CUKUROVA Universitesi (CU) Ziraat Fakultesi Gıda Muhendisliği Bolumu Oğretim Uyesi Prof. Dr. Işıl Var, Cin'de bir fabrikada dondurmalardan alınan numunelerde koronavirus tespit edilmesinin, Covid-19'un gıdalarda bir sure kalabildiğinin gostergesi olduğunu ve bu gıdalardan insana da bulaşabileceğini soyledi. Prof. Dr. Var, "Eğer dondurulmuşlarda bu cıktıysa buyuk bir ihtimalle gıdalarda bir sureliğine kaldığı soz konusudur" dedi.
Cin'de daha once dondurulmuş tavuklarda ve deniz urunlerinin ambalajlarında gorulun koronavirus, gecen gunlerde de Tianjin kentindeki bir fabrikada uretilen dondurmalardan alınan uc numunede tespit edildi. Daha once koronavirusun yeni gelişecek bir mutantla gıdadan da bulaşabilecek duruma gelebileceğine yonelik uyarılarda bulunan CU Ziraat Fakultesi Gıda Muhendisliği Bolumu Oğretim Uyesi Prof. Dr. Işıl Var, "Şimdi de bir dondurma fabrikasındaki urunde koronavirusun hem de yeni mutantının bulunduğuyla ilgili bir haber geldi. Yani aslında koronavirus gıdanın etrafında dolaşıyor. Gıdadan bulaşmaz deniyor, neye gore bulaşmaz? Hangi calışmayı yaptınız da bulaşmadığını soyleyebiliyorsunuz. Bugune kadar boyle bir veri yok elimizde deniliyor. Bugun veriler gelmeye başladı. Umarım bu veriler korkutucu bir duruma gelmez" dedi.

'DONDURMA STERİL URETİLMİŞSE, BULAŞ PERSONEL KAYNAKLI OLABİLİR'Dondurma yapımında bircok maddenin kullanıldığına dikkat ceken Prof. Dr. Işıl Var, "Sadece sutten elde edilen sade bir dondurma mı yoksa icerisine fındık, fıstık, ceviz, meyve ya da aroma konulmuş mu, bununla ilgi bir tanım yapılmamış. Bunların her biri birer kontaminasyon kaynağıdır. Ama dondurma miksi aynı zamanda pastorize ediliyor. Şimdi bu pastorizasyon yapılmış mı, yapıldıktan sonra mı bu cıktı, bir şey bulaştı? Eğer butun her şey cok steril, dondurma tertemiz uretilmiş, pastorize de edilmiş daha sonra bunla karşılaşıyorsak bulaşın, personel kaynaklı olma ihtimali cok daha yuksek" diye konuştu. 'VİRUS KONAKCISINDA COĞALIR AMA GIDA VE SU TAŞIYICIDIR'Gıda ve suyun taşıyıcı olduğunun altını cizen Prof. Dr. Var, şoyle konuştu: "Tamam gıdanın ustunde var ve dondurulmuş gıda zaten şaşırtmadı. Dondurulmuş gıdada virus tahrip olmuyor. Dondurma işlemi dediğimiz o eksi derecelerdeki dondurmada aslında bircok bakteri dahil hicbirine bir şey olmuyor, sadece coğalamıyorlar. Zaten virus gıdada coğalabilen bir şey değil. Virus ancak konakcısına girdiği zaman coğalabiliyor. Ama gıdalar ve su her zaman icin taşıyıcı olmuştur. Mesela rotavirus, norovirus, adenovirus ve hatta sarılık, cocuk felci virusleri gıda aracılığıyla insanlara bulaşıyor ve onları hasta ediyor." GIDADA BULUNDU, İNSANA BULAŞMAMASI SOZ KONUSU OLAMAZDondurulmuş gıdalarda cıkan koronavirusun gıdalarda bir sure kalabildiğinin gostergesi olduğunu belirten Işıl Var, "Covid-19'un gıdada bulunması durumunda; ki bu gosterildi, o zaman bunun insana bulaşmaması diye bir şey soz konusu olamaz diye duşunuyorum. Sadece her virusun bulunduğu ortamda kalış suresi farklıdır. O da işte onun genetik yapısıyla ilgilidir ve bunun yuksek guvenlikli laboratuvarlarda mutlaka araştırılması gerekiyor. Eğer dondurulmuşlarda bu cıktıysa buyuk bir ihtimalle gıdalarda bir sureliğine kaldığı soz konusu. Yapılan calışmada eğer bunu bulabiliyorlarsa gıdaların taşıyıcı olabileceği ortaya cıktı demektir" ifadelerini kullandı.EKMEKTE UZUN SURE YAŞAYAMIYOR, PİŞMEDEN ETKİLENİYOR Gıda tuketiminde koronavirus riskine karşı dikkat edilmesi gereken noktaları sıralayan Prof. Dr. Işıl Var, şoyle devam etti: "Pişmeden etkileniyor. Et ve sebze gibi urunlerimiz icin mutlaka 70-80 derecelik bir pişirme uygulayalım. Sebze-meyveleri ciğ yiyeceksek cok iyi yıkanmasına dikkat edeceğiz. Bakteriyel anlamda baktığımızda ekmekte uzun sure yaşayamıyorlar. Cunku oradaki su oranı cok yeterli gelmiyor. Virusle ilgili de ekmeğinize Covid'li biri hapşırır ya da eli kirli, Covid'li bir şekilde ekmeğe dokunduğu zaman elbette orada olacaktır. Ama benim altını cizmek istediğim, ne kadar sure orada kalabiliyor?"

Kaynak: Demiroren Haber Ajansı / Gulşah OZGEN