9 Ocak tarihte bugun yaşanan olaylar, doğumlar ve olumler merak ediliyor. 9 Ocak'ta yaşanmış olayları, unlu isimlerin doğum ve olum bilgilerini kronolojik sırayla sizlerle paylaşıyoruz. Tarihte bugun ne oldu? 9 Ocak tarihinde ne oldu?
[h=3]OLAYLAR[/h]475 - Bizans İmparatoru Zeno, Başkent Konstantinopolis'i terkederek Antioch'a (Antakya) kacmaya zorlandı, boylelikle birinci saltanatı sona ermiş oldu.
1788 - Connecticut, Amerika Birleşik Devletleri Anayasasını onaylayan 5. eyalet oldu.
1792 - Osmanlı İmparatorluğu ile Rusya arasında 5 yıllık savaşın ardından, Yaş Antlaşması imzalandı.
1839 - Fransız Bilimler Akademisi, Daguerreotype adı verilen bir fotoğrafcılık işlemini duyurdu.
1853 - Osmanlı İmparatorluğu icin "hasta adam" tabiri ilk kez Rus Carı I. Nikolay tarafından kullanıldı.
1861 - Mississippi, Birleşik Devletlerden ayrıldı.
1900 - Mısır'da Kahire demiryolu tamamlandı ve ilk tren hizmete girdi.
1900 - İtalya'da Lazio takımı kuruldu.
1905 - Moskova'da Kışlık Saray'a yuruyen işcilerin uzerine ateş acıldı.
Nikolay Pavlovic
(d. 6 Temmuz 1796
o. 2 Mart 1855)
1916 - Seddulbahir Muharebeleri bitti.
1916 - İngilizler'in Gelibolu Yarımadası'ndan cekilip gitmeleri uzerine, sabah 08.45'te Alcıtepe'den Başkomutanlık Vekaleti'ne telgraf ceken 5. Ordu Komutanı Mareşal Otto Liman von Sanders, "Tanrı'ya şukur Gelibolu Yarımadası tamamen duşmandan temizlenmiştir. Diğer ayrıntılar ayrıca sunulacaktır" dedi.
1920 - KuvÂ-yi Milliye komutanlarından Yahya Kaptan, Gebze'de İstanbul Hukumeti'nin adamlarınca olduruldu.
1921 - Birinci İnonu Muharebesi başladı.
1922 - Hatay'ın Dortyol ilcesi Fransız işgalinden kurtuldu. (İtilaf guclerine karşı "ilk kurşun" Dortyol'un Karakese beldesinde Omer Hoca'nın oğlu Kara Mehmet tarafından 19 Aralık 1918 tarihinde atılmıştır.)
1926 - Piyango cekilişinin yalnızca Tayyare Cemiyeti'ne ait olduğuna ilişkin kanun kabul edildi.
1936 - Ankara Universitesi Dil ve Tarih Coğrafya Fakultesi Ataturk'un de katıldığı bir torenle oğrenime başladı. Torende konuşan Millî Eğitim Bakanı Saffet Arıkan "Curumuş gorunen dunya kulturunu yeniden yaratacak olan Turk cocuklarıdır" dedi.
1937 - Josef Stalin'in surgune gonderdiği Lev Trocki, Meksika'ya gitti.
1937 - İstanbul Tramvay Şirketi, talebelerin ucuz seyahat etmeleri icin paso verdi. Pasolar talebelerin ikamet mıntıkalarıyla, mekteplerinin bulunduğu bolge arasındaki seferlerde gecerli oldu.
1942 - Turk Tarih Kurumu Ziya Gokalp'in butun eserlerinin yayımlanmasına, Turk Dil Kurumu da yeni bir Kur'an cevirisine karar verdi.
1949 - Turkiye'nin 7. Başbakanı Hasan Saka gorevinden cekildi.
1951 - Birleşmiş Milletler genel merkezi acıldı.
1951 - Washington Capitols kulubu kapatıldı.
1955 - Devlet Operası sopranosu Leyla Gencer, temsiller vermek uzere İtalya'ya gitti.
1957 - Birleşik Krallık Başbakanı Anthony Eden, sağlık nedenleriyle istifa etti.
1964 - Panama Kanalı bolgesinde cıkan Amerikan karşıtı gosterilerde, 21 Panamalı ve 3 Amerikan askeri oldu.
1964 - ATAŞ Rafinerisi'ndeki grev, "millî guvenliği bozucu" nitelikte olduğu gerekcesiyle Bakanlar Kurulu tarafından 1 ay sureyle ertelendi.
1966 - 800 kişilik ilk işci kafilesi Almanya'ya hareket etti.
1968 - Surveyor 7 adlı uzay aracı ay yuzeyine yumuşak iniş yaptı. Bu yolculuk Amerikalıların insansız ay yuzeyi araştırmalarının sonuncusu oldu.
1968 - Ankara Yuksek İhtisas Hastanesi'nde bir kopeğin kalbi değiştirildi. Ameliyattan kırk dakika sonra bakım gucluğu nedeniyle kopek "uyutuldu".
1968 - Meksiko tarihinde bilinen ilk ve son kez kar yağışı gozlendi, yağış 2 gun daha devam etti.
1969 - Ortadoğu Teknik Universitesi (ODTU) bir ay sureyle tatil edildi. 6 Ocak gunu universitede Amerikan Buyukelcisi Robert Komer'in makam otomobili oğrenciler tarafından yakılmıştı.
1969 - Ses hızını aşan ilk yolcu ucağı Concorde, deneme ucuşunu başarıyla gercekleştirdi.
1970 - Birleşik Krallık'ta yapılan acıklamaya gore, bir hafta icinde Hong Kong gribinden 2850 kişi oldu.
1972 - RMS Queen Elizabeth yolcu gemisi, Hong Kong'un Victoria Limanı'nda cıkan bir yangın sonucu yarı batık halde kaldı. Bu enkaz 1974 yılında bir James Bond filmi olan Altın Tabancalı Adam'da dekor ve plato olarak kullanıldı.
1978 - Akaryakıt sıkıntısı had safhada; akaryakıtı biten hastaneler hasta kabul etmemeye ve yatan hastaları taburcu etmeye başladılar.
1978 - Bir gunde 14 yer bombalandı. İstanbul'da 5, Ankara'da 7, Trabzon ve Afşin'de de birer yere atılan bombalar hasara yol actı.
1978 - İstanbul'da Capa Tıp Fakultesi şiddetli soğuk nedeniyle tatil edildi.
1978 - TEKEL Genel Mudur Vekili Esat Guhan gorevden alındı, yerine vekaleten Orhan Ozet getirildi.
1979 - Ankara'da iki tren carpıştı. Coğu işci ve oğrenci olan 32 kişi oldu.
1979 - Yeşilkoy Havalimanı'nda kanlı baskını gercekleştirdikten sonra muebbet hapse mahkûm olan Muhammed Reşit ve Mehdi Muhammed adlı iki Filistinli gerilla, Sağmalcılar Cezaevi'nden kactı.
1979 - Ege Kıta Sahanlığı goruşmeleri, Viyana'da buyuk bir gizlilik icinde başladı.
1984 - Yargıtay bir karar verdi; emekli işciye verilen altın madalyanın bedeli, kıdem tazminatından duşulecek.
1986 - Polaroid'in actığı patent davalarını kaybeden Kodak firması, anında fotoğraf veren kamera (instant camera) işine son vermek zorunda kaldı.
1987 - Yargıtay, Milliyetci Hareket Partisi'nin Alparslan Turkeş'in uzerinde bulunan mal varlığının Hazine'ye devrine karar verdi.
1991 - Toplu taşıma araclarında sigara icilmesi ve tutun mamullerinin reklamının yapılması yasaklandı.
1992 - Karadzic liderliğinde Bosnalı Sırplar, "Bosna Hersek Sırp Cumhuriyeti"ni kurduklarını acıkladılar.
1995 - Guner Umit'in, İnter Star'da yayınlanan "Super Turnike" programında, Alevilerde "ensest" olduğunu ima eden sozleri uzerine, Aleviler iki gun boyunca televizyon onunde gosteri yaptı. İki gunun sonunda programın yayından kaldırılacağı acıklandı.
1996 - Evrensel Gazetesi muhabiri Metin Goktepe'nin cesedi Eyup Spor Salonu'nun yakınındaki arsada bulundu. Gazeteci Metin Goktepe bir gun once gorevini yaparken polisce engellenmiş ve gozaltına alınmıştı.
1996 - Sabancı Holding Yonetim Kurulu Uyesi Ozdemir Sabancı, Toyotasa Genel Muduru Haluk Gorgun ve sekreter Nilgun Hasefe, Sabancı Center'da vurularak olduruldu. Olayı DHKP/C orgutu ustlendi.
1997 - Başbakanlık Kriz Yonetimi Merkezi yonetmeliği Resmi Gazete'de yayımlandı. Yonetmelik, kriz hallerinde kimi yurutme yetkilerini Genelkurmay Genel Sekreterliği'ne veriyor.
2003 - İkinci Afrika Sosyal Forumu sona erdi.
2003 - Aile mahkemeleri kuruldu.
2005 - Mahmud Abbas, Filistin Devlet Başkanlığına secildi.
2007 - Merkez ussu Ozbekistan'ın Başkenti Taşkent'in 200 kilometre guneydoğusu olan, 8 şiddetinde deprem meydana geldi.
2007 - Adana'dan Irak'a giden, icinde Turk işcilerinin bulunduğu, Moldova'lı bir şirkete ait Antonov tipi bir ucak, Bağdat'ın Beled Havaalanı pistine 200 metre kala duştu: 34 kişi oldu.
2009 - NÂzım Hikmet'in Turk vatandaşlığından cıkarılmasına ilişkin 1951 yılındaki Bakanlar Kurulu Kararı yururlukten kaldırıldı.
2011 - Iran Air'e ait 277 sefer sayılı ucuşu Urmiye yakınlarında duştu. 72 kişi hayatını kaybetti.
2011 - Guney Sudan'da bağımsızlık referandumu yapıldı.
DOĞUMLAR
1590 - Simon Vouet, Fransız ressam ve dekorator (o. 1649)
1624 - Meisho, Japonya hukumdarı (o. 1696)
1671 - Jean-Baptiste Vanmour, Fransız ressam (o. 1737)
1715 - Robert-Francois Damiens, Fransız suikastci (Fransa Kralı XV. Louis'ye başarısız suikast girişiminde bulunan) (o. 1757)
1778 - HammÂmîzÂde İsmÂil Dede Efendi, Turk muzikadamı (o. 1846)
1835 - İvasaki Yataro, Japon finansor ve Mitsubishi'nin kurucusu (o. 1885)
1856 - Stevan Stojanovic Mokranjac, Sırp bestekÂr, muzik eğitmeni, orkestra şefi, halka ait sanat urunleri koleksiyoncusu ve yazar (o. 1914)
1857 - Anna Kuliscioff, Yahudi-Rus devrimci, feminist, anarşist, İtalya'da tıp eğitimi yapan ilk kadınlardan (o. 1925)
1868 - Søren Sørensen, Danimarkalıı biyokimyacı (o. 1939)
1878 - John B. Watson, Amerikalı psikolog (o. 1958)
1881 - Lascelles Abercrombie, İngiliz şair ve edebiyat eleştirmeni (o. 1938)
1881 - Giovanni Papini, İtalyan bir gazeteci, denemeci, edebiyat eleştirmeni, şair ve romancı (o. 1956)
1882 - Otto Ruge, Norvecli general (o. 1961)
1890 - Karel Capek, Cek romancı, kısa oyku, oyun ve deneme yazarı (o. 1938)
1890 - Kurt Tucholsky, Alman gazeteci ve yazar (o. 1935)
1893 - Pierre Renouvin, Fransız diplomat ve tarihci (o. 1974)
1899 - Harald Tammer, Eston gazeteci, atlet ve halterci (o. 1942)
1899 - Arda Bowser, Amerikalı profesyonel futbolcu (o. 1996)
1900 - Fahrettin Kerim Gokay, Turk burokrat ve siyasetci (İstanbul Valisi ve Belediye Başkanlarından) (o. 1987)
1901 - Chic Young, Amerikalı cizer (o. 1973)
1902 - Stanislaw Wojciech Mrozowski, Polonyalı fizikci (o. 1999)
1908 - Glyn Smallwood Jones, Britanyalı siyasetci (o. 1992)
1908 - Simone de Beauvoir, Fransız yazar ve feminist (varoluşculuk akımını edebiyatta surduren) (o. 1986)
1911 - Gypsy Rose Lee, Amerikalı striptiz sanatcısı (o. 1970)
1913 - Richard Milhous Nixon, Amerikalı siyasetci ve Amerika Birleşik Devletleri'nin 37. Başkanı (o. 1994)
1914 - Kenny Clarke, Amerikalı caz davulcusu (o. 1985)
1917 - Cahit Kulebi, Turk şair (o. 1997)
1918 - Hikmet Tanyu, Turk akademisyen, şair ve yazar (o. 1992)
1922 - Ahmed Sékou Touré, Gine Cumhuriyeti'nin ilk Devlet Başkanı (o. 1984)
1922 - Har Gobind Khorana, Amerikalı molekuler biyolog (o. 2011)
1925 - Lee Van Cleef, Amerikalı oyuncu (o. 1989)
1928 - Domenico Modugno, İtalyan şarkıcı ve soz yazarı (o. 1994)
1933 - Wilbur Smith, Rodezyalı yazar
1937 - Klaus Schlesinger, Alman yazar ve gazeteci (o. 2001)
1940 - Sergio Cragnotti, İtalyan spor adamı
1941 - Joan Baez, Amerikalı folk şarkıcı (1960'larda gencliğin Amerikan halk muziğine ilgisini ceken şarkıcı ve siyasal eylemci)
1942 - Adnan Keskin, Turk siyasetci
1944 - Jimmy Page, İngiliz muzisyen ve Led Zeppelin grubunun gitaristi
1944 - Yusuf Kenan Doğan, Turk siyasetci (o. 2015)
1945 - Levon Ter-Petrosyan, Ermenistan'ın ilk Cumhurbaşkanı
1948 - Jan Tomaszewski, Polonyalı eski kaleci
1950 - Alec Jeffreys, İngiliz genetikci
1950 - Mevlut Cetinkaya, Turk burokrat
1951 - Michel Barnier, Fransız siyasetci
1954 - Mirza Delibašic, Bosnalı basketbolcu (o. 2001)
1955 - J. K. Simmons, Amerikalı aktor ve En İyi Yardımcı Erkek Oyuncu Akademi Odulu sahibi
1955 - Mehmet Muezzinoğlu, Turk hekim ve siyasetci
1956 - Imelda Staunton, İngiliz oyuncu
1958 - Mehmet Ali Ağca, Turk suikastcı (Papa ve Abdi İpekci suikastlerinin sanığı)
1960 - Mubeccel Vardar, Turk tiyatro ve sinema oyuncusu (o. 2006)
1965 - Haddaway, Trinidad asıllı pop şarkıcısı
1967 - Claudio Caniggia, Arjantinli futbolcu
1968 - İskender Iğdır, Turk dağcı (o. 2000)
1968 - Joey Lauren Adams, Amerikalı oyuncu
1970 - Lara Fabian, Belcikalı şarkıcı
1977 - Scoonie Penn, Amerikalı basketbolcu
1978 - Alpay Kemal Atalan, Turk oyuncu
1978 - Esra İcoz, Turk Sanat Muziği şarkıcısı
1978 - Gennaro Gattuso, İtalyan futbolcu
1981 - Danielson Ferreira Trindade, Brezilyalı futbolcu
1981 - Euzebiusz Smolarek, Polonyalı futbolcu
1982 - Kate Middleton, Cambridge Duku Prens William'ın eşi
1984 - Hussein Yasser, Katarlı futbolcu
1984 - Engin Nurşani, Turk Sanat Muziği şarkıcısı (o. 2020)
1985 - Bobô, Brezilyalı futbolcu
1985 - Enver Işık Turk futbolcu
1985 - Sinem Ozturk, Turk oyuncu ve sunucu
1987 - Felipe Flores, Şilili futbolcu
1988 - Marc Crosas, İspanyol futbolcu
1989 - Ethem Yılmaz Turk futbolcu
1989 - Michaëlla Krajicek, Hollandalı tenisci
1991 - Can Maxim Mutaf, Turk basketbolcu
1992 - Franck Mbarga, Kamerunlu futbolcu
1994 - Pawel Cibicki, Polonyalı futbolcu
1995 - Jilke Deconinck, Belcikalı futbolcu
1996 - Ivanildo Cassamá, Gine-Bissau'lu futbolcu
[h=3]OLUMLER[/h]1852 - Mirza Taki Han, İran Başbakanı (d. 1807)
1854 - Almeida Garrett, Portekizli şair, oyun yazarı, romancı ve siyasetci (d. 1799)
1873 - III. Napolyon, Fransa İmparatoru (d. 1808)
1878 - II. Vittorio Emanuele, Sardinya Krallığı'nın Kralı (d. 1820)
1907 - Muzaffereddin Şah, İran Şahı (d. 1853)
1918 - Charles-Émile Reynaud, Fransız fen oğretmeni ve mucit (d. 1844)
1927 - Houston Stewart Chamberlain, İngiliz yazar ve filozof (d. 1855)
1933 - Daphne Akhurst, Avustralyalı tenisci (d. 1903)
1936 - John Gilbert, Amerikalı aktor (d. 1899)
1940 - Ali Rıza Arıbaş, Turk siyasetci (d. 1882)
1945 - Osman Cemal Kaygılı, Turk yazar (d. 1890)
1947 - Karl Mannheim, Alman sosyolog (d. 1893)
1947 - Yusuf Ziya Zarbun, Turk siyasetci (d. 1877)
1951 - Ahmet Hamdi Akseki, Turk din bilgini ve Diyanet İşleri'nin 3. Başkanı (d. 1887)
1957 - Hamdi Celen, Turk siyasetci (d. 1892)
1961 - Emily Greene Balch, Amerikalı ekonomist ve yazar (d. 1867)
1963 - Fridolin von Senger und Etterlin, Nazi Almanyası generali (d. 1891)
1964 - Halide Edip Adıvar, Turk yazar (d. 1884)
1968 - Avni Yukaruc, Turk siyasetci (d. 1893)
1975 - Pierre Fresnay, Fransız aktor (d. 1897)
1979 - Pier Luigi Nervi, İtalyan inşaat muhendisi (d. 1891)
1980 - Naim Erem, Turk siyasetci (d. 1894)
1982 - Hurrem Muftugil, Turk siyasetci (d. 1898)
1982 - Nurullah Berk, Turk ressam ve yazar (d. 1906)
1984 - Alp Zeki Heper, Turk yonetmen (d. 1939)
1990 - Cemal Sureya, Turk şair (d. 1931)
1992 - Bill Naughton, İngiliz oyun yazarı (d. 1910)
1993 - Ragıp Sarıca, Turk siyasetci (d. 1912)
1995 - Alaettin Eriş, Turk siyasetci (d. 1908)
1995 - Peter Cook, İngiliz oyuncu, varyete sanatcısı ve yazar (d. 1937)
1995 - Souphanouvong, Laos'un ilk Cumhurbaşkanı (d. 1909)
1996 - Ozdemir Sabancı, Turk iş adamı (d. 1941)
2001 - Yusuf Bozkurt Ozal, Turk siyasetci (d. 1940)
2009 - Irène Mélikoff, Rus ve Azeri asıllı Fransız Turkolog (d. 1917)
2009 - Suleyman Cağlar, Turk siyasetci (d. 1920)
2010 - Saltuk Kaplangı, Turk tiyatro ve sinema oyuncusu (d. 1932)
2012 - Malam Bacai Sanhá, Gine Bissau Cumhurbaşkanı (d. 1947)
2013 - James M. Buchanan, Amerikalı iktisatcı (d. 1919)
2013 - Vivian Brown, San Francisco ikizlerinden biri (d. 1927)
2014 - Amiri Baraka, Afrikalı-Amerikan yazar, şair ve aktivist (d. 1934)
2014 - Dale T. Mortensen, Amerikalı ekonomist (d. 1939)
2014 - Erdal Alantar, Turk ressam (d. 1932)
2014 - Lorella De Luca, İtalyan sinema ve dizi oyuncusu (d. 1940)
2015 - Amedy Coulibaly, Fransız suclu (d. 1982)
2015 - Brian Friel, İrlandalı cevirmen ve oyun yazarı (d. 1929)
2015 - Roy Tarpley, Amerikalı profesyonel basketbolcu (d. 1964)
2015 - Samuel Goldwyn, Amerikalı film yonetmeni (d. 1926)
2016 - Bircan Pullukcuoğlu, Turk muzisyen (d. 1948)
2016 - Cielito del Mundo, Filipinli şarkıcı ve oyuncu (d. 1935)
2016 - Maria Teresa de Filippis, İtalyan otomobil yarışcısı (d. 1926)
2016 - Zelimhan Yakub, Azerbaycanlı şair ve siyasetci (d. 1950)
2018 - Yılmaz Onay, Turk yazar, yonetmen ve cevirmen (d. 1937)
[h=3]BAYRAMLAR VE YILDONUMLERİ[/h]Hatay ilinin Dortyol ilcesinin Fransız işgalinden kurtuluşu (1922)