Yeni tip koronavirus (Kovid-19) aşılarının 81 ile dağıtımı, iklimlendirme ozelliğine sahip, eksi 20 ila artı 20 derecede ayarlanabilir sıcaklıkta, 60-90 metrekup hacminde frigorifik araclarla yapılacak.
Cinli Sinovac firmasınca uretilen ve 30 Aralık'ta Turkiye'ye getirilen CoronaVac aşılarının 3 milyon dozluk ilk partisi, Sağlık Bakanlığı Halk Sağlığı Genel Mudurluğu Aşı ve İlac Deposu'nda muhafaza ediliyor.

Aşılardan rastgele alınan numunelerin, Turkiye İlac ve Tıbbi Cihaz Kurumu (TİTCK) laboratuvarlarındaki analizleri suruyor. Testlerin olumlu sonuclanmasının ardından aşılar "Acil Kullanım Onayı" verilerek Sağlık Bakanlığına ait ozel araclarla illere dağıtılacak.
Bakanlığının Ankara'daki merkez depolarında, iklimlendirmeli, eksi 20 ila artı 20 derecede ayarlanabilir sıcaklıkta, aşı ve ilac taşımaya uygun 60-90 metrekup hacminde 10'dan fazla frigorifik arac bulunuyor.
Cevre dostu soğutucu gaz kullanılan ve duşuk ses emisyonuna sahip araclar, rehberlere uygun temizleniyor ve dezenfekte ediliyor.
Kovid-19 salgını surecinde kullanıldı
Araclar, Kovid-19 salgını boyunca soğuk zincire tabi test malzemeleri, ilac ve numunelerin taşınması sırasında da kullanıldı.
Tamamı canlı takip edilebilen aracların sıcaklığı, konumu ve icindeki urunlerin tum ayrıntıları nakil sırasında izlenebiliyor. Coğu aracta goruntu dahil bircok parametre kayıt altına alınabiliyor.
Canlı izlem haricinde kalite standartları gereği her arac, sıcaklık kayıtlarının gorulebildiği sistemi de barındırıyor.
Araclar aşıları, belirlenen guzergah ve rota planlaması dahilinde dağıtacak. Ankara'dan yola cıkacak aşı dağıtım aracları, bu guzergahı takip ederek aşıları Turkiye'nin en ucra koşesindeki ile kadar ulaştıracak.
İllerdeki taşıma araclarının ozellikleri
Aşılar, illere ulaştırılmasının ardından soğuk hava depolarında koruma altına alınacak ve bolge ihtiyaclarına uygun 1, 5, 8 ve 13 metrekup hacimlerinde frigorifik araclarla şehrin tum noktalarına dağıtılacak.
İl ici dağıtımlarda, mevcut 223 araca ek olarak Bakanlığa ait aşı ilave nakil kamyonları da kullanılabilecek.
Turkiye soğuk zincir altyapısıyla dikkati cekiyor
Turkiye'de bir aşının etkinliğini uretiminden kişiye uygulanana kadar koruyan ve ihtiyacı olanlara yeterli miktarda etkin aşının ulaşmasını sağlayan guclu soğuk zincir altyapısı bulunuyor.
Aşı saklanan tum depolarda yedek sistemler, jeneratorler her an calışabilir durumda tutuluyor. Her deponun sıcaklığı birden fazla yontemle takip ediliyor.
Kademeli olarak, 2014 Ekim ayından itibaren devreye sokulan Aşı Takip Sistemi (ATS) kapsamında karekod bilgisiyle her doz aşı, ana depodan uygulanıncaya kadar takip ediliyor, uygulanan ve uygulayan kişi bilgileri eşleştiriliyor.
Karekod okutularak aşının miadı kontrol ediliyor, seri durdurulması olup olmadığına bakılıyor ve soğuk zincire uygunluğu teyit ediliyor.
Sistem sayesinde her bir doz aşıya kimlik verilmesi ve depodan kullanıcıya kadarki surecin takip edilmesi, sahte aşının dolaşıma girmesi de engelleniyor.
Bu sistem, dunyada aşıların guvenliği ve yonetimi konusunda geliştirilen ilk ve hala tek tumleşik sistem olarak one cıkıyor. Tamamen yerli imkanlarla geliştirilen sistemin fikri mulkiyet hakları Sağlık Bakanlığında bulunuyor.
Aşı nakillerinin tamamına, genelgelere uygun eğitim alan tecrubeli sağlık memurları eşlik ediyor.
Aşıların nakli sırasında yaşanabilecek arac, klima arızası ya da personelin sağlık durumuna ilişkin olumsuz durum halinde sevkiyatın kesintiye uğramamasına yonelik senaryolar da hazırlandı. Boylece aşıların en kısa surede soğuk zincir bozulmadan nakli sağlanacak.
Kaynak: Anadolu Ajansı / Ahmet Sertan Usul