Gecen yıl, yani 2020 koronavirus sebebiyle butun dunya icin olağanustu bir donemdi ancak herkesin evde kalması gerektiği bu surecte, koşullar kadınlar icin başka zorluklar ortaya cıkardı: Dışarıda virus tehlikesi, iceride şiddet vardı... Kadın Cinayetlerini Durduracağız Platformu'nun hazırladığı rapora gore 300 kadın erkekler tarafından olduruldu, 171 kadın şupheli şekilde olu bulundu. Rapora gore kadınlar en cok evlerinde, birlikte olduğu erkekler tarafından ateşli silahlarla olduruldu. Kadın Cinayetlerini Durduracağız Platformu'ndan Fidan Ataselim "Kadın cinayetleri azalıyor demek icin henuz erken cunku artık kadınların oldurulme bicimleri değiştirildi. Kaza susu, intihar susu veriliyor. Bu yıl 171 şupheli kadın olumu var. Yani henuz acığa cıkmamış bircok kadın cinayeti olabilir" diyor.
KİMLER OLDURDU?

2020'de oldurulen 300 kadının 97'si evli olduğu erkek, 54'u birlikte olduğu erkek, 38'i tanıdık birisi, 21'i eskiden evli olduğu erkek, 18'i oğlu, 17'si babası, 16'sı akraba, 8'i eskiden birlikte olduğu erkek, 5'i kardeşi, 3'u tanımadığı birisi tarafından olduruldu. 23 kadının olumune sebep olan kişilerin yakınlık durumu tespit edilemedi.
NEREDE OLDURULDULER?
Kadınların 181'i evinde, 48'i sokak ortasında, 15'i işyerinde, 14'u arazide, 11'i arabada, 5'i otelde, 4'u ıssız bir yerde, 1'i odun deposunda, 1'i kuaforde olduruldu. 20'sinin oldurulduğu yer tespit edilemedi. Bu yıl oldurulen kadınların yuzde 60'ı evlerinde hayatını kaybetti.
NASIL OLDURULDULER?
Yuzde 56'sı ateşli silah, yuzde 28'İ kesici alet, yuzde 8'i boğularak, yuzde 3'u darp, yuzde 2'si tespit edilemeyen nedenle, yuzde 1'i yakılarak, yuzde 1'i kimyasal maddeyle, yuzde 1'i yuksekten duşme nedeniyle.
ERKEKLER SİLAHLARA COK KOLAY ERİŞİYOR, BİREYSEL SİLAHLANMA ACİLEN YASAKLANMALI
Kadın Cinayetlerini Durduracağız Platformu Genel Sekreteri Fidan Ataselim
Rapor bize onemli gercekleri gosteriyor. 2010'dan itibaren kadın cinayetleri verilerini bakanlıklara hep sorduk. Ancak 2019'dan itibaren ceşitli veriler yayımlamaya başladılar. Kadınların mucadelesi sonucunda bu aşamaya gelindiğini duşunuyoruz. Keşke bu kadar kadın oldurulmeden once veriler tutulsaydı da gerceği herkes gorseydi. Maalesef ki İstanbul Sozleşmesi ve 6284 etkin uygulanmadığı icin kadın cinayetleri bicim değiştirdi. Kadınlar artık işkence gorerek olduruluyorlar. İntihar susu, kaza susu verilerek... Orneğin Şule Cet'in cinayetine intihar susu verilmeye calışıldı, Pınar Gultekin'in olu bedeni katili tarafından yok edilmek istendi. Bu nedenle bakanlık kadın cinayetleri verilerini yayımladığı gibi şupheli kadın olumleri verilerini de yayımlamalı.
Bakanlık bu sene acıkladığı verilerde 266 kadının oldurulduğunu soyluyor. Mantıken baktığımızda, bakanlığın acıkladığı verilerin bizimkinden fazla olması gerek. Bakanlığın hangi kadınların olumunu cinayet olarak saymadığını acıklaması gerek.
Toplum ofkeleniyor, 'Ne oluyor' diye soruyor
İstiyoruz ki kimsenin aklında bir soru işareti kalmasın. 2010'da "Bu ulkede kadın cinayetleri işleniyor, sayılar artıyor" diyorduk, haklı olduğumuz anlaşıldı. Şimdi de şunu soyluyoruz: Turkiye'de şupheli kadın olumlerinin sayısı artıyor. Kadınlar intihar susu verilerek olduruluyor. Dava ve kovuşturma sureclerinin ardından yaşananlar şeffaf bir şekilde paylaşılmadığında her bir kadın olumunun ardından toplumda adalete olan inanc sarsılıyor. Toplum ofkeleniyor ve acaba ne oluyor diye soruyor. Biz de hala soruyoruz: Tam bir yıl oldu, Gulistan Doku nerede? Biz kadın cinayetlerini durdurmak istiyoruz. Bunun icin 6284 ve İstanbul Sozleşmesi eksiksiz uygulanmalı.
Erkekler silahlara cok kolay erişiyor. İnternetten sipariş ediyorlar, kargoyla kapılarına kadar gelen silahla kadınları olduruyorlar. Bu cok tehlikeli bir durum. Bireysel silahlanma acilen yasaklanmalı.
Kadınlar pandemide şiddete mahkum oldu
Elimizdeki verilere baktığımızda her yıl kadınların en cok evlerinde oldurulduğunu goruyoruz. Gecmiş yıllarda da hem bizim, hem İcişleri Bakanlığı'nın hem Birleşmiş Milletler'in raporlarında dunya genelinde kadınlar icin en tehlikeli yer evleriydi. Pandemi doneminde maalesef ki virusten korunmak icin yapabileceğimiz en onemli şey de evde kalmaktı. Pandemi doneminde bize başvuran kadınlar "Şu salgın bir bitsin de o zaman bu haklarımı kullanırım" dedi. İlk birkac ay kadınlar bu haklarını kullanmayı ertelediler ama evdeki şiddet ertelenmiyordu. Kadınların her koşulda guvenliğinin sağlanabileceği, kadınların buna kolayca erişebileceği bir sistem inşa edilmek zorunda.
Bir yıldır yanıtı aranan soru: Gulistan Doku nerede?
Tunceli'de 5 Ocak 2019'da kaybolan 21 yaşındaki Munzur Universitesi oğrencisi Gulistan Doku'nun akıbeti hala belirsiz.
HANGİ ONLEMLER ALINIYOR?
? Fevzi Kızılkoyun/ Ankara
Turkiye genelinde resmi rakamlara gore 2019'da 336, 2020'deyse 266 kadın cinayeti yaşandı. Cinayetlerde failler listesinin en başında oldurulen kadının kocası yer alırken ikinci sırada kadınların sevgilileri var. Daha sonra sırayla eski koca veya eski sevgililer, akrabası (oğlu, kardeşi, ağabeyi, babası gibi) geliyor. Kadının hic tanımadığı biri tarafından işlenen cinayetlerse son sırada. Bir başka deyişle kadınlar, yakınları, tanıdıkları tarafından olduruluyor.
- Cinayetlerin işlendiği yere bakıldığındaysa kadınlar en cok evlerinde, ardından sokakta olduruluyor. Daha sonra sırasıyla, aracta, işyerinde, otelde, boş arazide... Kadınlar, en cok ateşli silahlarla (tabanca, pompalı tufek), daha sonra kesici-delici aletlerle (bıcak gibi) olduruluyor. Bunları boğma, darp etme, yuksekten atarak, işkence yaparak oldurulmeler takip ediyor.
İcişleri Bakanlığı'nca kullanıma sunulan Kadın Acil Destek Uygulaması (KADES) ile kadınlar sadece fiziksel şiddet anında değil; cinsel saldırı, taciz, takip gibi diğer tehlikeli durumlarda da yardım cağrısında bulunabiliyor. Uygulamayı indiren kişi sayısı 16 Kasım'da 550 bin 139 iken, 20 Aralık'ta yuzde 113 oranında artışla 1 milyon 174 bine yukseldi.
Uygulama uzerinden gelen ihbar sayısı da 62 bin 45 oldu. KADES, acil durumlarda tek tuşla ihbarda bulunmaya imkan tanıyor. İhbarla 112 Acil Cağrı Merkezi'ne duşen konuma en yakın ekip sevk edilerek olaya anında mudahalede bulunuluyor.
Eğitimli kolluk personelince doldurulan 'Aile İci ve Kadına Yonelik Şiddet Olay Kayıt Formu' guncellendi. Bu yeni formlar sayesinde risk analizleri artık daha etkin şekilde yapılabilecek ve adli makamların daha ivedi karar vermesine yardımcı olunacak. 2020'de bir onceki yıla gore koruyucu tedbir kararında da artış oldu. Şiddet mağdurlarına yonelik gecen yıl koruyucu tedbir kararı yuzde 39, şiddet uygulayanlara yonelik onleyici tedbir kararı yuzde 64 arttı.
Personele şiddetle mucadele eğitimi
? İcişleri Bakanlığı'nca, polis ve jandarma sorumluluk bolgesinde yurutulen tum iş ve işlemlerin, konusunda eğitim almış birimler tarafından ve tek elden takibinin yapılması amacıyla il duzeyinde bulunan 'Aile İci ve Kadına Karşı Şiddetle Mucadele Buro Amirlikleri' ilce duzeyine de yaygınlaştırıldı.
Emniyet bunyesinde 1005 buro amirliği, Jandarma bunyesindeyse beş şube mudurluğuyle 76 Aile İci Şiddet ve Cocuk Sucları ile Mucadele Kısım Amirliği olarak 1086 yeni birim kuruldu. Polis merkezi amirliklerinde ve jandarma karakollarında gorev yapan 154 bin 231 kolluk personeline 'aile ici ve kadına karşı şiddetle mucadele' konusunda eğitim verildi.
Elektronik kelepce uygulamasıyla aile mahkemeleri hakimleri tarafından verilen kararlara istinaden, şiddet uygulayan ya da uygulama ihtimali bulunan kişilerin şiddet mağdurlarına yaklaşıp yaklaşmadığı izlenebiliyor. İhlal olduğu takdirde mağdurda ve failde bulunan cihazlara bildirim gonderilerek ikaz yapılabiliyor.
İhlalin devamındaysa izleme merkezindeki gorevlilerce ilgili kolluğa haber verilerek ihlali yapan faile mudahale edilmesi sağlanıyor. 15 ilde pilot olarak başlatılan elektronik kelepce uygulaması bu yıl 81 ilde yaygınlaştırılacak. Elektronik kelepce uygulaması, bugune kadar 201 vakada kullanılırken, 51 vaka halen takip ediliyor.
Kaynak: Hurriyet