Yarattığı karakterler sayesinde cizgi romanseverler, yarattığı karakterleri konu alan filmlerde kısa sahnelerde boy gostermesi ile de Marvel Sinematik Evren hayranlarına kendini sevdiren Stan Lee tam bir Marvel efsanesidir. Yarattığı unutulmaz karakterlerin yanı sıra Stan Lee ilginc kişiliğiyle de dikkat cekiyor. Oyle ki, hayatının bazı noktaları kendi yarattığı bir cizgi roman hikayesinden fırlamış gibi gorunuyor.
Stan Lee hakkında yazılacak, soylenecek binlerce şey var. Ancak bunlar bile unutulmaz Marvel efsanesini tam olarak anlatmaya yetmez. Yalnızca Stan Lee hayranlarının ya da efsane isim uzerine araştırma yapanların bildiği bazı ilginc bilgiler var. Bu ilginc bilgileri oğrenediğiniz zaman Lee’nin yaratma surecini daha iyi kavrayacak ve yarattığı karakterleri cok daha iyi anlayacaksınız.
[h=2]Marvel’da calışmaya başlamadan once aslında vefat ilanları yazıyordu:[/h]
Stan Lee Marvel Comics’te calışmaya başlamadan once pek cok farklı iş yaptı. Bu işler arasında en dikkat ceken ise olum ilanı yazarlığıdır. Hatta bu iş sırasında pek cok unlu isim icin henuz onlar daha vefat etmen olum ilanları yazdığını bile soyluyor. Lee, hayatının bu doneminin cok ic karartıcı olduğunu ve bu nedenle işi bıraktığını da sozlerine ekliyor.
[h=2]Cizgi roman dunyasına ilk adımı Kaptan Amerika ile attı:[/h]
Marvel Comics’te asistan olarak işe başlamıştı. Yani yazarlık ya da editorluk yapmıyordu ama gercek bir yazar olmak istiyordu. Aradığı fırsat 1941 yılında ayağına geldi ve sevilen Marvel kahramanı Kaptan Amerika icin bir tam hikaye yazma şansı yakaladı. Captain America Foils the Traitor’s Revenge adlı hikaye ile Stan Lee cizgi roman dunyasına ilk adımı atmış oldu.
[h=2]Stan Lee ismini sonradan aldı:[/h]
Kulaklara fantastik bir dunyadan cıkmış gibi gelen Stan Lee ismi, yazarın doğum adı değil. Buyuk ve ciddi bir yazar olmak isteyen Stanley Martin Lieber, cizgi roman hikayeleri yazmaya başladığı zaman bu iş prestijine zarar vermesin diye Stan Lee adını kullanmaya başladı. İlerleyen yıllarda bu ismi o kadar cok sevdi ki adını resmen Stan Lee olarak değiştirdi.
[h=2]Mark Twain gibi pek cok onemli yazardan etkilendi:[/h]
Stan Lee’nin en buyuk hayali ciddi bir yazar olmak ve gercek Amerikan hikayeleri anlatmaktı. Bu hayali kurmasının en buyuk nedeni Stephen King, HG Wells, Mark Twain, Arthur Conan Doyle, William Shakespeare, Charles Dickens ve Harlan Ellison gibi hayatı boyunca etkilendiği efsane yazarlardı. Bugun Stan Lee’den etkilenen belki milyonlarca genc var.
[h=2]Marvel filmlerinde gorunmek zorundaydı:[/h]
Stan Lee, kendi yaratmış olduğu her Marvel karakterinin filminde kısa bir sahnede gorunuyordu cunku zorundaydı. 1998 yılında Marvel Enterprises Inc. ile yaptığı omur boyu anlaşma gereğince Lee, yarattığı her karakterin filminde oynamak zorundaydı. Zorunluluk kelimesi biraz sert olsa da sonuc olarak oynadığı her filmden ucret alıyordu.
[h=2]Orduda “oyun yazarı” oldu:[/h]
Stan Lee, 1942 yılında orduya yazıldı ve New Jersey’deki Sinyal Birliği’nde goreve başladı. Birlik icindeki Eğitim Filmleri Bolumu’ne transfer edilen Lee’nin ordudaki askeri sınıflandırması ‘playwright’ yani oyun yazarıydı. Bu donemde Pulitzer odullu yazar William Saroyan, karikaturist Charles Addams ve yonetmen Frank Capra gibi isimlerle sıkı dostluklar kurdu.
[h=2]Uzun sure halk tarafından hor gorulen cizgi roman yazarlığı ile Amerikan Ulusal Sanat Madalyası sahibi oldu:[/h] Cizgi roman uretiminin hor gorulduğu yıllarda bile yılmadan uretimine devam eden, buyuk ve ciddi bir yazar olma hayalleri kuran Stan Lee gec de olsa hak ettiği değeri kazandı. 2008 yılında donemin ABD Başkanı George W. Bush tarafında Stan Lee’ye Amerikan Ulusal Sanat Madalyası takdim edildi. Stan Lee, bu onura layık gorulen ilk cizgi roman yazarı olarak ABD tarihine gecti.
[h=2]Kurucusu olduğu bir cizgi roman kongresi var ve hÂl faaliyet gosteriyor:[/h]
Amerika Birleşik Devletleri’nde Comic - Con başta olmak uzere pek cok cizgi roman, bilim kurgu ve fantastik temalı kongre var. Bu kongrelerden biri olan Comikaze Expo, bizzat Stan Lee tarafından kuruldu. Hayatını kaybettiği gune kadar Regina Carpinelli birlikte bu kongreyi organize eden şirketin yoneticilik gorevini ustlendi.
[h=2]Hayırsever bir yonu de vardı:[/h]
Hayatını yazarak ve hikayeler yaratarak geciren, ozellikle cocukların ve genclerin en cok okuduğu isim olan Stan Lee ile aynı adı taşıyan bir vakıf var . Amerika Birleşik Devletleri’nde hizmet veren Stan Lee Vakfı; maddi yetersizlik ceken cocuk ve genclerin okuryazarlık kaynaklarını iyileştirme, ulusal okuryazarlığı arttırma hedefi ile pek cok kultur ve sanat programı yurutuyor.
[h=2]Iron Man karakterini aslında kimse sevmesin diye tasarladı:[/h]
Gunumuz dunyasının en sevilen cizgi roman karakterlerinden biri olan Iron Man yani Tony Stark, Stan Lee tarafından kimse sevmesin diye tasarlandı. Sevilmese bile sırf insanların merak ettikleri icin bu seriyi okuyup okumayacaklarını merak ettiğini soyleyen Lee, bu durumdan son derece keyif aldığını da sozlerine eklemişti.
[h=2]Farklı etnik kokene sahip bir Spider - Man istememişti:[/h]
Daha sonra farklı orneklerini gormuş olsak da farklı etnik kokenden gelen bir Spider - Man fikri ilk kez 2015 yılında ortaya atılmış ve Stan Lee bu duruma karşı cıkmıştı. Lee, “Başlangıcta siyah, Latin, Hintli ya da farklı biri olabilirdi ama biz onu beyaz olarak yarattık. Bunu değiştirmek icin herhangi bir sebep goremiyorum.” demişti.
[h=2]Başarıyı beraber yakaladığı ortaklarından pek bahsetmiyordu:[/h]
Yan karakterleri ve kotu karakterleri de duşunduğumuz zaman Stan Lee tarafından yaratılmış yuzlerce cizgi roman karakterinden soz edebiliriz. Ancak Lee bu yaratım sureclerinden asla yalnız olmamasına rağmen ortaklarından pek soz etmeyi sevmiyordu. Cizgi roman yazarı Gerry Conway Stan Lee icin “O iyi bir adam ama harika bir adam değil” demişti.
[h=2]Marvel'in Disney'e satışından bir kuruş bile elde edemedi:[/h]
Stan Lee’nin telif ucretleri konusunda Marvel ile yaşadığı anlaşmazlıklara rağmen 1990’lı ve 2000’li yıllarda yuksek sayılabilecek ucretler aldığı biliniyor. Ancak Marvel dunyasını neredeyse tek başına yaratan Lee, Marvel hissesi sahibi olmadığı icin milyar dolarlık Disney satışından bir cent bile elde edemedi. Lee, “En buyuk pişmanlıklarımdan biri de para konusunda hayatımda boyunca rahat olmamdır.” demişti.
Hakkında ne yazılsa az kalacak Marvel efsanesi Stan Lee hakkında az bilinen gercekleri anlattık. Yarattığı karakterlerle, sinema filmlerinde karşımıza cıktığı kısa kesitlerle ve unutulmaz hikayeleriyle Stan Lee, olumsuz isimler listesine adını coktan yazdırmış en onemli insanlardan bir tanesidir.