kotu hissedip, pişmanlık ya da sucluluk duyguları hissetse de yine duygusal olarak zorlandığı bir anda aynı davranışı gostermektedir. Bu bazen kurtulması zor gorunen bir kısır donguye benzemektedir" diye konuştu.
EN BUYUK ETKEN BASKICI AİLE YAPISI
Otoriter, baskıcı aile ortamında bu tip davranışların daha fazla gorulduğunu aktaran Klinik Psk. İpek Timur, "Aile ici iletişim sorunları, şiddet, yetersiz ilgi ve sevgi ortamı, cocuğun surekli azarlanması, ihmal, istismar, cocuğun guven verici bir ortamda bulunmaması, ebeveynlerde boşanma gibi nedenlerle cocukta kaygı, sıkıntı, ofke davranışları yoğun olarak yaşanır. Bunun sonucunda cocuklarda anksiyete, depresyon ve davranış bozukluklarının gelişmesine sebep olur. Depresyon belirtilerini yetişkinlerden farklı bicimde gosteren cocuklar icin tırnak yeme davranışı psikolojik etkilenmenin bir ifadesi olarak gorulebilir. Orneğin; oluşan ozguven sorunu ve kaygı karşısında cocuk tırnak yeme davranışı ile kendini rahatlatmanın bir yolunu bulmuş olabilir. Bunu bebeklikte parmak emerek kendini avutan bir bebeğin davranışının devamı olarak da duşunebilirsiniz. Buna ek olarak bahsi gecen durumların hicbiri olmadan da sadece evde tırnak yeme davranışı olan bir modelin bulunması da cocuklarda tırnak yeme davranışının bir sebebi olabilmektedir" ifadelerini kullandı.
3 – 4 yaş cocuklarında tırnak yeme davranışı karışında ebeveynlerin kaygılandıkları fakat en etkili mudahalenin 'hicbir şey yapmamak' olduğunu soyleyen Timur, "Evet kulağa garip gelmekte ve 'Nasıl yani bırakalım da yemeye devam mı etsin? Alışkanlık haline mi gelsin?' duşuncesini uyandırabilecek bir uygulama gibi gozukebilse de bu yaş grubu cocuklarında uyarmak, yaptığı davranışı ona fark ettirmek, yapmamasını soylemek davranışın daha sık yapılmasına neden olmakta ve beraberinde kaygı ve sucluluk duygusunu getirmektedir. Bu yaş grubunda ebeveynler aile icinde yolunda gitmeyen durumları belirleyerek neden olmuş olabilecek faktorleri duzeltmeye yonelmelidirler ve cocuklarına dolaylı yoldan yardım etmelilerdir. Daha buyuk yaş grubu cocuklarda ve ergenlerde ise artık tırnak yeme davranışı ve sonuclarının daha farkında bir gelişim seviyesinde olan cocuklarla ve ergenlerle hem davranışsal hem bilişsel mudahaleler ile yardım edilebilmektedir" dedi.
TIRNAK YEME ALIŞKANLIĞINI BIRAKMANIN YOLLARI
Klinik Psk. İpek Timur cocuklarda ve ergenlerde tırnak yeme davranışını bırakmalarına yardım etmek icin yapılabilecekleri şoyle sıraladı:
"Ailelerin cocuğun davranışı yuzunden 'hala bebek gibi tırnak yiyorsun', 'ellerin ne kadar cirkin gozukuyor' gibi incitici cumlelerle onları damgalamamaları, utanc ve sucluluğa yol acmamaları, bunu istemsiz ve farkında olmadan yapıyor olduklarını unutmamalarıdır. Bu davranışı bir 'durum' olarak ele alıp, olumsuz sonucların ne olduğu, cocuk ile yaşamda zorlandığı alanların ne olduğu, hangi olumsuz duyguları yoğun yaşadığı konuşulmalı, ev ve okul ortamında kendisini zorlayan faktorlerin ne olduğu belirlenmeli ve bu etkilerin ortadan kaldırılmasında birlikte hareket edilmelidir."
"Cocuğun tırnak yiyerek aslında psikolojik olarak zorlandığını gosterdiği akıldan cıkarılmamalıdır. Devamında okul ve diğer cevresinde duzenlemeler yapıp kendisine bu konuda uyarılar yapılmaması, utandırılmaması lazım."
"Tırnak yeme isteği geldiğinde dikkatini başka yone cevirme, bu isteği sonraya erteleme, isteği kontrol edebildiğini gormesini sağlanmalıdır.
"Ellerinin haftalık olarak fotoğrafını cekip gelişimi ve gorunumdeki duzelmeyi gormesini sağlanmalı ve kutlanmalıdır."
"Tırnakları kısa tutma, el bakımını oğretme, tırnakları kremleyerek surekli yumuşak kalmalarını sağlama kız cocuklarında basit manikur uygulamalarına yonelik araclar alınmalıdır."
"Tırnak yediğini fark etmeyen cocuklarda aile bireyleri ve oğretmen arasında hatırlatıcı bir ipucu belirleme ve tırnak yediğinde onun fark etmesine yardım edilmelidir."
"Tırnak yemenin sadece bir davranışsal alışkanlık olduğu ve değişebileceği vurgusu yapılmalıdır."
"Temelde cocuğun ozguven ve psikolojik iyi oluşu desteklenmelidir."
"Okul oncesi eğitim cocuğa guven ve kabul ortamını sağlamanın yanı sıra bu davranışın pekişmemesi icin oğretmenin kendi tutumu ve sınıf ici cocuklar arası etkileşimlerin niteliği konusunda iyi birer gozlemci olmaları, sağlıklı ortamın oluşumu ve surmesine dikkat etmeleri onemlidir.
"Uyum ve davranış sorunları ile ilgili aile eğitimleri duzenlenmesi, ailelerin bu konuda farkındalıklarının artırılması ve onlara destek verilmesi onem kazanmaktadır."




Kaynak: Demiroren Haber Ajansı