ABD'li Pfizer şirketiyle ortak geliştirdikleri Kovid-19 aşısıyla insanlığa umut aşılayan Turk kokenli bilim insanları Prof. Dr. Uğur Şahin ve Ozlem Tureci, dunyanın en unlu dergilerinden TIME'ın yeni yıl sayısının kapağında yer aldılar. Peki TIME dergisi kapağında yer alan Prof. Dr. Uğur Şahin ve Ozlem Tureci kimdir? Nereli, kac yaşında?
[h=3]PROF. DR. UĞUR ŞAHİN KİMDİR?[/h]Uğur Şahin, 19 Eylul 1965 yılında Hatay'da doğdu. 55 yaşındadır. Uğur Şahin Turk-Alman immunolog, onkolog, akademisyen ve bilim insanıdır. Şahin, Mainz merkezli biyoteknoloji şirketi BioNTech'in kurucu ortağı ve CEO'su olan Şahin aynı zamanda Mainz Johannes Gutenberg Universitesi Tıp Merkezi'nde oğretim gorevlisi olarak calışmaktadır.

Şahin ve eşi Ozlem Tureci, 2019 yılında Cin'in Vuhan şehrinde ortaya cıkan ve tum dunyaya yayılan koronavirus salgınının etmeni SARS-CoV-2'ye karşı geliştirilen BNT162 aşısının geliştirildiğine dair haberlerin ardından uluslararası medyanın ilgi odağı oldu. Fransız LCI kanalı, Nobel Kimya ve Fizik Odulu sahibi Pierre ve Marie Curie ciftine benzettiği Şahin-Tureci ciftinin, aşı calışmalarının başarıya ulaşması halinde Nobel Odulu almalarına kesin gozuyle bakıldığını bildirdi.
Piyasa değeri 20 milyar euro olan BioNTech şirketinin sahibi olan Uğur Şahin, Ozlem Tureci ile birlikte Almanya'nın en zengin 100 kişisi arasında yer almaktadır. Ayrıca Bloomberg Business'ın "Dunyanın en zengin 500 insanı" listesinde 5.4 milyar dolar kişisel serveti ile 456. sırada yer alan Uğur Şahin, "Dunyadaki en zengin Turk" unvanını da elinde bulundurmaktadır.
İlk yılları ve eğitimi
Uğur Şahin 19 Eylul 1965'te Hatay'ın İskenderun ilcesinde Alevi bir ailede doğdu. Dort yaşında annesi ile birlikte, Almanya'nın Koln şehrindeki Ford Motor Company fabrikasında calışan babasının yanına goc etti. Lise eğitiminin ardından Koln Universitesi Tıp Fakultesi'nde tıp eğitimi aldı ve 1992 yılında mezun oldu. 1993 yılında aynı universitede Michael Pfreundschuh danışmanlığında "tumor hucrelerinde immunoterapi" uzerine yaptığı calışmalardan dolayı doktora derecesi aldı. Şahin, 2000-2001 yılları arasında Zurih Universite Hastanesi'ndeki laboratuvarda 1996 Nobel Tıp Odulu sahibi Rolf M. Zinkernagel ve Hans Hengartner ile birlikte ceşitli araştırmalarda yer aldı. 2006 yılında Mainz Universitesi'nde profesorluk unvanını aldı.
Kariyeri
Şahin, 20 yaşında henuz oğrenci iken bir laboratuvarda calışmaya başladı. 1990'ların başında once Koln Universitesi'nin losemi bolumunde, ardından sekiz yıl Saarland Universitesi'nde ic hastalıkları ile hematoloji-onkoloji doktoru olarak calıştı. Yuksek verimli immunolojik yontemler ve biyoenformatik yaklaşımlar kullanarak kanser hedefi keşfinde oncu olan Şahin, yeni kanser biyobelirteclerini ve hedeflenen tedavi platformlarını kapsayan 70'ten fazla bağımsız patent başvurusuna sahiptir. Calışmalarında sık sık immunolog eşi Ozlem Tureci ile işbirliği yaptı ve 2001'de birlikte kansere karşı monoklonal antikorlar geliştirmek icin Ganymed İlac'ı kurdular. Ganymed, 2016 yılında Japon ilac şirketi Astellas Pharma tarafından 1.4 milyar dolarlık bir anlaşmayla satın alındı. Şahin, 2008 yılında yine milyarder Strungmann kardeşlerin desteğiyle BioNTech'i kurdu. Ganymed'i yoneten Tureci, yıllarca şirketin bilimsel danışmanı olarak gorev aldı ve Ganymed'in satılmasının ardından BioNTech'e baş tıp sorumlusu olarak katıldı. Şu anda 1.300 calışanı olan BioNTech ile cift, insan vucudunun kendi antijenini uretmesini sağlamak icin mRNA adı verilen genetik materyali kullanarak bireyselleştirilmiş kanser immunoterapisi tedavi yontemleri geliştirmeye başladı. Amac, bağışıklık sisteminin karşılık gelen bir reaksiyonunu tetikleyerek tumorlerin inhibisyonuna ve gerilemesine yol acan genetik bilgi iceren haberci bir madde olan ribo nukleik asit'e (RNA) dayalı bir kanser aşısı geliştirmektir. Ekibiyle birlikte, ozellikle her hastanın kanser mutasyon profiline gore uyarlanmış mRNA bazlı aşıların geliştirilmesine onculuk etti. Şahin aynı zamanda Mainz Johannes Gutenberg Universitesi Tıp Merkezi'ndeki Translasyonel Onkoloji ve Immunoloji Merkezi (TRON)'un 2010 yılından beri direktorluğunu yapmaktadır. Bundan once ise 2010'dan Eylul 2019'a kadar TRON'un bilimsel genel mudurluğunu yuruttu. Kanser ve yuksek tıbbi gereksinimi olan diğer ciddi hastalıkların tedavisi icin yeni teşhis ve ilacların bulunmasını misyon edinen bir biyofarmasotik araştırma kuruluşu olan TRON'un kurucu ortağı ve hissedarı olan Şahin, aynı zamanda burada araştırma ve geliştirmeler icin doktora oğrencilerine bilimsel danışmanlık yapmaktadır.
2019 yılında Cin'de ortaya cıkan ve tum dunyaya yayılan COVID-19 pandemisinin ardından şirket koronavirus aşısı geliştirmeye yoğunlaştı. 9 Kasım 2020'de Amerikan ilac firması Pfizer ve BioNTech yaptığı ortak acıklamada, Dr. Şahin ve ekibi tarafından SARS-CoV-2'ye karşı geliştirilen BNT162 aşısının etkinlik oranının yuzde 90'ın uzerinde olduğunu belirtti. Yapılan acıklamada, geliştirilen aşının guvenliğine ilişkin ciddi kaygı yaratacak bir bulgunun şimdilik soz konusu olmadığı, aşının acil kullanım ruhsatı alması icin bu ay icinde Amerika Birleşik Devletleri makamlarına başvuru yapılmasının beklendiği kaydedildi. COVID-19 aşısı haberleri sonrası Fransız La Chaîne Info (LCI) haber kanalı yaptığı yorumda Turk kokenli cifti, radyoaktivite'yi bulan Nobel Kimya ve Fizik Odulu sahibi cift Pierre Curie ve Marie Curie'ye benzetti.
Odulleri
2006 ve 2010 yıllarında Almanya Federal Eğitim ve Araştırma Bakanlığı tarafından "GO-Bio Odulu" tevcih edildi. Almanya Kanser Derneği tarafından her yıl verilen ve Almanca konuşulan ulkelerde klinik, ceviri ve deneysel kanser araştırmaları alanındaki olağanustu başarıları onurlandırmak icin verilen "Alman Kanser Odulu"'ne 2019 yılında Uğur Şahin layık goruldu. Şahin eşi Ozlem Tureci ile birlikte koronavirus aşısını bir yıldan kısa surede geliştirmelerinden dolayı, her yıl kayda değer etki yaratan kişileri "Yılın Kişisi" olarak secen Londra merkezli Financial Times tarafından "2020 Yılın Kişisi" secildiler. Aralık 2020'de Axel Springer SE tarafından "Covid-19'a karşı geliştirdikleri mRNA aşısı ve calışmalarından" dolayı eşi Ozlem Tureci ile birlikte Onur Odulu'ne layık goruldu.
Ozel hayatı
Universite eğitimi sırasında, İstanbul'dan Almanya'ya goc eden bir doktorun kızı olan Ozlem Tureci ile tanıştı. Şahin, Mainz Johannes Gutenberg Universitesi Tıp Merkezinde calışan Tureci ile 2002 yılında evlendi. Dort yıl sonra kızları dunyaya geldi. Aralık 2020'de Bloomberg Business'ın yayınladığı "Dunyanın En Zengin 500 İnsanı" listesinde 5.4 milyar dolar kişisel servetiyle 456. sırada yer alan Şahin, aynı zamanda "dunyadaki en zengin Turk" unvanını elinde bulundurmaktadır.Bunun yanı sıra, eşi Ozlem Tureci ile birlikte "Almanya'nın en zengin 100 kişisi" arasında gosterilmektedir. Şahin, ekonomi dergisi Forbes'in yayınladığı "2020'de milyarder statusunu kazanan sağlık sektorundeki 50 kişi" listesinde 4.2 milyar dolar servetiyle birinci sırada yer aldı.
[h=3]OZLEM TURECİ KİMDİR?[/h]Ozlem Tureci (1967, Lastrup, Almanya), Alman biyomedikal bilimci ve iş insanı.
Kanser araştırmaları konusunda deneyimli bir araştırmacı olan Tureci, BioNTech adlı biyoteknoloji firmasının kurucularındandır ve baş tıbbi sorumlusudur. Kanser İmmunoterapi Derneği (CIMT) Başkanı olarak gorev yapmakta ve Mainz Johannes Gutenberg Universitesi'nde dersler vermektedir. Almanya'nın Mainz şehrindeki Bireyselleştirilmiş Bağışıklık Mudahalesi Takımı'nın (Ci3) da kurucularındandır. Kurucularından olduğu Ganymed Pharmaceuticals adlı şirket, gunumuzde Japon firması Astellas'ın alt şirketi olarak faaliyetlerini surdurmektedir.
İstanbul gocmeni bir ailenin cocuğu olarak 1967 yılında Almanya'nın Lastrup kentinde doğdu. Rize, Fındıklı kokenli olan babası daha iyi kaynak gerekli] bir Katolik hastanesinde cerrah olarak calışmaktaydı. Babasının calıştığı hastanede hasta bakıcı rahibelere hayranlık duyan Tureci, cok kulturlu bir ortamda buyudu. Bir roportajında kendisini "Prusya Turku" olarak tanımlamıştır.
Tureci, lisans eğitimini Saarland Universitesi'nde tamamladı. 2001 yılında Mainz kentine taşındı. Mainz universitesi Hastanesi'nde modifiye edilmiş genetik kodlarla bağışıklık sistemini kansere karşı mucadele ettirmeyi hedefleyen calışmalar yaptı. Calışmalarını, Uğur Şahin ile birlikte 2001 yılında kurdukları ve Turkce "ganimet" kelimesinden esinlenerek "Ganymed" adını verdikleri firmada surdurdu. Kendisi gibi Turkiye gocmeni olan meslektaşı Uğur Şahin ile 2002'de evlendi. Cift, bağışıklık sisteminin, kanserli hucreleri vucuda giren bir virus gibi algılaması ve onları ortadan kaldırması icin birlikte calışmayı surdurdu.
Kansere karşı hassas antikor tedavilerine onculuk eden Ganymed 2016'da Japon ilac şirketi Astellas'a satıldı. Şirketi 1.3 milyar euroya satışları o tarihe kadar Almanya'da tıp sektorundeki en yuksek meblağlı satış oldu. Bu satış Ozlem Tureci-Uğur Şahin ciftini Almanya'daki en zenginler arasına soktu.
Tureci 2008 yılında eşi Uğur Şahin ve Avusturyalı immunolog, onkolog Christoph Huber ile birlikte BioNTech adlı firmayı kurdu. 2018 yılında şirketin baş tıbbi sorumlusu oldu. 2020 yılı itibarıyla 1300 calışanı olanı şirket, başlangıcta immunoterapi kanser tedavileri uzerine calışmalar yaptı. 2020'de COVID-19 pandemisi'nin ortaya cıkmasıyla şirket bir koronavirus aşısı bulmaya yoneldi. Ozlem Tureci, SARS-CoV-2'ye karşı geliştirilmek istenen aşı calışmalarında oncu bir rol oynadı. Aşının geliştirilmesi konusunda BioNTech ile iş birliği yapan ABD ilac şirketi Pfizer 9 Kasım 2020'de yaptığı acıklamada, uretilen COVID-19 aşısı (BNT162)'nın %90 başarı elde ettiğini duyurmuştur.
O yıl kayda değer bir etki yaratan kişileri "Yılın Kişisi" olarak secen Londra merkezli ekonomi gazetesi Financial Times tarafından Ozlem Tureci eşi Uğur Şahin ile birlikte koronavirus aşısını bir yıldan kısa surede geliştirmelerden oturu 2020'de Yılın Kişisi secildi.
Odulleri
1995 Alman Hematoloji ve Onkoloji Derneği - Vincenz Czerny Odulu
1997 Calogero Pagliarello Araştırma Odulu
2005 Alman İmmunoloji Derneği - Georges Kohler Odulu
2020 Axel Springer SE Onur Odulu