Turkiye’nin yedinci haberleşme uydusu Turksat 5A, artık Dunya yorungesinde goreve hazır. ABD, Florida'daki Cape Canaveral Uzay Ussu'nden SpaceX'in Falcon 9 roketi ile gonderilen Turksat 5A; Turkiye, Avrupa, Orta Doğu, Kuzey Afrika, Orta Batı Afrika, Guney Afrika, Akdeniz, Ege Deniz’i ve Karadeniz’i kapsayan geniş bir coğrafyada TV yayıncılığı ve veri haberleşme hizmetleri sunacak. Ayrıca Turksat 5A, bugune kadar uzayda yer alacak en geniş imkanlara sahip yerli uydumuz olacak.
Dunya yorungesinde ses, goruntu ve veri aktarımı icin toplamda 2000'i aşkı haberleşme uydusu bulunuyor. 1962'den bu yana gonderilen soz konusu haberleşme uydularını artık onemli bir kısmı gorev yapmıyor. Turksat 5A ise %25'e varan yerlilik oranı ve sahip olduğu ileri teknolojiler ile dikkat cekiyor. Oyle ki elektrikli bir motora, ust duzey veri aktarım hızlarına ulaşmak icin guclu donanıma sahip.
[h=2]Turksat 5A'nın SpaceX tarafından fırlatılma anları:[/h] Artık biliyoruz ki uzay taşımacılığı konusunda SpaceX'in başarısı tartışılmaz. Yeniden kullanılabilir roketleri artık bir standart haline getiren şirket, bir başka deyişle uzay kargoculuğu sektorunun oncusu oldu. Turksat 5A gorevi ise şirket icin 2021'in ilk başarılı gorevi olarak tarihe gecti. Elon Musk'ın kurucusu olduğu SpaceX hakkında daha fazla bilgi icin "SpaceX nasıl kuruldu?" makalemize goz atabilirsiniz. Şimdi Turksat 5A'ya gecelim.
[h=2]Turksat 5A ile sağlanacak 30 yıl frekans ve yorunge hakkı ne anlama geliyor?[/h]
Frekans ve haberleşme hakkı, aslında onumuzdeki donemde hayatımıza girecek yeni nesil yayıncılık ve veri haberleşme sistemlerinin temelini atıyor. Turksat 5A ile birlikte Turkiye dahil hizmet verilecek tum bolgelerde servis sağlayıcılarına yeni olanaklar sunuluyor. Bu da Turkiye’nin 2041 yılına dek, uzay ve yeryuzu arasındaki haberleşme haklarımızın garanti altına alınacağı anlamına geliyor.
[h=2]Turksat 5A nerede ve kim tarafından uretildi?[/h]
Turksat 5A uydusunun fırlatılması icin nasıl gunumuzun en iyi sistemlerinden birisi kullanılıyorsa, aslında uydunun uretimi icin de benzer bir şekilde, alanının en iyi firmalarından Airbus ile calışıldı. Fransa’nın Toulouse şehrindeki Airbus tesislerinde tamamlanan Turksat 5A uydusu, haberleşme konusunda yolunu gozlediğimiz pek cok teknoloji ile donatıldı. Ağırlığı ise yaklaşık 3.400 kilogram.
[h=2]Turksat 5A’nın yorungesi neresi ve konumu neden bu kadar onemli?[/h]
Daha once uzaya gonderilen Turksat uyduları 42° Doğu ve 50° Doğu yorungelerine konumlandırılmış, ancak 31° Doğu yorungesinde bugune dek kiralık uydu kullanılmıştı. İşte Turksat 5A ile aynı yorungede artık Turkiye’ye ait bir uydu yer alacak. Bu da yeni nesil haberleşme cozumlerinin aracı olmadan Turkiye ve uydunun hizmet vereceği diğer bolgelere sunulmasını sağlayacak.
Aslında daha once 1994 yılında fırlatılan Turksat 1B uydusu da 31° Doğu yorungesinde konumlandırılmıştı. Ancak haberleşme teknolojilerinde yaşanan değişim ile birlikte yeni nesil uydulara ihtiyac duyudu. Şimdi de aradan gecen 27 yılın ardından aynı yorungede yine bir Turk uydusu yer alacak.
[h=2]Turksat 5A uydusu, Turkiye’nin ilk “hibrit uydusu” olacak. Peki bu ne anlama geliyor?[/h]
Yorungeye yerleştikten sonra Turksat 5A, Dunya’nın donuş hızı veya daha karmaşık değişkenlere gore kendisini surekli konumlandırmak zorunda. Bu konumlandırma işlemi sırasında da uzerindeki elektrikli hibrit motorları kullanarak hızlanacak. Yani elektrik enerjisi kullanacak ve bu sayede daha az yakıt tuketecek, dolayısı ile diğer uydulara gore daha uzun omurlu olacak.
Daha once kullanılan kimyasal roketler, yakıt verimliliği konusunda oldukca cimri motorlara sahipti. Bu nedenle uzaya gonderilen bir uydunun uzun sureler boyunca gorev yapıp haberleşme ihtiyaclarını karşılaması sağlanamıyordu. Turksat 5A ile Turkiye adına ilk kez boylesine uzun omurlu bir uzay projesi başlatılmış oldu.
[h=2]Turksat 5A ile Turkiye’nin uzaydaki aktif uydu sayısı 4’e yukseliyor. Peki bu internet kullanıcıları icin ne demek?[/h]
Turkiye’nin uzaya gonderilecek 7. uydusu olacak Turksat 5A, Dunya yorungesinde gorevini surduren Turksat 3A, Turksat 4A ve Turksat 4B ekibine dahil olacak. Bu da Turkiye ve hizmet verilecek diğer bolgeler icin daha yeni haberleşme imkanları demek. Daha hızlı internet erişiminin yanı sıra, daha sorunsuz ve yuksek hızlarda internet hizmeti alacağımız anlamına geliyor.
Bakan Adil Karaismailoğlu tarafından yapılan acıklamalara gore Turksat 5A'nın ardından fırlatılacak Turksat 5B ile internet hızı, 56 Gbps'ye kadar yukselecek. Elbette gundelik hayatta ve milyonlarca cihazın bağlanması ile bu hız, sıradan kullanıcılar icin acıklanan seviyede olmayacak. Nitekim bugunku standartlara kıyasla hem mobil hem de sabit internet bağlantıların daha yuksek hızlara ulaşacağı soyleniyor. Turksat 5A hizmete başladıktan sonra gundelik hayatımıza olan etkisine dair daha net bilgiler edineceğiz.