
İran Meclisi Başkanlık Heyeti Uyesi Ahmed Emirabadi Ferahani, İran'a yonelik yaptırımların 21 Şubat'a kadar kaldırılmaması halinde Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (UAEA) mufettişlerinin ulkeden cıkarılacağını soyledi.
İran devlet televizyonuna konuşan muhafazakar siyasetci Ferahani, "21 Şubat'a kadar ozellikle mali, bankacılık ve petrol konularındaki yaptırımlar kaldırılmazsa, kesin olarak UAEA mufettişlerini ihrac edeceğiz ve Ek Protokol'un gonullu olarak uygulanmasını durduracağız. Bu durum Meclisin cıkardığı kanun gereğidir ve hukumet bunu uygulamakla gorevlidir." dedi.
İran ile kuresel gucler arasında imzalanan nukleer anlaşmanın İran icin asıl hedefinin yaptırımların kaldırılması olduğunu belirten Ferahani, "Aksi takdirde, neden taahhutleri uygulayalım?" ifadesini kullandı.
ABD'de Joe Biden yonetiminin 20 Ocak'ta gorevi devralacağını hatırlatan Ferahani, yeni yonetime 1 ay sure tanıdıklarını kaydetti.
Nukleer faaliyetleri hızlandıracak yasa cıkarıldı
Muhafazakarların coğunlukta olduğu İran Meclisi, nukleer bilimci Muhsin Fahrizade'nin 27 Kasım 2020'de oldurulmesinden kısa sure sonra nukleer faaliyetleri hızlandırmayı hedefleyen "Yaptırımların Kaldırılması ve İran Ulusunun Cıkarlarının Korunması icin Stratejik Eylem Planı" yasasını cıkarmıştı.
Dış politikada ulkeyi zora sokacağı gerekcesiyle hukumetin itirazlarına rağmen Anayasayı Koruyucular Konseyi'nde (AKK) de nihai onayı alan yasanın yurutme tuzuğu, Bakanlar Kurulunda da kabul edilmiş, hukumet yasayı uygulayacağını acıklamıştı.
Yasa, İran Atom Enerjisi Kurumunun uranyumu en az yuzde 20 zenginleştirmeye başlamasını ve duşuk duzeyli zenginleştirilmiş uranyum stoklarını artırmasını zorunlu kılıyor. Nukleer anlaşma ise İran'a uranyumu en fazla yuzde 3,67 zenginleştirebilme izni veriyordu.
Ek Protokol'den ayrılarak nukleer tesislerindeki denetimleri sınırlandıracak
İran, aralık ayında onaylanan yasa kapsamında ayrıca, nukleer anlaşmanın taraflarının iki ay icinde Tahran'ın bankacılık ilişkilerini ve petrol ihracatını normale dondurecek adımlar atmaması halinde, Nukleer Silahların Yayılmasının Onlenmesi Anlaşması (NPT) kapsamında 2016'dan bu yana gonullu olarak uygulanan Ek Protokol'den ayrılacak.
Tahran yonetimi, Ek Protokol uyarınca, UAEA mufettişlerinin İran'ın nukleer tesislerini istedikleri anda aniden denetlemelerine izin vermişti. İran'ın Ek Protokol'den ayrılması, UAEA mufettişlerinin denetimlerinin sınırlandırılacağı anlamına geliyor.
Kaynak: Anadolu Ajansı / Bilal Guler