TURKİYE'nin milli ve stratejik urunleri arasında yer alan fındığın ihracatından, gecen yıl yuzde 36 oranında duşuşe rağmen, toplamda 280 bin 924 ton ic fındıkla 1 milyar 945 milyon 299 bin 937 dolar elde edildi. Karadeniz Fındık ve Mamulleri İhracatcıları Birliği (KFMİB) Başkan Vekili Dursun Oğuz Gursoy, "Ozellikle Azerbaycan, Gurcistan ve İtalya'dan cok fazla fındık satıldı. Onların her sattığı mal bizim ihracatımızda duşuşe tekabul etti" dedi.
Karadeniz Fındık ve Mamulleri İhracatcıları Birliği (KFMİB) verilerine gore; 2020 yılında toplamda 280 bin 924 ton ic fındık ihracatından 1 milyar 945 milyon 299 bin 937 dolar elde edildi. Fındık ihracatında bir onceki yıla gore miktar bazında yuzde 12.1, doviz gelirinde ise yuzde 4.1'lik azalma meydana geldi. 2020-2021 fındık ihracatı sezonunda 1 Eylul-31 Aralık 2020 doneminde ise toplamda 106 bin 706 ton ic fındık ihracatı gercekleştirildi. İhracatı yapılan ic fındıklar karşılığında ise 732 milyon 836 bin 548 dolar doviz girdisi sağlandı. Bir onceki yılın aynı donemindeki ihracat rakamı 168 bin ton, elde edilen doviz girdisi de 1 milyar 89 milyon 716 bin 881 dolar olarak kayıtlara yansıdı. İki yıl arasındaki ihracat kaybı miktar bazında da yuzde 36, doviz bazında yuzde 32.7 oldu.

'RAKİP ULKELER DAHA UCUZA FINDIK SATTI'KFMİB Başkan Vekili Dursun Oğuz Gursoy, fındık ihracatında yaşanan duşuşu değerlendirdi. Fındık fiyatlarının yuksek seyretmesi, dovizdeki ani dalgalanmalar, pandemi ve badem gibi urunlerin ucuzluğunun fındık ihracatının duşmesindeki ana nedenler olduğunu belirten Gursoy, rakip ulkelerin Turkiye'ye gore daha ucuza fındık sattığını soyledi. Gursoy, "Fındık ihracatının duşmesinin ceşitli sebepleri var. Bu duşuşu sadece pandemiye yuklemek doğru değil. Pandeminin de etkisi var ama bunun dışında da gelişmeler oldu. Sezon başında fındık fiyatları birden bire 22 lira seviyelerinden 25 liralara cıktı ve piyasada 27-28 hatta 30 TL beklentisi oluştu. Biz ihracatcılar olarak da mevcut piyasa koşullarına gore yurt dışına teklifler vermeye başladık. Fakat rakiplerimizde de gectiğimiz yıl fındık iyiydi. İtalya, Azerbaycan ve Gurcistan gibi ulkelerde iyi bir fındık rekoltesi var. Dolayısıyla eylul ile ekim ayında ozellikle Azerbaycan, Gurcistan ve İtalya'dan cok fazla fındık satıldı. Onların her sattığı mal bizim ihracatımızda duşuşe tekabul etti. Cunku eylul ayını sektor olarak cok zayıf gecirdik. Yani ihracattaki duşuşun birinci sebebi; rakip ulkelerin daha ucuz fiyata erken davranarak fındık satmasıdır. Bizde de beklentiler yuksek olduğu icin uretici malını pazara indirmedi. Dolayısıyla fiyatlar cok suratli yukseldi. Yukselen fiyatlar cercevesinde fındık ihtiyacı olan ulkeler, ucuz fındığın satıldığı ulkeleri tercih etti. Bundan dolayı ihracatta bir duşuş oldu. Dovizdeki ani dalgalanmaların da fındık ihracatının duşmesine cok buyuk etkisi var. Cunku dovizdeki gunluk dalgalanmalar bazen yuzde 2'lere, 3'lere varıyor. Bir gun verdiğimiz fiyatı, ertesi gun sabit tutamıyoruz. Bundan dolayı bir belirsizlik, bir istikrarsızlık oluştu. Bu nedenle rakipler devrede kaldı" diye konuştu.'DUŞUŞ BAZI ULKELERDE YUZDE 50'Yİ GORDU'Bazı ulkelere yapılan fındık ihracatındaki duşuşun yuzde 50'yi gorduğunu kaydeden Gursoy, "Japon pazarında yuzde 50, Cin piyasasında yuzde 25, Avrupa'nın pek cok ulkesine yaptığımız İtalya, Almanya, Belcika, Hollanda gibi ulkelerde duşuşler yuzde 40'ların uzerinde gorunuyor. Turkiye buyuk capta Avrupa Birliği'ne ihracat yapıyor. Avrupa Birliği'ni dikkate aldığımızda zaten en buyuk duşuş Avrupa Birliği'nde oldu" ifadelerini kullandı.'AVRUPA'DAKİ PASTA SEKTORU BADEME YONELDİ'Badem fiyatının fındığa gore duşuk olması nedeniyle pasta sektorunun bademe yoneldiğini ifade eden Gursoy, şoyle dedi: "Onemli bir etken de rakip urunler. Badem fiyatı 4.50-5 dolar seviyelerindeyken, biz fındığı 6,5-7 dolardan satmaya calışıyoruz. Dolayısıyla badem belki tarihte cok nadir bir şekilde bu sene fındık fiyatının altına duştu. Ozellikle Avrupa'daki pasta sanayi sektoru cok cabuk fındıktan başka urunlere donebiliyor. Aynı şey bugun Turkiye'de de yaşanıyor. Pasta sektorune sattığımız fındık dilmesi, kıyılmış fındık, fındık unu gibi pek cok urun bademden imal edilerek Avrupa'daki sanayilere satılıyor. Bunun sebebi de fiyat. Yani bugun 5 dolarlık fiyat 7 dolarla karşılaştırıldığında 1 tırda cok korkunc bir fiyat farkı oluşmuş oluyor. Dolayısıyla fındıktan bademe yoneldiler."'FINDIK CEREZ OLARAK DA AZ TUKETİLİYOR'Gursoy, karışık kuruyemiş paketlerinde uretici firmaların fındıktan daha ucuz olan badem, yer fıstığı gibi diğer urunlerin miktarını arttırdığını, paketlerin icindeki fındık miktarını ise azalttığını belirterek, "Fındık cerez olarak da daha az tuketilmeye başlandı. Ucuz olan urunlerin daha fazla konulduğu karışık kuruyemiş paketleri yapıldı. Bunu yapan firmalar daha az fındık tuketmeye başladılar. Bunları topladığımız zaman fındık ihracatının yuzde 36 seviyelerinde duştuğunu goruyoruz" diye konuştu.'25 LİRANIN UZERİNDE BİR FİYAT OLUŞMASINI BEKLİYORUZ'Fındık ureticisi Fethi Kondak ise, gectiğimiz sezon bahcesinden elde ettiği 4,5 tonluk fındığını pazara indirmediğini soyleyerek, "Fındığımı pazara indirmememdeki neden, piyasada iyi bir fiyat oluşmamasıdır. Piyasadaki fındık fiyatlarının asgari 25 liranın ustune cıkmasını bekliyoruz. Şu anda işcilik, maliyet, gubre fiyatlarının artması nedeniyle piyasadaki fiyatı tatmin edici bulmuyoruz. Bundan dolayı da fındığımızı satmıyoruz. 50 randıman fındığın 25 lira uzerinde bir fiyata oturması durumunda fındığımı o zaman satmayı duşunuyorum" dedi.
Kaynak: Demiroren Haber Ajansı / Mustafa KIRLAK