TURKİYE Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, 2020 yılında en fazla fiyat artışı portakalda goruldu. Fiyatı en fazla duşen urunler ise, yeşil soğan ve kuru soğan oldu dedi.TZOB Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, yazılı acıklamasında tarımın, pandemi surecinde tarımsal uretimi ve ihracatını surdurerek, istihdam sağlayarak ekonomiye onemli katkıda bulunduğunu belirtti. Bayraktar, 2020 yılının Eylul ayında tarım, 5 milyon 132 bin kişiye istihdam sağlamıştır. Tarımın, işsizliği 2,2 puan duşurerek yuzde 14,9'dan yuzde 12,7'ye cekmesi Turkiye icin bir kazanctır. Tarım uretici fiyatları enflasyonu Kasım ayında yıllık bazda yuzde 20,76 yukselirken, genel enflasyon yuzde 14,03, gıda enflasyonu 21,08 arttı. Tarımın onemli unsurlarından biri de dış ticarettir. 2020 yılının Ocak-Kasım doneminde ihracat yuzde 3,9 artarak, 17,81 milyar dolardan 18,51 milyar dolara cıkmıştır. İthalatta yuzde 0,8'lik artış goruldu. İthalat değeri 13,32 milyar dolardan 13,49 milyar dolara yukseldi. Bu donemde dış ticaret fazlası ise yuzde 11,7 artarak, 4 milyar 492 milyon dolardan 5 milyar 29 milyon dolara yukseldi. Turkiye gibi hemen her urunun uretilebildiği bir ulkede yaptığımız ithalatın en az 3-4 katı ihracat gercekleştirmemiz gerekir. Bunun icin ihracata daha fazla destek verilmeli, uretim teşvik edilmelidir diye konuştu.'KURAKLIĞA KARŞI ONLEMLER ALINMALI'Bayraktar, onumuzdeki aylarda tarımsal kuraklığın olumsuz etkilerinin goruleceğini tahmin ettiklerini ifade ederek, şunları soylediKuraklığın kış ekilişlerinde verim kayıpları meydana getirmesi beklenmektedir. Kuraklık boyle devam ederse, ilkbaharda ekilecek, suya daha cok ihtiyac duyan urunlerde de sıkıntı yaşanacaktır. Kuraklığın dunyada ve ulkemizde ciddi bir gıda krizine yol acması ihtimalinin cok farkında olmadığımızı goruyoruz. Ulkemizde yaşayan tum vatandaşlarımızı etkileyecek olan boyle bir krizin olumsuz etkilerinden korunmak icin acil olarak, daha fazla zaman kaybetmeden gerekli onlemleri almalıyız. Kuraklığın boyutları artarsa paramız olsa bile tarlada ve marketlerde urun bulamaz hale gelebiliriz. Kuraklığa karşı bu onlemleri alamazsak, gelecekte bu durum, tarımsal uretimi sekteye uğratacak, gıda guvenliği endişesini taşımamıza neden olacaktır. Pandemi sureci ve kuraklıkla birlikte ulkelerin gıda milliyetciliğini daha cok etkileyecektir. Gıda stoklama başlayacaktır, bu surecte gıda guvencesini sağlamak yerli uretimin artırılmasından gecmektedir.'VAHŞİ SULAMA YONTEMLERİ BIRAKILMALI'Ozellikle suyun yuzde 74'unu kullanan tarım sektorunde ivedi olarak gerekli yatırımların yapılması ve tedbirlerin alınması gerektiğini belirten Bayraktar, şunları kaydettiUlkemizde tarımsal sulamada sulama randımanı yetersizdir. Sulama sistemlerinin yuzde 72'si acık sistemdir. Bu durum su israfına neden olmaktadır. Acilen eski ve atıl vaziyette olan bu yapılar yenilenmeli, kapalı sistemlere gecilmelidir. Tarım sektorunde verim kaybına ve toprakta tuzlanmaya neden olan vahşi sulama yontemleri bırakılmalıdır. Tarım sektoru hic zaman kaybetmeden yağmurlama ve damla sulama sistemlerini kullanmaya gecmelidir. Bunun icin gerekli teşvikler ve krediler artırılarak ciftcimize ulaştırılmalıdır. Turkiye'de tarım alanlarının yuzde 70'i kuru tarımda olduğu icin tarımsal kuraklıkla mucadele etmede sulamanın onemi buyuktur. Boşa akıp giden suları toplamak icin barajlar ve goletler yapılmalıdır. Sulama yatırımları ivedilikle bitirilmelidir. Aşırı su isteyen bitkilerden kopmalar yaşanabilir. Ozellikle su sıkıntısının fazla olduğu bolgelerden başlanarak kuraklığa dayanıklı kultur bitkilerinin tarımı teşvik edilmeli gerekirse ureticiye urun gelirleri arasındaki fark destek olarak verilmelidir. Onumuzdeki yıllarda kuraklığın etkisiyle ulkelerarası su ihtilafları buyuk boyutlara ulaşabilir. Turkiye su kaynaklarının korunması ve değerlendirilmesi ile ilgili projeksiyonlarını şimdiden hazırlamalıdır.'MARKETTE 37, URETİCİDE 28 URUNDE FİYAT ARTIŞI MEYDANA GELDİ'2020 yılında markette 42 urunun 37'sinde fiyat artışı, 5'inde fiyat azalışı ve ureticide ise, 34 urunun 28'inde fiyat artışı ile 5'inde ise fiyat azalışının meydana geldiğini kaydeden Bayraktar, şoyle dediUreticide sadece patateste fiyat değişmedi. Yaptığımız tespitlere gore, 2020 yılında, fiyatı en fazla artan urun marketlerde ve ureticide portakal olurken, fiyatı en fazla duşen urun ise marketlerde antep fıstığı, ureticide yeşil soğan oldu. 2020 yılında, markette fiyat duşuşu yuzde 15,98 ile en fazla Antep fıstığında meydana geldi. Antep fıstığındaki fiyat duşuşunu yuzde 12,35 ile kuru soğan, yuzde 3,98 ile limon, yuzde 2,28 ile yeşil soğan, yuzde 1,91 ile domates takip etti. Gecen yıl markette, en fazla fiyat artışı ise yuzde 79,39 ile portakalda goruldu. Portakaldaki fiyat artışını, yuzde 75,25 ile ıspanak, yuzde 74,78 ile marul, yuzde 74,40 ile yumurta, yuzde 62,44 ile lahana, yuzde 59,23 ile elma, yuzde 54,70 ile patlıcan, yuzde 53,01 ile mısırozu yağı, yuzde 52,86 ile kabak, yuzde, 49,80 ile sivri biber, yuzde 46,40 ile pırasa, yuzde 45,33 ile aycicek yağı, yuzde 40,55 ile maydanoz, yuzde 40,51 ile mandalina, yuzde 40,11 ile karnabahar, yuzde 36,08 ile kaşar peyniri, yuzde 25,21 ile pirinc, yuzde 23,15 ile salatalık, yuzde 20,87 ile kuru incir, yuzde 20,70 ile kuru uzum, yuzde 20,42 ile havuc, yuzde 20,15 ile zeytinyağı, yuzde 18,82 ile kuzu eti, yuzde 18,06 ile tavuk eti, yuzde 15,59 ile dana eti, yuzde 14,50 ile kırmızı mercimek, yuzde 11,85 ile yeşil mercimek, yuzde 9,90 ile kuru fasulye, yuzde 8,72 ile kuru kayısı, yuzde 8,17 ile toz şeker, yuzde 7,28 ile tereyağı, yuzde 7,25 ile beyaz peynir, yuzde 6,09 ile nohut, yuzde 4 ile fındık, yuzde 2,76 ile patates, yuzde 2,35 ile yoğurt, yuzde 0,98 ile sut izledi.'URETİCİDE FİYATI EN FAZLA DUŞEN URUN KABAK'Bayraktar, 2020 yılında, uretici fiyatlarına bakıldığında yuzde 40 azalmayla fiyatı en fazla duşen urunun kabak olduğunu belirterek, Yeşil soğandaki fiyat duşuşunu, yuzde 28,57 ile kuru soğan, yuzde 27,29 ile Antep fıstığı, yuzde 16,67 ile maydanoz, yuzde 9,41 ile domates takip etti. Gecen yıl, ureticide en fazla fiyat artışı yuzde 152,63 ile portakalda goruldu. Portakaldaki fiyat artışını yuzde 124,56 ile lahana, yuzde 110 ile kuru kayısı, yuzde 102,25 ile kabak, yuzde 88,46 ile kuru incir, yuzde 88,27 ile mandalina, yuzde 80,34 ile yeşil mercimek, yuzde 78,15 ile yumurta, yuzde 73,91 ile ıspanak, yuzde 73,18 ile pırasa, yuzde 62,31 ile sivri biber, yuzde 50,52 ile nohut, yuzde 47,11 ile kırmızı mercimek, yuzde 45,81 ile zeytinyağı, yuzde 39,17 ile pirinc, yuzde 36,36 ile patlıcan, yuzde 34,97 ile elma, yuzde 30,36 ile karnabahar, yuzde 30 ile kuru fasulye, yuzde 27,03 ile fındık, yuzde 20 ile marul, yuzde 19,29 ile kuzu eti, yuzde 15,54 ile dana eti, yuzde 13,92 ile limon, yuzde 11,84 ile salatalık, yuzde 11,36 ile havuc, yuzde 7,35 ile sut izledi dedi.'KIŞLIK SEBZELERDE TALEBİN İYİ OLMASI FİYATA YANSIDI'2020 yılında uretici fiyatlarına bakıldığında genel olarak gorulen artışta en onemli etkenin artan uretim maliyetleri olduğuna değinen Bayraktar, şunları soylediUrun bazında ise, en fazla fiyat artışı portakalda goruldu. Mayıs ayında meydana gelen aşırı sıcaklıkların rekoltede duşuşe yol acması fiyatlarda artışa yol actı. Lahana, ıspanak, pırasa, karnabahar gibi kışlık sebzelerde talebin iyi olması fiyata yansıdı. Kuru kayısı, kuru uzum ve fındıkta Toprak Mahsulleri Ofisi (TMO) tarafından fiyat acıklanması ve alım yapılması fiyatı etkiledi. Kuru incirde rekoltede kısmen yaşanan duşuş ile kalitenin iyi olması fiyatı artırdı. 2020 yılında fiyatı en fazla duşen urunler yeşil soğan ve kuru soğan oldu. Bu urunleri Antep fıstığı, maydanoz ve domates takip etti. Yeşil soğan, kuru soğan, maydanozda pandemi nedeniyle oteller ve lokantalara getirilen kısıtlamalar etkili oldu. Pandemi nedeniyle yaşanan surec gıdanın ve gıdaya erişimin ne denli onemli olduğu bir kez daha goz onune sermiştir. Ciftcimizin de istikrarlı bir gelir elde edip urunlerini sorunsuz bir şekilde pazarlayabilmeli, tuketicimiz de makul fiyatlarla urun tuketebilmelidir.

Kaynak: Demiroren Haber Ajansı