ABD'nin başkenti Washington'da ABD Başkanı Donald Trump destekcilerinin polis barikatını aşarak Kongre binasına zorla girmesiyle cıkan olaylar, dunya liderlerinin tepkilerine yol actı.
TBMM Başkanı Mustafa Şentop, ABD'deki olayları endişeyle izlediklerini, tarafları oncelikle sukunete davet ettiklerini belirtti.

Şentop, "ABD'deki olayları endişeyle izliyor, tarafları oncelikle sukunete davet ediyoruz. Daima hukuk ve demokrasi icinde sorunların cozuleceğine inanıyoruz. Turkiye olarak her zaman hukuktan ve demokrasiden yana olduk. Herkese de bunu tavsiye ederiz." ifadelerini kullandı.
Dışişleri Bakanlığından yapılan yazılı acıklamada, ABD'de meydana gelen olaylara ilişkin, şu ifadeler kullanıldı:
"ABD Başkanlık secimlerinin ardından yaşanan ve bugun Kongre binasının gostericiler tarafından basılması teşebbusune kadar varan ic gelişmeleri endişeyle takip ediyoruz. ABD'deki tum tarafları itidal ve sağduyuya davet ediyoruz. ABD'nin bu ic siyasi krizi olgunluk icinde aşacağına inanıyoruz."
Acıklamada, ABD'deki Turk vatandaşlarına kalabalık mekanlar ve gosteri yapılan yerlerden uzak durmaları tavsiye edildi.
Birleşmiş Milletler
Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Antonio Guterres, ABD Kongresinin Başkan Donald Trump'ın destekcileri tarafından basılmasının ardından yaşanan olaylardan uzuntu duyduğunu bildirdi.
Guterres, Sozcusu Stephane Dujarric aracılığıyla yaptığı acıklamada, siyasi liderlerin bu tur durumlarda destekcilerinden şiddetten kacınmalarını, demokratik sureclere ve hukukun ustunluğune saygı gostermelerini istemesinin onemine vurgu yaptı.
BM 75. Genel Kurul Başkanı Volkan Bozkır, Twitter hesabından, "Bugun Washington'da Kongrede yaşanan gelişmelerden uzuntu ve endişe duydum. ABD, dunyanın en buyuk demokrasilerinden biri. Boylesine kritik bir zamanda ev sahibi ulkemizde demokratik sureclerde barış ve saygının ustun geleceğine inanıyorum." acıklamasında bulundu.
Avrupa Birliği
Avrupa Birliği (AB) Konseyi Başkanı Charles Michel, Washington'daki olayların ardından "ABD'de yonetimin Joe Biden'a barışcıl şekilde devrinin sağlanacağına inanıyoruz." ifadesini kullandı.
ABD Kongresinin "demokrasi mabedi" olduğunu belirten Michel, "Washington'da yaşanan goruntulere şahitlik etmek şoke edici. ABD'de yonetimin Joe Biden'a barışcıl şekilde devrinin sağlanacağına inanıyoruz." değerlendirmesinde bulundu.
AB Komisyon Başkanı Ursula von der Leyen, ABD'deki olayların ardından ABD başkanlık secimini Joe Biden'ın kazandığını, kendisiyle calışmayı sabırsızlıkla beklediğini belirtti.
AB Dış İlişkiler ve Guvenlik Politikası Yuksek Temsilcisi Josep Borrell, Trump taraftarlarının barikatları aşarak Kongre binasına girmesini, "ABD demokrasisine gorulmemiş saldırı" olarak değerlendirdi ve secim sonucuna saygı gosterilmesi cağrısı yaptı.
İngiltere
İngiltere Başbakanı Boris Johnson, ABD'de iktidarın duzenli ve barışcıl şekilde devrinin hayati oneme sahip olduğunu vurguladı.
Kongredeki olayları "utanc verici" olarak nitelendiren Johnson, ABD'nin dunya capında demokrasiyi savunduğunu kaydederek, "İktidarın şimdi duzenli ve barışcıl bir şekilde devri hayati oneme sahip." ifadesini kullandı.
Almanya
Almanya Dışişleri Bakanı Heiko Maas, ABD'nin başkenti Washington'da gostericilerin Kongre binasına girmesini eleştirerek, "Artık Amerikalı secmenlerin kararını kabul edin. Demokrasiyi ayaklar altına almaya son verin." dedi.
NATO
NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, sosyal medya hesabından yaptığı değerlendirmede, ABD Kongresindeki olayları "şoke edici" şeklinde nitelendirdi. Stoltenberg, "ABD başkanlık seciminin sonucuna saygı duyulması" cağrısında bulundu.
Kanada
Kanada Başbakanı Justin Trudeau, sosyal medya hesabından yaptığı acıklamada, Kanadalıların Washington'da yaşanan olaylardan rahatsızlık ve uzuntu duyduğunu belirtti.
Trudeau, "Şiddet asla halkın iradesini gecersiz kılmayı başaramayacak. ABD'deki demokrasi savunulmalı ve savunulacaktır." ifadesini kullandı.
İspanya
İspanya Başbakanı Pedro Sanchez, ABD'de cıkan olayları "endişeyle" takip ettiğini belirterek, Amerika demokrasisinin gucune guvendiğini bildirdi.
Sanchez, "Yeni Başkan Joe Biden, Amerikan halkını birleştirerek, gerilimi aşacaktır." ifadesini kullandı.
Fransa
Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, Twitter hesabından paylaştığı videoda, "Bu 6 Ocak'ta ABD Kongresinin Kasım 2020'deki secimleri kazanan Başkan Biden'in başkanlığının tescil edileceği oturum sırasında bazı şiddet yanlısı kişiler bir kadını oldurdu ve Amerika demokrasisinin sekuler anıtı Kongre binasına girdi. Dunyanın en eski demokrasilerinden birinde gorevini devredecek bir cumhurbaşkanının taraftarları meşru bir secimin sonuclarına silahlarla meydan okuyorsa bu evrensel bir fikre zarar verir. Washington'da olanlar ABD'yi yansıtmıyor." ifadelerini kullandı.
ABD ve Fransa'nın 18. yuzyıldan bu yana ozgurluk ve demokrasi paktıyla oluşan muttefikliği bulunduğuna değinen Macron, ulkesinin daima ABD halkının bağımsızlığından yana olduğunu belirtti.
Fransa Dışişleri Bakanı Jean-Yves Le Drian, ABD Kongresindeki olaylara ilişkin, "Amerikan kurumlarına yonelik şiddet, demokrasiye ciddi saldırıdır." değerlendirmesinde bulundu.
Avusturya
Avusturya Cumhurbaşkanı Alexander Van der Bellen, "Ozgurce yapılmış secimlerin sonuclarını kabul etmek ve iktidarın barışcıl bir şekilde devredilmesini sağlamak demokrasinin temel unsurlarından birisidir." ifadesini kullandı.
Avustralya
Avustralya Başbakanı Scott Morrison, ABD'de yaşanan olaylardan son derece uzuntu duyduğunu belirterek, "ABD, Avustralya'nın dostudur ve dunyanın en buyuk demokrasilerinden biridir. Duşuncelerimiz onlarla birlikte ve barışcıl bir gecişin gercekleşmesini umuyoruz." dedi.
Yeni Zelanda
Yeni Zelanda Başbakanı Jacinda Ardern, "İnsanların oy kullanma, seslerini duyurma ve bu kararı barışcıl şekilde onaylama hakkı, asla bir cete tarafından geri alınmamalıdır." ifadesini kullandı.
Hindistan
Hindistan Başbakanı Narendra Modi, Twitter hesabından yaptığı acıklamada, Washington'daki isyan ve şiddetle ilgili haberlerden dolayı uzuntu duyduğunu belirterek, "Demokratik surecin yasa dışı protestolarla altust olmasına izin verilemez." acıklamasında bulundu.
İsrail
İsrail Savunma Bakanı Benny Gantz, ABD Kongresindeki olayların demokrasiye inanan herkesin yureğini acıttığını belirtti.
"Dunyanın en guclu demokrasisi" olarak tanımladığı ABD'den bu tur fotoğrafları gorebileceğine inanamadığını dile getiren Gantz, "Washington'dan gelen fotoğraflar demokrasiye inanan herkesin yureğini acıtıyor. Bu, siyasi rekabetten once oyunun kuralları uzerinde anlaşmamız gerektiğinin kanıtı: Hukukun ustunluğunu surdurmek, demokratik prosedurlere saygı gostermek ve saygılı soylem." ifadelerini kullandı.
Kolombiya
Kolombiya Devlet Başkanı Ivan Duque, Twitter hesabından yaptığı paylaşımda, "ABD'de oyların sayılma surecinde yaşanan şiddet olaylarını reddediyoruz. Kongrenin saygın uyelerine ve tum kurumlara dayanışmamı ve desteğimi belirtiyorum. Kolombiya, demokrasi hayatımızın başlangıcından bu yana ulkelerimiz tarafından paylaşılan hukukun ustunluğune, ABD kurumlarının sağlamlığına ve demokrasiye tam guven duymaktadır." ifadelerini kullandı.
Arjantin
Arjantin Devlet Başkanı Alberto Fernandez, Twitter hesabından Joe Biden'ın fotoğrafı ile yaptığı paylaşımda, "Washington'da meydana gelen ciddi şiddet eylemlerini ve Kongreye yapılan baskını kınıyoruz. Halkın iradesine saygı duyulduğu barışcıl bir geciş olacağına inanıyor ve yeni Başkan Joe Biden'a en guclu desteğimizi ifade ediyoruz." acıklamasında bulundu.
Venezuela
Venezuela Dışişleri Bakanı Jorge Arreaza, sosyal medya hesabından yaptığı acıklamada, Washington'da yaşanan şiddet olaylarını endişeyle takip ettiklerini belirterek, şunları kaydetti:
"ABD, saldırgan politikalarıyla diğer ulkelerde sebep olduklarının aynısını yaşıyor. Siyasi kutuplaşmayı kınıyoruz. Venezuela ABD'de şiddet olaylarının yakında sona ereceğine ve ABD halkının nihayet istikrar ve sosyal adalete giden yeni bir yol acacağına inanıyor."
Trump yanlıları Kongreyi basmıştı
Beyaz Saray onundeki mitingden sonra ABD Kongresine yuruyen binlerce gosterici, Kongre binasının onundeki barikatları aşarak binaya girmeye calışmıştı.
Polisle yaşanan catışmalardan kısa sure sonra bazı gostericiler Senatoya girmişti.
Kongredeki Başkanlık Secimi Seciciler Kurulu Oylamasının onay oturumuna ara verilmiş, oturuma başkanlık eden Başkan Yardımcısı Mike Pence ve Kongre uyeleri binadan cıkarılmıştı.
ABD Başkanı Donald Trump ise Twitter hesabından Kongre binası onunde gosteri duzenleyen destekcilerine "itidal" cağırısında bulunmuştu.
Başkent Washington'da şiddet olayları nedeniyle yerel saatle 18.00'den itibaren 12 saatlik "sokağa cıkma" yasağı ilan edilmişti.
ABD başkanlığına secilen Joe Biden ise "ABD demokrasisi ve hukukun ustunluğune yonelik saldırılara son verilmesi" cağrısı yapmıştı.
Biden, "Başkan Trump'ı TV'ye cıkarak ettiği yemini yerine getirmeye, Anayasa'yı savunmaya ve bu kuşatmaya son verilmesini talep etmeye cağırıyorum." demişti.
Trump'ın gostericilerden evlerine gitmesini istemesi uzerine kalabalık dağılmaya başlamış, ABD Kongresinin guvenliğinden sorumlu polis, yaklaşık 4 saat sonra yerel saatle 17.40 civarında binanın guvenliğinin sağlandığını acıklamıştı.
ABD Kongresinin basılması sırasındaki olaylarda 4 kişi hayatını kaybetmişti.
Kaynak: Anadolu Ajansı / Emel Gozellik