3 yasindaki cocuk egitimi 3 yaş cocuk eğitimi yaş cocuğun eğitimi yaşındaki cocuğun uc yaşındaki
Neler değişti? 3 yaş itibarıyla cocuklar temel yaşamsal becerilerin coğunu kazanmışlardır. Bundan sonra yapacakları şey bunların ustune ilavelerde bulunmak, bunları zenginleştirmek ve geliştirmek olacaktır.

3 yaşında cocuğunuz hikÂyeler anlatmaya meraklı bir gevezeye donuşecek! Her cocuk icin gecerli olmasa da, buyuk coğunluk 3-4 yaş arasında tuvalet eğitimini tamamlamış ve ayrılık kaygısının ustesinden gelmiş olur. Cocuğun bağımsızlığını artıran bu gelişmeler de yaşıtlarıyla daha guzel arkadaşlık kurabilmesini ve kendi kendine giyinme, diş fırcalama, ellerini yıkama gibi oz bakım becerilerini kazanmasını sağlar.

Fiziksel Gelişim
Cocuk buyudukce daha fazla işi kendi kendine yapabilecek ve yapmak isteyecektir. Okul oncesi cağdaki cocuğunuzun giderek bağımsızlaşmasını izlemek size hafif buruk bir mutluluk verse de, oz bakım becerilerini kazanması hem sosyal hem de kişilik gelişimi acısından son derece onemlidir.
Cocuğunuz 4 yaşına geldiğinde catal ve kaşığı yetişkinler gibi kullanabiliyor olmalı. Hatta biraz destek ve yonlendirme ile bıcak kullanmayı dahi oğrenebilir. Ayrıca artık yemekle ilgili gorgu kurallarını oğretmeye de başlayabilirsiniz!
Okul oncesi cocukları kendi kendilerine giyinebilecek ve soyunabilecek duzeye ulaşmıştır. Duğmeleri kolaylıkla acsalar da, iliklemeyi oğrenmeleri icin biraz daha zaman gerekecektir. Muhtemelen bu yılın sonlarında duğme iliklemeyi de başarmış olacaklardır. Bu yaştaki cocuklar ayakkabılarını da kendileri giyebilirler ancak bağcık bağlayamazlar. Yapışkan bantlı ayakkabıları ise rahatlıkla giyip, bantlarını kapatabilirler.
3-4 yaş arasında diş fırcası kullanmakta oldukca ustalaşırlar ancak yine de gozetiminizin devam etmesi gereklidir. Diş fırcasını tutmak ve dişlerin uzerinde dairesel hareketlerle dolaştırmak guclu bir koordinasyon gerektirir. Ancak yine de kendini bağımsız ve yetişkin biri gibi hissetmesi ve hayat boyu surecek sağlıklı bir alışkanlığı kazanması icin kendi dişlerini fırcalamasına izin verin. Bir kısmını yutacağından, diş macununu cok kucuk miktarda kullanmasına ozen gosterin. Diş macununun surekli olarak yutulması vucutta flor birikimine neden olur ve fazla flor sağlık acısından zararlıdır.
Cocukların coğu 3 yaşın icinde tuvalet eğitimini tamamlamış olur, ancak bazı cocukların hazır olması 4 yaşını bulabilmektedir. Henuz cocuğunuz bu aşamaya gelmediyse, tuvalet eğitiminde fiziksel olarak hazır olmak yanında, cocuğunuzun bilincli olarak buna karar vermesinin de onemli olduğunu unutmayın!
Hareket kabiliyeti onemli olcude artacaktır. Uc pedallı bisiklet kullanmak, atlamak ve zıplamanın yanında tek ayak ustunde birkac saniye boyunca dengesini kaybetmeden durabilecektir. Ayrıca merdivenleri yetişkinler gibi, yani her basamakta ayak değiştirerek cıkacaktır.


Zihinsel gelişim / Dil gelişimi
3 yaşında bir cocuğun kelime hazinesi yaklaşık 300-500 kelimeden oluşur. Uc ile beş kelimeden oluşan cumleler kurabilir ve artık bazı kelimeleri doğru telaffuz edemese de, soylediği şeylerin coğunun yabancı biri tarafından dahi anlaşılır hale gelmiş olması beklenir. Ben, sen, o, biz, siz gibi zamirleri de oğrendikten sonra, sizi surekli bir soru yağmuruna tutacağı yeni bir doneme de girmiş olacaksınız!
Cocuğunuz surekli, durmaksızın konuşuyor gibi mi geliyor size? Bu onun yeni kelimeler oğrenme, bunları kullanma ve bunlarla duşunmeye başlama surecinin onemli bir unsurudur.

Bazı harfleri soyleyemeyebilir
Bu donemde bazı harfleri doğru telaffuz edemeyebilir. Orneğin "r" harfi yerine (orneğin "para" yerine "pava" gibi) "v" harfini, "k" harfi yerine "t" harfinin (orneğin "kedi" yerine "tedi" gibi) kullanıldığı yaygın olarak gorulmektedir. 5 yaşından sonra da devam etmediği muddetce kaygı uyandıracak bir durum değildir.

Kekelemeye başlayabilir
Ote yandan bu donemde belli olcude kekeleme gorulmesi de normaldir. Cocuğunuz dil gelişimi acısından buyuk bir aşama kaydetmek uzere olduğundan, kelimeleri bir araya getirmesi bazen guc olabilmektedir. Hızla gelişen beyni doğru kelimeleri doğru yere yerleştirmeye calışmaktadır. Bu surecte ilk kelimeyi veya ilk heceyi (sadece ilk harfi değil) peşpeşe defalarca tekrarlaması mumkundur. Bircok aile bu durumu kekeleme olarak adlandırmaktadır, ancak genellikle hicbir mudahaleye gerek kalmaksızın, 5 ya da 6 yaşında kendiliğinden kaybolmaktadır.

Dil gelişimini destekleyin
Cocuğunuzun dil gelişimini desteklemek acısından en faydalı yontem bol bol kitap okumaktır. Kitap okumak hem yeni kelimeler oğrenmesini sağlayacak, hem de resimlerle kelimeleri ilişkilendirmeyi oğrenecektir. Aynı şekilde onunla konuşmak ve onu dinlemek de cok etkili olacaktır. Yemek, uyku oncesi ve otomobilde gecirilen sureleri onunla birebir konuşmak ve onu gercekten dinlemek icin birer fırsat olarak değerlendirmelisiniz.
Herhangi birşey icin hangi kelimeyi kullanacağını bilmediği zaman buyuk ihtimalle "bu ne" diye soracaktır. Bu sorularını cevaplandırırken onun kelime hazinesine yeni katkılar yapabilirsiniz. Orneğin ciceklere bakarak "guzel cicekler" dediğinde "evet, bu pembe cicekler cok guzel kokuyor" şeklinde bir cevap vererek onun soylediklerini genişletebilir ve ilaveler yapabilirsiniz. O anda gozuyle gormediği şeyleri ya da olayları tanımlamasını da isteyebilirsiniz. Orneğin ruyasında bir cadı gorduğunu soylediğinde, cadı buyuk muydu, kucuk muydu, ne giymişti, ne yapıyordu, konuştu mu, gibi sorular sorabilirsiniz. Bu konuşma iki amaca hizmet edecektir: hem korkularını ve duygularını ifade etmiş olacaktır, hem de kelime hazinesi zenginleşecektir.
3 yaşını henuz dolduran cocuklar bazı renkleri tanır ve zaman icinde bu konuda daha da ilerleme kaydederler. 4 yaş civarında ise bazı harfleri ve rakamları tanımaya başlarlar ve hatta bazı cocuklar bunları yazmaya da calışır.
3 yaş cocuklarının coğu daire cizmeyi başarır ve duz cizgiler cizmeyi de oğrenmeye başlarlar. Oldukca kabataslak, cok az ayrıntı iceren insan resimleri cizmeye de calışırlar. İlerleyen donemlerde bu resimler daha fazla ayrıntı kazanacak ve daha fazla vucut organı eklenecektir.
Sevdiği oykulerin tekrar tekrar ve hicbir kelimesinin değiştirilmeden okunmasından hoşlanırlar. Kitaptaki resimlere bakarak oykuler anlatabilirler. 2-3 nesneyi sayabilirler. Nesneler arasındaki benzerlikler ve farklılıklar ilgilerini ceker.

Sosyal ve Duygusal Gelişim
3 yaş civarında cocuğunuz size daha az bağımlı hale gelecektir. Bu kendisini daha guvenli hissettiğini ve kimlik duygusunun geliştiğini gosteren olumlu bir işarettir. Orneğin artık başka cocuklarla yan yana oynamak yerine (paralel oyun), onlarla birlikte oynamaktan buyuk zevk alacaktır. Ve tabii ki bu yaştaki cocuklar sizden yardım almadan ya da cok az yardım alarak, kendi başlarına konuşabilir, yuruyebilir, yemek yiyebilir, ciş/kakasını yapabilirler ve dort yaş civarında da kendi kendine giyip soyunabilir, sizin gozetiminizde dişlerini fırcalayabilir ve kendisi icin basit yiyecekler hazırlayabilir. Gene de panik yapmayın! Bağımsızlığındaki bu gelişmeye rağmen, henuz cantasını toparlayıp okul yoluna duşmesine daha cok zaman var. Bu yaşta bağımsız olma isteği ile anne-babanın kucağına sığınma isteği arasında surekli bir gel-git yaşanacaktır. Bu donemde ayrılıkları mumkun olduğunca kolaylaştırmaya gayret etmeniz, saha sonraki zamanlarda yaşayacağınız ayrılıkları da kolaylaştıracaktır.
Cocuğunuzun bağımsızlığını desteklemek ve gelişimine yardımcı olmak uzere yapmanız gereken şey cok acık: bağımsızlığını teşvik etmek! Dolayısıyla cocuğunuzun halledebileceği şeyleri kendisinin halletmesine ve yeni şeyleri denemesine izin verin. Orneğin arkadaşıyla catıştığında ya da bisiklet kullanmayı oğrenirken veya merdiven cıkarken mudahale etme isteğinize hakim olun. Sizin "halledivermeniz" size olan bağımlılığını besleyecek ve cocuğunuzun kendine olan guvenini azaltacaktır.
Ote yandan gelişimine uygun zorluklarını aşmasını beklemeli, gelişim duzeyinin elvermediği şeyleri yapmaya calışarak başarısızlığa uğramasına ve kendine guveninin azalmasını da neden olmamalısınız. Orneğin duğmeleri acmasını sabırla bekleyebilirsiniz, ancak duğmeleri iliklemesini umarak başarısızlığa uğramasını beklememelisiniz. Evet anne-babalığın zor yanı da bu zaten: onu beslemek, desteklemek, korumak ve yonlendirmek ile denemesine, keşfetmesine, bağımsız ve kendine has bir birey olarak gelişmesine imkan sağlamak arasındaki hassas dengeyi bulmak!
Başkalarıyla birlikte olduğunuz ortamlarda da cocuğunuza bağımsız bir birey muamelesi yapmaya ozen gostermelisiniz. Orneğin kreş arkadaşlarını eve davet edebilirsiniz. Evini, ailesini, oyuncaklarını gosterebilmek cocuğun ozguveni acısından son derece faydalıdır. Bunun icin evinizin luks eşyalarla, pahalı oyuncaklarla dolu olması gerekmez. Gereken tek şey sıcak bir karşılama ve ev sahipliğidir.
Cocuğunuzun istek ve tercihlerine saygı gostermek de onun bağımsızlık duygusunu guclendirecektir. Orneğin istemiyorsa, akrabalar veya arkadaşlarınıza sarılması icin ısrar etmemeli, duygularını ne şekilde ve ne zaman ifade edeceği konusundaki kararı ona bırakmalısınız.

Beslenme
Bazı okul oncesi cocukları soğandan, pastırmaya kadar her şeyi afiyetle yiyebilirken, bazıları da koku ve baharatlara karşı cok hassas olabilmekte ve bir yiyeceğin sadece kokusu veya dokusu bile kusmalarına neden olabilmektedir. Her iki halde de, bu yaştaki cocukların buyuk coğunluğu surekli aynı şeyi yemek istemektedir.
Sağlıklı bir beslenme alışkanlığı ve diş sağlığı acısından cocuğunuzun şeker tuketimini kısıtlamalısınız. Ancak bu, diyabet gibi ozel bir hastalığı olmadığı surece, şeker yerine tatlandırıcıları ve tatlandırıcı iceren gıdaları tercih etmeniz anlamına da gelmemektedir.
Kemik ve diş sağlığı acısından yeterli olcude kalsiyum (sut ve sut urunleri), sağlıklı bir buyumeyi sağlayacak vitamin ve proteinlerin de (meyve, sebze, et, baklagiller) cocuğa sunulmasına ozen gosterilmelidir. Okul oncesi cocuklar oğun aralarında atıştırma ihtiyacı duyarlar. Bu nedenle havuc, salatalık, elma, peynir, meyve kurusu gibi atıştırabileceği sağlıklı yiyecekleri hazırda bulundurmakta fayda vardır. 3 yaş cocukları hemen hemen her şeyi yiyecek olgunlukta olsalar da, tıkanma tehlikesinin halen mevcut olduğunu unutmamalısınız.
Cocuğunuz iyi besleniyorsa ilave vitamine ihtiyacı olmayacaktır. Ancak yeterli beslenmediğini duşunuyorsanız, vitamin desteği konusunda doktorunuza danışabilirsiniz.

Uyku
Yeteri kadar uyumak okul oncesi cocuklarının ve sizin ruh haliniz acısından cok onemlidir! Bazı 3 yaş cocukları gunduz uykusunu bıraksa da, coğu gun icinde ve genellikle de oğlen saatlerinde bir kez, yaklaşık bir saat sureyle gunduz uykusuna devam ederler. 3 yaşında tipik olarak gunluk toplam 12 saat olan uyku suresi yavaş yavaş azalarak, 4 yaş civarında 11 saate duşer (gunduz uykusu kalkar).

Oyun
3 yaşındaki cocuklar icin oyun, başkalarıyla karşılıklı iletişim ve basit kurallara uyma gibi yeni sosyal becerilerin kazanılmasında cok onemli bir aractır.
Tuvalet kağıdı ruloları, karton kutular gibi basit ev atıklarını şekillendirmek, sayma, neden-sonuc ilişkisi ve problem cozme yeteneği acısından buyuk katkılar sağlayacaktır. Ayrıca sıradan nesneler icin yeni kullanım alanları bulmak yaratıcı duşunmeye teşvik edecektir.
3-4 yaş arasında cocuklar oyun konusunda onemli bir basamak atlarlar. Artık paralel oyun yerine, diğer cocuklarla karşılıklı iletişim icinde oynamayı tercih ederler. Diğer cocuklarla taklit oyunları oynarken işbirliği kurma ve paylaşma gibi onemli kavramları oğrenirler. Rol canlandırma da oyunları da okul oncesi cocukların yetişkinlerin dunyasını daha iyi anlamalarına yardımcı olur.
Oyun cocukların duygularını dışa vurmalarına da yardımcı olur. Okul oncesi cocuklar oyunlarında genellikle evde yaşanan sahneleri canlandırırlar. Bu canlandırmalarda, size, sizinle ilişkisine ve sizin eşinizle aranızdaki ilişkiye bakış acısını gosteren ipucları da bulabilirsiniz! Onun oyunlarına katılmanız da son derece onemlidir. Orneğin oyuncak bardağı bebeğin ağzına goturerek, bir cay partisi yapmayı teklif ederseniz, devamını o getirecektir!
Cocuğunuzun cabalarını takdir etmeniz ve eserlerini (buzdolabının uzerinde veya cerceve ile duvara asarak, vb.) Sergilemeniz de cok onemlidir.

Sağlıklı cocuk kontrolleri ve Aşılar
4-6 yaşından once yapılması gereken bir aşı kalmamış olmakla birlikte, yılda bir kez sağlıklı cocuk kontrolunu yaptırmak gerekmektedir. 3 yaş kontrolunde doktorunuz yine boy ve kilo olcumu yapacak ve fizik muayenede buyuk tansiyon, gorme ve işitmesini kontrol edecektir.
Bu yaşta ilk iki yılda olduğu kadar hızlı bir buyume sergilemeyecektir. Fiziksel gorunumunde ise daha belirgin bir değişiklik gozlenecektir: govde ve kol-bacakları uzayacak, bebek yağları kaybolarak daha ince bir gorunume kavuşacak ve "tombiş gobeği" duzleşecektir.
Bu yaştan itibaren altı ayda bir duzenli diş kontrollerine de başlamanız gereklidir.

Guvenlik
Bu yaşta guvenlik onlemleri daha ziyade artan hareketlilik ile bağlantılı olacaktır. Orneğin ağzında cubuklu şeker varken koşmamak ya da sokağa fırlamamak gibi. Bunun yanında uygun bir oto koltuğunda oturmasına ve emniyet kemerinin her zaman bağlı olmasına da ozen gostermelisiniz. Yapabileceğiniz en onemli şey ornek olmak, soylediklerinizi kendiniz de uygulamaktır!

Bunlara dikkat!
Her cocuğun dil ve motor gelişimi acısından, her biri "normal" aralıkta yer alan, kendine has bir hızı vardır. Ancak ceşitli gecikmeler bazı sorunların belirtisi olabileceğinden bunlara dikkat etmelisiniz. Cocuğunuz şunlardan herhangi birini yapmıyorsa doktorunuza danışmakta tereddut etmeyiniz:
Giderek artan sayıda kelimeden oluşan cumleler kurmuyor veya cumlelerle konuşmuyorsa;
Bu yılın sonunda soylediklerinin coğunu sizin dışınızdaki insanlar anlamıyorsa;
Hayali oyun veya taklit oyunları oynamıyorsa;
Başkalarıyla birlikte oynamaya ve paylaşmaya başlamadıysa;
Dorduncu doğum gununde tuvalet eğitimini tamamlamadıysa;


alıntı