
Almanya Dışişleri Bakanı Heiko Maas, ulkesinin Avrupa Birliği (AB) donem başkanlığı surecinde Turkiye- AB ilişkilerinin olumlu seyri icin caba harcadığını belirterek, donem başkanlığını Portekiz'e devrettikten sonra da aynı cabayı gostermeye devam edeceklerini kaydetti.
Dışişleri Bakanı Mevlut Cavuşoğlu ile Almanya Dışişleri Bakanı Maas, Bakanlıkta ikili goruşmelerinin ardından ortak basın toplantısı duzenledi.
Turkiye ziyaretinin cok kısa bir sure icinde planlandığını, son donemde olumlu sinyaller olduğu icin bu seyahati gercekleştirmek istediklerini kaydeden Maas, salgın sebebiyle seyahat etmek zor olsa da Cavuşoğlu ile video konferanslarla sık sık bir araya geldiklerini belirtti.
Maas, "2020 yılında gercekleşen bazı olaylar Turkiye ve Avrupa Birliği arasında izler bıraktı." değerlendirmesinde bulundu.
Doğu Akdeniz konusunda zor tartışmalar yaşandığını belirten Maas, bazı muttefiklerin karşı karşıya geldiğini hatırlattı.
Maas, bu tur olayları artık yaşamak istemediklerini belirterek, şunları kaydetti:
"Bu olumlu sinyallere ve bu ilerlemeye eşlik etmek bizim icin onemli. (AB) Donem başkanlığımız sırasında da Turkiye ile AB arasındaki ilişkilerin olumlu olması icin caba harcadık ve donem başkanlığını Portekiz'e devrettikten sonra da aynı cabayı gostermeye devam edeceğiz. Sayın Cavuşoğlu mevkidaşım Augusto'yu (Santos Silva) Portekiz'de ziyaret etti. Bazı politikalarda biz hemfikiriz. Turkiye ile AB arasındaki ilişkilerin daha da iyi olmasını ve derinleşmesini arzu ediyorum. Mevcut potansiyelin değerlendirilmesini istiyorum."
Artık onemli olan hususun gecmiş yılın tartışmalarını geride bırakıp bu senenin başında Turkiye ve Yunanistan arasında istikşafi goruşmelerin bir an evvel başlatılması olduğunu ve Turkiye'nin istikşafi goruşme davetinden duydukları memnuniyeti dile getiren Maas, kendisi ve diğer AB ulkelerindeki mevkidaşlarıyla diplomatik cozum icin atılan bu adımı bolgenin istikrarı acısından olumlu bulduklarını vurguladı.
Maas, ote yandan, Barbaros Hayreddin Paşa sismik araştırma gemisinin Kıbrıs acıklarından cekilmesinin olumlu bir tepki uyandırdığını ve bu kararın desteklendiğini dile getirdi.
Doğrudan goruşmelerin başlamasıyla birlikte 2016 yılında kararlaştırılan diplomasi yolunun yeniden acılmasını olumlu bulan Maas, her iki tarafın bu goruşmeleri pragmatik ve somut bir şekilde surdurmesinin olumlu sonuclar doğuracağına ve engelleri kaldıracağına dikkati cekti.
Maas, gecen yıl Turkiye ile AB arasındaki ilişkilerin memnuniyet verici duzeyde olmadığını, kendisinin de bu durumdan memnun olmadığını ifade ederek, "Bu noktada, Doğu Akdeniz'den gelen olumlu sinyallerle birlikte pozitif bir gundem oluşturmanın faydalı olacağını duşunuyoruz." değerlendirmesinde bulundu.
İlişkilerde hep geriye bakıldığını, ancak artık ileriye bakmak gerektiğini aktaran Maas, şoyle devam etti:
"Biz Alman hukumeti olarak Turkiye'nin cok sayıda Suriyeli multeciyi kabul ederek cok onemli bir başarı sağladığını goruyoruz. Bu durum belki Avrupa'da yeterince takdir edilmiyor. Bu konuları da gelecekte yine ele almak istiyoruz. Şansolye'nin (Angela Merkel) gercekleştirdiği son İstanbul ziyaretinde bu konudaki desteğimiz gundeme gelmişti. Desteğimizi surdurmek istiyoruz. Koronavirus salgını konusunda eşgudumlu hareket etmek istiyoruz. Ulkelerimiz arasındaki yakın ekonomik ilişkilerin zarar gormemesini istiyoruz. Turkiye'de cok sayıda Alman şirketi faaliyet gosteriyor. Bu konudaki gelişmeleri de ekonomik ilişkilerin pandeminin golgesinde kalmaması icin yakından takip ediyoruz. Genel olarak, 2021 yılında sadece yeni tip koronavirusu (Kovid-19) kontrol etmek ve geride bırakmakla kalmayıp, gecen sene yaşanan tartışmaları da geride bırakmak istiyoruz. Cok onem atfettiğimiz ikili ilişkilerimizi ve Turkiye ile AB ilişkilerini kalıcı olarak yapıcı ve ileriye donuk olarak geliştirmek icin caba harcamak istiyoruz. Bunu dostca bir goruşme ile başlatmış olmaktan şukran duyuyorum."
"İnsanların dinlerini diledikleri gibi yaşamalarını savunuyoruz"
Maas, Yunanistan'da, Başpiskopos İeronimos'un İslam dini ve Muslumanlarla ilgili hakaret iceren ifadelerine ilişkin bir soru uzerine, ne İeronimos'u tanıdığını, ne de sozlerini duyduğunu belirterek, "Bu nedenle somut bir yorum yapamam fakat İslam duşmanlığı olduğunda, bizim Almanya'dan da bildiğimiz bir olgu, biz Alman hukumeti olarak son derece kararlı bir şekilde tedbir alıyoruz." yanıtını verdi.
Almanya'nın bu konuda sadece sozle değil eylemlerle de onlem aldığını vurgulayan Maas, "Bize gore din ozgurluğu cok onemli. İnsanların dinlerini diledikleri gibi yaşamalarını savunuyoruz." değerlendirmesinde bulundu.
"Navalnıy'ın hemen serbest bırakılması gerekir"
Moskova'ya gidişinde gozaltına alınan Rus muhalif Aleksey Navalnıy'e ilişkin bir soru uzerine Maas, Navalnıy'ın kendi iradesiyle ulkesine donduğunu belirterek, "Oraya varır varmaz tutuklanmış olması, bizim acımızdan hicbir şekilde kabul edilebilir, anlaşılabilir bir husus değil." dedi.
Maas, Rusya'nın, kendi anayasası ve uluslararası sorumlulukları acısından hukuk devleti ilkesine ve vatandaşların haklarının korunması ilkesine bağlı olduğunu belirterek, "Bu ilkeler uygulanmak zorunda. Bu, bizim icin şu anlama gelir, sayın Navalnıy'ın hemen serbest bırakılması gerekir. AB icinde eşgudum halinde bu talebi ifade ettim, dile getirdim." diye konuştu.
"Turkiye- AB ilişkilerinde yapıcı iş birliği iki tarafın da yararına olacaktır"
Turkiye ve AB ilişkilerine dair bir soru uzerine ise Maas, "Son haftalardaki gelişmeler acısından muteşekkir olduğumu ve bunları surdurmeyi arzu ettiğimizi acıkca ifade ettim. Artık bazı hususların gecmişte kaldığını ve nerede istenirse, Almanya'nın katkıda bulunmaya hazır olduğunu, geleceğe bakmamız gerektiğini soyledim." ifadelerini kullandı.
Maas, Cavuşoğlu ile goruşmesinde multeciler, ekonomi, pandemi konularını ele aldıklarını belirterek, şoyle devam etti:
"Bu konularda hep yapıcı diyalog icinde olmak istiyoruz. Şu anda bu goruşmelere hazır olunduğu sinyali verildiğini ifade ettim. AB ile Turkiye arasındaki ilişkilerde artık alınacak tedbirlerden ziyade, kararlaştırılan adımlar atıldığında yapıcı bir iş birliğinin iki tarafın da yararına olacağını duşunduğumu ifade ediyorum."
Turkiye-AB ilişkilerinde vize serbestisi konusunda neden ilerleme kaydedilmediğine ilişkin bir soru uzerine Maas, gecen yıl Doğu Akdeniz konusunun surekli konuşulduğunu ve ileriye donuk olumlu bir gundem oluşturma fırsatı oluşmadığını belirtti.
Maas, "İkili konularda adım adım ilerleyeceğimizi duşunuyorum. Bu şekilde hem atmosferi daha olumlu bir yone yonlendirecek, hem de geleceğe yonelik bazı konuları daha iyi ele alabileceğiz, kolaylaştırmış olacağız, mumkun kılacağız." ifadelerini kullandı.
Turkiye'de teror suclaması nedeniyle tutuklu Gonul Ors'e ilişkin bir soruyu yanıtlayan Maas, bu konuyu değerlendirdiklerini, buna ilişkin en iyi yolun yetkililerle doğrudan temasa gecebilmek olduğunu ifade etti.
Maas, Kovid-19'a karşı aşı olan kişilere bazı ozgurluklerin tanınmasına ilişkin sozleri hakkındaki bir soruya ise ic politika konularına değinmek istemediği şeklinde yanıt verdi.
"Ozil'in Turkiye'de başarılı olmasını arzu ediyorum"
Futbolcu Mesut Ozil'in Fenerbahce'ye transfer olması hakkındaki goruşleri de sorulan Maas, "Bu, yanıt vermek acısından aşı konusundan daha da hassas bir konu. Biliyorum ki, Turkiye'deki insanlar, cok duygusal futbol taraftarları. Mesut Ozil gercekten Alman futbolu ve milli takımı acısından cok buyuk başarılara imza attı. Şimdi Turkiye'de oynayacağı zaman, futbol, spor acısından başarılı olmasını arzu ediyorum. Tabi, aynı zamanda İstanbul'da mutlu olmasını umit ediyorum. Fenerbahce formasıyla cocukluk fotoğrafları olduğunu soyledi bana Mevlut." diye konuştu.
Ozil'e en iyi dileklerini ileten Maas, "Tabii spordaki başarısı icin antrenoruyle de cokca konuşması gerekir." ifadesini de kullandı.
Kaynak: Anadolu Ajansı / Gokhan Varan