Enerji Verimliliği Derneği Genel Başkanı Ali İhsan Sılkım, enerji kullanımında yapılan secimlerin cevreyi ve insan yaşamını etkilediğini belirterek, "Enerji uretiminde temiz enerji kaynaklarının kullanılmasının yanı sıra doğru enerji tuketimi de enerji verimliliği icin onem kazanıyor."dedi.
Sılkım, Enerji Verimliliği Haftası dolayısıyla AA muhabirine yaptığı acıklamada, dunyada insan nufusunun hızlı artışı ve buyuyen sanayileşme ile enerjiye duyulan ihtiyacın yanında doğal kaynakların tuketim hızında da artış yaşandığını soyledi.

Enerji verimliliğinin genel olarak yeni teknolojileri kullanmak, verimlilik icin belirlenen prosedurleri uygulamak ve sosyal hayat standartlarını dikkate alarak enerjiyi daha etkin kullanmak olarak acıklanabileceğini ifade eden Sılkım, enerji arz guvenliği ve surdurulebilir kalkınma seferberliği kapsamında enerji verimlilik bilincinin tum topluma kazandırılması gerektiğinin altını cizdi.
Turkiye'de tuketiciye kazandırılmaya calışılan bu esaslar icin 2019'da ilk kez Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı ile derneklerince, bilgi ve davranış boyutları baz alınarak hesaplanan "Kamuoyu Enerji Verimliliği Bilinc Endeksi" değerinin 157,7 olarak belirlendiğini anımsatan Sılkım, şoyle konuştu:
"Bu oran, yuzde 50 'Bilgi Endeksi' ve yuzde '50 Davranış Endeksi' ağırlıklarıyla hesaplanıyor. 2019'da yapılan ve 157,7 olarak hesaplanan 'Kamuoyu Enerji Verimliliği Bilinc Endeksi'ne gore halkımız 'enerji verimliliği' konusunda orta-ust seviyede bilinc geliştirdi. Bilginin davranışa donuş oranları, aydınlatma ile ilgili konularda yuzde 54,3, binada yalıtım uygulamalarında yuzde 53,7, ısıtma ve soğutma ile ilgili konularda yuzde 57,2, elektrikli alet ve beyaz eşya gibi ekipmanların kullanımında ortalama yuzde 64,3, arac sahiplerini ve kullanıcılarını ilgilendiren ulaşım ile ilgili konularda yuzde 70,9 olarak tespit edilmiştir. Haberdarlığın davranışa donuş oranında en yuksek katkı ulaşım alanında geliyor. Gereksiz ya da yanlış enerji tuketimi, kuresel ısınma, toprağın verimsizleşmesi, aşırı sera gazı emisyonları neticesinde ozon tabakasının incelmesi gibi pek cok sorunu beraberinde getiriyor. Enerji uretiminde temiz enerji kaynaklarının kullanılmasının yanı sıra doğru enerji tuketimi de enerji verimliliği icin onem kazanıyor."
Enerji verimliliğinin, konutlardan sanayiye, ulaştırmadan tarıma kadar pek cok alanı kapsadığının altını cizen Sılkım, ev ve iş yerlerinde yuksek faturalardan kurtulabilmek icin dikkat edilmesi gereken hususları şoyle sıraladı:
"- Yuksek enerji verimliliğine sahip cihazların kullanılması ve cihazların mumkun olduğunca ihtiyac amaclı kullanılması enerji tuketimini azaltır.
TV setleri, bilgisayarlar, oyun konsolları, mikrodalga fırınlar gibi cihazlar 'bekleme' modunda da enerji tuketirler. Kullanılmayan cihazların fişinin cekilmesi ve ya kapalı tutulması tasarrufa buyuk katkı sağlayacaktır.
Buzdolabı evinizde en cok enerji tuketen cihazlardan biridir. Buzdolapları coğu zaman fazla soğuk derecede calıştırılır. Bunun icin mevsime gore calışma sıcaklığını mutlaka kontrol edilmesi gerekir. Buzluk kısmı -18 santigrat derece (°C), dolap kısmı +4 °C ideal calışma sıcaklıklarıdır. Yaz aylarında 2-5 °C, kış aylarında 5-8 °C ideal calışma sıcaklıklarıdır.
Buzdolabınızın radyator, fırın gibi ısı ureten yerlerden uzakta konumlandırılması gerekir. Aşırı buzlanma enerji tuketimini artırır. Buzların cozulmesini sağlayınız. Buzdolabını dolu tutmak enerji tuketimini duşurucu etki yapar. Kapı contalarının hava kacırmadığından emin olunmalı, kontrol edilmeli ve cocuklarımızın kapağını surekli acmaması icin hatırlatıcı notlar yapıştırılması kolaylık sağlayabilir.
Yemekleri pişirirken tencereye uygun ocak gozunu kullanınız. Tencerenin daha kısa surede ısınması icin kapağı kapalı tutunuz.
Camaşır makinenizi tam dolu ve 40 derece yerine 30 derecede calıştırmak enerji tuketiminizi onemli derecede azaltır.
Bulaşık makinesi alırken duşuk sıcaklıklı programı olan modelleri tercih ediniz. Tam dolu ve ekonomik programda calıştırınız. Yıkanacak gerecleri yerleştirirken pecete ile kaba temizlik yapmak daha az elektrik, su ve deterjan kullanımına sebep olacaktır.
Aydınlatma sisteminizi LED ampuller ile yapmanız akkor ampullere gore daha verimli, uzun omurlu ve daha doğal ışık sağlar.
Soğutma sisteminizin periyodik bakım ve kontrollerini yaptırmayı ihmal etmeyiniz. Evde bulunmadığınız zamanlarda sistemi kapalı durumda bırakınız.
Pencereler ve kapılar, evinizdeki ısının 4'te 1 oranında kaybına neden olmaktadır. Cift cam veya ısıcam olan pencerelerde ısı kaybı yarı yarıya azalmaktadır. Ayrıca pencere ve kapılardaki sızdırmazlık, ısı kaybını azaltır ve yaklaşık yuzde 15 tasarruf sağlarsınız.
Isı kayıplarının en fazla olduğu noktalar radyator arkalarıdır. Radyator arkalarına ısı yalıtım levhalarını yerleştirerek onemli miktarda ısı kaybını onlemiş ve doğal gazda tasarruf sağlamış olursunuz.
Radyatorlerde termostatik vana kullanarak odaların normal değerlerden daha fazla ısınmasını ve enerji kaybını onlemiş olursunuz ve yuzde 30'a varan tasarruf sağlarsınız.
Kalorifer tesisatının dağıtım ve toplama borularına yalıtım yapılması doğal gaz tuketiminizi azaltır.
Bazı petekleri kapatmak veya evden ayrılırken kombiyi kapatmak doğru bir yontem değildir. Bunun yerine kombinin daha duşuk sıcaklıklarda calıştırılarak evin gun boyu sabit ısıda tutulması daha verimli olur. Ortam sıcaklığı 22 derece olacak şekilde kombinizi ayarlarsanız yakıt tuketiminiz azalır.
Kombinizin sıcak su kullanılan alanlardan (Banyo ve Mutfak) en fazla 6 metre mesafede olması, sıcak suyun cabuk ulaşmasını sağlar. Mesafe uzadıkca doğal gaz tuketimi artar.
Evlerimizi peteklerin ustunu, yanını, sağını ve solunu eşyalarla kapatmayacak şekilde dekore etmek onemlidir. Koltuk ve kanepe gibi eşyalarınızın radyatorden en az 25-30 cm acıklıkta olmasına dikkat edelim.
Verimli kullanımda oda sıcaklığının 22 derece olduğunu ve 1 derecelik farkın yakıt tuketiminde yuzde 6 tasarruf sağladığını unutmayalım.
Binanızın dış cephe yalıtımını yaptırın. Bu işlem size enerjide yuzde 40'a varan tasarruf sağlar.
Banyo termostatının sabit sıcaklıkta tutulması, su tasarruflu duş başlıkları kullanılması su ve enerji tasarrufu sağlar. Duş surenizi kısaltmanızı kendinize hedef koymalısınız.
Isıtma sisteminizin periyodik bakım ve kontrollerini yaptırınız. Su basınc ayarının 1,5 – 2 bar arasında olmasına dikkat edin. Isıtma yaptığınız yerleri yuzde 50-55 nemlendirmeniz daha iyi ısıl konfor sağlar."
Kaynak: Anadolu Ajansı / Gulşen Cağatay